Bir milletin şiiri, devirler aşırı elden ele gezen bir meş’aledir Bir milletin şiiri, devirler aşırı elden ele gezen bir meş’aledir. Yahya Kemal Beyatlı Kalpten gelmeyen şey şiir olamaz. Menemenlizade Tahir Şiir, büyük zekaların rüyalarıdır. Lamartine 4/28/2017
VEZİN(ÖLÇÜ) ARUZ ÖLÇÜSÜ HECE ÖLÇÜSÜ 4/28/2017
Aruz Ölçüsü: Mısralardaki hecelerin uzunluğuna kısalığına dayanır Aruz Ölçüsü: Mısralardaki hecelerin uzunluğuna kısalığına dayanır. Açık (kısa)hece (.), kapalı(uzun) hece (_) ile gösterilir. Sesli ile biten heceler kısa, sessiz ile biten heceler uzun kabul edilir. A ra ba tak vim . . . - - çeşm ab - . - . Git yol - - 4/28/2017
Hece Ölçüsü: Mısralardaki hece sayısının eşitliğine dayanan ölçüdür Hece Ölçüsü: Mısralardaki hece sayısının eşitliğine dayanan ölçüdür. Bi zim el de ba har o lur, yaz o lur (11’li hece ) 4/28/2017
NAZIM BİRİMİ Şiiri oluşturan mısra kümelerine nazım birimi denir NAZIM BİRİMİ Şiiri oluşturan mısra kümelerine nazım birimi denir. Dörtlük ----------- ----------- ----------- ----------- Beyit: ----------- ----------- Bend ----------- ----------- ----------- ----------- ------------ 4/28/2017
REDİF Mısra sonlarındaki yazılışları, anlamları ve görevleri aynı olan eklerin ve kelimelerin tekrarına redif denir. Örnek: Bizim elde bahar olur, yaz olur. Göller dolu ördek olur, kaz olur. Sevgi arasında yüz bin naz olur. Suçumu bağışla, ben sana kurban. (Ercişli Emrah) Siz Bulun: Bu ıslıkla uzayan, dönen, kıvrılan yollar, Uykuya varmış gibi görünen yılan yollar Başını kaldırarak boşluğu dinliyordu. Gökler bulutlanıyor, rüzgar serinliyordu. F. Nafiz Çamlıbel 4/28/2017
UYAK(KAFİYE) Mısra sonlarındaki yazılışları ve okunuşları aynı, anlamları ve görevleri farklı kelimelerin, eklerin benzerliğine kafiye denir. Yanıp tutuşmadan aylarca yummadım gözümü, Nücuma sor ki, bu kirpikler uyku görmüş mü? M. Akif 4/28/2017
YARIM KAFİYE Tek ses(harf) benzerliğine dayanan kafiyeye denir. Siz Bulun: İstedim kendimi bu göle atam Elimi uzatıp yavruyu tutam Örnek: Ben çektiğim kimler çeker Gözlerim kanlı yaş döker Bulanık bulanık akar Dağlarım seliyim şimdi (Kul Mustafa) 4/28/2017
TAM KAFİYE İki ses(harf) benzerliğine dayanan kafiyedir TAM KAFİYE İki ses(harf) benzerliğine dayanan kafiyedir. Genellikle bir sesli ile bir sessiz harfin benzerliğine bağlıdır. Örnek: Yollarda kalan gözlerimin nurunu yordum, Kimdir o, nasıldır diye rüzgarlara sordum, Hulyamı tutan bir büyü var onda diyordum Y. Kemal Beyatlı Siz Bulun: Sen miydin o afet ki dedim, bezm-i ezelde Bir kanlı gül ağzında ve mey kasesi elde, Bir sofrada içtik, ikimiz aynı emelde, Karşımda uyanmış gibi bir baktı sarardı. Y. Kemal Beyatlı 4/28/2017
ZENGİN KAFİYE Üç veya daha çok sesin benzerliğine bağlı olan kafiyeye denir. Örnek: Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk, Soğuk bir mart sabahı.. Buz tutuyor her soluk F. Nafiz Çamlıbel Siz Bulun: Baygın bir ihtizaz ile bi-huş akar dere, Sahillerinde çocuklar uzanmış çemenlere… Orhan Seyfi Orhon 4/28/2017
CİNASLI KAFİYE Yazılışları ve okunuşları aynı olduğu halde anlamları, görevleri farklı olan kelimelerin tekrarıyla oluşan kafiyeye denir. Siz Bulun: Gül erken Bilmem ki yaz mı gelmiş Niçin açmış gül erken Aklımı kayıp ettim Nazlı yarim gülerken Örnek: Niçin kondun a bülbül Kapımdaki asmaya Ben yarimden vazgeçmem Götürseler asmaya 4/28/2017
KAFİYE ÖRGÜSÜ(DÜZENİ) Mısraların son seslerine bakılarak bir dörtlüğün kafiye düzeni çıkarılır. Kafiye düzenlerinin, mısralarının son seslerindeki düzene göre çeşitleri vardır. 4/28/2017
--------------- a -------------- b ------------- c DÜZ KAFİYE --------------- a -------------- b ------------- c --------------- a -------------- b --------------- a -------------- c İftardan önce gittim Atik-Valde semtine Kaç defa geçtiğim bu sokaklar, bugün yine, Sessizdiler, Fakat Ramazan maneviyyeti Bir tatlı intizara çevirmiş sukuneti Y. Kemal 4/28/2017
--------------- a -------------- c --------------- b -------------- d ÇAPRAZ KAFİYE --------------- a -------------- c --------------- b -------------- d Hayran olarak bakarsınız da Hülyanızı fetheder bu hali Beş yüz sene sonra karşınızda İstanbul fethinin hayali Y. Kemal 4/28/2017
--------------- a -------------- c --------------- b -------------- d SARMA KAFİYE --------------- a -------------- c --------------- b -------------- d İhtiyar, elini bağrına soktu, Dedi ki: “İstanbul muhasarası Başlarken aldığım gaza yarası İçinden çektiğim bu oktu. 4/28/2017