Anakart Bilgisayarın tüm parçalarını üzerinde barındıran ve bu parçalar arasında iletişimi sağlayan birincil devre kartıdır. Anakartlar elektriği geçirmeyen fiberglas malzemeden üretilirler ve üzerinde bakır yollar bulunur, çok karmaşık bir yapıdadırlar
Anakartların Yapısı ve Bileşenleri Standart bir anakart üzerinde bulunan minimum bileşenler ve donanımlar; İşlemci Chipset (Yonga Seti) Ram slotları Ses kartı Ekran kartı Ethernet kartı Bios PCI slotları AGP Slotları PS/2
Chipset Anakart üzerindeki parçaların birbiriyle iletişim halinde olabilmeleri için harici işlemci (CPU) nin yanında bir de dahili yani modern anakartlar üzerinde standart olarak bulunan işlemciler vardır. Bu işlemcilere de “Chipset” adı verilir. Chipsetlere bilgisayarın ikinci işlemcisi de denilir çünkü bilgisayarın performansında en az CPU’lar kadar etkilidirler. Günümüzde en çok kullanılan Chipsetler Intel firması tarafından üretilmektedir
VeriYolu (Bus) Anakart üzerindeki bileşenlerin birbirleriyle haberleşmesini sağlayan aygıtların chipsetler olduğunu söylemiştik veriyolu (Bus) ise chipsetlerin haberleşmeyi sağlarken kullandığı yolu teşkil eder yani veriyolları bileşenler arasındaki köprülerdir. Örnekle açıklamak gerekirse Chipsetleri sabit telefonlara, Veriyollarını ise telefon kablolarına benzetebiliriz. Günümüzde bilgisayarlarda ISA, PCI ve AGP veriyolları kullanılmaktadır.
VeriYolu (Bus)
ISA (Industry Standard Architecture) 1984 yılında geliştirilmiştir. ISA veriyolu en fazla 16 bit genişliğinde ve 8 Mhz hızında çalışabilmektedir. ISA veriyolları hızlı veri akışına ihtiyaç duymayan Sound Blaster uyumlu ses kartları için kullanılmaktadır.
AGP (Advanced Graphics Port) Yalnızca ekran kartlarında kullanılmak üzere geliştirilmiştir. Grafik ağırlıklı uygulamalardaki gelişmeler AGP veriyolunun geliştirilmesini zorunlu kılmıştır yılının sonlarında 32 bit genişliğinde ve 66 Mhz hızlarında geliştirilmiştir. Veriyolu kapasitesi 266mb/sn’dir.
PCI (Peripheral Component Interconnect) Tak çalıştır destekli bir veriyoludur yılında Intel firması tarafından geliştirilmiştir ve 64 bit’liktir. Ancak uyumluluk problemleri nedeniyle genelde 32 bit olarak kullanılır. Veriyolu kapasitesi 133 mb/sn’dir.
PCI Express Slot başına; 1. v1.x: 250 MB/s (2.5 GT/s) 2. v2.x: 500 MB/s (5 GT/s) 3. v3.0: 985 MB/s (8 GT/s) 4. v4.0: 1969 MB/s (16 GT/s) Bir X16 slotunda; 1. v1.x: 4 GB/s (40 GT/s) 2. v2.x: 8 GB/s (80 GT/s) 3. v3.0: GB/s (128 GT/s) 4. v4.0: GB/s (256 GT/s)
PCI Express - PCI Farkları Daha yüksek bir maksimum sistem veriyolu verimliliği Düşük I / O pin sayısı Veri yolu cihazları için daha iyi performans ölçekleme Daha ayrıntılı bir hata algılama ve raporlama mekanizması Hot plug işlevselliği
BIOS (Basic Input-Output System) Temel Giriş-Çıkış Sistemi, bir ROM bellek üzerinde yer bir tür yazılımdır. Bilgisayar açıldığı anda işlemciye tüm diğer donanımları sırasıyla tanıtır. Donanımların temel iletişim protokollerini belirler. İşletim sisteminin başlangıç öğelerinin herhangi bir sürücüden (H.d.d, CD-ROM vb.) yüklenmesini sağlar. İşletim sistemi çalışırken donanım ve işletim sistemi arasındaki ilişkileri düzenler.
BIOS
Kuzey ve Güney Köprüsü Anakartlar üzerinde genel olarak, Kuzey ve Güney köprüsü olmak üzere iki tür chipset bileşeni yani entegresi mevcuttur.
Kuzey Köprüsü Kuzey köprüsü bilgisayarın ekran kartının takıldığı portları (AGP), mikroişlemciyi (CPU) ve bellek biriminin (RAM) çalışmasını kontrol etmektedir.
Güney Köprüsü Güney köprüsü bilgisayarın PCI, USB, ISA, IDE, BIOS, vb. çevre birimlerini denetler.