İnfertiliteye yaklasım ve Tüp bebek uygulamaları

... konulu sunumlar: "İnfertiliteye yaklasım ve Tüp bebek uygulamaları"— Sunum transkripti:

1 İnfertiliteye yaklasım ve Tüp bebek uygulamaları
Prof. Dr. N.Cem FIÇICIOĞLU Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Başkanı Tüp Bebek Merkezi Direktörü

2 NORMAL GEBELİK

3 Kibar olanın her zaman kazanır

4 IVF HER YIL ARTMAKTA ! HER YIL 500.000 KİŞİ IVF YAPTIRMAKTA
100 İLE 150 BEBEKTEN BİRİ IVF BEBEĞİ N.S. Macklon et all, 2001

5 İNFERTİLİTE TANIM: En az 1 yıl süreyle düzenli ve korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebelik olmaması

6 Çiftler infertilite nedeni ile doktora başvurmadan önce ne kadar beklemelidir?
Sağlıklı çiftlerin her ay gebe kalabilme şansı %20-25’dir. Çiftlerin yarısından çoğu 6 ay içinde gebelik elde eder. Eğer herhangi bir doğum kontrol yöntemi uygulamadan 12 aydır düzenli cinsel ilişkide bulunmanıza rağmen gebelik elde edemiyorsanız doktora başvurmanız gerekir.

7 Evli çiftlerin %85’ i birinci yıl, %90’ı ikinci yıl içinde herhangi
Bebek sahibi olma arzusu hayattaki en önemli ve en heyecan verici kararlardan biridir. Evli çiftlerin %85’ i birinci yıl, %90’ı ikinci yıl içinde herhangi bir yardıma ihtiyacı olmaksızın gebelik elde edebilmektedir.

8 kısırlık nedeniyle tedaviye ihtiyaç duymaktadır.
Tüm evli çiftlerin %15’i ise kısırlık nedeniyle tedaviye ihtiyaç duymaktadır.

9 Spontan gebeliği etkileyen faktörler,
infertilite süresi, yaş, önceki gebelik ve sperm kalitesidir

10 Bu kadar uzun süre beklememesi gereken çiftler var mı ?
Çiftler herhangi bir problemden şüpheleniyorsa Kadın eşin adet hali çok düzensiz ise veya olmuyorsa, Enfeksiyon öyküsü ve cinsel ilişki sırasında şiddetli ağrı yakınması varsa, Erkek eşte inmemiş testis, testislerde geçirilmiş operasyon veya yaralanma öyküsü olduğunda Kadın eş 35 yaşın üzerindeyse doktora hemen başvurması gerekir.

11 İnfertilite Nedenleri
Erkek Ovulatuar Kadın Tubal 40 % 35-40 % 40 % 40-50 % ? Diğer 15-20 % 20 %

12 İNFERTİLiTE ARAŞTIRMASINDA TEMEL TANI YÖNTEMLERİ
Spermiyogram Kadına ait hormon testleri Ultrasonografi / HSG(rahim filmi) Laparoskopi-Histeroskopi(zorunlu hallerde)

13 ERKEĞİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Spermogram Volum :1.5-5 ml Konsantrasyon :20 milyon /ml↑ Motilite :%50’dan fazla Morfoloji :%50’den fazla (WHO) %14’den fazla (Kruger)

14 KADININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Yumurtlama faktör Rahim faktörü Kanalların tıkalı olması

15 HSG(rahim filmi) Laparoskopi Histeroskopi

16 Endometriosis-Evre 1 Normal Endometriosis-Evre 2 Endometriosis-Evre 3 Endometriosis-Evre Çukolata Kisti

17

18 TEDAVİ SEÇENEKLERİ-1 YUMURTLAMA YOKSA ....İLAÇ TEDAVİSİ
KANALLAR TIKALI İSE OPERASYON SPERM AZSA .. İLAÇ TEDAVİSİ- AŞILAMA AÇIKLANAMAYAN NEDENSE İLAÇ TEDAVİSİ – AŞILAMA Sonuç 6 ay içinde alınamazsa tüp bebek

19 Overlerde PRENATAL 6-7 MİLYON OOSİT YENİDOĞANDA 2 MİLYON OOSİT
PUBERTEDE BİN OOSİT VARDIR. 400 TANESİ SEKONDER OOSİT OLUR OVULASYONLA ATILIR.

