YANGIN ÖNLEME VE SÖNDÜRME Halim BAYAR Sivil Savunma Uzmanı Akdeniz Üniversitesi Rektörlüğü İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığı Sivil Savunma Uzmanlığı 310 15 41 hbayar@akdeniz.edu.tr Antalya-2014 1

KONULAR YANMA YANMA KOŞULLARI YANMA ÇEŞİTLERİ YANMA ÜRÜNLERİ YANGIN YANGIN ÇEŞİTLERİ YANGIN NEDENLERİ YANGIN ETKENLERİ YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER YANGIN TÜRLERİ YANGIN SÖNDÜRME USULLERİ YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER YANGINDAN KORUNMA & GÜVENLİK ÖNLEMLERİ YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ KULLANILMASI YANGIN ÇIKTIĞINDA YAPILMASI GEREKENLER 2

YANMA Maddenin, ısı ve oksijenle birleşmesi (reaksiyonu) sonucu oluşan kimyasal bir olaydır.

YANMA-Yanmanın koşulları YANMA ÜÇGENİ Yanma olayının oluşabilmesi için; yanıcı madde , yanma ısısı, oksijen’ in bir arada olması gerekmektedir. OKSİJEN YANMA ISISI YANICI MADDE

YANMA-Yanma üçgeni: Yanıcı maddeler Belirli şartlar oluşturulduğunda hemen hemen bütün maddeler yanabilir. Ancak bu şartların hepsini hazırlamak her zaman mümkün değildir (Yüksek ısı veya saf oksijen gibi). Katı Yanıcı Maddeler: Bu maddeler, genel olarak ısı etkisiyle yanıcı buhar veya gaz çıkartmakta ve oksijen ile birleşmeleri halinde yanma meydana gelmektedir (Tahta, kömür vb.) Sıvı Yanıcı Maddeler: Genelde buharlaştıktan sonra yanarlar (Benzin, mazot, tiner vb.) Gaz Yanıcı Maddeler: Diğer yanıcı maddelere göre daha kolay ve hızlı yanarlar. Oksijenle temasa getirilmeleri çok küçük kütleler halinde olmalıdır. Aksi halde yanmaları patlama şeklinde olur. 5

YANMA-Yanma üçgeni:Oksijen Yanıcı madde bilindiği üzere sayılamayacak kadar çoktur. Ancak yakıcı madde olarak sadece oksijen bilinmektedir. Oksijen havada %21 oranında bulunur. Burada yanmayı sağlayan saf oksijen değildir. Havada bulunan oksijendir. Hava içerisinde %12-16 oranında oksijen bulunması yanma için yeterli olmaktadır. Yanma sırasında ısınan hava yukarı çıkmakta onun yerine yanlardan oksijen taşıyan yeni hava akımı boşluğu doldurmakta, dolayısıyla madde yanana kadar veya müdahale ile yanma durduruluncaya kadar devam etmektedir. Rüzgar belirli bir zaman biriminde ateşe daha fazla oksijen verdiğinden körükleyici etki yapar. Büyük hacimli yerlerde oksijen oranı fazladır, bu nedenle bodrum, tiyatro, sinema veya düğün salonu gibi geniş mekanlarda yangının yayılması daha çabuk gerçekleşir. 6

YANMA-Yanma üçgeni: Yanma ısısı Yanıcı maddenin oksijenle teması ile birlikte herhangi bir ısı kaynağıyla birleşmesi sonucu yanma başlamış olmaktadır. ISI KAYNAKLARI: Doğal Kaynaklar: Suni Kaynaklar: Güneş - Katı Yakacaklar Yıldırım - Sıvı Yakacaklar Volkanlar - Gaz Yakacaklar - Elektrik - Patlayıcı Maddeler - Sürtünme 7

