Gelir vergisi beyan dönemi ve DÖNEM SONU İŞLEMLERİNDE ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER [2016] ymm Mustafa dündar
DÖNEM SONU İŞLEMLERİNDE ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR ÖTEDEN BERİ DEFTER TUTAN TÜCCARLAR DA 2016 YILINDA TUTULACAK DEFTERLERİN TESPİTİNDE 2016 YILINDA GEÇERLİ HADLER DİKKATE ALINARAK TUTULACAK DEFTER BELİRLENECEKTİR. DEFTER TUTANLARDA SINIF DEĞİŞTİRME
İstisnası : Zirai kazançlar, GVK m. 59, f.1 İHTİYARİLİK İşletme esasına göre defter tutma hakkı var iken İhtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmaya başlayan ticari kazanç erbabı, sınıf değiştirmek için VUK m.179 hükümlerine göre II nci sınıfa geçebilir. İstisnası : Zirai kazançlar, GVK m. 59, f.1 (Çiftçiler, diledikleri takdirde, işletme hesabı yerine bilanço esasına tabi tutulmalarını isteyebilirler.)
AYNI FAALİYET FARKLI FAALİYET AYNI YILDA İŞİ TERK EDİP AYNI FAALİYETE YA DA BAŞKA FAALİYETE BAŞLAYAN MÜKELLEF bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin aynı yıl içinde aynı faaliyete tekrar başlamaları işi bırakma sayılmayacağından bilanço esasına göre defter tutmaya devam etmeleri gerekmektedir. AYNI FAALİYET Yeniden işe başlayan mükellef kabul edilerek işletme hesabı esasına göre defter tutabilecektir. FARKLI FAALİYET
HEM TİCARİ HEM DE SERBEST MESLEK FAALİYETİNDE BULUNULUR İSE Her faaliyet için ayrı ayrı defter tutulması gerekmektedir. Kollektif ve adi komandit şirketler ile adi ortaklıklar mesleki kazançlarını "Serbest meslek kazanç defteri" üzerinden tespit ederler. Bu şirketlerin bilanço esasına göre tuttukları defterler serbest meslek kazancı defteri yerine geçer. (GVK m.67) Hekimler diledikleri takdirde, yukarıda yazılı malumatı protokol defterinde göstermek şartiyle ayrı kazanç defteri tutmıyabilirler. (VUK m.210)
Sadece VUK 352/8 Us. Cez. Kesilir. DEFTER TASDİKLERİ Tasdiki unutulanlar Önceki yıl tutulan defterde boş sayfa yok ya da sınıf değiştiriliyor ise hesap döneminin ilk ayında yeni tasdik yaptırılabilir. Önceki yıl tutulan defterde boş sayfa var ise hesap döneminin ilk ayında ara tasdik yaptırılabilir. Sadece VUK 352/8 Us. Cez. Kesilir.
I.SINIF DEFTER TUTULMASI GEREKİRKEN TUTULMAZ İSE? GELİR İDARESİ; FORM BA VE BS VERİLMEDİĞİNDEN CEZA KESMEKTEDİR ÖRNEK BİM KARARI;
11.07. 2012 tarihinde düzenlenen cevaplı rapor ile bilanço esasına göre defter tutması gerektiği tespit edilen davacıya 11.09.2012 tarihinde tebliğ edilen yazı ile bu durumun bildirilmesi üzerine, davacının ancak bilanço usulüne göre defter tutmaya başladıktan sonra elektronik ortamda Ba-Bs formları vermemesi halinde cezaya muhatap olabileceğinden, kendisine bildirimin yapıldığı 11.09.2012 tarihinden önce yani fiilen bilanço esasına göre defter tutmadığı dönemlerde Ba Bs bildirim formlarını elektronik ortamda vermesi mümkün olmayan davacı adına geçmişe dönük olarak kesilen dava konusu özel usulsüzlük cezalarında yasal isabet, davanın reddine ilişkin Mahkeme kararında da hukuka uyarlık görülmemiştir.”
31.12.2014 TARİHLİ MALİ TABLOLAR VUK HÜKÜMLERİNE GÖRE DÜZENLENECEĞİNDEN DEĞERLEME İŞLEMLERİ DE BU KANUN HÜKÜMLERİNE GÖRE YÜRÜTÜLECEKTİR. Bağımsız Denetime Tabi Şirketler Ayrıca, 6102 Sayılı TTK Hükümlerine göre Muhasebe ve Raporlama Standartlarına Göre Finansal Tabloları da Düzenleyeceklerdir.
DEFTERDEKİ KAPANIŞ KAYITLARI İLE İZLEYEN YIL KAPANIŞ KAYITLARININ BİREBİR AYNI OLMASI GEREKMEKTEDİR. KAPANIŞ KAYITLARINDA HATA DA OLSA, AÇILIŞ KAYDI YAPILDIKTAN SONRA HATALI İŞLEMLERİN MUHASEBE İLKE VE ESASLARINA GÖRE DÜZELTİLMESİ GEREKMEKTEDİR.
Damga VERGİSİ DEFTERİ BEYANNAME VERMEK ZORUNDA OLANLAR İLE İHTİYARİ OLARAAK BU YÖNTEMİ TERCİH EDENLER DAMGA VERGİSİ DEFTERİ TUTMAK VE TASDİKLETMEK ZORUNDADIRLAR.
Sadece VUK 352/I-8 Us. Cez. Kesilir. DEFTER TASDİKLERİ Tasdiki unutulanlar Önceki yıl tutulan defterde boş sayfa yok ya da sınıf değiştiriliyor ise hesap döneminin ilk ayında yeni tasdik yaptırılabilir. Önceki yıl tutulan defterde boş sayfa var ise hesap döneminin ilk ayında ara tasdik yaptırılabilir. Sadece VUK 352/I-8 Us. Cez. Kesilir.
ENVANTERE DAHİL EDİLMESİ ZORUNLU OLANLAR Ferdi teşebbüslerde, mükellefin sahip olduğu bina ve arazi hakkında aşağıda yazılı esaslar cari olur: 1- Fabrika, ambar, atelye, dükkan, mağaza ve arazi -işletmede ister kısmen, ister tamamen kullanılsınlar- değerlerinin tamamı üzerinden envantere alınır. 2. Ticaret hanları gibi oda oda veya kısım kısım kullanılabilen binalarla evlerin ve apartmanların yarısından fazlası işletmede kullanıldığı takdirde envantere ithal edilir. 3. Envantere alınan gayrimenkullerin kullanış tarzlarında sonradan vaki olacak değişiklikler, hesap yılı içinde nazara alınmaz. (VUK, m.187)
Envanter dengesi
STOK ENVANTERİ Stokta kalan mal var ise bunun miktar ve değer olarak tespit edilip envanter defterlerine kaydı yasal açıdan zorunludur. Vergi incelemesinde envanter işlemlerinin VUK hükümlerine göre ölçme ve tartma suretiyle yapıldığı kabul edilerek inceleme sonuçlandırılmaktadır.
163, 238 ve 334 Sıra No'lu VUK GENEL TEBLİĞLERİNİN YARGISAL DEĞERLENDİRİLMESİ İdarenin savunması: 163, 238 ve 334 Sıra No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri birlikte değerlendirildiğinde, döviz karşılığı alınan varlıklardan doğan kur farkının bu varlıkların aktifleştirme tarihinden önce doğması nedeniyle iktisadi kıymetin maliyetine eklenerek amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekirken doğrudan gider yazılmasının mümkün olmadığı Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için satın alınan iktisadi kıymetlere ait borçlardan doğan kur farkının malın maliyetine kaydedillesi
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun ticari kazancın tesbitinde indirilecek giderleri belirleyen 40. maddesinin 1'nci bendinde de, safi kazancın tesbiti sırasında ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin gayrisafi kazançtan indirileceğinin kabul edildiği, buna göre, davacının faaliyetinin niteliği itibarıyla ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için satın alınan iktisadi kıymetlere ait borçlardan doğan kur farkının malın maliyetine kaydedileceği konusunda kanunda açık bir hüküm bulunmadığı, kur farkının genel giderler arasına dahil edilmesine engel bir yasa hükmü de bulunmadığı ‘na hükmedilmiştir. Danıştay 3. Daire 2009/2169 E. , 2011/4680 K.
