CGL 310 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMLARI II DERSİ Değerlendirme Doç. Dr. Müdriye YILDIZ BIÇAKÇI

Eğitim öğretim sürecinin son aşaması, kazanımlar doğrultusunda planlanan ve uygulanan eğitim etkinliklerinin çocukların davranışlarında oluşturduğu değişikliğin ölçülmesi ve yorumlanması amacıyla yapılan değerlendirmedir.

Değerlendirme sonuçları, programın geliştirilmesi amacıyla kullanılabileceği gibi eğitimin etkisini belirlemek amacıyla da kullanılabilir. Her iki durumda da asıl hedef çocukların gelişimini ve eğitimini desteklemektir.

Değerlendirme eğitim sürecinin en temel öğelerinden biridir Değerlendirme eğitim sürecinin en temel öğelerinden biridir. Değerlendirme; Çocuğun değerlendirilmesi, Programın değerlendirilmesi, Öğretmenin kendini değerlendirmesi olarak farklı yönlerden ele alınmalıdır.

Çocukların değerlendirilebilmesi için Gelişim Raporu’nun her çocuk için dönem sonlarında hazırlanarak MEB bilgisayar sistemine kaydedilmesi gerekmektedir. Etkinliklerin değerlendirilmesi çocuklar açısından da önemlidir.

Çocukların değerlendirilebilmesi için Her çocuk için gelişim dosyası (portfolyo) oluşturulmalıdır. Öğretmenlerin çocukların kazanımlara ulaşma durumunu işaretledikleri “Kazanım Değerlendirme Formu” ise objektif bir şekilde doldurulmadığı ve kullanılmadığı için kaldırılmıştır.

Ek 1. MEB ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI (2012) GELİŞİM GÖZLEM FORMU Okul Adı : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Öğretmenin Adı ve Soyadı :. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çocuğun Adı ve Soyadı :. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çocuğun Doğum Tarihi : …. /…. / 20........... Çocuğun Cinsiyeti : . . . . . . . . . ………………... Gelişim Alanları Gözlem Tarihi   Motor Bilişsel Dil Gelişimi Sosyal ve Duygusal Özbakım Becerileri …. /…. / 20.... Görüş ve Öneriler

Ek 2. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMI (2012) GELİŞİM RAPORU   Sayın Öğretmen, Gelişim raporu çocukların aşağıda belirtilen alanlardaki gelişimlerine ilişkin gözlemlerinizi kaydetmeniz amacıyla hazırlanmıştır. Bu rapor, her dönemin sonunda her çocuk için doldurulacaktır. Raporun bilgi verici olması, sizin çocukları ayrıntılı olarak gözlemiş ve “Gelişim Gözlem Formu - EK 1”na kaydetmiş olmanıza bağlıdır. Raporu oluştururken çocuğun olumlu özelliklerini öne çıkaran ifadelerle başlayınız. Öncelikle çocukların beklenen düzeyde gösterdikleri becerileri, daha sonra ise geliştirilmesi gereken becerilerini yazınız. Bu amaçla çocuklar için doldurduğunuz. Gelişim Gözlem Formlarında yer alan bilgilerden yararlanınız. Bu bilgiler doğrultusunda görüş ve önerilerinizi de yazınız. Okul Adı : . . . . . . . . . . . . . . Öğretmenin Adı ve Soyadı : . . . . . . . . . . . . . . Rapor Tarihi : . . . / . . . / 20 . . Çocuğun Adı ve Soyadı : . . . . . . . . . . . . . . Çocuğun Doğum Tarihi : . . . / . . . / 20. … Cinsiyeti : . . . . . . . . . ……. Okula Başlama Tarihi : . . . / . . . / 20. . . Motor Gelişim: Bilişsel Gelişim: Dil Gelişimi: Sosyal ve Duygusal Gelişim: Özbakım Becerileri:  Görüş ve Öneriler:

ÇOCUKLARIN EĞİTİM SÜRECİ BOYUNCA DEĞERLENDİRİLMESİNDE ARAÇ OLARAK GELİŞİM DOSYASI (PORTFOLYO) DA HAZIRLANACAK VE KULLANILACAKTIR.

Programın değerlendirilebilmesi için Öğretmenlerin hazırladıkları ve uyguladıkları plan ve etkinlikleri tüm boyutları ile ele almaları gereklidir. Öğretmenlerin planlanan ve uygulanan eğitim süreçleri arasındaki tutarlılığı, ortaya çıkan yeni gereksinimlerin neler olduğunu belirlemeleri ve günlük eğitim akışında yer alan günü değerlendirme zamanına kaydetmeleri beklenmektedir.

Programın değerlendirilebilmesi için Eğitim sürecinin günlük değerlendirmeleri aylık planların değerlendirme bölümlerine yazılacak bilgilere ışık tutacaktır. Bir eğitim dönemi boyunca yapılan aylık değerlendirmeler sonucunda da bir yılın genel değerlendirilmesine ulaşılacaktır.

