Mann-Whitney U Testi

Mann-Whitney U Testi Student’s-t independent (unpaired) testinin non-parametrik karşılığıdır. Bağımsız gruplar üzerinde uygulanabilir. Veriler normal dağılım göstermiyorsa veya denek sayısı çok az ise bu test uygulanabilir. Örnek: Açık kalp ameliyatı olmak üzere hazırlanmış 8 erkek ve 8 kadın hasta rasgele seçilmiş ve bu hastalara ameliyattan 1 saat önce, psikolojik yönden rahatlatmak amacıyla A ilacı verilmiştir. Bu hastaların psikolojik durumları ameliyata alınmadan hemen önce bir testle saptanarak puanlandırılmıştır. A ilacı kadın ve erkek hastalar üzerindeki rahatlatıcı etkisi yönünden anlamlı bir farka sahip midir?

Wilcoxon Testi

Wilcoxon Testi Student’s-t paired testinin non-parametrik karşılığıdır. Bağımlı gruplar üzerinde uygulanabilir. Veriler normal dağılım göstermiyorsa veya denek sayısı çok az ise bu test uygulanabilir. Denek sayısı hem birinci hem ikinci ölçümde birbirine eşit olmalıdır. Örnek: Ameliyat olmak üzere hazırlanmış 8 hasta rasgele seçilmiş ve bu hastaların sistolik TA hem ameliyat öncesi hem de ameliyat sonrası ölçülmüştür. Bu hastaların TA değerleri üzerine ameliyatta kullanılan X anestezik maddesinin bir etkisi olmuş mudur, araştırınız.

Kruskal-Wallis Testi

Kruskal-Wallis Testi Tek yönlü varyans analizi (One-Way ANOVA)’nın non-parametrik karşılığıdır. Grup sayısı ikiden fazla olmalıdır. Veri setini oluşturan gruplar normal dağılım göstermiyorsa tercih edilir. Grupların bağımsız olmasına dikkat edilmelidir. Post-hoc testleri bilgisayar paket programlarında bulunmamaktadır. Bu nedenle post-hoc test olarak Mann-Whitney U testinden yararlanılır. Örnek: Bir A ilacının tablet, şurup ve suppozituvar formunda olmak üzere üç ayrı farmasötik şekli, her birinde rasgele seçilmiş sekizer denek bulunan üç ayrı gönüllü grubuna uygulanıyor. Uygulamadan bir saat sonra deneklerin bu ilaca ait bazı yan tesirleri kendilerine verilen puanlama cetveline göre puanlamaları isteniyor. Buna göre A ilacının çeşitli farmasötik şekilleri arasında yan tesirler yönünden bir farklılık olup olmadığını araştırınız.

Friedman Testi

Friedman Testi Tekrarlı ölçümlerde varyans analizi testinin non-parametrik karşılığıdır. Tekrarlı ölçümlerden oluşan üç veya daha fazla örneklem için kullanılabilir. Ölçüm gruplarının denek sayıları birbirine eşit olmalıdır. Örnek: Kalp tamponadı gelişmiş 9 adet hastanın perikard içi basınçları mmHg olarak üç ayrı zamanda (tamponad olduğunda, orta perikardiyosentez yapıldığında ve tam perikardiyosentez yapıldığında) ölçülmüştür. Buna göre perikardiyosentezin perikard içi basınç üzerine etkisinin olup olmadığını araştırınız.

İstatistikle ilgili yararlanılabilecek kitap listesi Bilgisayar (Excel) destekli uygulamalı istatistik Prof.Dr. Mustafa Akkurt. Bilgisayar istatistik ve tıp Dr. Murat Hayran, Dr. Oktay Özdemir. Paket programlar ile istatistiksel veri analizi Kazım Özdamar 1999-1. Paket programlar ile istatistiksel veri analizi Kazım Özdamar 1999-2. SPSS ile biyoistatistik Kazım Özdamar. Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri “SPSS uygulamaları” Aziz Akgül. Bilimsel araştırmalarda biyoistatistik prensip ve yöntemlerinin bilinçli kullanımı Kadir Sümbüloğlu, Vildan Sümbüloğlu. Sağlık alanına özel istatistiksel yöntemler Kadir Sümbüloğlu. Sağlık Bilimlerinde araştırma yöntemleri Vildan Sümbüloğlu, Kadir Sümbüloğlu. Davranış bilimleri için araştırma teknikleri Prof.Dr. Selim Hovardaoğlu. Davranış bilimleri için istatistik Doç.Dr. Selim Hovardaoğlu. Davranış bilimleri için parametrik-olmayan istatistikler Sidney Siegel, Yurdal Topsever. Tutumların ölçülmesi SPSS ile veri analizi Doç.Dr. Ezel Tavşancıl. Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu A. Ata Tezbaşaran.

Teşekkürler