EMSAL BEDEL ÜZERİNDEN FATURA DÜZENLENMELİDİR. (KDV GT, özelge) GİDER PUSULASI DA DÜZENLENMELİDİR ???(ÖZELGE) KAT KARŞILIĞI İNŞAAT İŞLERİNDE ARSA SAHİBİNE VERİLEN BAĞIMSIZ BÖLÜMLERE DÜZENLENECEK FATURA BEDELİ
ÖRNEK UYGULAMA FARKLILIKLARI VUK 267/2 Maliyet Bedeli esası (% 5) VUK 267/1 Ortalama Fiyat Esası ANTALYA TİC. ODASI KOMİTE KARARI ENF OranıX2 BRÜT KARLILIK (ORT % 10) Ç.Ş. Bakanlığı, İnşaat Birim Maliyet (% 25) İDAREDE BİRLİK İLKESİ VE HUKUKİ GÜVENLİK İLKESİNE AYKIRIDIR YARGI ????????
TAPU HARCININ MATRAHI KDV hariç tutardır.
Sigortadan alInan tazmİnatlar da belge düzenİ PERT OLAN ARAÇ SİGORTA ŞİRKETİNE TESLİM EDİLMEKLE BİRLİKTE, SİGORTA ŞİRKETİNİN SATTIĞI KİŞİ ADINA SİGORTALI FATURA DÜZENLEYEBİLİR Mİ???? SİGORTA ŞİRKETİ ADINA TAZMİNAT BEDELİ İÇİN KDV’SİZ FATURA DÜZENLENMELİDİR.
Fire, fiziken mevcut ise bu fire de olsa değerlemeye tabidir. FİRELER Fire; kendiliğinden meydana gelen bir azalmayı ifade etmekte olup, bu durumda fiziken mevcut olan bir emtia bulunmadığından, değerlenecek bir emtiadan da söz etmemiz mümkün değildir. Fire, fiziken mevcut ise bu fire de olsa değerlemeye tabidir.
FİRE SAYILMAYANLAR Üretilen malın bünyesine giren ilk madde ve malzemelerde üretim sırasında ortaya çıkan ve hurda değeri bulunduğu ifade edilen kıymetler nevine göre üretim artığı, tali ürün veya yan ürün vasfına sahip olmaları veya ekonomik bir değer taşımaları durumunda "fire" kapsamında değerlendirilmeleri mümkün bulunmamaktadır. Stokta bekleme esnasında paslanma, kırılma, bozulma veya üretiminde kullanılacağı aracın veya modelinin üretimden kalkması v.b. nedenlerle kullanım özelliğini yitirmesi nedeniyle hurda malzeme olarak satışı düşünülen hammadde / malzemelerin de "fire" kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu nitelikteki kıymetlerin Vergi Usul Kanununun 278 inci maddesi gereğince değeri düşen mallar kapsamında değerlendirilmek suretiyle, değer tespiti için Takdir Komisyonuna müracaat edilmesi ve komisyon kararı uyarınca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
60 NO’LU KDV SİRKÜLERİ "Malın tamamen yok olmaması, ancak değerinde önemli derecede düşüklük meydana gelmesi halinde malın zayi olması hükümleri geçerli olmayacaktır. Bu durumda malların zayi olması değil, düşük bedelle veya zararına satışı söz konusu olacağından, bu malların iktisabı dolayısıyla yüklenilen KDV'nin indirim konusu yapılabileceği tabiidir." açıklamasına yer verilmiş, - Üretim esnasında renginde problem olan giyeceklerin, - Yangın sonucu tamamen yok olmayan ve ekonomik değeri olan yedek parça ve malzemelerin daha düşük bir fiyatla satılması halinde, bunlar nedeniyle yüklenilen KDV'nin tamamı indirim konusu yapılabileceği örnek verilerek açıklanmıştır. Ancak, üretim sırasında ortaya çıkan kıymetlerin üretim artığı, tali ürün veya yan ürün vasfına sahip olmamaları ve ekonomik bir değer taşımamaları durumunda ise bunların "fire" kapsamında değerlendirilecektir.
SMK’da Yenileme Fonuna izin verilmemektedir. Satılan ya da elden çıkan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi, İşin mahiyetine göre zaruri bulunur veya Bu hususta işletmeyi idare edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa bu takdirde, satıştan tahassül eden kar, yenileme giderlerini karşılamak üzere, pasifte geçici bir hesapta azami üç yıl süre ile tutulabilir. Her ne sebeple olursa olsun bu süre içinde kullanılmamış olan karlar üçüncü yılın vergi matrahına eklenir. Üç yıldan önce işin terki, devri veya işletmenin tasfiyesi halinde bu karlar o yılın matrahına eklenir. SMK’da Yenileme Fonuna izin verilmemektedir.
DÖNEMSELLİK İLKESİ VDO İLİŞKİSİ Dönemsellik ; işletmelerin sınırsız kabul edilen ömrünün belli dönemlere bölünmesi ve her dönemin faaliyet sonuçlarının diğer dönemlerden bağımsız olarak saptanmasıdır. Gelir ve giderlerin tahakkuk esasına göre muhasebeleştirilmesi, hasılat, gelir ve karların aynı döneme ait maliyet, gider ve zararlarla karşılaştırılması dönemsellik ilkesinin sonucudur. VUK uyarınca defterlerin hesap dönemi itibariyle tutulması gerekmektedir.
DÖNEM KAPANDIKTAN SONRA GELEN FATURA VB BELGELER Örneğin, (A) işletmesinin 2015 yılına ilişkin yapmış olduğu bir gidere ilişkin fatura işletmeye 25 Şubat 2016 tarihinde gelmiş ve söz konusu fatura 25 Şubat 2016 tarihinde 2016 yılı defterlerine kaydedilmiştir. 20155 yılında kaydedilen bu gider faturası 2015 yılına ilişkin olduğundan 2015 yılına ilişkin vergi matrahı hesaplanırken Beyannamede ticari kardan/KURUM KAZANCINDAN indirilmelidir. Beyanname üzerinden indirilen bu tutarın 2016 yılı beyannamesinde (Geçici Vergi Dahil) ise ticari kara ilave edilmelidir.
FATURASI 2014 YILINDA DÜZENLENEN ANCAK, 2015 YILINDA İHRAÇ EDİLEN MALLAR İhracat işlemlerinde KDVK, ÖTVK, GVK ve KVK yönünden vergiyi doğuran olay, satışa konu olan malın fiilen ihraç edildiği tarihte gerçekleşmekte olup, satış akdi bu tarihte tamamlanmış olmaktadır. Dolayısıyla, 2015 yılı geliri olarak kayıtlara alınacaktır.
HASILAT VEYA GİDERİN DÖNEM KAPANDIKTAN SONRA DÜZELTİLMESİ Bu işlemlerin sonucunda dönemsellik ilkesi gereği ilgili dönemde meydana gelen VDO’ın düzeltilmesi gerekmektedir. ANCAK, VUK DA VDO’NUN DÜZELTİLMESİ İLE İLGİLİ BİR DÜZENLEME BULUNMAMAKTADIR. 1- Geçmiş yılda gider yazılan damga vergisinin iade alınması, 2- Düzenlenen serbest meslek makbuzunun ödenmeden iade edilmesi, 3- Geçmiş yıla ilişkin stopaj tarhiyatı. Vb…
Özel maliyet bedelİ sorunu??? PEŞİN ÖDENEN KİRA MI?? AMORTİSMAN MI?
