İşletme Yönetimi Dr. Adil AKINCI Bankacılık ve Finans Bölümü

İçerik Modern Yönetim Kuramları o Sistem Yaklaşımı o Durumsallık Yaklaşımı

Modern Yönetim Kuramları Modern Teori= Klasik+Neo-Klasik Klasik Yaklaşım, «iş» Neo-Klasik, «iş+insan» Modern Yaklaşım, «iş+insan+iç ve dış çevre unsurları»

Modern Yönetim Kuramları Modern yönetim düşüncesi, «işletmeyi» çevresindeki değişimlere uyum sağlaması gereken bir bütün olarak ele almaktadır. İşletmenin bölümleriyle (alt birimleri) ve dış çevresiyle etkileşim halinde olduğu, başka bir deyişle «birbirlerini etkiledikleri ve birbirlerinden etkilendikleri görüşü» kabul edilmektedir. İşletmeleri dinamik bir etkileşim süreci içinde değerlendirmektedir.

Sistem Yaklaşımı Sistem, belirli bir amacı gerçekleştirmek için alt sistemlerden oluşan bütündür. Alt sistemler birbiriyle, bütünle ve sistemin çevre unsurlarıyla etkileşim içerisindedir. Entropi ve negatif entropi Açık ve kapalı sistemler Sinerji

Sistem Yaklaşımı Biyolog Ludwig von Bertalanffy «Genel Sistem Teorisi»’nin yönetim alanına yansımasıdır. İnsan bedeni gibi işletmeler de çevrelerinden etkilenen birer sistemdir. İnsan nasıl sindirim, boşaltım ve dolaşım sistemlerine sahipse işletmelerde alt sistemlere sahiptir.

Sistem Yaklaşımı Sistem, belirli bir amaç doğrultusunda ortak özelliklere sahip ve birbiriyle ilişkili parçalardan oluşan bir bütündür.

Sistem Yaklaşımı Sistem Türleri; Canlı ve Cansız sistemler Somut ve Soyut sistemler Doğal ve Yapay sistemler Deterministik ve Stokastik sistemler Basit ve Karmaşık sistemler Statik ve Dinamik sistemler Açık ve Kapalı sistemler

Sistem Yaklaşımı Alt Sistemler; Alt sistem, sistemi oluşturan küçük parçaları ifade etmektedir. Alt sistemler, sistemin bütününe katkı sağlayacak bir ilişki düzeni içerisindedir.

Sistem Yaklaşımının Özellikleri Girdi, Süreç, Çıktı ve Geri Bildirim Açık ve dinamik bir sistemi oluşturan temel unsurlar 1.Girdi 2.Süreç 3.Çıktı 4.Geri Bildirim(Negatif ve Poizitif) o Sürecin en önemli özelliği girdilere katma değer ekleyerek girdileri daha değerli çıktılara dönüştürmesidir.

Sistem Yaklaşımının Özellikleri Açık ve Kapalı Sistemler o Açık sistem, çevresiyle çift yönlü bir ilişki içerisindedir. o Kapalı sistem, çevresiyle hiç bir girdi ve çıktı alışverişi olmayan sistemdir.

Sistem Yaklaşımının Özellikleri Dış Çevre o Dış çevre, sistem tarafından kontrol edilemeyen ve onun dışında kalan her şeydir. o Dış Çevre Unsurları 1.Tedarikçiler 2.Rakipler 3.Devlet 4.Finansal kuruluşlar 5.Müşteriler

Sistem Yaklaşımının Özellikleri Entropi ve Negatif Entropi o Entropi, sistemin kendi kendini yok etme eğilimidir. o Negatif Entropi, sistemde entropinin etkilerinin azaltılması ya da ortadan kaldırılmasını ifade etmektedir.

Sistem Yaklaşımının Özellikleri Sinerji o Sistem yaklaşımının temelinde «bütüncül (holizm)» görüşü yer almaktadır. o Aristotales’in «bütün, kendisini oluşturan parçaların toplamından fazladır» önermesine dayanan holizm felsefesi ile sinerji kavramı aynı anlamdadır.

Sistem Yaklaşımının Özellikleri Sinerji, bütünün kendisini oluşturan toplamından daha fazla ve daha anlamlı bir değer yarattığını ifade etmektedir.

Durumsallık Yaklaşımı Klasik ve Neo-Klasik dönemde temel amaç : 1. «Kurumsal Performansın» arttırılması 2. En «verimli» örgüt yapısını tespit etmek

Durumsallık Yaklaşımı Durumsallık Yaklaşımı ise; Tüm ortamlarda ve şartlarda geçerli olan «en doğru, en verimli, en iyi» yönetim ilkelerinin ve örgüt yapısının olmadığını savunmaktadır. Her durumda geçerli bir örgüt yapısından söz edilemez.

Durumsallık Yaklaşımı Durumsallık yaklaşımında örgütü etkilediği düşünülen iki değişken teknoloji ve çevredir.

Örgüt ve Çevre İlişkisi Örgütün sınırları dışındaki her şey olarak tanımlanan çevre ile örgüt yapısının ilişkisini araştırmak için bir çok çalışma yapılmıştır. o Burns-Stalker’ın araştırması o Lawrence-Lorsch’un araştırması o Emery-Trist’in araştırması

Burns-Stalker’ın Araştırması 1961 yılında 20 suni ipek üreticisi firma üzerinde yapılmıştır Örgütün iç çevresinin dış çevreden nasıl etkilendiğini araştırmışlardır Örgütü yapısını; 1. Mekanik Örgüt: Dış çevre sabit, Mekanik örgüt, Uzmanlaşma 2. Organik Örgüt: Değişen çevreye uyum, Rekabet üstünlüğü,

Lawrence-Lorsch’un Araştırması 1967 yılında çevresel değişkenlerle etkin örgüt yapısını incelemişlerdir. Araştırma 3 plastik, 2 ambalaj ve 2 gıda sektöründen işletme üzerinde yapılmıştır. Dış çevreyi belirsizlik derecesine göre ölçmüş ve iç çevre içinde farklılaşma ve bütünleşme olmak üzere iki değişken belirlenmiştir.

Lawrence-Lorsch’un Araştırması Belirsizlik, koşulların değişim hızı, koşulların değişimi hakkında bilgi sahibi olma derecesi ve verilen kararların sonuçları hakkında geri bildirim alınma süresinin uzunluğuna bağlı olarak değerlendirilmektedir. Farklılaşma, örgüt içindeki departmanların ve faaliyetlerin sayısını ifade etmektedir. Bütünleşme, alt sistemlerin koordinasyonunu ifade etmektedir.

Emery-Trist’in Araştırması Araştırmacılar örgütü etkileyen çevre türlerini şu şekilde sınıflamıştır; o Değişim hızı o Karşılıklı ilişkilerin gücü 1.Yatay ilişki 2.Dikey ilişki 3.Sembol ilişki

Örgüt ve Teknoloji İlişkisi Woodward’ın Araştırması Aston Grubu Araştırması Thompson’un Araştırması Perrow’un Çalışması Trist- Bamforth’un Araştırması