YANMA-Yanma çeşitleri Yanma olayı şu dört şekilde meydana gelir. 1- Yavaş Yanma: Yanıcı maddenin bünyesi itibari ile yanıcı buhar veya gaz meydana getiremediği halde, yeterli ısının ve yeterli Oksijenin bulunmaması halinde oluşan yanma çeşididir. Örneğin; demirin oksitlenmesi. 2- Hızlı Yanma: Yanmanın bütün belirtilerinin oluştuğu (alev, ısı, ışık, korlaşma belirtileri) yanma çeşididir. 3- Parlama-Patlama: Parlama, kolayca ateş alan maddelerde görülür. (Benzin gibi). Patlama ise; maddenin tamamının ısı veya vurma - çarpma gibi bir etki altında bir anda büyük ölçüde genişleyerek çeşitli gazlar oluşturması ve etrafını zorlayıp patlamalar şeklinde yanması olayıdır. 4- Kendi Kendine Yanma: Alevsiz yanma kendi kendini besleyen ve bunun için gerekli ısıyı yakıtın oksidasyonundan temin eden ekzotermik reaksiyon dalgasıdır. Alevsiz yanmanın olması için düşük sıcaklıktaki bir ısı kaynağı tarafından ısıtılması gerekir. 8

YANMA-Yanmanın ürünleri Duman, ısı, alev ve zehirli gazlardır. Dumanın birleşiminde zehirli gazlar bulunur. Karbonmonoksit, Karbondioksit, Kükürtdioksit, Kükürtlü hidrojen, Siyanid ve Amonyak gibi gazlardır. 9

Kısaca: kontrolsüz yanma olayıdır. YANGIN Yangın ; ortamda her zaman ve bir arada mevcut olan, "OKSİJEN", "YANICI MADDE" ve "ISI" nın,  kontrol dışında, birleşmesi ile, "IŞIK" (Alev) ve "KUVVETLİ ISI" nın açığa çıkması sonucu çevreye yayılması, büyümesi, yaşam ve çevreye zarar verme niteliğine bürünmesidir. Kısaca: kontrolsüz yanma olayıdır. 10

YANGIN KOKU DUMAN ALEV BAŞLANGIÇ ZAMAN

YANGIN-Yangın sınıfları 1) A SINIFI (KATI YANICI MADDE YANGINLARI): ODUN, KÖMÜR, KAĞIT, OT, DOKUMALAR VB. (Temel özellikleri “kor” oluşturarak yanmalarıdır.)

YANGIN-Yangın sınıfları 2) B SINIFI (SIVI YANICI MADDE YANGINLARI) BENZİN, BENZOL, MAKİNA YAĞLARI, LAKLAR, YAĞLI BOYALAR, SOLVENT VB. (Temel özellikleri “parlama” şeklinde yanmalarıdır.) Sıvı maddeler buharlaştıktan sonra yanarlar. BENZİN

YANGIN-Yangın sınıfları 3) C SINIFI (YANICI GAZ MADDE YANGINLARI) * METAN, PROPAN, BÜTAN, LPG, ASETİLEN, DOĞALGAZ, HİDROJEN VB. (Temel özellikleri “patlama” şeklinde yanmalarıdır.) 4) D SINIFI (YANABİLEN HAFİF METAL YANGINLARI) * ALÜMİNYUM, MAGNEZYUM, SODYUM, POTASYUM, LİTYUM VE BUNLARIN ALAŞIMLARI İLE KARIŞIMLARI 5) ELEKTRİK YANGINLARI

YANGIN-Yangın çıkma nedenleri YANGININ ÇIKMA NEDENLERİ * koruma önlemlerinin alınmaması * bilgisizlik * ihmal ve dikkatsizlik * kazalar * sıçrama * sabotaj * doğa olayları

YANGIN-Yangın çıkma nedenleri YANGININ ÇIKMASINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER Bacalar Sigara-kibrit Kıvılcım Elektrik Benzin Lpg-doğalgaz Yıldırım Güneş ışığı

YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER YANGININ YAYILMA TEHLİKESİ Kapalı alanlardaki yangınlarda ortalama ısı 1. dakikadan itibaren hızla artar. Ortamdaki ısı 5 dakika sonra 555 dereceye, 10 dakika sonra 660 dereceye, 15 dakika sonra 720 dereceye, 30 dakika sonra 820 dereceye çıkar. 30 dakikadan sonra zaman içerisinde ısı fazla artmaz. BİNALARIN ÇÖKME TEHLİKESİ Binaların ısıdan dolayı iskeletinin ve taşıma sisteminin gücünü kaybettiği hallerde oluşur. GÖÇÜK ALTINDA KALMA TEHLİKESİ Çöken bina enkazının altında kalarak yaralanmak veya hayatını kaybetmek.

YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER ELEKTRİK AKIMINA KAPILMA TEHLİKESİ 65 volt üzerindeki bir akıma temas eden kişi ölüm tehlikesi ile karşı karşıya kalır. 65 - 1000 volt alçak gerilim, 1000 volt üzeri ise yüksek gerilim olan tesisatlardır. YANMA TEHLİKESİ Yanan bina içerisinde alevden ya da yüksek ısıdan etkilenerek zarar görmesi

YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER KİMYASAL TEHLİKELER Tahriş edici kimyasallar : Söndürülmemiş kireç tozu, tuz ruhu, kalsiyum karpit, sülfürik asit ve nışadır ruhu gibi maddeler. İçme suyunu etkileyen kimyasal sıvılar: Yakıt yağları Kurşun tehlikesi : Kurşun tozu yaralardan kan dolaşımına, ağız yoluyla hava ve yemekle mide ve bağırsak kanallarına girebilir. Oksijen tehlikesi: Sıkıştırılmış oksijen yağ ile temas ettiğinde yanma tehlikesi olur.

YANGIN YERİNDEKİ TEHLİKELER ZEHİRLENME TEHLİKESİ Yangın yerinde özellikle kapalı ortam yangınlarında itfaiyecileri yanıcı maddelerin bünyesinde çıkan duman içerisindeki zehirli gazları temiz hava solunum cihazı kuşanmadan olay yerinde çalışması esnasında görülür. PATLAMA TEHLİKESİ Gaz patlaması Basınçlı kapların patlaması Mühimmat patlaması Toz patlaması

YANGIN TÜRLERİ LPG Yangınları Doğalgaz Yangınları Akaryakıt Yangınları Baca Yangınları Elektrik Yangınları Orman Yangınları Bina Yangınları Araç Yangınları

YANGIN TÜRLERİ-LPG Yangınları LPG, sıvılaştırılmış petrol gazıdır. Genellikle propan ve bütan gazlarından oluşur. Renksiz ve kokusuzdur. Havadan ağırdır. LPG, kullanılması sırasında ya da imalat hataları nedeniyle yangınlara sebebiyet vermektedirler. LPG KAÇAKLARINA MÜDAHELE : LPG kaçaklarına yapılabilecek ilk ve en etkili müdahale gaz akışını kesmektir (vanayı kapatmaktır). LPG kaçağı tespit edildiğinde, LPG’nin yayıldığı sahadaki ateşleme kaynağı olabilecek her cihaz derhal kaldırılacak ve bu bölgeye insanların girmesine müsaade edilmeyecektir. Böylece bu bölge koruma altına alınacaktır.

YANGIN TÜRLERİ-Doğalgaz Yangınları *Doğalgaz yeryüzünün alt katmanlarında başta Metan ve Etan olmak üzere Propan ve Azot gibi çeşitli hidrokarbonlardan oluşan yanıcı bir gaz karışımıdır. Birincil enerjidir, yani çıkarıldığı haliyle kullanılabilir. *Doğalgaz havadan hafif, renksiz ve kokusuz bir gazdır.

YANGIN TÜRLERİ-Doğalgaz Yangınları Doğalgaz kaçağı hissettiğinizde; -Sayaç ve ana servis vanasını kapatınız, -Sigara içmeyiniz, -Elektrik düğmeleri ile oynamayınız, cihazları kullanmayınız, -Ortamı havalandırmak için kapı ve pencereleri açınız, -Doğalgaz yangınlarında, gaz akışı kesildikten sonra kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı ile müdahale ediniz.

