Ankara Üniversitesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D. İNFERTİLİTE Doç.Dr. Cem Atabekoğlu Ankara Üniversitesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum A.D.

İnfertilite ("kısırlık") 12 siklus boyunca, korunmadan ve yeterli sayıda cinsel ilişkide bulunulmasına karşın gebelik oluşmamasıdır. primer (birincil) infertilite sekonder (ikincil) infertilite

12 siklus beklemeden başvurması gereken çiftler de vardır: Anne adayının 35 yaş ve üzerinde olması, Çiftlerden birinde gebeliğe engel olacağı bilinen bir durumun varlığı söz konusu olduğunda

Gebe kalamama nedenleri %40 durumda problem kadında, %40 durumda erkekte, %20 durumda da hem kadın hem de erkekte bulunmaktadır. İnfertilite için tetkik yapılan çiftlerin yaklaşık %10'unda ise gebelik oluşmaması için bariz bir neden bulunamaz. "açıklanamayan infertilite "

İnfertilite nedenleri 1-Sperm üretimi ve spermin iletilmesiyle ilgili sorunlar Oligospermi (sperm sayısının düşük olması) Azospermi (hiç sperm olmaması) Sperm üretimi ve iletimi normal olmasına karşın spermin dışarı boşalmasını engelleyen impotans (ereksiyon yani "peniste sertleşme" olmaması), erken boşalma gibi durumlar da erkeğe bağlı nedenler arasında yeralır.

Spermiyogram Değer Normal parametre Hacim 1.5-5.0 mL PH >7.2 Viskozite <3 (0-4) Konsantrasyon >20 ml/mL Toplam sperm sayısı >40 mil Motilite yüzdesi >%50 Normal morfoloji %14 Yuvarlak hücreler <5 mil/mL (WBC) Sperm aglutinasyon <2 (0-3)

2-Oosit (yumurta hücresi) üretimi ile ilgili sorunlar PCOS ANOVULASYON Premature menopoz Agonadizm

3-Oosit ve spermin karşılaşması ve birleşmesiyle ilgili sorunlar kızlık zarı doğuştan tümüyle tıkalı olabilir, vajina, serviks veya uterus yine doğuştan hiç olmayabilir tüplerin tıkanması pelvik enfeksiyonlardır (PID). Endometriozis, miyomlar,

4-İmplantasyon ile ilgilili bozukluklar Asherman sendromu: doğumsal genital anatomik bozukluklar: septumlar ("perde"), bikorn (çift odacıklı) uterus, unikorn (tam gelişmemiş) uterus, Uterus didelfis (çift uterus)

GEBE KALAMAYAN BİR ÇİFTE YAPILACAK İNCELEMELER Jinekolojik ve erkekte genital muayene ve ultrason Spermiyogram Ovulasyonu gösteren testler Kadında hormonal tetkik TSH ve prolaktin,FSH,LH Histerosalpingografi ("ilaçlı rahim ve tüp filmi") Endoskopik yöntemler (Laparoskopi ve histeroskopi, Falloposkopi ) Postkoital test

HSG

Endoskopik yöntemler (Laparoskopi ve histeroskopi)

Ovulasyon (yumurtlama) olup olmadığının belirlenmesi Midluteal faz progesteron ölçümü Folikülometri Bazal vücut ısısı ölçümü İdrarda LH (luteinizan hormon) saptanması Endometrial biyopsi Ferning- Spin barket belirtileri

Bazal vücut ısısı ölçümü

GEBE KALAMAYAN BİR ÇİFTİN TEDAVİSİ Hiçbir tedavi yapmadan beklemek Var olan sorunun giderilmesi ve beklenmesi Erkek Faktörü tedavisi varikosel Tubal faktör tedavisi laparoskopi Ovulasyon (yumurtlama) bozukluklarında ovulasyon induksiyonu Öncelikle yumurtlamayı engelleyen etkenler varsa giderilir. polikistik over, tiroid hastalıkları veya hiperprolaktinemi olabilir. Kontrolsüz diabet, kollajen doku hastalıkları (lupus gibi), böbrek hastalıkları da ovulasyonu bozabilir.

Ovulasyon indüksiyonu FSH/LH Klomifen Östrojen SSS (-) Perifer Antiöstrojenik Gonadotropik Klomifen Üriner FSH Rekombinan FSH Human Menopozal gonadotropinler HCG GnRH agonistleri GnRH antagonistleri

Yardımcı üreme teknikleri (ART) İntrauterin inseminasyon (IUI) ("suni dölleme", "aşılama") açıklanamayan infertilite olgularında ya da sperm sayısının düşük olduğu durumlarda IVF: İnVitro Fertilizasyon (tüp bebek) GIFT (Gamete IntraFallopian Transfer) ZIFT (Zygote IntraFallopian Transfer) ICSI (IntraCytoplasmic Sperm Injection) TESE, MESA-PESA

IVF

ICSI

PGD