FABRİKA VE PROSES TASARIMI

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
Isı Değiştiricileri.
Advertisements

ISI YALITIMI.
KONU: Verimlilik nedir? Verimlilik hesabı nasıl yapılır?
İŞ KALİTESİ VE MALİYET İLİŞKİSİ.
Sağlıklı ve Güvenli Tesisler
BÖLÜM VI ÜRETİM YÖNETİMİ.
Sanayi Ar-Ge Proje Destek Başurusu Hazırlama Becerileri Geliştirme Çalıştayı ArGe_Projesi_Hazirlama_Calistayi (061110)
YER SEÇİMİ Endüstri Mühendisliği Bölümü
BORU ÇAPI HESABI Bölüm V.
SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ NASIL SAĞLAYABİLİRİZ? 1
HDH PROJE YÖNETİM SİSTEMİ
Sistem Geliştirme Sistemin tanımı. Sistemin Temel özellikleri
N Para ve sermaye piyasaları n Yatırımlar n İşletme Finansı Finans birbiriyle ilgili üç alanı içerir:
SEMİH ÖZÇAKIR MAKİNA MÜHENDİSİ İŞ MÜFETTİŞİ
TIBBİ MALZEME YÖNETİMİ
YERLEŞTİRME DÜZENİ TİPLERİ
NAKİT BÜTÇESİ İşletmenin gelecekteki çalışmaları ile ilgili olup,belirli bir dönem(genellikle bir yıl) nakit giriş ve çıkışlarının gösterildiği bir tablo.
Fabrika Düzenleme.
3. Üretim Sistemi Geliştirme Planı ve Üretim Planının Hazırlanması
TEDARİK (SATINALMA) TEDARİK FONKSİYONU:
Tamir Bakım Planlaması
KOBİ’LER VE KOBİ’LERİN ORTAK ÖZELLİKLERİ
İSTANBUL HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE SAĞLIĞI ŞUBE MÜDÜRÜ
MUHASEBENİN UZMANLIK ALANLARI
Sabit sermaye yatırım giderleri
Finansal planlamada temel amaç;
HİZMET SİSTEMİNİN KURULMASI
5-S YÖNETİMİ.
TS EN CEPHE İSKELELERİNİN BELGELENDİRMESİ
İŞLETMELERİN KURULUŞ SORUNLARI
STOK MALİYETİ.
İşletmeyi neden kurarız ?
Bardaklara aynı sıcaklıkta çay koymamıza rağmen,bir süre sonra bardaklardaki çayların sıcaklıklarının aynı olmadığını fark ediyoruz. Çünkü bazı bardaklar.
ISO/TS 16949:2009 (Hafta 8) ISO 9001:2008’E GÖRE FARKLAR.
ELEKTRİK TEHLİKELERİ.
SEKRETERLİK HİZMETLERİ-I İŞ PLANI
ENDÜSTRİYEL MUTFAK VE ÇAMAŞIRHANE E-KİTAP
İŞLETME BİLİMİNE GİRİŞ
VERİMLİLİK ARTIRMA TEKNİKLERİ
İŞLETMENİN KURULUŞ YERİ ÇALIŞMALARI VE KURULUŞ YERİ SEÇİMİ
ÜRET İ M VE ÜRET İ M YÖNET İ M İ KAVRAMLARI.  Üretim:" İ nsan ihtiyaçlarını kar ş ılamak amacıyla mal veya hizmetlerin meydana getirilmesi i ş lemidir."
STOK YÖNETİMİ Mba Operasyon yönetimi
BİREYSEL YAĞMURLAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI
Girişimcilik.
Pazarlama Kanalları ve Dağıtım Politikaları
BÖLÜM 3 SU ALMA YAPILARI. BÖLÜM 3 SU ALMA YAPILARI.
BÖLÜM 20 SU ALMA YAPILARI VE ÖN ARITMA.
İşletmenin Kuruluş Çalışmaları
Manufacturing Planning and Control – İmalat/Üretim Planlama ve Kontrol
FABRİKA VE PROSES TASARIMI
Tedarik ziNCİRLERİ yÖNETİmi
MUTFAĞIN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ
Depo Elleçleme Personel Eğitimi
MALİ POLİTİKALARIN KAMU HASTANELERİNE YANSIMALARI
Konu 3 Kalite kontrolünün amaçları
İŞLETMELERİN KURULUŞ YERİ SEÇİMİ
LOJİSTİK MALİYETLERİN YÖNETİMİ
KORUNMA POLİTİKALARI. KORUNMA POLİTİKALARI Korunma politikalarının amacı işyerlerinde iş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek ve çalışanların.
MUTFAK PLANLAMASI VE ARAÇ GEREÇLERİ.
KİTAP: PROF.DR. BÜLENT KOBU
İŞLETMELERİN KURULUŞ SORUNLARI
ÜNİTE 2: ÜRETİM YÖNETİMİ.
Lojistik Merkez Yer Seçimi
BİREYSEL YAĞMURLAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI
5-S YÖNETİMİ.
Bölüm 12. İşletmecilik İşletme, ürün piyasalarındaki ekonomik birim olup, üretim faaliyeti için üretim faktörleri bir araya getirilir. İşletmelerde örgütsel.
ECZANELERDE PERSONEL YÖNETİMİ
BİREYSEL YAĞMURLAMA SİSTEMLERİNİN TASARIMI
İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ
HOŞGELDİNİZ HAZIRLAYAN : BERAT ÖZBEY GEÇİOĞLU MAKİNA MÜHENDİSİ
Sunum transkripti:

FABRİKA VE PROSES TASARIMI 2.BÖLÜM ÜRETİM İŞ AKIŞI VE MAKİNA YERLEŞİM TASARIMI

Yeni bir fabrika yatırımı üretim yapan bir şirketin vereceği en kritik ve maliyetli kararlardan biridir. Fabrikanın boyutlandırılması, İçine nasıl yerleşileceği, Üretim ve lojistik destek sistemlerinin seçilmesi, Depolama alanlarının yeri ve büyüklüğü gibi pek çok soru cevaplandırılmalıdır. Tüm bu faktörler gelecek yıllar boyunca o şirketin üretim maliyetlerini ve çalışan memnuniyetini yönetecektir. Buna rağmen birçok şirket; Bu konuda uzman çalışan veya zaman yetersizliğinden yapmamakta Ya da asgari şartları sağlayan yerleşim planına ulaştıktan sonra optimuma ulaşamadan çalışmalarına sonlandırmakta, Veya bu kritik görevin sorumluluğunu üretim verimliliği bakış açısına sahip olması beklenmeyen mimarlık ve inşaat şirketlerine bırakmaktadır.

İlk aşama Proses Akım Şemasının ( Avan Üretim akış şeması) oluşturulmasıdır. (1.bölüm) Seçilen kapasite ve teknoloji ile üretilmek istenen son ürünün özellikleri göz önünde bulundurularak hazırlanan alternatif şemalar üzerinde daha sonra ayrıntılı çalışmalar yapılmalıdır. Proses akım şeması hammadde girişinden başlayarak son ürün çıkışına kadar geçen süreç içerisinde hammaddenin geçireceği aşamaları ve uygulanacak işlemleri gösterir.

Proses akım şemasına paralel olarak bir başka çalışma daha yapılır. Seçilen kapasite ve teknolojiye uygun olarak üretilmek istenen son ürüne göre yurt içi ve dışındaki firmalara başvurularak proforma faturalar alınarak makine ve ekipmana ait özellikler ve fiyatları belirlenir. Böylece kullanılacak ekipman parkuru netleştirilmiş olur.

Makine ve ekipman bedelleri, kapasite, kullanılacak hammadde vb Makine ve ekipman bedelleri, kapasite, kullanılacak hammadde vb. detaylar fizibilite etüdüne geçirilerek son durum netleştirilir. Fizibilitenin kabulünden sonra Proses Akım Şeması, daha ayrıntılı Üretim İş akış şemasına dönüştürülür. Ayrıntılı üretim akış şeması, proses akım şemasından farklıdır. Tüm makine, ekipman, teçhizat ve cihazlar ölçeksiz olarak şekiller halinde ayrıntılı şemada yer alır. Şekillerle birlikte makine simgeleri de yer alabilir. Proforma faturadaki bilgilerden yararlanılarak makinalara ait ağırlıklar, ölçüler, motorlara ait güç değerleri, kapasiteler, su buhar buzlu su, sıcak su, hammadde vs. giriş ve çıkışları gösterilebilir. Makinaların satın alınmasından sonra Kesin Üretim akım şeması oluşturulur.

UN FABRİKASI ÜRETİM AKIŞ ŞEMASI

Yerleşim Planı ve İş Akış Modelinin Seçimi Tesis düzeni esas olarak, iş gücü, materyal ve donanımın verimli bir şekilde düzenlenmesi yerleşim planını oluşturur. Ayrıntılı üretim akış şeması üzerinde proses akışına uygun olarak tasarlanmış üretim birimlerine ait bölmeler ve bu bölmelere yerleştirilecek olan makine, teçhizat ve cihaz yerleri belirlenir.

