Maden Nedir? Yerkabuğunun farklı derinliklerinden çıkarılan, ekonomik değer taşıyan mineral ve elementlere Maden denir. Bir yerdeki madenlerin tahmin olunan miktarlarına Maden rezervi denir. Ülkemiz maden yatakları bakımından 29 çeşit ile dünyada ilk on ülke arasında yer alır.
Ülkemizdeki Başlıca Madenler Demir Bakır Bor Krom Boksit Cıva Kükürt Fosfat Zımpara Taşı Manganez Mermer Volfram Asbest
Demir
Demir Yerkabuğunda en çok bulunan metaldir. Tüm metaller içerisinde en çok kullanılandır ve tüm dünyada üretilen metallerin %95’ini oluşturur. Ülkemiz bu maden bakımından oldukça zengindir. Düşük fiyata ve yüksek dayanıklılık özelliklerine sahip olduğundan birçok alanda bu madenden faydalanılır. Demir volkanik faaliyetlerin sık olduğu arazilerde oluşan madenlerden biridir.
Demir’in Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Otomotiv, Gemi gövdesi yapımı, Binaların yapısal bileşeni, Dayanıklı ev eşyaları yapımında kullanılır Çıkarıldığı yerler: Karabük, Divriği (Sivas), Simav(Kütahya), Hekimhan(Malatya), Eymir(Balıkesir).
Bakır
Bakır Altına benzemesiyle bakır, bugünde önemini yitirmemiştir. Kırmızımsı bir metal olan bakır, doğal ortamda, kayalarda, toprakta, suda ve havada bulunur. Bilinen tüm canlılar için olmazsa olmaz bir elementtir. Kolay işlenebilmesi ve renginin Demirden sonra ülkemizdeki en önemli madendir. Bakır volkanik faaliyetlerin fazla olduğu arazilerde yaygın olan madenlerimizdendir.
Bakır’ın Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Elektrik, elektronik sanayisinin ham maddesi, Elektrik ve telefon tellerinde, Süs ve mutfak eşyalarının yapımında kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Murgul(Artvin) Küre(Kastamonu) Maden(Elazığ)
Bor
Bor Bor madeni ilk bakışta beyaz bir kayayı andırıyor. Çok sert ve ısıya dayanıklı olan bu maden, doğada tuz şeklinde bulunmaktadır. Roket yakıtından diş macunu yapımına kadar her alanda kullanılan bir madendir. Dünya bor rezerv dağılımına bakıldığına ülkemiz %72’lik payla Dünya’da ilk sırada yer alır.
Bor’un Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Metallurji sanayinde (Ergimeyi hızlandırıcı ve Çeliğin sertleştirilmesi), Nükleer uygulamalarda, Organik kimya sanayinde, Cam, seramik, deterjan vb. sanayilerde, Yanmayı önleyici maddelerde, Dericilik, fotoğrafçılık ve ilaç yapımında kullanılır. Çıkarıldığı yerler; Bigadiç, Sındırgı, Susurluk (Balıkesir), M. Kemalpaşa(Bursa), Seyitgazi(Eskişehir), Emet(Kütahya).
Krom
Krom Çelik grisi renginde, parlak, çok sert, iyi cilalanabilen ve paslanmayan metalik bir elementtir. Ülkemiz, krom madeni bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden biridir. Ülkemizin dışarıya en çok sattığı madendir. Ayrıca krom çıkarma bakımından da ülkeler arasında başta gelenlerdendir.
Krom’un Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Madeni eşya kaplamacılığında Çelik yapımında kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Guleman(Elazığ), Fethiye, Köyceğiz, Milas (Muğla), Orhaneli(Bursa), Acıpayam(Denizli)
Boksit
Boksit İnce taneler ve katı killer halinde görülür. Alüminyumun ham maddesidir Ülkemizin en zengin rezerve sahip olduğu madenlerden biridir.
