GENEL MUHASEBE ıı YRD. DOÇ. DR. SERHAN GÜRKAN Karabük Üniversitesi İşletme Fakültesi
MADDİ DURAN VARLIKLARIN ELDEN ÇIKARTILMASI Maddi duran varlık elden çıkartıldığında aynı zamanda söz konusu varlık için o zamana kadar ayrılmış olan amortisman tutarının da iptal edilmesi gerekmektedir. Bunun için satışın gerçekleştiği döneme kadar o varlık için ayrılmış olan amortisman tutarı (birikmiş amortisman) 257 Birikmiş Amortismanlar hesabı borçlandırılarak kapatılmaktadır. Maddi duran varlık elden çıkartıldığında ortaya çıkan kar veya zararın tutarı; satış değeri ile varlığın net değeri karşılaştırılarak hesaplanmaktadır.
ÖRNEK İşletme, kayıtlı değeri (maliyet değeri) TL; birikmiş amortismanı TL olan baskı makinesini TL’ye peşin olarak satmıştır. Kar veya zararı hesaplayınız? Varlığın Kayıtlı Değeri TL Birikmiş Amortisman TL Varlığın Net Defter Değeri TL Varlığın Satış Fiyatı TL Maddi Duran Varlık Satış Karı TL
KAR VE ZARARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ ZARAR Diğer Olağan Gider ve Zararlar hesabı KAR amacıylaYenileme amacıyla satışta kar Özel Fonlar Hesabı dışındaYenileme amacı dışında Diğer Olağan Gelir ve Karlar Hs.
ÖRNEK İşletme, X1 tarihinde, maliyet değeri TL; birikmiş amortismanı TL olan baskı makinesini yenisini almak amacıyla TL’ye peşin olarak satmıştır. Eğer söz konusu makineyi ihtiyaç fazlası olduğu için satmış olsaydı
MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 260 HAKLAR HESABI 261 ŞEREFİYE HESABI 262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HESABI 263 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ HESABI 264 ÖZEL MALİYETLER HESABI 267 DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR HESABI 269 VERİLEN AVANSLAR HESABI
MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 260 HAKLAR HS. Patent, imtiyaz, lisans ve ticari marka gibi bir bedel ödenerek elde edilen tasarruflar için yapılan harcamaların izlendiği hesaptır. 261 ŞEREFİYE HS. Bir işletme devralınırken katlanılan maliyet ile söz konusu işletmelerin net varlıklarının tutarı arasındaki olumlu farkın izlenildiği hesaptır.
MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 262 KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ HS. Yeni bir işletmenin kurulması veya yeni bir şubenin açılması için çeşitli harcamaların yapılması gerekmektedir. 263 ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ HS. İşletmenin yeni ürün ve teknoloji geliştirme veya mevcut olanları geliştirmek amacıyla yapmış olduğu harcamaların izlendiği hesaptır.
264 ÖZEL MALİYETLER HS. Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi (asansör, güvenlik sistemi vb.) için yapılan harcamaların izlendiği hesaptır. Söz konusu harcamalar neticesinde ortaya çıkan değer artışları kira süresi sonunda mal sahibine bırakılacaktır. ÖRNEK İşletmemiz X1 tarihinde kiralamış olduğu ofise TL + %10 KDV ödeyerek otomatik kepenk taktırmıştır. Buna ek olarak 750 TL ödeyerek ofisi badana ve boya yaptırmıştır.