Günlük Eğitim Sürecinin ve Etkinliklerin Değerlendirilmesi Etkinliklerin ve günlük eğitim sürecinin değerlendirilmesi, günlük eğitim akışının günü değerlendirme zamanında yapılan, öğrenilen bilgilerin pekiştirildiği, sürecin gözden geçirildiği önemli bir aşamadır.

Günlük Eğitim Sürecinin ve Etkinliklerin Değerlendirilmesi Etkinlik sonunda yapılan tartışmalar aşağıdaki türde sorularla yönlendirilebilir ya da çalışma sayfaları/bellek kartları kullanılabilir, resim yapılabilir, afiş/poster hazırlanabilir, etkinlikle ilgili çekilen fotoğraflar çocuklarla birlikte incelenebilir, çocuklar etkinlikle ilgili konuşabilir, birbirlerine sunum yapabilirler veya sergiler düzenleyebilirler.

Günü Değerlendirme Zamanında Kullanılabilecek Soru Türleri: Betimleyici Sorular: Bugün nereye gittik? Nasıl gittik? Neler gördük? Duyuşsal Sorular; Az önce dinlediğiniz öyküde kaybolan çocuk sizce neler hissetmiş olabilir? Kazanımlara Yönelik Sorular; Sıra olmak neden gereklidir? Yaşamla İlişkilendirme Soruları; Başka nerelerde heykel gördünüz?

Öğretmenin Kendini Değerlendirmesi İçin;   Öğretmenin sınıf içi başarısı hakkında farkındalık yaratmak ve gerekli önlemleri almak konusunda kullanılan yöntemlerden biri öğretmenin kendini değerlendirmesidir.

Öğretmenin Kendini Değerlendirmesi İçin; Öğretmenlerin güdülenmelerini, yaratıcılıklarının artmasını, yansıtmacı öğretmen olabilmelerini ve eksikliklerini görerek kendi kendilerini güçlendirebilmelerini sağlar.

Öğretmenin Kendini Değerlendirmesi İçin;   Öğretmenlerin programa ve çocuklara ilişkin değerlendirmelerden elde edilen verileri dikkatle analiz etmeleri, kendi ilgi, yetenek ve yönelişlerini belirlemeleri ve kişilik özelliklerini gözden geçirerek kendilerini değerlendirmeleri beklenmektedir.

Öğretmenin Kendini Değerlendirmesi İçin;   Bu değerlendirme sonucunda öğretmen, farklı alanlardaki yeterlik düzeyine göre kendini geliştirebilmek için çaba harcamalı, kaynaklara ulaşmalı, bunun için okul yönetiminden de rehberlik ve destek istemelidir.

Öğretmen her sabah günlük eğitim akışına o gün yapacaklarını kaydedip okul müdürüne imzalatır ve panosuna asar. Gün bittikten sonra çocuklarla günü değerlendirme zamanında yaptıkları değerlendirmeleri yine çocuk, eğitim programı ve öğretmen açısından ele alarak “Günü Değerlendirme Zamanı” bölümüne genel olarak kaydeder.

Değerlendirme bölümü doldurulmuş olan günlük eğitim akışı o gün uygulanan etkinlik planı/planları ile birlikte öğretmenin eğitim programı dosyasına kaldırılır. Böylece öğretmenin eğitim programı dosyasında değerlendirilmiş aylık planlar (Ek 3), aylık plan yapılırken doldurulan kavramlar ile kazanım ve göstergelere yer verme durumu çizelgeleri (Ek 5 ve 6), günü değerlendirme zamanları yazılmış günlük eğitim akışları (Ek 10) ve etkinlik planları (Ek 4) yer alacaktır.

DEĞERLENDİRME ÖRNEKLERİNİ TARTIŞMA

KAYNAKLAR Yıldız Bıçakçı, M. ve Köksal Akyol, A. “36-72 Aylık Çocuklar için Örnek Planlar”, Okul Öncesi Eğitim Programları, ed. A. Köksal Akyol, 317-343, Hedef Cs Yayınları, Ankara, 2015. Yıldız Bıçakçı, M. (Editör), Bebeklik ve İlk Çocukluk Döneminde (0-36 Ay) Gelişim, Duyuların Gelişimi ve Desteklenmesi, Eğiten Kitap, Ankara, 2015. Aral, N., A. Kandır, ve M. Can-Yaşar, Okul Öncesi Eğitim ve Okul Öncesi Eğitim Programı. Geliştirilmiş 4. Baskı, Ya-Pa Yayın Pazarlama Sanayi ve Tic. A.Ş., İstanbul, 2011. Okul Öncesi Eğitim Programı (36-72 Aylık Çocuklar için).T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Genel Müdürlüğü Yayınları, 2013.