Krom’un Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Uçak yapımında, Otomobil yapımında, Elektrik malzemesi yapımında, Ev eşyası yapımında kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Seydişehir(Konya), Akseki(Antalya), Milas(Muğla), Saimbeyli(Adana)
Cıva
Cıva Doğada sıvı halde bulunan tek madendir. Tıpta, eczacılıkta, termometrelerde ve fotoğrafçılıkta kullanılır.
Cıva’nın Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Tıpta, Eczacılıkta, Termometrelerde, Fotoğrafçılıkta kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Ödemiş(İzmir), Sarayönü(Konya), Banaz(Uşak), Gönen(Balıkesir)
Kükürt
Kükürt Limon sarısında, katı bir cisimdir. Doğada yaygın olarak bulunan bir elementtir. Eski volkanların yakınında doğal halde bulunur. Bağcılıkta önemli yeri vardır. Asmaların ve sebzelerin yapraklarında üreyen bakteriler kükürtlü bileşiklerle yok edilir.
Kükürt’ün Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Yapay gübre, Oto lastiği, Kâğıt, Patlayıcı madde yapımında, Kimya ve boya sanayinde kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Keçiborlu(Isparta), Sarayköy(Denizli), Simav(Kütahya) Diyadin(Ağrı)
Fosfat
Fosfat Doğal olarak bulunan fosfor içeren bileşikler. Bitkilerin büyümesi için gerekli maddelerden biri olan fosfatın fazlası, aşırı çevre kirlenmesine yol açabilir. Göl, nehir ve benzeri su kaynaklarında aşırı fosfor birikmesi, bitkilerin sudaki yaşamı kesintiye uğratacak kadar çok büyümesine yol açabilir. Bu sürece de ötrofikasyon denir. Nitrat gibi fosfat da gübrenin temel maddelerinden biridir. Ama çevre kirliliğine yol açan temel fosfat kaynaklarından biri deterjanlardır.
Kükürt’ün Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Suni gübre, Çimento, Cam ve kimya sanayisinde kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Mazıdağı(Mardin), Kilis
Zımpara Taşı
Zımpara Taşı Çeşitli kesici, törpüleyici ve silici aletlerin yapımında kullanılan zımpara taşı yönünden ülkemiz çok zengindir.
Zımpara Taşı’nın Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Kesici, Törpüleyici, Silici aletlerin yapımında kullanılır. Çıkarıldığı yerler: Tire(İzmir), Manisa Söke(Aydın), Milas(Muğla), Tavas(Denizli).
Manganez
Manganez Basit ve de sert mangan filizi oksitleridir. Mangan madenleri, günümüzde oldukça büyük önem arz etmektedir. Bu madenlerin yataklarından bir kısmı, başkalaşım adı verilen kayaların aşınması sonucunda meydana gelmiştir. Havanın etkisi neticesinde birçok mineral türünde kimyasal değişiklikler meydana gelmektedir
Manganez’ın Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Çeliğe sertlik kazandırmak ve direncini artırmak için kullanır. Çıkarıldığı yerler: Uşak, Afyon, Muğla, Adana, Erzincan, Artvin, Trabzon.
Mermer
Mermer Mermer, metomorfizma olayı sonucunda kalker ve dolomitik kalkerlerin yeniden kristalleşmesiyle meydana gelmiş bileşimdir. Bileşimlerinin %90-98'i CaCO3'ten (Kalsiyum karbonat) oluşmaktadır. Düşük oranda MgCO3 (Magnezyum karbonat) içermektedir. CaCO3 kristallerinden oluşan mermerlerde esas mineral “Kalsit” tir. Aynı zamanda az miktarda silis, silika, feldspat, demiroksit, mika, fluorin ve organik maddeler bulunabilir. Ülkemiz mermerce zengindir
Mermer’in Kullanıldığı Alanlar ve Çıkarıldığı Yerler Mezar taşları yapımında, Merdivenlerde Mutfak tezgâhlarında Çıkarıldığı yerler: Afyon, Kütahya, Marmara Adası, Kırşehir, Tokat, İzmir,