YANGIN TÜRLERİ-Akaryakıt Yangınları Akaryakıt, ham petrolün damıtılmasından elde edilir. (benzin, mazot, gazyağı). Sıvı haldeki akaryakıtlar yanmazlar. Akaryakıtların yanabilmesi için önce buhar haline gelmesi ve sonrada hava ile karışması gerekmektedir. Akaryakıt buharlarının yanmaya başlamaları için açık alev veya ateş ile temaslarına gerek yoktur. Yanma noktalarına kadar ısınmaları ya da ısınmış bir cisimle temas etmeleri alev için yeterlidir.

YANGIN TÜRLERİ-Akaryakıt Yangınları Akaryakıt yangınları, genellikle dolum ve boşaltım tesisleri, depolama tesisleri ve nakliye sırasında meydana gelmektedir. Akaryakıt Yangınına Müdahalede; Boğma sistemi kullanılarak yanıcı madde ile havanın ilişkisi kesilmelidir. Köpük, akaryakıt yangınlarının söndürülmesinde en etkili söndürücüdür. Açık alanlarda meydana gelen yangınlara önü kesilerek müdahale edilmelidir.

YANGIN TÜRLERİ-Elektrik Yangınları Elektrik yangınları genellikle; 1-Elektrik enerjisini kullananların ihmal ve dikkatsizliğinden, 2-Elektrik tesisatından kaynaklanmaktadır.

YANGIN TÜRLERİ-Elektrik Yangınları Elektrikten kaynaklanan yangınlarda; -Önce yangın yerindeki elektrik şalteri indirilerek veya sigorta sökülerek, mümkün değilse elektrik kurumundan yardım istenerek elektrik kesilmelidir. -Yangın yerine ilgisi olmayan kişiler yaklaştırılmamalıdır. -Yangınlarda kullanılacak merdivenlerin metal olması durumunda gerilim altındaki temas noktalarından en az 1 metre uzakta kullanılmalıdır. Şüpheli yerlerde metal merdiven kullanılmamalıdır. -Elektrik yangınlarına kuru kimyevi tozlu söndürücülerle müdahale yapılmalıdır.

YANGIN TÜRLERİ-Bina Yangınları Binalarda oluşan yangınlar genel olarak ahşap yangınlarıdır. Binalarda çıkan yangınlar çöp veya kağıt kutusunun tutuşması, elektrik kontağı, soba ve baca gibi etkenledir. Bu etkenler binanın esas yapı malzemelerini de sararak tüm binanın tutuşması halinde büyük bir yangın ortaya çıkar. Genel olarak ahşap yangınlarını her türlü söndürme vasıtası ve söndürme cihazları ile söndürebiliriz. (su, köpük, kuru kimyevi toz gibi) Bina yangınları geniş çap ve alanda ortaya çıkacağı için yanıcı maddeyi ve oksijeni ortadan kaldırarak söndürme olayı yok gibidir. Bu tür yangınlar ancak ısı derecesi düşürülerek söndürülebilir.

YANGIN TÜRLERİ-Bina Yangınları Bina Yangınlarında; Müdahale noktası belirlenir. Temiz hava solunum cihazı takılmadan kesinlikle müdahale edilmez. Duman patlaması olması ihtimaline karşı kesinlikle kontrol yapılır. Elektrik tesisatı kapatılır. Kapı kolları vs. gibi metal malzemelere dokunulmamalı. Pülverize su işlenmeli, sıvı yakıt var ise köpük kullanılmalı. İçeride canlı olduğu tespit edilirse içeriye kesinlikle iki kişi girmeli.