20 Over folikülerinin yaşam hikayesi
ovulasyon Atresi İnisyal recruitment Siklik recruitment Puberteden sonra başlar Folküllerin tükenimi maturasyon Atretic Antral Sekonder primer (depletion) Primordial (devam eden inisyal recruitment)

21 Kadınlarda 30’lu yaşların sonlarında oosit havuzunda hızlı azalma izlenmektedir
37-38 yaş folikül reserv havuzu yıl sonra menopoz AFS 37 yaş< yılda %4.8 azalırken , 37 yaş>%11.7 azalır. % 10 daha önce menopoz (45 yaş ) olsa yaşda reserv havuzu hızla tükenmeye başlar !

22 Over Rezervinin Değerlendirilmesi
Yaş FSH Bazal E2 Inhibin CC Stimülasyon Testi GnRH Analoğu Stimülasyon Testi Antral Follikül Sayısı Over Volümü Önceki ART Cevabı Gonadotrophin Surge-Attenuating Factor Antimullerian Hormon Düzeyi Fragil X testi Adrenal antikorlar

23 OVER RESERV AZALMASI TEHDİDİ
Adet 3.günü FSH ≥ 11 IU/ml Adet 3.günü İnhibin B ≤ 30pg/ml Yaltı S, Gürbüz B, Fıçıcıoğlu C, Middle East Fertility Journal, 2002

24 Antral Follikül Sayısı
Normal ovarian volümü ve normal antral follikül sayısı

25 Antral Follikül Sayısı
Düşük ovarian volümü ve düşük antral follikül sayısı

26 Yaşa Göre Gebelik Oranlarının Dağılımı

27 YÜT TEKNİKLERİ NELERDİR?
KLASİK OVULASYON İNDÜKSİYONU (COI) KONTROLLÜ OVARYAN HİPERSTİMÜLASYON (COH) DOĞAL FERTİLİZASYON IVF GIFT ZIFT ICSI IUI

28 (AŞILAMA)

29 IVF’ i ETKİLEYEN PROGNOSTİK FAKTÖRLER
YAŞ; İNFERTİLİTE SÜRESİ; Uzadıkça IVF başarısı negatif etkilenmekte ÖNCEKİ GEBELİK; HİDROSALPENKS;

30 IVF ENDİKASYONLARI TUBAL PATOLOJİ AÇIKLANAMAYAN İNFERTİLİTE
ERKEK İNFERTİLİTESİ ENDOMETRİOSİS SERVİKAL FAKTOR/İMMUNOLOJİK İnfertilte OVULATUAR DİSFONKSİYONLAR AZALMIŞ OVER RESERVİ

31 ART’ de başarıyı etkileyen faktörlerden biri.....
Overlerin gonadotropinlere cevabı, gelişen follikül sayısı, toplanan oosit, elde edilen embryo sayısı ve seçimi “Potansiyel kötü cevap vereceklerin tedavi öncesinde tespiti, hekimlerin hastalarına tedavi sonuçları hakkında bilgi verme ve tedavi protokolünü belirleme imkanı verecektir.”

32 Tüp bebek tedavisi nedir ?
Tüp bebek tedavisi yumurtalıklardan alınan yumurtaların erkek eşten alınan spermler ile vücut dışında döllenmesi ve elde edilen embryoların anne adayının rahmine transfer edilmesidir.