Yerleşim planının iyi olmaması; Yapılması gerekli işlemlerin hızını düşüren, iş kazalarına ve üretim aksamalarına neden olan, bundan dolayı ürün maliyetlerinin yükselmesine ve firmanın piyasada rekabet gücünü ve hatta imajını azaltan bir dizi olumsuzluğun ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.

Fabrika içi yerleşim düzeni üretim bölümü yönünden, üretim işlemlerinin kesikli veya sürekli olmasına göre de farklılıklar göstermektedir. SÜREKLİ ÜRETİM’DE; Genellikle normal çalışma sürelerinde üretim işlemi devamlılık gösterdiğinden birimler arasında beklemeler veya depolama gibi faaliyetler ya hiç görülmez veya çok azdır. Böyle bir işletmede malzemenin bir işlem aşamasından diğerine akışı son derece hızlı dolayısıyla iş hızı ve kapasitesi yüksektir. Bundan dolayı hammadde ve yardımcı malzeme akışı iyi planlanmalıdır. KESİKLİ ÜRETİM’de; Sınırlı bir ürün kitlesi üzerinde yapılan işlemler belirli aralıklarla tekrarlanmaktadır.

Fabrika içi yerleşim düzeni çalışmalarının başlıca amaçları; 1. Üretim faaliyetlerinin kolaylaştırılması Bu amacın gerçekleşmesi, iş akışının belirli bir hat üzerinde U, O, S, L ve I şeklinde yol izlemesi ve geri dönüşlerin olmaması, gecikme ve beklemelerin ortadan kalkması, malzeme akışının düzenli ve denetim altında tutulması, bakım ve onarımın kolaylaşması, işlem aşamalarındaki sürelerin azaltılmasıyla mümkündür.

2. Malzeme yükleme-boşaltma ve taşımanın minimuma indirilmesi 3.Değişen koşullara kolayca uyum sağlanabilmesi 4. İşletme içinde yarı mamül miktarının azaltılması 5. Fabrika alanından en iyi şekilde yararlanılması ve alet makina yatırımının minimuma indirilmesi 6. İş gücünden en üst düzeyde yararlanma 7. Denetimin etkinliğinin sağlanması

İş akış modeli nasıl belirlenir? İş akış modeli seçilirken hammadde girişi ile son ürün çıkışı arasındaki tüm işlemlerin en ekonomik koşullarla yürütülmesi hedef alınmalıdır. Bunu yaparken üretim akış şeması ve makinaların birbirleri ile olan ilişkileri unutulmamalıdır. En ekonomik iş akış modeli DÜZ HAT MODELİDİR. Ancak bu model uzun bina yapımı gerektirir.

Model seçiminden amaç, üretimi en kısa mesafe içinde en az geri dönüşlerle düz bir hat boyunca gerçekleştirmeyi sağlamaktır. Uzun bina yapımının sakıncalı olduğu ya da fabrika alanının buna elvermediği durumlarda düz iş akış hatları köşelerinde « U» bağlantıları ile birbirlerine paralel sıralar halinde bağlantı yapılmalıdır.

İşletme yerleşim planı üzerine tüm makine ve teçhizatlar yerleştirilir İşletme yerleşim planı üzerine tüm makine ve teçhizatlar yerleştirilir. İşlem birimlerini gösteren bölümler belirlenir. Makinalar arası boşluk , güç ve kapasite değerleri yazılır. Gelecekteki genişleme ve eklenti olanakları belirlenir, işaretlenir. Buna göre buhar, elektrik, atık gider vb. alt yapı tasarımları da ortaya çıkartılmış olur. Bunların yanı sıra ısı merkezi, trafo binası, jeneratör, soğutma kulesi, soğukta muhafaza depoları, su pompa istasyonu, su deposu, gibi yardımcı tesisler ile idari bina, kantin, kafeterya, sağlık merkezi, lojman, yedek parça deposu, laboratuvar, garaj, fabrika giriş ve çıkış yolları, ara bağlantılar, yangın merdiveni vb. önemli noktaların tümü genel plana işaretlenir ve çizilir. Bu genel plana «ARSA VAZİYET PLANI» denir.