Özel maliyet bedellerİ sorunu??? PEŞİN ÖDENEN KİRA OLARAK GERÇEK KİŞİLERE YAPILAN ÖDEME KABUL EDİLİP TEVKİFATA TABİ Mİ? KDV’YE TABİ Mİ?
Özel maliyet bedellerİ sorunu??? 1- GVK. M.72/2 uyarınca, Ayın olarak tahsil edilen kiralar, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre emsal bedeli ile paraya çevrilir. 2- Mal sahibine bırakılacak kıymetler aktifleştirildiği tarihteki emsal bedel üzerinden teslim edilmiş kabul edilmektedir. (ÖZELGE) KONU HUKUKEN TARTIŞMALIDIR!!!
ÖZEL MALİYET Mİ, Peşin Ödenen Kira mı? - Kiracı tarafından binanın alt katında toplantı ve kongre düzenlemek maksadıyla yaptırıIan tadilat giderlerine karşılık binanın kullanım hakkına sahip olunacağından bu harcamaların özel maliyet bedeli olarak dikkate alınması mümkün bulunmayıp, söz konusu harcamalara karşılık fatura edilen tutarların kira gideri olarak dikkate alınması, -Kira gideri olarak dikkate alınan tutarlar gerçek kişi mal sahibine hesaben yapılan kira ödemesi olarak kabul edilmek suretiyle bu tutarlar üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (5/a) bendi uyarınca % 20 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.
Özel maliyet bedellerİ sorunu??? İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI; 16.6.2015/11395140-105[327-2012/VUK-1- . . .]-61137; 2006 yılında kiralanıp, 2012 yılında terk edilen taşınmaz için yapılan özel maliyet bedeli sorulmuştur. I- GVK; kurumunuzun kiralamış olduğu gayrimenkul için yapmış olduğu özel maliyet bedeli niteliğindeki harcamalarının kira süresi sonunda bedelsiz olarak kiralayana devredilmesinin ayni kira ödemesi olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup kiralamaya konu gayrimenkulün iktisadi işletmeye dâhil olmaması halinde, devredilen iktisadi kıymetlerin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit edilecek emsal değeri üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (1/5-a) bendi hükmüne istinaden %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve bu bedelin gayrimenkul sahibi tarafından Gelir Vergisi Kanununun 86 ncı maddesinin (1-c) bendi hükmü dikkate alınarak beyan edilmesi gerekmektedir.
Özel maliyet bedellerİ sorunu??? İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI; 16.6.2015/11395140-105[327-2012/VUK-1- . . .]-61137; 2006 yılında kiralanıp, 2012 yılında terk edilen taşınmaz için yapılan özel maliyet bedeli sorulmuştur. II- KDV; bedelsiz devredilen iktisadi kıymetlerin KDV matrah tespitine ilişkin emsal bedel ile ilgili hükümler göz önünde bulundurulmak suretiyle KDV'ye tabi tutulması gerekmektedir. KDVK m.27 uyarınca emsal bedel tespit edilmelidir.
Özel maliyet bedellerİ sorunu??? İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI; 16.6.2015/11395140-105[327-2012/VUK-1- . . .]-61137; 2006 yılında kiralanıp, 2012 yılında terk edilen taşınmaz için yapılan özel maliyet bedeli sorulmuştur. II- KDV; bedelsiz devredilen iktisadi kıymetlerin KDV matrah tespitine ilişkin emsal bedel ile ilgili hükümler göz önünde bulundurulmak suretiyle KDV'ye tabi tutulması gerekmektedir. KDVK m.27 uyarınca emsal bedel tespit edilmelidir.
Özel maliyet bedellerİ sorunu??? İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI; 16.6.2015/11395140-105[327-2012/VUK-1- . . .]-61137; 2006 yılında kiralanıp, 2012 yılında terk edilen taşınmaz için yapılan özel maliyet bedeli sorulmuştur. III- VUK; kurumunuz tarafından kiralanan işyeri için Vergi Usul Kanununun 272 nci kapsamında yapılarak özel maliyet olarak aktifleştirilen harcamaların itfa edilmemiş kısımlarının kiralanan işyerinin boşaltıldığı yılda bir defada gider yazılması mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, işyerinin boşaltılması neticesinde kiraya verene bırakılan ve ayni kira ödemesi olarak değerlendirilen kıymetlerin emsal bedellerinin, kiraya verenin mükellef olmaması durumunda tarafınızca düzenlenecek gider pusulası ile tevsik edilmesi gerekmektedir. GİDER PUSULASI DÜZENLENMELİDİR.
Özel malİyet bedellerİ sorunu??? Ankara 4. Vergi Mahkemesi 2010 yılında; Özel maliyet bedeli oluştuğunda özel maliyet bedelinin tamamı peşin ödenen kiradır, biçiminde hüküm tesis etmiştir.
Özel maliyet bedelERİ sorunu??? Ankara 4. Vergi Mahkemesi 2010 yılında; Bedelsiz 7 yıllık kullanım hakkı verildiği anda özel maliyet bedelinin teslimi gerçekleştidiğinden KDV’ye tabidir.
Usul mü esastan önce gelir? Esas mı usulden önce gelir? USUL İNCELEMELERİ ???????????? BİR UYUŞMAZLIKTA ! Usul mü esastan önce gelir? Esas mı usulden önce gelir?
Usul esastan önce gelir. USUL İNCELEMELERİ KABUL EDİLEN BİR UYUŞMAZLIKTA ! Usul esastan önce gelir.
akaryakIT İSTASYONU (özelge) RİZE DefterdarlIğI; "İstasyon Taahhüt Bedeli" nin intifa bedeli olarak değerlendirilmesi mümkün olmayıp, ... A.Ş. tarafından "Peşin Satış Destek Primi" olarak ödenen ve ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilmesi gereken söz konusu bedelin, tahakkuk ettiği 2013 yılı kazancına dahil edilmesi gerekmektedir. Sayı: 50426076-120[70-2013/20-544]-59 Tarih: 21/04/2014 SÖZLEŞMEYE BAKILMASINDA YARAR VARDIR!!!
PEŞİN TAHSİL EDİLEN KİRA GELİRLERİ (özelge) Çorum DefterdarlIğI; - ......Petrol A.Ş.'ye kiralandığı belirtilen akaryakıt ........ Petrol A.Ş.'nin faaliyette bulunması halinde, peşin tahsil edilen kira gelirinin 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 287 nci maddesi hükmü gereğince mukayyet değerleri üzerinden aktifleştirilmesi suretiyle değerlenmesi ve ilgili oldukları dönemler itibariyle, - Şirketinizin söz konusu akaryakıt istasyonunda anılan şirketin ürünlerini satmak suretiyle faaliyetine devam etmesi halinde ise tarafınıza ödenen toplam tutarın tahakkuk ettiği 2011 yılında kurum kazancına dahil edilerek vergilendirilmesi gerekmektedir. Sayı : B.07.4.DEF.0.19.10.00-2011-193-72-23 14/11/2011 Konu Peşin alınan 5 yıllık kira bedelinin vergilendirilmesi
USUL İNCELEMELERİ Bu konuda yapılan incelemelerde; 1- VUK hükümlerine göre uyulması gereken usul kuralları esas alınmaktadır. 2- Belge düzenleme ve alma usul esasları, 3- Ödemede uyulması gereken usul ve esaslar, 4- TDHP’na uyulup uyulmadığı, 5- Defter tasdiklerinde uyulması gereken kurallar, 6- ÖKC ile ilgili düzenlemelere uyulup uyulmadığı.