33 Tüp Bebek Aşamaları I Tedavinin ilk basamağını merkezin sorumlu doktoru, embriyolog, hemşire ve tüp bebek koordinatörünün vereceği danışmanlık hizmeti oluşturur. Doktorunuz ile yapacağınız ilk görüşmede ayrıntılı hikayeniz, muayene bulgularınız daha önce yaptırmış olduğunuz işlemler ve test sonuçlarınız değerlendirilir. Size özel tedavi seçenekleri tartışılarak en uygun olan tedavi planlanır.

34 Tüp Bebek Aşamaları II İlaçlarla yumurtalıkların uyarılması
Ortalama gün süren bu tedavi ile amaç; yumurtalıklar kontrollü bir şekilde uyarılarak yeterli sayıda döllenme yeteğine sahip yumurta hücresi elde etmektir. Ultrasonla foliküller takip edilerek yeterli büyüklüğe ulaştığında HCG enjeksiyonu yapılır. Enjeksiyondan saat sonra yumurtalar toplanır.

35 IVF Protokolleri Mikrodoz protokol GnRHa stop OK + kısa protokol
Uzun protokol Erken porliferasyon ya da mid-luteal OK + uzun protokol Kısa protokol Tedavi siklusun foliküler fazı Çok kısa protokol Siklusun ilk 3 günü Mikrodoz protokol GnRHa stop OK + kısa protokol GnRH antagonisti Analogsuz protokol Natürel siklus

36 Tüp Bebek Aşamaları III
Yumurta Toplama İşlemi Bu işlem ultrason probuna yerleştirilen bir iğne aracılığı ile vajinal yoldan gerçekleştirilir. Yumurta toplama işlemi lokal veya genel anestezi altında yapılabilir.

37 Menide hiç spermi olmayan hastalar çocuk sahibi olabilir mi ?
EVET TESA MİKRO TESE

38 TESA

39 TESE

40 Mikro-TESE

41 (Embriyoloji Laboratuvarında)
Tüp Bebek Aşamaları IV Yumurtaların Döllenmesi Mikroenjeksiyon işlemi (Embriyoloji Laboratuvarında)

42 Tüp Bebek Aşamaları V Embriyo Transferi

43 Tüp Bebek Aşamaları VI Gebelik Testi
Transfer işleminden sonra 12. günde kanda b-HCG hormonunun düzeyi belirlenerek gebeliğin gerçekleşip gerçekleşmediği tespit edilir. Kanda gebelik tespit edildikten 3 hafta sonra ultrasonografik inceleme ile gebelik kesesi görülür.

44 Nisan-Eylül Ayları Arası Tüm Gruplardaki Gebelik Oranları

45 Tüp bebek uygulaması kaç defa yapılabilir?
Uygulamalar arasında 2-3 ay geçtiği takdirde çift çocuk sahibi olana kadar tüp bebek uygulaması yapılabilir.

46 Tekrarlayan İmplantasyon Başarısızlığı

47 Sebep; Klinik %20 Laboratuar %80 Hasta

48 Hasta Yaş Oosit sayısı az kalitesi kötü Sperm kalitesi kötü
Embryo kalitesi kötü Uterusla ilgili problemler Hidrosalpenks İmmunolojik Abortus, tekrarlayan

49 Klinik Histeroskopi: Uterus kavitesi kontrolü; polip, myom ,
Prolfilaktik salpenjektomi, “Usg’de görünen” Myom 4 cm > , myomektomi Luteal biopsi Paternal lenfosit aşısı ? Heparin ? Aspirin ? Viagra ? Östrojen ? Protokolleri gözden geçirme, optimal tedavi planı ve tekrar Transfer tekniği

50 Gebelik artar 1. Deneme transferi 2. Yumuşak ET kateteri 3. Ultrasound-guided ET 4. Uterus fundus 2 cm aşağısına embryo yerleştirme

51 Laboratuar Assisted hatching Co-culture Blastosit transferi PGD
Embyronik fragmanların temizlenmesi Sitoplazmik transfer

52 Prof.Dr N.Cem FIÇICIOĞLU Merkez Direktörü
   Yrd.Doc:Dr Oya AKCIN Laboratuvar Direktörü