T EMIZLIK EĞITIMI Hazırlayan : Elif Demirci EĞİTİM HEMŞİRESİ
HASTANE TEMİZLİĞİNE AMAÇ Hastane ortamından kaynaklanabilecek infeksiyonları önlemek, hasta, hasta yakını ve hastane çalışanları için sağlıklı bir ortam oluşturmaktır
ALAN SINIFLAMASI Yüksek Riskli alanlar Orta riskli alanlar Düşük riskli alanlar
Y ÜKSEK RISKLI ALANLAR Ameliyathane, yoğun bakım üniteleri, hemodiyaliz, infeksiyon kontrol komitesi tarafından belirlenen özel alanlar (organ nakli yapılan hastaların odaları, nötropenik hasta odaları (kemoterapi), izolasyon odaları, otopsi salonu, vb.) TEMİZLİK+DEZENFEKSİYON
O RTA RISKLI ALANLAR Laboratuvarlar, kan alma, hasta odaları (banyo ve tuvaletler dahil), mutfak TEMİZLİK
DÜŞÜK RİSKLİ ALANLAR Hemşire, doktor odaları (banyo ve tuvaletler dahil), ofisler, kafeterya, koridorlar ve depolar TEMİZLİK
Hasta yatağı, sedye, tekerlekli sandalye, hasta yemek masası, hasta etajeri ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ
Ortak kullanım alanları: pencere önleri, radyatörler, elektrik düğmeleri, asansörler, merdiven korkulukları, kapı kolları, refakatçi koltukları ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ
Buzdolaplar ı ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ
İdari ofisler, bürolor, hemşire, doktor odaları ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ
Tuvaletler Ve Laboratuvar Alanları ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ
TEMİZLİK MOPLARI MAVİ MOPKURU SÜPÜRME BEYAZ MOP NEMLİ SİLME VE BAKIM SAÇAKLI MOPISLAK SİLME ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ
GENEL ALANLARıN TEMEL ILKELERI -I Temizlik ; temizden kirliye doğru doğru yapılır ve bölüm hareketliliği başlamadan önce yapılmalıdır Tüy bırakmayan temizlik bezleri tercih edilmelidir, bez ve kova renkleri kullanım alanına göre belirlenmelidir Temizlik maddeleri ve dezenfektanlar birbiri ile karıştırılmamalıdır. Sıvı sabun kaplarının üstüne ekleme yapılmamalıdır
TEMEL İLKELER-II Toz alma dışında her tür temizlik işlemi sırasında uygun eldiven giyilmeli, işlem bitiminde eldiven çıkarılıp el hijyeni sağlanmalıdır. Kirli bezle temizliğe devam edilmemeli, sık bez değiştirilmelidir. Kirlenen bezler sıcak su ve deterjanla yıkanıp kurutulduktan sonra kullanılmalıdır. Ellerinde yara, çizik, vb. bulunan temizlik personeli toz alma işlemi sırasında steril olmayan temiz eldiven giymelidir. Eldivenli ellerle kapı kolu, telefon, masa, vb. yüzeylere temas edilmemelidir. Tuvalet temizliği için kullanılan eldivenler diğer alanların temizliğinde kesinlikle kullanılmamalıdır.
TEMEL İLKELER -III Kuru süpürme ve bakım amaçlı moplama esnasında mop önünde kontrol edilemeyecek kadar fazla kir/materyal birikimi var ise çekçek ve faraş ile alınmalıdır. Mop, temiz alanda “S” şeklinde, kirli alanda düz hat üzerinde hareket ettirilerek temizlik yapılmalıdır. Mop ile temizlik yapılarak ilerlenirken temizlenmemiş alan bırakılmamalıdır. Sıvı sabun kaplarının üstüne ekleme yapılmamalıdır
YÜKSEK RİSKLİ ALAN TEMİZLİĞİ Ameliyathane dışındaki yüksek riskli alanlarda [ (YBÜ), hemodiyaliz, izolasyon odaları vb. günlük temizliğe ek olarak yerler ve elle sık teması olan tüm yüzeyler (etajer, monitör ve ventilatör yüzeyleri, yemek masası, desk, musluk başı, kapı kolu, yatak kenarları, vb.) dezenfekte edilir. ( 1/100 lük çamaşır suyu) Temizlik + dezenfeksiyon işlemi sabah saatlerinde bir kez yapılır, her kirlenme olduğunda ve her hasta değişiminde tekrarlanır.
H ASTA YAKıNLARı ILE ILETIŞIM Tüm bu işlemlerin yanında temizlik personeli özellikle nötropenik hasta gibi enfeksiyona daha fazla açık hastaların yakınları ile iletişim halinde olmalıdır.
T EMİZLİK MADDELERİNİN KULLANIM ÖZELLİKLERİ
SODYUM STEREAT(SABUN) Yağ asitlerinin Na tuzlarına beyaz sabun, K tuzlarına arap sabunu denir. Aslında sabun bir antiseptik, yani mikrop öldürücü değildir. Normal bir deri üzerinde, ölü deri hücreleri, kurumuş ter, çeşitli bakteriler, yağlı ifrazatlar ve toz vardır. Sabunun özelliği, mekanik olarak derimizin üzerinden bunların alınmasını sağlamasıdır. Sabunun kiri etkili bir şekilde çözebilmesi için;
S ABUNUN KIRI ETKILI BIR ŞEKILDE ÇÖZEBILMESI IÇIN ; Kimyasal enerjiye(sabundan gelir.) Isı enerjisine(sıcak sudan gelir.) Ve mekanik enerjiye(elleri ovuşturmaktan gelir.) ihtiyaç vardır.
S ODYUMDODESIL S ÜLFAT (DETERJAN) Deterjan, petrol türevlerinden elde edilen, temizleme, arıtma özelliği bulunan toz, sıvı veya krem durumunda olabilen kimyasal maddedir.
SABUN Bitkisel ya da hayvansal yağlardan elde edilirler. Doğal olduklarından, insan vücuduna etkileri yoktur. Su kirliliğine sebep olmazlar. Çevreye zararları yoktur. Zamanla temizleme gücünü kaybederler. DETERJAN Petrol türevlerinden sentetik olarak elde edilirler. İnsan vücuduna tesir ederler. Su kirliliğine sebep olurlar. Çevre kirliliğine sebep olurlar. Değişik amaçlar için özel formülleri vardır.
T EMIZLIK MADDELERINE MARUZIYET
Temizlik maddesi zehirlenmesi belirtisi olarak ishal, gözde yanmalar, ciltte kaşınmalar ve kızarıklıklar, kusma, bulantı, göğüste oluşan ağırlık hissi, baş dönmesi gibi önemli belirtiler oluşur ve acil bir şekilde tıbbi yardım alınmalıdır Deterjan zehirlenmesi sonucunda öncelikle elinizi ve yüzünüzü bol su ile iyice yıkamanız gerekmektedir. Ardından zehirlenen kişinin temiz havaya çıkarılmasını sağlamalısınız Temizlik maddeleri eldiven kullanılmadan direkt bir şekilde elle temas edildiği zaman ciltte hasarlara ve sıkıntılara yol açmaktadır
Ö NLEM OLARAK ; Çamaşır suyu asla tuz ruhu gibi diğer kimyasal maddelerle karıştırılmamalıdır. Özellikle çocuklar çamaşır suyu içip zehirlendiyse kesinlikle kusturulmaz. En yakın sağlık kuruluşuna başvurulur!!!!