Merkezi Yönetim

 1)BİRUN:Sarayın dış bölümüdür.  2)ENDERUN:Sarayın iç bölümüdür.Devlet adamları bu bölümde yetişir.  3)HAREM:Padişahın ve ailesinin bulunduğu bölümdür.

 Osmanlı Devleti merkeziyetçi bir yapıya sahipti.  Padişahlar Fatih döneminden itibaren cülus töreni ile tahta çıkar.Eyüp Sultan Türbesinde kılıç kuşanırdı.  Yine Fatih döneminden sonra divan toplantılarına veziriazamlar başkanlık yapmaya başlamış.Halledilemeyen sorunları ikindi ezanından sonra toplanan İkindi Divanında görüşmüşlerdir.

 1)SEYFİYE:Asker kökenli kişilerdir.Veziriazam,Yeniçeri Ağası,Kaptanı Derya  2)İLMİYE:Medrese kökenli kişilerdir.Şeyhülislam,Kadı,Kazasker  3)KALEMİYE:Memur,bürokrat kesimdir.Nişancı,Defterdar,Reisülküttap

 EYALET-BEYLERBEYİ  SANCAK-SANCAKBEYİ  KAZA-KADI  KÖY-KETHÜDA,YİĞİTBAŞI  Bunların dışında çarşı ve pazarlardaki esnafları denetleyen kişi Muhtesip idi.  Çarşı ve pazarlardaki ürünlerin tartılması ve adaletli dağıtılmasından sorumlu kişi ise Kapan Emini idi.  Ticarethane ve zanaat sahiplerinden vergi toplayanlar ise Gümrük ve Bac Emini diye anılıyordu.

SALYANELİ EYALETLER(YILLIKLI) SALYANESİZ EYALETLER(YILLIKSIZ) ÖZEL YÖNETİMİ OLAN EYALETLER Tımar sisteminin uygulanmadığı eyaletlerdir.Elde edilen gelir doğrudan hazineye aktarılır.Mısır,Habeş,Cez ayir,Tunus,Trablus Tımar sisteminin uygulandığı eyaletlerdir.Rumeli,Ana dolu,Musul,Bağdat,Bosn a İç işlerinde serbest,dış işlerinde Osmanlıya bağlı eyaletlerdir.Erdel,Eflak, Boğdan

 1)MESLEKİ EĞİTİM:Selçuklulardaki Ahi teşkilatı Osmanlılarda Lonca ismiyle aynen devam etti.Çıraklıktan ustalığa kadar yol izlenir,usta olanlara icazet denilen belge verilirdi.

 Enderun:Küçük yaşta alınan devşirme çocukların devlet yönetiminde hizmet vermesi için yetiştirildiği yerdir.  Harem:Padişahın eşi çocukları ve cariyelerinin yaşadığı bölümdür.Bunlar sıkı bir eğitimden geçerdi.Ayrıca padişahın erkek çocukları şehzadegen mektebinde ilköğrenim eğitimi görürdü.

 Osmanlı eğitim sisteminin temelini medreseler oluşturuyordu.  Özellikle Fatihten sonra medreseler kaliteli eğitim vermeye başlamışlardır.Hem dini hem de fen bilimleri okutulurdu.  İlk aşamadı Sıbyan Mektebi’dir.

 Kapıkulu ordusu içindeki her ocak kendi alanında uzman olduğu konuda eğitim verirdi.  Tophane:Top döküm sanatını öğretirdi.  Humbarahane:Havan topu ve el bombası yapımı eğitimi verirdi.  Tüfekhane:Tüfek yapımı,bakım ve onarım eğitimi verirdi.  Kılıçhane:Kılıç kullanma eğitimi verirdi.  Mehterhane:Askeri mızıka eğitimi verirdi.

 Halkın dini eğitim aldığı yer cami,tekke ve zaviyelerdi.  Buralarda tefsir,hadis,fıkıh,hat ve tezhip dersleri alırlardı.

GÖKHAN MUTLU-ÇANDIR ANADOLU LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