USUL İNCELEMELERİ Her vergi incelemesinde mutlaka usul hükümlerine bakılmaktadır. Ancak geçen yıl sadece usul incelemeleri adı altında yukarıda açıklanan usul hükümlerine uyulup uyulmadığı konusunda spesifik incelemeler yapılmıştır. Bildirim ve beyannamenin süresinde verilmemesi gibi doğrudan vergi dairesince yapılan tespitlere istinaden usul incelemesine gerek kalmaksızın re’sen işlem de tesis edebilmektedir. VERGİ DAİRESİNCE KESİLEN ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARINDA TARHİYAT SONRASI UZLAŞMA HAKKI DA TANINMAMIŞTIR. Ancak günümüzde özel usulsüzlük cezaları vergi aslını bazen de vergi ziyaı cezasını da geçen tutarlara ulaşabilmektedir.
2015 YILI GELİR VERGİSİ
YILLIK BEYAN Mükellefler, bir takvim yılı içinde elde ettikleri kazanç ve iratları için bu kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler. Bu kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur
GENEL KURAL, GV’Sİ BEYAN ESASINA DAYANIR. TARH USULÜ GENEL KURAL, GV’Sİ BEYAN ESASINA DAYANIR. BEYANNAMELER; 1- Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi 2- Muhtasar Beyanname, 3- Münferit Beyanname. 2016 YILINDA VERİLECEK YILLIK BEYANNAME İLE BEYAN EDİLECEK GELİRLER NELERDİR?
BEYANNAME VERİLİP VERİLMEYECEĞİNİN BELİRLENMESİ KONU VDO İSTİSNA/MUAF VERGİYE TABİ/BEYANNAME
VERGİNİN KONUSU GELİR VERGİSİNİN KONUSUNA, GERÇEK KİŞİLERİN ELDE ETTİĞİ GELİRLERİ GİRMEKTEDİR. YÜKÜMLÜ OLMAK İÇİN GELİR ELDE EDEN GERÇEK KİŞİNİN (KÜÇÜK, KISITLI VB GİBİ) EHLİYETLİ OLMASI ŞART DEĞİLDİR.
BEYANI ZORUNLU GELİRLER KANUNDA AKSİNE HÜKÜM BULUNMADIĞI SÜRECE GELİRİN SAFİ TUTARI (HASILAT-GİDERLER) VERGİYE TABİ MATRAH OLARAK DİKKATE ALINACAKTIR. KURAL HEM HASILATIN HEM DE GİDERİN GERÇEK TUTARI ‘NIN ESAS ALINMASIDIR.
GELİR VERGİSİNDE TARH DÖNEMİ İSTİSNALARI 1- Memleketi terk halinde, terk tarihine kadar, 2- İşi terk halinde terk tarihine kadar, 3- Ölüm halinde, ölüm tarihine kadar, 4- Münferit beyanname verilen hallerde, beyan edilen kazancın elde edildiği tarih. GELİR VERGİSİ YILLIKTIR. ÖZEL HESAP DÖNEMİ TAYİN EDİLSE DAHİ HESAP DÖNEMİNİN KAPANDIĞI YILI İZLEYEN YILDAKİ BEYANNAME VERME SÜRESİ İÇİNDE BEYAN EDİLECEKTİR.
GELİR VERGİSİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY, GELİRİN ELDE EDİLMESİDİR
YURT DIŞINDA ELDE EDİLEN GELİRLER GVK, M.85: Yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlar: Mükellefin bunları Türkiye'de hesaplarına intikal ettirdiği yılda; 2. Türkiye'de hesaplara intikal ettirilmemesinin mükellefin iradesi dışındaki sebeplerden ileri geldiği tevsik olunan hallerde, mükellefin bunlara tasarruf edebildiği yılda; Elde edilmiş sayılmaktadır. Vergi anlaşmaları hükümleri saklıdır.
BEYAN EDİLME USUL VE ESASLARI BEYAN EDİLMEYECEK EVET KAZANÇ UNSURU Beyan Dışı Bırakılmış mı ? 1- Beyanı Zorunlu mu? 2- İstisna mı ? 3- Muaf mı? 4- İhtiyari mi ? HAYIR
BEYAN EDİLMEYECEK GELİRLER ► TL ve döviz cinsi banka mevduat faizleri, repo gelirleri, özel finans kurumlarınca kar ve zarara katılma hesabı karşılığında ödenen kar payları, ► Menkul kıymet yatırım fonlarının katılma belgelerinin ilgili fona iadesinden elde edilen gelirler, ► Menkul kıymet otaklıklarından sağlanan kazançlar, ► 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ihraç edilen Hazine bonosu ve devlet tahvillerinden elde edilen faiz gelirleri ile alım satım kazançları, ► Tek işverenden elde edilen ve tevkif suretiyle vergilendirilen ücretler, ► Vergiden istisna kılınan ücret gelirleri, ► Uluslararası antlaşmalar uyarınca vergilendirme yetkisinin Türkiye’de bulunmayan gelirler. 1/1/2006 tarihinden önce ihraç edilmiş olan ve Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (5) numaralı bendinde sayılan her nevi tahvil ve Hazine bonosu faizleri ile Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler indirim oranının birden büyük olması dolayısıyla beyan edilmeyecektir. Diğer ücretler beyan edilmeyecektir.
BeyanI zorunlu GELİRLER 1-Geliri Elde Edenin Vergiden Muaf Olmaması, 2- Ticari Kazancın basit usulde ya da gerçek usulde tespit edilmesi, 3- Zirai kazancın gerçek usulde tespit edilmesi, 4- Serbest Meslek Kazancının gerçek usulde tespit edilmesi ve GVK m.18 kapsamına girmemesi ya da muaf olmaması. 1- Ticari Kazanç, 2- Zirai Kazanç 3- Serbest Meslek Kazancı
SINIRLI İSTİSNA TUTARLARI 1-GMSİ ( KONUT KİRASI, BELİRLİ ŞARTLARDA 2015 3.600 ₺) 2- Değer Artış Kazançları ( 2015 10.600,00 ₺) 3- Arızı Kazançlar (2015 23.000,00 ₺) 4- Tam mükellef kurumlardan elde edilen, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kâr paylarının yarısı gelir vergisinden müstesnadır. (1/2)
İhtiyari beyan (gvk m.86) Tam mükellef Dar mükellef
TUTARI NE OLURSA OLSUN; DAR MÜKELLEFLER TUTARI NE OLURSA OLSUN; Tevkif suretiyle vergilendirilen; Ücret, MSİ, SMK, GMSİ, -Diğer kazanç ve iratlar, Beyan edilmeyecektir. Tevkifata tabi tutulsun tutulmasın dar mükellef gerçek kişi veya kurumlarca Hazine, 4749 sayılı Kanuna göre kurulan varlık kiralama şirketleri ve tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan kazanç ve iratlar için münferit veya özel beyanname verilmez.
GVK, m.101; Gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan, Menkul malların ve hakların elden çıkarılmasından doğan , Ticari veya zirai bir işletmenin faaliyetinin durdurulması veya terkedilmesi karşılığında elde ettikleri , Arızi olarak ticari işlemlerin yapılmasından veya bu nitelikteki işlemlere tavassuttan elde edilen, 45' inci maddede yazılı işleri arızi olarak yapmalarından elde ettikleri, Arızi olarak serbest meslek faaliyetleri dolayısıyla elde edilen kazançlar Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri işleriyle ilgili olarak sonradan elde ettikleri (zarar yazılan değersiz alacaklarla, karşılık ayrılan şüpheli alacakların tahsili dahil), Ticari, zirai veya mesleki bir faaliyete hiç girişilmemesi veya ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde ettikleri Vergisi tevkif suretiyle alınmamış menkul sermaye iratlarını ve diğer her türlü kazanç ve iratlarlarını DAR MÜKELLEFLER BUNLARIN DIŞINDA KALAN GELİRLER İÇİN MÜNFERTİ BEYANNAME İLE BEYAN EDİLENLER DIŞINDA KALANLAR İÇİN YILLIK BEYANNAME VEREBİLECEKLERDİR. ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMA HÜKÜMLERİ SAKLIDIR.