YANGIN TÜRLERİ-Araç Yangınları Araç yangınlarına müdahale esasları: Her ne olursa olsun itfaiyeye haber verin ve çevreden yardım isteyin. Yangın çok büyük boyutlarda ise çevrenizi boşaltın itfaiyenin gelmesini bekleyin. Yangın motor kısmında başlamışsa kaputu açıp alevi körüklemeyin. Sakin olun. Kullanmaya hazır yangın söndürme cihazını alın. Yangın söndürme cihazı ile üst üste motorun altına püskürtün , alev azaldığında kaputu aralayıp birkaç saniye buradan püskürtün sonra kaputu yeniden kapatın. Binek otolarda aracın içerisinde yanma olayı varsa, arka camı kırılmak suretiyle müdahale yapılmalı. Yangın söndükten sonra aküyü sökün. Yere yayılan akaryakıt varsa ateş kaynaklarından uzak tutun akaryakıtın üzerini kum ve toprakla kapatın.

YANGIN SÖNDÜRME USULLERİ Meydana gelmiş bir yangını söndürebilmek için; yanmanın şartları olan 3 esastan (yanıcı madde, ısı, oksijen) herhangi bir tanesinin ortadan kaldırılması gerekmektedir. SOĞUTARAK SÖNDÜRME HAVAYI KESME YANICI MADDEYİ ORTADAN KALDIRMA

YANGIN SÖNDÜRME USULLERİ 1-Soğutarak Söndürme; Isıyı azaltma veya ortadan kaldırma işlemidir. Su ile soğutma, Yanıcı maddeyi dağıtma, Kuvvetli üfleme,

YANGIN SÖNDÜRME USULLERİ 2-Havayı Kesme; Oksijeni yok etme veya oranını düşürme işlemidir. Örtme, Boğma, Oksijeni azaltma.

YANGIN SÖNDÜRME USULLERİ 3-Yanıcı Maddeyi Ortadan Kaldırma; * Yanıcı maddeyi ısıdan ayırmak, * Ara boşluğu meydana getirmek.

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER SU KARBONDİOKSİT KURU KİMYEVİ TOZ KÖPÜK

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER YANGIN SÖNDÜRME TÜPLERİ

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER YANGIN DOLABI YANGIN SÖNDÜRME HORTUM VE LANSLARI KÖPÜKLÜ YANGIN DOLABI

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER SU Yangın söndürmede en fazla kullanılan madde sudur. Su serinletici, kapatıcı, akıcı, karışıcı ve yayılıcı özelliklere sahip bir maddedir. Yangın alanına püskürtülen su ısı emerek buharlaşır ve hacimce genişler, yoğunlukça oksijenden ağır olduğu için yanıcı madde üstünü ve çevresini kaplar, oksijeni ortamdan uzaklaştırır. Suyun söndürücü özelliği yanan madde ile temasa geçmesiyle ortaya çıkar.

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER KARBONDİOKSİT Renksiz, kokusuz, elektriği iletmeyen, havadan ağır bir gaz olduğundan yangın söndürücü olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır. Akaryakıt ve elektrik kaynaklı yangınlar da kullanılan karbondioksit yanıcı olmayıp kimyevi maddelerle pek kolay birleşmez. Gaz halinde olduğu için ateşin üzerine kolayca dağılarak yanıcı maddenin üzerini kaplar.

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER KARBONDİOKSİT Normal şartlar altında gaz halinde bulunan C02, soğutmak ve basınç altına alınmak suretiyle sıvı hatta katı haline getirilebilir. Yangın söndürme işlerinde kullanılan tüplerdeki C02 sıvı haldedir. Belirli bir zaman dilimi içinde sıcak bir yerde bırakılıp ısısı 32 0C nin üzerine çıkacak olursa tüp içindeki sıvı aniden gaz haline dönüşecektir. 65 ºC’ de basınç 250 Bar olup, 190 Bar basınçta açılan emniyet valfi bulunur. Öyle ise tüpler aşırı ısıdan uzak yerlerde bulundurulmalı, muhafaza edilmelidir.

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER KARBONDİOKSİT % CO2 ORANI ETKİSİ 3 İlk belirtiler, Sıkıntı 5 Ter boşalması, Nefes darlığı 8 Baygınlık 30 Ani ölüm

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER KURU KİMYEVİ TOZ B ve C sınıfı yangınlar için kullanılan tozlar, sodyum bikarbonat asıllı tozlardır. A, B, C sınıfı yangınlarında kullanılan tozlar ise Amonyum Fosfat asıllı bileşiklerden meydana gelmektedir. Kuru kimyevi tozlar, B ve C sınıfı yangınlarda, akaryakıt yangınlarında, elektrikle çalışan makinelerin yangınlarında kullanılmaktadır.