Uygun bir iş akışı her durumda PROSES ALANLARI, DEPOLAMA ALANLARI, TAŞIMA ALANLARININ düzenlenmesini ve bunların arasındaki etkili koordinasyonu içerirken aynı zamanda aşağıdaki faktörlere sahiptir; Yeni alanların geliştirilmesi ya da daha önceki alanlara ek yapılabilmesi Üretilecek ürünün tipi ve miktarı Ürün kontrolü ve proses tipi Operasyonel kolaylık ve erişilebilirlik Atıklar Yardımcı ekipman alanı Geçişler, yollar Gelecekteki olası açılımları.

İş akışı hazırlanırken; 1. Temel iş akışı hazırlanır ; Depolama alanları ve operasyon ekipmanları (proses) arasındaki temel ilişkiyi gösterir. 2. İkinci aşamada operasyon dizisinin göz önüne alınmasıdır. Malzeme akışı, ünite işlemleri, depolama, gelecekteki genişleme, laboratuvarlar, ilk yardım noktaları, vb. 3. Son olarak, tüm faktörler analiz edilerek detaylı bir kaç öneri hazırlanabilir. İzometrik çizimler yapılabilir.

GIDA FABRİKALARININ İÇ TASARIMINDA UYULMASI GEREKLİ KURALLAR

Gıda fabrikasında üretim akışı doğrusal olmalıdır. Bir sonraki aşamanın bir önceki aşamanın gerisinde olmaması sağlanarak çapraz bulaşılar engellenmiş olur. Ayrıca bir sonraki aşamaya giden yol kısa tutularak enerji ve zamandan tasarruf edilmelidir.

* Sürekli el temasına maruz kalan kapılar hijyenik sıkıntılara yol açacağından gereksiz ise kullanılmamalı. Veya sensörlü kapılar tasarlanmalıdır. * Kapı hava akımını ve pozitif basıncı önlemek ve sıcaklığı korumak amacıyla kullanılır. En önemli fonksiyonları ise işlenmiş ve işlenmemiş ürünleri ayrı tutmaktır. Gerekli durumlarda sürekli açılıp kapanması gerekecek bir kapı yerine hava perdesi düşünülmelidir.

İdari personel ile üretim personelinin giriş ve çıkışları ayrı tasarlanmalıdır. Personel kıyafet değişikliği yaptıktan sonra mümkün olan en kısa şekilde üretime ulaşmalıdır. Kıyafet değişikliği ile üretim arasında hijyenik sorunlara yol açacak güzergahlar olmamalıdır.

Bir fabrikada küçük gözüken bir uzaklık zaman içinde yüksek enerji kaybına yol açabilir. Makinaların yerleşimi, hatlar arasındaki uzaklık bu sebeplerle kısa tutulur. Aynı şekilde personelin rahat çalışabilmesi için de fabrika içindeki iletişim halindeki çalışma alanları yakın tutulur.

Duvar ve tabanları köşeleri yuvarlatılarak kir birikmesi önlenmelidir Duvar ve tabanları köşeleri yuvarlatılarak kir birikmesi önlenmelidir. Üretilen ürüne ve fabrikanın tasarımına göre hava perdeleri, camlara sineklikler, hijyen havuzu, hijyen kabini, lavabolar, vs. ayrıntılar eklenebilir. Makineler arası yerler, duvarlar rahat temizlenebilecek genişlikte, kapılardan temizlik aracı girebilecek, personelin rahat hareket edebileceği bir tasarım hazırlanmalıdır.

İşletmelerce cam malzemelerin gıdaya karışması riski sıfıra indirilmeye çalışılır. Direkt güneş ışığının gıdaya etkisi olduğundan, bu ışıktan yararlanılmak amacıyla yüksekçe bir yere korumalı pencereler yerleştirilmelidir. Tamamen elektrikle aydınlanmak yıllar içinde çok yüksek masraflara yol açacaktır. Yapay ışık gerekliyse floresan kullanılmalıdır. Ampul ve sarı renk ışık sakıncalıdır.

Depolara «First-in-First-out» «İlk giren İlk çıkar» kuralı uygulanmalıdır. Depoya hangi madde ilk girmişse onun en önce ayrılması için depo kapıları uygun veya gerekirse çift taraflı olarak tasarlanmalıdır. Tek giriş olması veya uygun tasarlanmaması durumunda ilk giren maddeler uzun süre deponun dibinde kalabilir.

Gıda fabrikasında üretim müdürü, sorumlu yönetici ve gıda mühendisinin mümkünse üretime olabildiğince yakın ofisi olmalıdır. Hammadde ve son ürün için ayrı laboratuvarlar varsa bunlar numune alınan yere yakın olacak şekilde tasarlanabilir. Gıda mühendisi üretim bölümüne ve laboratuvara yakın olmalıdır. Ve üretimi görebilmelidir.