YURT DIŞINDA yerleşik TÜRK VATANDAŞLARI 210 no’lu GVK GENEL TEBLİĞİ Gelir Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin 2 numaralı bendinde belirtilenler hariç olmak üzere, çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla bir süredir yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratları bakımından dar mükellefiyet esasında vergilendirilmeleri gerekmektedir. Bu vatandaşlarımızdan kesin dönüş yaparak Türkiye'ye yerleşenler ile bir takvim yılı içinde altı aydan daha fazla süreyle Türkiye'de oturanlar ise tam mükellefiyet esasında vergilendirileceklerdir. GELİR VERGİSİ UYGULAMASI AÇISINDAN, YURT DIŞINDA OTURMA VEYA ÇALIŞMA İZNİ BULUNAN VATANDAŞLARIMIZIN İKAMETGÂHLARININ BULUNDUKLARI ÜLKEDE OLDUĞUNU KABUL ETMEK GEREKMEKTEDİR.
GVK m.3 (PARANTEZ İÇİ HÜKÜM) Resmi daire ve müesseselere veya merkezi Türkiye'de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen daire, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısıyla yabancı memleketlerde oturan Türk vatandaşları (Bu gibilerden, bulundukları memleketlerde elde ettikleri kazanç ve iratları dolayısıyla Gelir Vergisi'ne veya benzeri bir vergiye tabi tutulmuş bulunanlar, mezkur kazanç ve iratları üzerinden ayrıca vergilendirilmezler.)
Tam mükellefler (gvk m.86/1) kazanç ve iratların istisna hadleri içinde kalan kısmı beyan edilmez. İstisna Gerçek usulde vergilendirilmeyen ziraî kazançlar beyan edilmez. Zirai Kazn.
Tam mükellefler (gvk m.86/1) BES ile Tüzel kişiliği haiz emekli sandıkları, yardım sandıkları ile sigorta ve emeklilik şirketleri tarafından yapılan ve MSİ sayılan ödemeler beyan edilmez. m.75/15-16
Tam mükellefler (gvk m.86/1) İstisna Edilmiş ise veya TEK İŞVERENDEN ELDE EDİLMİŞ OLMALI Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuş ise beyan edilmez. ÜCRETLER
29.000 TL’nin AŞILIP AŞILMADIĞININ TESPİTİ Safi gelir anlaşılması gerekir GVK m.86’da kullanılan terim; «Vergiye tâbi gelir toplamının» Gelir ., Gayri safi mi safi mi?
Tam mükellefler (gvk m.86/1) Bir takvim yılı içinde elde edilen ve toplamı 1.500 ₺’yi aşmayan, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratları Beyan edilmez. MSİ/GMSİ
1.500 ₺’LİK TUTARI AŞMASI HALİNDE BEYAN EDİLECEK MENKUL SERMAYE İRATLARI Kıyı bankacılığından (off-shore bankacılık) elde edilen faiz gelirleri, Hisse senetleri ve tahvillerin vadesi gelmemiş kuponlarının satışından elde edilen bedeller (01.01.2006 tarihinden önce ihraç/iktisap edilenler), İştirak hisselerinin sahibi adına henüz tahakkuk etmemiş kâr paylarının devir ve temliki karşılığında alınan para ve ayınlar, Her çeşit senetlerin iskonto edilmesi karşılığında alınan iskonto bedelleri, Yurt dışından elde edilen diğer menkul sermaye iratları (faiz, repo, kâr payı v.b.), Her çeşit alacak faizleri.
Tam mükellefler (gvk m.86/1) birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerinin toplamı 29.000 ₺’yi aşarsa tüm ücretler beyan edilecektir. TAMAMI TÜRKİYE’DE TEVKİF SURETİYLE VERGİLENDİRİLMİŞ ise; BİRDEN FAZLA İŞV. ALINAN ÜCRET
TEVKİFATA TABİ İŞLEMLERDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY (GVK m.94) ÖDEME NAKDEN HESABEN Tevkifat yapılması belgeye bağlı değildir. BELGE OLMAMASI TEVKİFATA ENGEL DEĞİLDİR
örnek (A); 1.İşverenden 30.000 ₺ 2.İşverenden 15.000 ₺ 3. İşverenden 20.000 ₺ Tüm ücretler Türkiye’de tevkifata tabi tutulmuştur 2 ve 3 üncü işverenden alınanlar toplamı (15.000 +20.000=) 35.000 >29.000 ₺ olduğundan TÜM ÜCRET GELİRLERİ (30.000 + 15.000 + 20.000= 65.000 ₺ BİRLEŞTİRİLEREK BEYAN EDİLECEKTİR.
GMSİ VE MSİ (GVK M.86) Tevkifata tabi Vergiye tâbi gelir toplamının [(a) ve (b) bentlerinde belirtilenler hariç] 29.000 ₺’yi aşması halinde, Türkiye'de tevkifata tâbi tutulmuş olan;, menkul sermaye iratları ve gayrimenkul sermaye iratları, BEYAN EDİLECEKTİR
TEVKİF SURETİYLE VERGİLENDİRİLEN MSİ VE GMSİ BEYANA TABİ GELİRLERİN TOPLAMI 29.000 TL’Yİ GEÇMEKTE İSE BEYAN DIŞI BIRAKILAMAYAN MSİ/GMSİ’LERİN TAMAMI BEYAN EDİLECEKTİR. TEVKİF SURETİYLE VERGİLENDİRİLEN MSİ VE GMSİ’ NİN TOPLAMI 29.000 ₺’ Yİ GEÇERSE ELDE EDİLEN MSİ VE GMSİ BİRLİKTE BEYAN EDİLECEKTİR. AKSİ TAKDİRDE BEYAN EDİLMEYECEKTİR.
Elde edilen gelir [ 15.000 + [30.000/2)] 30.000 ₺ ÖRNEK Gerçek kişi (B); 1- Tevkif suretiyle vergilendirilmiş işyeri kirası, 15.000 ₺ 2- Tam mükellef kurumdan brüt 30.000 ₺ kar payı Elde edilen gelir [ 15.000 + [30.000/2)] 30.000 ₺ VERGİYE TABİ GELİR 29.000 ₺’Yİ AŞTIĞINDAN 30.000 ₺’NİN TAMAMI BEYAN EDİLECEKTİR.
ÖRNEK Gerçek kişi (C); 1- Tevkif suretiyle vergilendirilmiş işyeri kirası, 15.000 ₺ 2- Gerçek usulde vergilendirilen ticari/smk 10.000 ₺ Elde edilen gelir [ 15.000 + 10.000] 25.000 ₺ VERGİYE TABİ GELİR 29.000 ₺’Yİ AŞMADIĞINDAN 10.000 ₺TİCARİ/smk BEYAN EDİLECEKTİR.
ÖRNEK Gerçek kişi (D); 1- Tevkif suretiyle VERGİLENDİRİLMEMİŞ alacak faizi, 1.600 ₺ 2- Gerçek usulde vergilendirilen ticari/smk 10.000 ₺ Elde edilen gelir [ 1.600 + 10.000] 11.600 ₺ TEVKİFATA TABİ TUTULMAYAN ALACAK FAİZİ 1.500 ₺’Yİ AŞTIĞINDAN TOPLAM 11.500 ₺ BEYAN EDİLECEKTİR.