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER KURU KİMYEVİ TOZ Kuru kimyevi tozlar ateşin üzerine tatbik edildikleri zaman ısı ile kimyasal reaksiyona uğrayarak ayrışır ve her biri ayrı ayrı sınıf yangınlara etkin olan sodyumbikarbonat, su ve karbondioksite dönüşür ve ateşi söndürür. Kuru kimyevi tozlar ateşi boğarak, soğutarak, zincirleme yanma olayını kesintiye uğratarak söndürürler.

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER KÖPÜK (FOAM) Köpük kimyasal bileşiktir. Basınçlı su ile karıştığında, karışım köpük yapıcıdan tazyikle geçerken hava ile karışır ve köpüğü meydana getirir. Yanan yüzeyi kaplayarak yanıcı maddenin oksijenle olan irtibatını keser. Soğutma, boğma, bastırma, ve ayırma özelliği vardır.

Köpüklerin Kullanılma Alanları: KÖPÜK (FOAM) Köpüklerin Kullanılma Alanları: Rafineriler, kimya laboratuvarları, kimyasal madde depoları, Boya ve vernik atölyeleri veya depoları, Akaryakıt depolama yerleri ve dolum istasyonları, Artık yağların döküldüğü hendekler, Akaryakıt tankerleri, kargo ambarları, Hava alanları, uçak hangarları, gibi benzeri yerler.

YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN MADDELER HALOJENLİ HİDROKARBONLAR Alevden ısıyı emerek yanma reaksiyonunu sürdüremeyecek kadar alevi soğutmak suretiyle söndürmektir. Hassas cihazların korunmasında, bilgi işlem merkezlerinde, laboratuvarlarda, telekomünikasyon merkezleri vb. yerlerde kullanılır.

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ KULLANILMASI

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ KULLANILMASI Düşük tehlike sınıfında her 500 m2, orta tehlike ve yüksek tehlike sınıfında her 250 m²yapı inşaat alanı için 1 adet olmak üzere, uygun tipte 6 kg’lık kuru kimyevî tozlu veya eşdeğeri gazlı yangın söndürme cihazları bulundurulması gerekir. Otoparklarda, depolarda, tesisat dairelerinde ve benzeri yerlerde ayrıca tekerlekli tip söndürme cihazı bulundurulması mecburidir.

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ KULLANILMASI YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI 1. Basınç saati: Yangın söndürücüde yeterli basınç olup olmadığını gösterir. 2. Pim: Yangın söndürücü kullanılmadan önce çekilip çıkartılmalıdır. 3. Hortum başı: Yangının kaynağına doğrultulmalıdır. 4. Hortum: Esnek, kaliteli ve kullanılması kolay olmalıdır. 5. Etiket: Yangın söndürücünün hangi tür yangınlar için olduğunu ve nasıl kullanılacağını gösterir. 6. Tarih etiketi: Son kullanım tarihini gösterir.

YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ KULLANILMASI Yangın Söndürme Cihazını yerinden alın. Rüzgarı arkanıza alarak yangına yaklaşın. Pimi Çekin. Hortum ucunu ateşe yöneltin. Mandalı sıkın. Yangını önden arkaya, aşağıdan yukarıya doğru söndürün. (Ancak yakıtı akan ya da damlayan yangınlarda yukarıdan aşağıya doğru müdahale edin.

YANGINDAN KORUNMA ve YANGIN GÜVENLİĞİ YANGIN & TAHLİYE PLANI HAZIRLANMALI. Yangından Korunma ve Yangın Güvenliği ile İlgili Bulunması Gereken Araç, Gereç, Malzeme Tamamlanmalı. Bunların Kontrolleri Zamanında Yapılmalı. Kişiler Yangından Korunma ve Yangın Güvenliği Konularında Bilgilendirilmeli.

