ENDÜSTRİ 4.0: FIRSATLAR VE TEHDİTLER Prof. Dr. B. Gültekin çetiner Marmara üniversitesi - endüstri mühendisliği Facebook.com/prof.cetiner drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner CareSizsiniz.org drcetiner.org

«İnsanların bir arada yaşaması tercih değil zorunluluktur» İbn Haldun-mukaddime «toplumları bir arada tutan şey adalettir» Facebook.com/prof.cetiner drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner CareSizsiniz.org drcetiner.org

Üç uygarlık 1. Sanayi devrimi 2. sanayi devrimi 3. VE 4. sanayi devrimi 1700’ler 2000’ler Tarım uygarlığı (>10,000 yıl) endüstriyel çağ (>300 yıl) bilgi çağı (post-endüstriyel çağ) Üretici veya zorla işgücü (kölelik) üretici-tüketici (ücretli emek) üreten tüketici ilgi (prosumer) Facebook.com/prof.cetiner MARMARA drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner ÜNİVERSİTESİ CareSizsiniz.org drcetiner.org

Endüstriyel uygarlık temel ilkeleri Standartlaşma (çeşitliliğin yok edilmesi) Yeteneksizleştirici uzmanlaşma (çoğunlukla diploma temelli ücretli emek etrafında şekillenen ve diğer tüketici kesimler üzerinde yapay ihtiyaçlar oluşturan işbölümü tarzı) Uyumlaştırma/senkronizasyon (belli zaman dilimlerine bağımlılaştırma) Odaklanma (belli mekan ve alanlarda) Maksimizasyon/büyük yatırım gerektiren yapılar Merkezileştirme (dağıtık yapıların ortadan kalkması) Sürekli ve seri üretim (ilk yatırımların maliyetli olması nedeniyle planlı eskitme/tüketim odaklı üretim tarzı) Facebook.com/prof.cetiner MARMARA drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner ÜNİVERSİTESİ CareSizsiniz.org drcetiner.org

“Toplumların ahvalinde görülen farklılık, sadece onların geçim yollarının farklı oluşundan ileri gelmektedir.” “İnsan Adetlerinin (Alışkanlıklarının) Çocuğudur.” İbn Haldun Facebook.com/prof.cetiner drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner CareSizsiniz.org drcetiner.org

Bile – bilgi/iletişim/lojistik/enerji

1. Sanayi devrimi

1. Sanayi devrimi

2. Sanayi devrimi

2. Sanayi devrimi: en önemli şey Bilgi – iletişim- lojistik- enerji (bile) Dört alanda: Seri (kitlesel) ÜRETİM

3. Sanayi devrimi Tabanda üretilebilen çeşitlilik esaslı enerji İletişim-İnternet

3. Sanayi devrimi – Örnek; enerji tabanda üretimi

4. Sanayi devrimi : kendi kendini üreten veya kendini kuran sistemler (fabrika kuran fabrika fikri)

Sanayi devrimleri-üretim tarzları 1. Sanayi devrimi 2. sanayi devr. 3. VE 4. sanayi devrimi ÜretiCİ ENDÜSTRİYEL ÇAĞ TEMEL SORUN: TEPEDE ÜRETİM (BİLE) 1700’ler 2000’ler endüstriyel çağ (>300 yıl) TÜKETİCİ BİLE (BİLGİ-İLETİŞİM-LOJİSTİK-ENERJİ ÜRETİMİ) Facebook.com/prof.cetiner MARMARA drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner ÜNİVERSİTESİ CareSizsiniz.org drcetiner.org

Sanayi devrimleri-üretim tarzları ÜretiCİ ENDÜSTRİYEL ÇAĞ TEMEL SORUN: TEPEDE ÜRETİM (BİLE) 1. sanayi devrimi bile: tepede üretim 2. sanayi devrimi bile: tepede üretim-seri üretim süreçleri 3. sanayi devrimi bilgi-iletişim: tabanda üretim mümkün lojistik: tepede üretim enerji: tabanda üretim 4. sanayi devrimi: ?????? Tabanda insanların bilinç, öğrenme ve farkındalığı önemli TÜKETİCİ BİLE (BİLGİ-İLETİŞİM-LOJİSTİK-ENERJİ ÜRETİMİ) Facebook.com/prof.cetiner MARMARA drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner ÜNİVERSİTESİ CareSizsiniz.org drcetiner.org

Endüstri 4.0: amaçlar Üretimin (dolayısıyla istihdamın) Gelişmekte olan ülkelerden batı ülkelerine geri döndürülmesi Batıda ekonomik büyümelerin yeniden artırılması (internete bağlı çok sayıda yeni ürün) Son yıllarda Yerinde sayan üretim verimliliği işsizliğe karşı yeni iş sahaları yaratma Bilgi toplumlarında çeşitlilik artışı gibi eğilimlere üretim tarzıyla karşılık verme Ücretli emek üzerine kurulu Sanayi çağının 3. dalga bilgi toplumunun istihdam talepleri karşısında yetersiz kalması (tam otomasyonun iş sahalarını ortadan kaldırması)