Alacak faİZİ UYGULAMALARI 1- İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI; 84098128-120.06[75-2013-1]-313 21/05/2013; Bağışa Dayalı Emeklilik Sisteminden elde edilen nema, alacak faizidir. 2- Kocaeli Defterdarlığı; 30.12.1997 B.07.GEL.0.40/4041-33/57420; Mahkeme kararına istinaden ödenen kira bedeli dışındaki faiz, alacak faizi niteliğindedir. 3- Trabzon Defterdarlığı; B.07.0.GEL.0.40/4061- 20/14271 04/04/1997; Kıdem tazminatının geç ödenmesi nedeniyle ödenen faiz alacak faizi niteliğindedir.
Msİ taNIM Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile temsil edilen değerlerden müteşekkül sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz, kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır. 6. (3239 sayılı Kanunun 57'nci maddesiyle değişen bent) Her nevi alacak faizleri (Adi, imtiyazlı, rehinli, senetli alacaklarla carî hesap alacaklarından doğan faizler ve kamu tüzelkişilerince borçlanılan ve senede bağlanmış olan meblağlar için ödenen faizler dahil.)
KONUT İSTİSNASI Binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen hasılatın 3.500 ₺’sı istisnadır.
İstİsnadan yararlanma şarta bağlIdIr ŞARTLARI NELERDİR ?
KONUT İSTİSNASINDAN YARARLANAMAYACAKLAR Kira gelirinin yanında ticari, zirai veya mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar istisnadan yararlanamaz İSTİSNA HADDİNİN ÜZERİNDE HASILAT ELDE EDENLERDEN, BEYANI GEREKİP GEREKMEDİĞİNE BAKILMAKSIZIN AYRI AYRI VEYA BİRLİKTE ELDE ETTİĞİ ÜCRET, MENKUL SERMAYE İRADI, GAYRİMENKUL SERMAYE İRADI İLE DİĞER KAZANÇ VE İRATLARININ GAYRİ SAFİ TUTARLARI TOPLAMI 103 ÜNCÜ MADDEDE YAZILI TARİFENİN ÜÇÜNCÜ DİLİMİNDE ÜCRET GELİRLERİ İÇİN YER ALAN TUTARI (106.000 TL) AŞANLAR BU İSTİSNADAN FAYDALANAMAZLAR
BEYAN ZORUNLU DEĞİLDİR (elde etme yeterlidir) UYGULAMA ÜCRET GMSİ MSİ Değer artış kazancı Arızi Kazanç BEYAN ZORUNLU DEĞİLDİR (elde etme yeterlidir) BRÜT TUTARLARI TOPLAMI istisna haddinin üzerinde konut kirası elde edilmiş olmalıdır
UYGULAMA Bayan (E)'nin elde etmiş olduğu konut kira geliri 2015 yılı bakımından öngörülen 3.500 TL'lik istisna haddinin altında kalmakla birlikte toplam gelir 106.000 TL olduğundan, tüm gelirlerini beyan edecektir. Bayan (E), 2015 yılında, konut olarak kiraya verdiği dairesinden 3.000 TL kira geliri, tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş 50.000 TL iş yeri kira geliri, tevkif yolu ile vergilendirilmiş birinci işverenden 47.000 TL, ikinci işverenden ise 30.000 TL ücret geliri elde etmiştir.
İSTİSNADAN YARARLANIR UYGULAMA 5.000 +40.000+40.000=85.000 TL İSTİSNADAN YARARLANIR Bay (C), 2014 yılında, konut olarak kiraya verdiği dairesinden 5.000 TL kira geliri ile birlikte tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş 40.000 TL işyeri kira geliri ve 40.000 TL mevduat faizi elde etmiştir.
HESAPLAMADA DİKKATE ALINMAKTADIR. UYGULAMA KIDEM TAZMİNATI, İHBAR TAZMİNATI, AYLIKLAR (ÜCRET), EMEKLİ AYLIKLARI HESAPLAMADA DİKKATE ALINMAKTADIR.
GMSİ BEYANINDA !!!! ELDE EDEN KİŞİ SAĞ İSE PEŞİN TAHSİL EDİLEN KİRALAR ELDE EDEN KİŞİ VEFAT ETMİŞ İSE KİRANIN İLGİLİ OLDUĞU DÖNEMDE ELDE EDİLİR. TAHSİL EDİLDİĞİ YILIN GELİRİDİR.
GERÇEK GİDER YÖNTEMİNİ TERCİH EDENLER; gmsi İndirilebilecek Gider = Toplam Gider x Vergiye Tabi Hasılat / Toplam Hasılat Konut kira gelirlerine uygulanan istisnadan yararlanılması durumunda, gerçek gider tutarının istisnaya isabet eden kısmı, gayri safi hasılattan indirilemeyecektir. GERÇEK GİDER YÖNTEMİNİ TERCİH EDENLER;
gmsi 1- Götürü gider usulünü (HASILATIN %25) kabul edenler iki yıl geçmedikçe bu usulden dönemezler. 2- Hakları kiraya verenler götürü gider usulünden yararlanamazlar.
GMSİ GERÇEK GİDER USULÜ Gayrimenkul sermaye mahiyetindeki mal ve hakların kısmen kiraya verilmesi halinde, giderlerden yalnız bu kısma isabet edenler hasılattan indirilebilir.
GMSİ’NI KİM ELDE EDER ? GMSİ (intifa!!!) Mal Ve Hakların sahipleri, İNTİFA HAKKI TESİSİNDEN DOĞAN GELİR GMSİ OLMAYIP, HAK SAHİBİNİN KİRAYA VERMESİ HALİNDE DOĞAN GELİR GMSİ’dir. Mal Ve Hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri kiracıları GMSİ’NI KİM ELDE EDER ?
Gmsi’de faİz kkdf vb gİder İndİrİmİ Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla yapılan ve bunlara sarf olunan borçların faizleri ile konut olarak kiraya verilen bir adet gayrimenkulün iktisap yılından itibaren beş yıl süre ile iktisap bedelinin % 5'i (İktisap bedelinin % 5'i tutarındaki bu indirim, sadece ilgili gayrimenkule ait hasılata uygulanır. Ancak, indirilmeyen kısım 88' inci maddenin 3' üncü fıkrasının uygulanmasında gider fazlalığı sayılmaz),
Gmsİ’de İndİrİlen faİz kkdf vb gİderler dak’da dİkkate alInabİlİr mİ? Verilen bir özelgede GMSİ tespitinde indirilen faiz, KKDF vb. giderlerin ayrıca, Değer Artış Kazancının Tespitinde İndirimine izin verilmemiştir.
Gmsİ’de faİz kkdf vb gİder İndİrİmİ Anapara taksitine ilişkin ödenen kur farklarının gayrimenkulün iktisap bedeline eklenmesi suretiyle oluşacak bedelin % 5 ini aşmayacak şekilde 5 yıl süreyle sadece ilgili gayrimenkule ait gayrisafi hasılattan gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. Bu hükme göre, gayrimenkulün iktisabı için kullanılan konut kredisi anapara ödemelerinin ve bu anapara taksitlerine ilişkin kur farklarının, söz konusu gayrimenkulden elde edilen kira geliri için verilecek gayrimenkul sermaye iradı beyannamesinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmadığı konusunda özel ile görüş verilmiştir.
HEM KONUT HEM DE İŞYERİ OLARAK KULLANILAN TAŞINMAZ 128 SERİ NO’LUGVK GT Anılan 94 ncü madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olan gerçek ve tüzel kişiler aynı zamanda işyeri olarak kiraladıkları binalar için ödeyecekleri kira miktarının tamamı üzerinden % 25 nisbetinde vergi tevkif edeceklerdir. Ancak tüccar, serbest meslek erbabı ve çiftçiler yalnızca ticari, mesleki veya zirai faaliyetlerine ilişkin olarak kiraladıkları mal ve haklar için ödedikleri kira bedellerinden tevkifat yapacaklardır. Özelgelerde de bu görüş verilmekte. 128 SERİ NO’LU GVK GT «Güncelliği kalmamıştır.» K.GİB ??????
Bedelsiz kiralamalar BEDELSİZ KİRAYA VERİLEN VE EMSAL KİRA BEDELİ ESASINDAN İSTİSNA EDİLMEYEN G.MENKULLER İÇİN EMSAL KİRA BEDELİ (% 5-%10) HESAPLANARAK BEYAN EDİLMESİ GEREKENLER İÇİN BEYANDA BULUNULMALIDIR. HESAPLANAN KİRA BEDELİ 12 AYLIK OLUP, KİRALANAN SÜREYE İSABET EDEN HASILAT BEYAN EDİLECEKTİR.
Bedelsiz kiralamalarda gelir vergisi kesintisi yapılmayacaktır.
GEÇ. M.67 KAPSAMINA GİRMEYEN GELİRLER • Hisse senedi kar payları, (% 50 İstisna ve Tevkifat) •Hazine ve 4749 sayılı Kanuna göre kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetlerin (Eurobond) alım- satımı, itfası sırasında elde edilen getirileri ve bunların dönemsel getirilerinin tahsili, •Tam mükellef kurumlara ait olup, İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören ve bir yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetlerinin elden çıkarılmasından elde edilen gelirler, • Sürekli olarak portföyünün en az %51’i İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında işlem gören hisse senetlerinden oluşan yatırım fonlarının bir yıldan fazla süreyle elde tutulan katılma belgelerinin elden çıkarılmasından elde edilen gelirler, •Tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışında ihraç edilen tahvillerden elde edilen faiz gelirleri, •Tam mükellef varlık kiralama şirketleri tarafından yurt dışında ihraç edilen kira sertifikalarından sağlanan gelirler, 31.12.2020
ZARAR MAHSUBU Gelirin toplanmasında gelir kaynaklarının bir kısmından hasıl olan zararlar (80'inci maddede yazılı diğer kazanç ve iratlardan doğanlar hariç) diğer kaynakların kazanç ve iratlarına mahsup edilir. Bu mahsup neticesinde kapatılmayan zarar kısmı, müteakip yılların gelirinden indirilir. Arka arkaya beş yıl içinde mahsup edilmeyen zarar bakiyesi müteakip yıllara naklolunamaz. Menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarında, gider fazlalığından doğanlar hariç, sermayede vukua gelen eksilmeler zarar addolunmaz. Belirlenen şartlara uyulmak kaydıyla yurt dışında elde edilen gelirler nedeniyle doğan zararlar da indirilebilir.
ZARAR MAHSUBU TERK EDİLEN FAALİYETDEN DOĞAN, DEVREDEN ZARARLAR İNDİRİLEMEZ. Gelir vergisinden istisna edilen kazançlarla ilgili zararlar, DAK ve ARIZİ KAZANÇLARDAN DOĞAN ZARARLAR İNDİRİLEMEZ. (GVK GEÇ.M.67 İSTİSNASI)
Beyannamede yapIlacak indirimler İNDİRİME KONU TUTARLARIN HESAPLANMASINDA KANUNDA BELİRLENEN SINIRLARA UYULMASI GEREKMEKTEDİR. KAZANÇ YOKSA İNDİRİMDEN YARARLANILAMAZ. BEYANNAME VERİLMEZ İSE İNDİRİMDEN YARARLANILAMAZ.
BEYANNAME ÜZERİNDEN YAPILACAK İNDİRİMLER Türkiye’den Yurtdışı Mukimi Kişi ve Kurumlara Verilen BAZI Hizmetler Türkiye'de verilen ve münhasıran yurt dışında yararlanılan mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma, çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan hizmet işletmeleri ile ilgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet gösteren ve Türkiye'de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın %50'si.
BEYANNAME ÜZERİNDEN YAPILACAK İNDİRİMLER ÖZELGE: Serbest meslek faaliyetiniz dolayısıyla emekli maaşınızdan kesinti yapılması suretiyle ödenen sosyal güvenlik destek primleri ile kanuni zorunluluk nedeniyle ödenmesi halinde sağlık primi kesintilerinin mesleki kazancın tespitinde gider olarak indirilmesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, beyan edilen mesleki kazancın yetersiz olması veya dönem sonucunun zarar olması halinde müteakip yıllarda devreden geçmiş yıl zararı olarak indirilmesi mümkün değildir. ANKARA VDB Sayı : 38418978-120[89-13/2]-768 19/07/2013 Konu Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden serbest meslek erbabının sosyal güvenlik primi ve eğitim gideri indirimi
BEYANNAME ÜZERİNDEN YAPILACAK İNDİRİMLER ÖZELGE: Bağ-Kur primlerinin indirimi, 110 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile gider olarak indirimle değil, 89 uncu madde hükmü uyarınca ilgili yıla ait beyan edilen gelir üzerinden indirimine izin verecek şekilde düzenlenmiştir. Dolayısıyla, Bağ-Kur primleri, sadece indirimi kabul edilen gelir unsurlarına ilişkin olarak, beyan edilen gelir üzerinden indirilebilecektir. Kazancın yetersiz olması nedeniyle indirilemeyen tutarların ne diğer gelir unsurlarından indirimi, ne de ertesi yıllara devri söz konusudur.
Diğer indirimler Bağışlar, Kanunda ve Özel Kanunlarda düzenlenmiştir. Bağışın belli bir oranı ya da tamamı indirilebilmektedir BAĞIŞIN BELGELENDİRİLMESİ ZORUNLUDUR. (MAKBUZ, FATURA BANKA DEKONTU VB. GİBİ)
Dİğer İNDİRİMLER Eğitim, sağlık harcamaları Kendine, eşine, küçük çocuklarına ait olacak ve Türkiye’de vergiden muaf olmayanlara yapılan harcama olacaktır. Beyan edilen (gelirin % 10'unu aşmayacaktır. Aşan kısım indirilemez.
MAHSUPLAR Beyannamede yer alan kazanç ve iratlar nedeniyle; Tevkif suretiyle ödenen vergiler, Ödenen Geçici Vergiler, Yurt dışında elde edilip Türkiye’de beyan edilen kazanç ve iratlar için yurt dışında ödenen gelir vb. vergiler, Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecektir.
1- Yurt Dışında Ödenen Vergiler MAHSUPTA SIRA 1- Yurt Dışında Ödenen Vergiler 2- Tevkif Suretiyle Ödenen Vergiler, 3- Ödenen Geçici Vergiler
YURT DIŞINDA ÖDENEN VERGİLER Yabancı memleketlerde elde ettikleri kazanç ve iratlardan mahallinde ödedikleri benzeri vergiler, Türkiye'de tarh edilen Gelir Vergisi'nin yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmından indirilir. İndirilecek miktar Gelir Vergisi'nin yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmından fazla olduğu takdirde, aradaki fark nazara alınmaz. Gelir Vergisi'nin yabancı memlekette elde edilen kazanç ve iratlara isabet eden kısmı, bunların gelire olan nispeti üzerinden hesaplanır. 1. Yabancı memlekette ödenen vergilerin gelir üzerinden alınan şahsi bir vergi olması; 2. Yabancı memlekette vergi ödendiğinin yetkili makamlardan alınan ve mahallindeki Türk elçilik veya konsoloslukları, yoksa orada Türk menfaatlerini koruyan memleketin aynı mahiyetteki temsilcileri tarafından tasdik olunan vesikalarla tevsik edilmesi; Şarttır. (BU BELGELERİN EN GEÇ BİR YIL İÇİNDE VERİLMESİ GEREKMEKTEDİR.)
TARHİYATIN MUHATABI ASIL MÜKELLEF GERÇEK KİŞİ ADINA KÜÇÜK VE KISITLILAR DA TEMSİLCİSİ ADINA DAR MÜKELLEFLERDE DAİMİ TEMSİLCİ, YOKSA KAZANÇ VE İRADI ELDE EDENLER ADINA
BEYANNAME VERME SÜRELERİ 25 şubat SADECE BASİT USULDE TİC KAZANÇ BEYAN 25 MART TÜM GELİRLER DİĞER ÖLÜM HALİNDE 4 AY MEMLEKETİ TERK HALİNDE 15 GÜN
Ödeme Mart ayında verilen yıllık GV Beyannamesi üzerinden hesaplanan gelir vergisi, 2014 yılının Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksitte ödenecektir. Birinci taksit 01-31 Mart 2015, ikinci taksit ise 01-31 Temmuz 2015 tarihleri arasında ödenecektir. Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasını gerektiren durumlarda, beyan üzerine tarh edilen vergiler beyanname verme süreleri içinde ödenecektir.
GEÇİCİ VERGİ İADE TALEP SÜRESİ YILLIK BEYANNAMENİN İLGİLİ TABLOSUNDA/SATIRINDA GÖSTERİLMEYEN GEÇİCİ VERGİNİN MAHSUBEN VEYA NAKDEN İADE EDİLEBİLMESİ İÇİN O YILIN SONUNA KADAR YAZILI OLARAK BAŞVURULMASI GEREKMEKTEDİR.
ÖZELLİK ARZ EDEN HUSUSLAR
SÜREKLİ GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA SATIŞ AMACI Kazanç Elde etmek Ticari Kazanç
SÜREKLİ GAYRİMENKUL SATIŞLARINDA SATIŞ AMACI Servetin Nakde Dönüşmesi Değer artış kazancı dışında da kalmakta vergisinin konusunda girmez.
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Osb hİSSE SATIŞI (DAK) 2003 yılında fiili kullanım hakkı adınıza tahsis edilen gayrimenkulün iktisap tarihinin de 2003 yılı olarak kabul edilmesi gerekmektedir. Anılan gayrimenkulün bu şekilde belirlenen iktisap tarihinden itibaren 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 80 inci maddesinde belirtilen süre geçtikten sonra ortağı olduğunuz ... Kimya San. ve Dış Tic. Ltd.Şti'ne 19.07.2012 tarihinde devredilerek elden çıkarılmasından doğan gelir değer artış kazancı yönünden vergilendirilmeyecektir. İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI 15.04.2014; 84098128-120.07.01[Mük.80-2012/2]-201
Avans kar paylarI Avans kar payları avans olarak ödendiği yılın değil, kar payı dağıtımı kararının verildiği (izleyen yıl) yılın geliri olarak dikkate alınacaktır.
ELDE EDİLEN KAR PAYI 1999-2002 YILLARINA AİT İSE 01.01.1999-31.12.2002 tarihleri arasında sona eren hesap dönemlerine ilişkin olup, kurumlar vergisinden istisna edilmiş kazançlar ile Gelir Vergisi Kanununun Geçici 61 inci maddesi kapsamında vergi kesintine tabi tutulmuş olan yatırım indirimi istisnasından yararlanan kazançların dağıtılması halinde, gerçek kişilerce elde edilen kâr paylarının net tutarına elde edilen kâr payının 1/9’u eklendikten sonra bulunan tutarın yarısı vergiye tabi gelir olarak dikkate alınacaktır. Beyan edilen tutarın 1/5’lik kısmı hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecektir.
EURO BOND FAİZ GELİRLERİ Vergi uygulaması bakımından da Devlet tahvili ve Hazine bonosu gibi değerlendirilmekle birlikte EUROBONDLAR geçici 67 nci madde kapsamında değildir. Dolayısıyla 2015 yılında elde edilen ve 29. 000TL’yi aşan Eurobond faiz gelirleri beyan edilecektir.
TİCARİ KAZANÇLARDA GÖTÜRÜ GİDER İhracat, yurtdışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetinde bulunan mükelleflere, bu dönem giderlerine ilaveten, bu faaliyetlerden döviz olarak ELDE ETTİKLERİ HASILATIN BİNDE BEŞİNİ AŞMAMAK şartıyla, yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları tutarı gider olarak indirebilmektedirler. Döviz olarak elde edilen ihracat hasılatının Türk Lirası karşılığının tespitinde, hasılatın kanuni defterlere kaydedildiği tarihte geçerli olan ve T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan edilmiş döviz alış kurlarının esas alınması gerekmektedir.
TİCARİ/ZİRAİ KAZANÇLARDA FİNANSMAN GİD KISITLAMASI 2015’DE DE UYGULANMAYACAK Kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10'unu aşmamak üzere Bakanlar kurulunca kararlaştırılan kısmı. Belirlenecek oranı sektörler itibarıyla farklılaştırmaya Bakanlar Kurulu, bendin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir 1.1.2013 TARİHİNDE YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞTİR. BKK YAYIMLANMADAN BU HÜKÜM UYGULANAMAYACAKTIR.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR TİCARİ KAZANÇLAR YILLARA SARİ İNŞ İŞLERİ 1- inşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde (geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarih) 2- Diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarih bitim tarihi olarak kabul edilir. Bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılat, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınır.
DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR YILLARA SARİ İNŞ İŞLERİ TİCARİ KAZANÇLAR İş 2015 yılında da bitmiş olsa 4.Dönem Geçici Vergi Beyannamesinde de beyan edilmeyecektir.
TİCARİ/ZİRAİ KAZANÇLARDA ÖRTÜLÜ KAZANÇ Teşebbüs sahibinin, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit edilen bedel veya fiyatlar üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunması halinde, emsallere uygun bedel veya fiyatlar ile teşebbüs sahibince uygulanmış bedel veya fiyat arasındaki işletme aleyhine oluşan farklar işletmeden çekilmiş Sayılmaktadır. KOMANDİTER ORTAK DIŞINDAKİ ORTAKLAR İŞLETME SAHİBİDİR.
HİSSE SENEDİ ALIM-SATIM KAZANÇLARI 232 no’lu GVK GENEL TEBLİĞİ Belirli bir şirketin hisse senedinden değişik tarihlerde alımlar yapıldıktan sonra, alınan hisse senetlerinin bir kısmının elden çıkarılması halinde mükellefler elden çıkarılan hisse senetlerinin hangi işlem ile alındığı konusunda serbestçe karar verebilecektir. ilmühaberlerin elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesinde, Gelir Vergisi Kanununun hisse senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançların vergilendirilmesine ilişkin hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
HİSSE SENEDİ ALIM-SATIM KAZANÇLARI 232 no’lu GVK GENEL TEBLİĞİ Şirketler tarafından sermaye artırımına gidildiği durumlarda, ortaklar rüçhan haklarını kullanmak suretiyle artırılan sermayeyi temsil eden hisse senetlerini almaktadırlar. Hisse senedi sahipleri tarafından rüçhan hakkı kullanılmak suretiyle itibari değerleri ödenerek sahip olunan hisse senetleri yönünden de iktisap tarihi olarak sahip olunan ESKİ HİSSE SENETLERİNİN İKTİSAP TARİHİ ESAS ALINACAKTIR. Ortakların rüçhan haklarını sınırlamak suretiyle sermaye artırımını temsil eden hisse senetlerinin satılması durumunda ise yeni bir alım işleminin gerçekleştiği kabul edilecektir. Sermaye Artırımlarında iktisap tarihinin tespit edilmesi
ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ MALİYET BEDELLERİ 3100 SY Kanun , M.7/1 Mükellefler kullanmak üzere satın aldıkları ödeme kaydedici cihazlar için (5281 sayılı Kanunun 43/11. maddesiyle değiştirilen ibare. Yürürlük: 31.12.2004) %100'e kadar amortisman oranı seçebilirler, amortisman ayırma imkanı bulunmayanlar ise alış bedellerinin tamamını vergiye tabi kazançlarının tespitinde indirim konusu yaparlar.
TEŞEKKÜR EDERİM