YANGINDAN KORUNMA ve YANGIN GÜVENLİĞİ Elektrik tesisatını gösterir elektrik planı, camlı bir pano içinde elektrik sayacı yanında bulundurulması, Elektrik sistemlerinde TSE Standartlarına uygun otomatik sigortaların kullanılması, Elektrik Tesisatının Yetkili Teknik Elemanlarca yılda en az Bir Kez Kontrol Edilmesi Sağlanmalı.

YANGINDAN KORUNMA ve YANGIN GÜVENLİĞİ Binaların Tamamı veya Ayrı Ayrı Bölümlerin Elektriğini Lüzumu Halinde Kesebilecek ve Yangın Tehlikesinde Kalmayacak bir Alanda Elektrik Ana Şebeke Panosu Tesis Edilmeli. Elektrik Panosu Bacalar Her Yıl Temizlettirilmeli.

YANGINDAN KORUNMA ve YANGIN GÜVENLİĞİ Yangın Çıkışlarının Ana Kapıları Her Zaman Dışarı Doğru Açılmalıdır. Yangın Çıkış Kapıları ASLA Kilit Altına Alınmamalı, Kapının İçeriden Gelenin Kolayca Açabileceği Bariyer Tertibatı Kolu Olmalı, Vücutla Bile Açılabilmelidir.

YANGINDAN KORUNMA ve YANGIN GÜVENLİĞİ Yangın çıkış kapılarının önüne çıkışı engelleyecek herhangi bir şey konulmamalıdır. Kaçış yollarının aydınlatılması iyi olmalıdır. Kaçış yolları, çıkış kapıları ile direkt ilişkili olmalı ve bu yol üzerinde kaçışı engelleyici bir engel bulunmamalıdır. Kaçış yollarını gösterir işaretler tam olmalıdır.

YANGINDAN KORUNMA ve YANGIN GÜVENLİĞİ İki Kat ve Daha Yüksek Binalara Yangın Merdiveni Tesis Edilmelidir. Arşiv Odaları Tercihen Bina Dışında Olmalıdır. Binalarının Çatıya Açılan Kapıları Kapalı Tutulmalı, Buralarda Yanıcı, Patlayıcı Maddeler Depolanmamalıdır.

YANGINDAN KORUNMA ve YANGIN GÜVENLİĞİ Yıldırım Tehlikesine Karşı PARATONER Tesis Edilmelidir Her Katta, Kalorifer Dairesinde Yangın Hortum Dolapları Tesis Edilmelidir. Yeteri Kadar Elde Taşınabilir Yangın Söndürücü Bulundurulmalı ve Uygun Yerlere Yerleştirilmelidir. Kişilere Yangın Söndürme Tüplerinin Kullanılması Öğretilmeli.

YANGINDAN KORUNMA ve YANGIN GÜVENLİĞİ Binaların Kömür ve Sıvı Yakıt Depoları Tercihen Bina Dışında Olmalı, Gaz Kaçaklarını Haber Veren İkaz Sistemi Tesis Edilmeli, Yangın İhbar (duman-ısı duyar elemanları) ve Yangın Söndürme (sprinkler) Sistemleri Kurulmalıdır.

BİNALARDA YANGIN ÇIKTIĞINDA YAPILACAKLAR * Yangını Gören Kişi Varsa Yangın İhbar Düğmesine Basarak Yangını Duyurmalı. Telaşlanmadan, Kargaşaya Yol Açmadan Görevli Personel Kişileri Yangın Merdiveni ve Çıkış –Kaçış Yollarına Götürerek Kontrollü Olarak Tahliyeyi Sağlamalı. Söndürme Ekipleri, Teçhizatları ile Birlikte Başlangıç Yangınına Müdahale Etmeli. YANGIN 112 Aranarak Bildirilmeli.

BİNALARDA YANGIN ÇIKTIĞINDA YAPILACAKLAR Yangının Yayılmasını Önlemek için Kapı ve Pencereleri Kapatınız. Kişiler Önceden Tespit Edilen Toplanma Bölgelerinde Toplanmalı. Görevliler Toplanma Bölgesinde Kontrol Yaparak Bina Mevcudunun Tam Olup Olmadığını Tespit Etmeli.