Endüstri devrimleri: karmaşıklık

Nesnelerin interneti – endüstriyel internet

Tüm sistemler zekileşiyor (Yapay zeka) teknolojojileri

Bilgi toplumunda üretim üretim işlevi üretim işlevi üretim işlevi (1) (2) (b) Bilgi toplumunda üretim bilgi yönetim bilgi yönetim bilgi yönetim (1) (2) (b) Çeşitliliğin, merkeziyetçi olmayan, dağıtık yapıların, işbirlikçi üretimin ve seri üretim yerine kitlesel bireyselliğin egemen olduğu çağ. Facebook.com/prof.cetiner MARMARA drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner ÜNİVERSİTESİ CareSizsiniz.org drcetiner.org

ENDÜSTRİ 4.0: BASİT GZTF (SWOT) ANALİZİ Güçlü yanları zayıf yanları Artan etkinlik ve verimlilik (düşük maliyet) yüksek hassasiyet ve kalite Çok daha az insan müdahalesi (insansız imalat) Çeşitlilik /esnek imalat ve kontrol Enerji verimliliği Yalın süreçler ve kolay gözlem Müşteri memnuniyeti Yüksek yetenekli işlerde artış Veri güvenliği bulut (cloud) üzerinde Çok daha karmaşık ve uygulama maliyeti Küçük işletmeler ve bazı sektörler için elverişli değil Orta yetenekli seviyede işsizlik Yüksek yetenekli işgücü ithali gerekli Yüksek Teknoloji ve bilgi ihtiyacı henüz başlangıç (etik/başarısızlık ihtimali) Bilgi toplumu olmayı gerektiriyor

ENDÜSTRİ 4.0: BASİT GZTF (SWOT) ANALİZİ Fırsatlar tehditler Yeni pazarlar Mucit yetiştiren ülkeler için fırsat (inovatif kobiler için) Bilgi üreten ve bilgi ağına sahip ülkeler için fırsat (çok uluslu firmalar) Esneklik fırsatı Bilgi üreten ve inovatif küçük yatırımcı için fırsatlar Üretimin büyük ölçüde Batılı ülkelere kayması Gelişmekte olan ülkeler tüketici Pazarı Kalifiye olmayan işgücü istihdam sorunu Gelişmekte ve gelişmemiş ülkeler için daha fazla dışa bağımlılık Doğaya tehdit (örnek;10 milyardan 70 milyara çıkan cihaz) internet nesneleri) Ülke içi gelir dağılımı eşitsizliğinin artması Ülkeler arasında gelir dağılımı eşitsizliği artması

Bilgi toplumunda eğitim Çeşitliliğin, merkeziyetçi olmayan, dağıtık yapıların ve kendi kendine ya da işbirliği halinde yaparak öğrenebilmenin, egemen olduğu çağ. Okullar zorunlu olmaktan çıkacak, müfredatlar kalkacak veya esnetilecek Zaman, mekandan bağımsız öğrenme tarzları Facebook.com/prof.cetiner MARMARA drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner ÜNİVERSİTESİ CareSizsiniz.org drcetiner.org

Thomas suarez ve easton lachappelle örnekler Thomas suarez ve easton lachappelle 15 yaşında: piyasadaki 3d yazıcılardan 10 kat hızlı yazıcı yaptı Facebook.com/prof.cetiner drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner CareSizsiniz.org drcetiner.org

Thomas suarez ve easton lachappelle örnekler Thomas suarez ve easton lachappelle 17 yaşında beyin dalgalarıyla kontrol edilen protez kol yaptı 100 bin dolara mal olan protez kolu çoğu 3d yazıcılarla üretilen parçalarla 350 dolara mal etti Facebook.com/prof.cetiner drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner CareSizsiniz.org drcetiner.org

Farmbot: açık kaynak çiftlik otomasyonu örnekler Farmbot: açık kaynak çiftlik otomasyonu İnternet üzerinden kontrol edilebilen yüksek çeşitlilikli çiftlik otomasyonu: 3d prınter ve cnc teknolojisi karışımı Facebook.com/prof.cetiner drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner CareSizsiniz.org drcetiner.org

Farmbot: açık kaynak çiftlik otomasyonu örnekler Farmbot: açık kaynak çiftlik otomasyonu İnternet üzerinden kontrol edilebilen yüksek çeşitlilikli çiftlik otomasyonu: 3d prınter ve cnc teknolojisi karışımı Facebook.com/prof.cetiner drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner CareSizsiniz.org drcetiner.org

Sanayi devrimleri sonrası Post-endüstriyel toplumlarda eğitim Prof. Dr. B. Gültekin çetiner Marmara üniversitesi - endüstri mühendisliği Facebook.com/prof.cetiner drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner CareSizsiniz.org drcetiner.org

Alvın toffler (üçüncü dalga, gelecek şok ve devrimci zenginlik) yazarı 21. Yüzyılın cahilleri okuma yazma bilmeyenler değil öğrendiğini unutamayanlar ve öğrenmeyi öğrenemeyenler olacaktır. Facebook.com/prof.cetiner MARMARA drcetiner@gmail.com Twitter.com/drcetiner ÜNİVERSİTESİ CareSizsiniz.org drcetiner.org