HURİŞAH AKSAKAL PALYATİF BAKIM HEMŞİRELİĞİ

 Palyatif bakım hemşireliğini tanımlar  Palyatif bakım hemşireliğinin önemini tartışır.  Palyatif bakım hemşiresinin görev yetki ve sorumluluklarını açıklar

HEMŞİRE Aklıyla Bakar Yüreğiyle Hisseder Bilgisiyle Hayat Verir… Ölüm bambaşka olabilir, insanca ve onurlu … Cicely Saunders Cicely Saunders

PALYATİF BAKIM HEMŞİRELİĞİ  Palyatif bakımın ilkelerini,amacını ve felsefesini,  Palyatif bakımla ilgili etik ve yasal sorunları bilmeli  Palyatif bakıma ihtiyaç duyan hastanın başta ağrı olmak üzere,tüm semptomlara yönelik hemşirelik girişimlerini planlayıp, uygulamalı,  Hasta ve ailesi ile etkili iletişim kurabilmeli,  Palyatif bakım hemşiresinin rol ve sorumluluklarını tanımlayabilmeli,  Hasta ve ailesinin palyatif bakım gereksinimlerini saptayabilmeli,  Ölmek ve yas sürecinde olan hasta ve ailesinin bakımını planlayabilir.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRELİĞİ;  Hastayı rahatlatma felsefesi üzerine kurulmuş hemşirelik mesleğini yapan bizlere, insanca ve onurlu sonu hazırlamada ciddi sorumluluklar düşmektedir…  Yaşamı tehdit eden hastalığa sahip hastaların bakımında temel amaç, hastanın fiziksel ve ruhsal yönden rahatlığının sağlanması ve yaşam süresinin kalitesinin arttırılması olmalıdır.  Unutulmamalıdır ki; profesyonel bir ekip tarafından verilen bu bakım, tedavi edici bir yaklaşım değil; destekleyici bir bakımdır.

Palyatif hastalığa ait ;  Semptomatik sorunlara yönelik hemşirelik planını yapan, değerlendiren ve uygulayan,  Palyatif hastalıkla yaşamanın psiko-sosyal yönünü gören,  Palyatif tedavinin etkinliğini artıran,  Hastaların isteklerini açığa çıkartan,  Hasta ve yakınını ölüme hazırlayan  Ölüm sonrası hasta yakını yas sürecinde destekleyen VE  Multidipliner ekibin bir parçası olarak hizmet sunan sağlık çalışanıdır. PALYATİF BAKIM HEMŞİRELİĞİ

PALYATİF BAKIM HEMŞİRELİĞİN ÖNEMİ;,  Ağrı ve diğer semptomların değerlendirilmesinde  Hasta odaklı bakım planın yapılması ve uygulanmasında  Bakım sonuçlarının değerlendirilmesi  Hastanın bireyselliğinin korunmasında  Ailenin duygusal ve fiziksel olarak güçlenmesi için planlamada,  Aileyi yas sürecine hazırlamada,

PALYATİF BAKIM HEMŞİRELİĞİN ÖNEMİ  Hastanın rahat ölümünün sağlanmasında.  Uyumu sağlayarak yaşam kalitesinin artırılmasında  Hastanın tedaviye etkin katılımının sağlanmasında  Yalnızlık ve izolasyonu önlemede  Psişik morbiditeyi ve psikolojik acıyı azaltmada  Hasta ve ailesinin tüm bakım süreçleriyle ile ilgili bilgilendirilmesinde palyatif bakım hemşiresi önemli role sahiptir.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRELİĞİN ÖNEMİ Ailelerin Gereksinimleri ;  Mümkün olduğu kadar erken açık ve dürüst bilgi  Yas ve üzüntü ile başa çıkmada yardım  Affetme gibi bitirilmemiş işlerle başa çıkmada yardım  Ölmekte olan yakınları ile nasıl konuşacakları ve nasıl bakım verecekleri konusunda eğitim ve destek  Alınması gereken kararların içselleştirilmesini anlama  Ölme sürecini anlama  Rahatlık sağlayanlara karşı yaşamı uzatan girişimleri anlama  Ölmekte olan üyelerine rahatlık sağlamada ailenin rolünü anlama

PALYATİF BAKIM HEMŞİRELİĞİN ÖNEMİ Hemşirelik uygulamalarında amaç,  bireylerin hastalık ve ölüm süreci ile baş etmelerinde ve yaşantılarında anlam bulmalarında onlara yardım etmektir.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Hemşirenin Etik Sorumlulukları  İnsani ve kaliteli bakım verme  Hasta ve ailesini eğitme:  Ağrı-acıyı dindirme  Kaynaklardan Adil Yararlanma  Gerçeği söyleme  Yaşam sonu bakımı (Destekleyici bakım) sağlama  Hastanın mahremiyetini ve onurunu koruma  Eğitime ve araştırmalarına katkı sağlama

PALYATIF BAKıM HEMŞİRESİNİN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI  19 Nisan 2011 SALI Resmî Gazete Sayı : YÖNETMELİK HEMŞİRELİK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK Ek-1’ den sonra gelmek üzere Ek-2 “Çalışılan Birim/Servis/Ünite/Alanlara Göre Hemşirelerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları” Ek-3 “Hemşirelik Girişimleri Listesi” eklenmiştir. - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. - Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür..

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI İÇ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ 2.4. Palyatif Bakım Süresince; a) Hemşire birey ve ailesine sürekliliği olan bir duygusal destek sağlar. b) Hastanın ağrı ve diğer semptomlarını değerlendirir ve yönetimini sağlar, birey ve ailesini evde semptom kontrolünü yapabilmeleri konusunda bilinçlendirir. c) Birey ve ailesinin hastaneye ve acil hizmetlere ulaşabilme konusunda gerekli bilgileri verir. ç) Bireyin günlük bakımı sırasında bağımsızlığını ve kontrolünü sürdürme ve seçimlerini yapabilmesine yardımcı olarak yaşam kalitesini arttırır. d) Birey ve ailesi için var olan sosyal destekleri belirler ve destek almalarında yardımcı olur. e) Birey ve ailesine hastalığın ekonomik boyutu ve alabilecekleri ekonomik destekler konusunda bilgi verir.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNİN GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI Palyatif bakım hemşireliğinin temeli hastalığın semptomları ile mücadele ederken ve ölüm anında hasta ve yakınlarının,ölüm sonrasında ise yakınlarının yaşam kalitesini yükseltmektir. Bunun için hemşirenin  Semptomatik tedaviyi uygulama,  Hasta ve hasta yakını eğitimi,  Koordinasyon,  Tedavi  Hasta bakımı  Liderlik gibi önemli rolleri vardır. Bu rollerini yerine getirirken hemşire hasta ve ailesi ile dürüst ve saygıya dayalı ile iyi bir iletişim kurarak güven duymalarını sağlamalıdır.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Palyatif Bakımda Semptom Kontrolü  Palyatif bakımda semptom kontrolü başta ağrı olmak üzere tüm semptomları kapsamalı  Disiplinler arası işbirliği yaparak ekip içindeki koordinasyonu sağlamalıdır.  Hemşire hastanın; ağrısını ve semptomatik problemlerini değerlendirmeli ve gerekli hemşirelik bakımını planlamalıdır.  Semptomların kontrol altına alınması için kanıta dayalı rehberleri kullanmalı ve en son bilgileri takip etmelidir.  Hemşire hastanın farmakolojik tedavisinin sürdürülmesini sağlarken, non farmakolojik yaklaşımları da uygulanmalıdır.  Tedaviye ilişkin gerekli açıklamaları hasta ve ailesine yapmalıdır.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNİN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Hasta ve Ailenin Eğitimi  Hasta ve ailenin tüm gereksinimlerinin kapsayan eğitim planı yapılmalıdır.  Hasta ve ailesinin kendi güçlü yönlerini belirlemesini sağlamalıdır.  Hastanın eğitim gereksinimleri ve biçimini değerlendirmelidir. Hastanın karar vermesi için gerekli bilgilerin verilmesi önemlidir.  Tedavinin sonlandırılmasına ilişkin karaların verilmesinde hasta ve ailesini desteklemelidir.  Hasta ve ailesine rahatlıkla soru sorabilecekleri mesajını vermeli ve bilgi gereksinimleri anlayacakları bir dille açıklanmalı ve yanlış anlamalar düzeltilmelidir.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Koordinasyon  Hemşire hasta ve ailesi ile duyarlı bir iletişim kurmalıdır.  Hasta ve ailesinin ekiple olan iletişimini sürdürmelerine yardımcı olmalıdır.  Hemşirenin ve diğer ekip üyelerinin rollerini açıklamalıdır.  Birey ve ailenin kültürel ve manevi değerlerinin, geleneklerinin hastalık üzerine etkilerini değerlendirmelidir.  Hemşire hasta ve ailesine kimden ve nasıl yardım alabilecekleri konusunda danışmanlık yapmalıdır.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Tedavi  Hemşire hastanın tedavisinin sürdürülmesini sağlamalıdır.  Tedaviye ilişkin gerekli açıklamaları hasta ve ailesine yapmalıdır.  Tedaviye ilişkin ekip içindeki koordinasyonu sağlamalıdır.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Hasta bakımı  Bakım planları hasta ve hastalığa özgü olmalı,  Holistik (fiziksel, psiko-sosyal ve manevi boyutları) bir yaklaşımla, multidisipliner ekip üyeleri ile paylaşılarak verilmeli,  Bakım hasta ilk tanı aldığı anda başlamalı ve ölüm sonrası ailenin yas sürecindeki bakımıyla devam etmeli,  Kanıta dayalı en iyi uygulamalara göre verilmeli,  Bakım planları; hasta ve yakınının gereksinimleri değerlendirilerek yapılmalı,

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI  Hasta ve ailenin hastalığın duygusal yönü ile baş etmesine yardımcı olunmalı,  Hasta ve ailenin ölüme ilişkin kültürel ve dini değerlerini, duygu ve davranışlarını değerlendirmeli,  Ve bu değerlere saygı duyarak bakım planını yapmalıyız.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI  Kapsamlı ve hoşgörülü bir bakım verilmeli,  Hastaya en iyi bakımı vererek huzur içinde ölmesini sağlamalı,  En iyi bakımı sunabilmek için bilgi ve deneyimlerini arttırmalı,  Araştırma sonuçlarını izlemeli ve gelişmeleri hasta bakımına yansıtabilme,  Hasta ve ailesine etik ve yasal ilkeleri de göz önünde bulundurarak bakım vermelidir.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI  Birey ve ailenin haklarını korumalı,  Hastaya gereksiz ve yararı olmayacak işlemlerin yapılmasına izin vermemeli,  Yasal konularda aileye bilgi vermeli,  Tüm kaynaklardan ve desteklerden yaralanmaları konusunda danışmanlık yapmalı,  Hasta ve ailesini bakımın planlanmasına katılması için desteklemeli ve cesaretlendirmeli,  Hastanın yaşamını en iyi şekilde geçirmesi için güçlendirmeli,  Ağrısız yaşamak ve onurlu bir şekilde ölmeye hakkı olduğunu hastaya söylemeli ve bunu sağlamak için gerekli bakımı ve koordinasyonu planlamalıdır.

Palyatif hastasının;  Var olan kabiliyetlerinin sürekliliğini ve gelişimini,  Kişisel bakım aktivitelerinin yapabilirliğini  Sosyal yaşama katılımı sağlamaktır.. PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNİN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Ölüm Sırasındaki Bakım Hemşire;  Hastanın huzurlu ölümü için gerekli çevre düzenlemesini yapmalı,  Hasta ve ailesinin mahremiyetinin korunabileceği,  Yakın ilişkilerinin sürdürülebileceği bir ortam sağlamalı,  Aileyi ölüm sırasında meydana gelebilecek durum, belirti ve bulgular yönünden bilgilendirmeli,  Ailenin, hastanın acı çekmesinden ve ölüm anında yanında olamamaktan dolayı duyabileceği endişe ve korkuları gidermeli,  Ölmek üzere olan hastanın fiziksel bakımını sürdürmeli,  Ağrısı ve solunum sıkıntısı kontrol altına almalı,

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI  Cilt ve mukoza bütünlüğünü sürdürmeye yönelik önlemler almalı,  Bireyin rahatlığını sağlamak ve sürdürmek için gerekli girişimleri planlamalı ve uygulamalı,  Ailenin gerçekleştirmek istediği dini ya da kültürel bir uygulama varsa yardım etmeli,  Hastanın ölümü doğrulandıktan sonra kurum politikalarına uygun post-mortem bakımı uygulamalı,  Aile üyelerinin yas sürecinde destek olmalı, uygun destek kaynaklarına yönlendirmelidir.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Ölüm anında hastasına destek unsuru olarak bakım ve tedavide yardım aldığımız hasta yakınının bakım gereksinimleri ; Ailenin kederinin tanınması, Cihazların tanıtılıp açıklanması, Bilinen kelime ve kavramların kullanılması, Karar almalarına ve destek bulmalarına yardımcı olunması, Destekleyici moral verilmesi, Ölüm sonrasında; Aile bireylerine karşı mümkün olduğunca duyarlı ve şefkatli olunmalı, Ailenin acısı azaltmaya çalışılmalı ve her türlü tepkiye hazırlıklı olunmalıdır.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Liderlik  Hastanın ve ailesinin sorunlarının çözümünde öncülük etmelidir.  Hasta ve yakınlarının uygun bakıma ve kaynaklara ulaşmalarına yardımcı olmalıdır.  Hasta ve ailesine kendi sorumluluklarını ve ekip içindeki rolünü açıklamalıdır.  Hasta ve yakınlarının kendi bakımlarında söz sahibi olmalarını ve bakıma katılmalarını desteklemelidir.  Hasta ve yakınları için güven ortamı sağlamalıdır.

PALYATİF BAKIM HEMŞİRESİNIN GÖREV YETKİ VE SORUMLULUKLARI Bir çalışmada hasta ve yakınlarının iyi bir ölüm için;  Etkin bir ağrı ve semptom tedavisi uygulanmasını,  Açık kararlar alınması ve uygulanmasını,  Yararsız tedavilerle ölüm sürecinin uzatılmamasını,  Ölüm için hazırlanabilmeyi, vedalaşabilmeyi, yakınlarıyla zaman geçirebilmeyi,  Kişilik bütünlüğüne saygı gösterilmesini,  Diğer insanlara katkıda bulunabilmeyi (hediyeler, zaman ya da bilgi paylaşımı) talep ettiklerini ifade etmişlerdir.