BİNALARDA YANGIN ÇIKTIĞINDA YAPILACAKLAR Yangının büyüklüğü ve yayılma şekline göre binada kurulu bulunan diğer yangından korunma ekipleri (ilkyardım kurtarma, koruma) olaya müdahale etmeli. İtfaiye personeli olay mahalline gelince binanın durumu ve yangın hakkında bilgi verilmeli. İdare tarafından kişi yakınlarına Yangın hakkında bilgi verilmelidir.

TEMİZLİK YANGINI ÖNLER. İŞ YERİNİZİ TEMİZ TUTUNUZ. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ TEMİZLİK YANGINI ÖNLER. İŞ YERİNİZİ TEMİZ TUTUNUZ.

KAYNAK VE KESME İŞLERİNDE ÇOK DİKKATLİ OLUNUZ. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ KAYNAK VE KESME İŞLERİNDE ÇOK DİKKATLİ OLUNUZ.

YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ SİGARA İÇİLMEMESİ GEREKEN YERLERDE AKSİNİ YAPMAK İNTİHAR ETMEK DEMEKTİR.

YANGINLA MÜCADELE VASITALARINI TEMİZ VE BAKIMLI BULUNDURUNUZ. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ YANGINLA MÜCADELE VASITALARINI TEMİZ VE BAKIMLI BULUNDURUNUZ.

ELEKTRİK DONANIMINA EHLİYETSİZ KİMSELER EL SÜRMEMELİDİR. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ ELEKTRİK DONANIMINA EHLİYETSİZ KİMSELER EL SÜRMEMELİDİR.

YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ KUSURLU VE ETRAFI YANABİLİR MADDELERLE DOLU ISITMA KAZANLARI TEHLİKELİ OLABİLİR.

ZIMPARA TAŞINDA ÇALIŞIRKEN CİVARDA YANABİLİR MADDE BULUNDURMAYINIZ. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ ZIMPARA TAŞINDA ÇALIŞIRKEN CİVARDA YANABİLİR MADDE BULUNDURMAYINIZ.

YANGIN İHBARINI İŞİTTİĞİNİZDE NE YAPACAĞINIZI ÖNCEDEN ÖĞRENİNİZ. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ YANGIN İHBARINI İŞİTTİĞİNİZDE NE YAPACAĞINIZI ÖNCEDEN ÖĞRENİNİZ.

YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ SIVASIZ, ÇATLAK, HATALI İNŞA EDİLMİŞ VEYA DOLMUŞ BACALAR YANGIN NEDENİDİR.

TAVAN ARASI VE BODRUMLARINIZI TEMİZ TUTUNUZ. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ TAVAN ARASI VE BODRUMLARINIZI TEMİZ TUTUNUZ.

*ELEKTRİK TESİSATININ TOPRAKLAMA TERTİBATI OLMALI YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ *ELEKTRİK TESİSATININ TOPRAKLAMA TERTİBATI OLMALI *ELEKTRİK TESİSATI PROJESİNE UYGUN OLMALI, TESİSAT ÜZERİNDE KEYFİ DEĞİŞİKLİK YAPILMAMALIDIR.

YANICI MADDELERİ EVİNİZİN UYGUN BİR YERİNDE SAKLAYINIZ. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ YANICI MADDELERİ EVİNİZİN UYGUN BİR YERİNDE SAKLAYINIZ.

YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ SOBA, KALORİFER VE MUTFAK OCAKLARINIZDAN ÇIKABİLECEK YANGINLARA DİKKAT EDİNİZ.

ÇOCUKLARINIZIN ATEŞLE OYNAMASINA ENGEL OLUNUZ. YANGIN KORUNMA ve GÜVENLİK ÖNLEMLERİ ÇOCUKLARINIZIN ATEŞLE OYNAMASINA ENGEL OLUNUZ.

KATILIMINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ...