1 Ana tema: Atatürkçülük Metnin türü: Mektup Süre: 6 saat Atatürkçülük, 1, 2, 8. kazanımlar

Hazırlık "Şimdiye kadar hiç bir öğretmeninize mektup yazdınız mı?", "Eğer yazsaydınız ona neler anlatmak isterdiniz?"

Dinleme Anlama Dinleme M eti n seçici dinleme yöntemiyle dinleti lir / oku nur. Bunun için önce 1. Etkinlikte yer alan soruları oku yunuz. D inleme sırasında bu soruların cevaplarını bulmaya çalış ınız. Dinleme sırasında sadece küçük notlar al ınız.

1. Etkinlik Metni dinleme sırasında, aşağıdaki soruların cevaplarını bulmaya çalışınız. Soruların cevaplarını hatırlatacak kısa notlar yazınız. I) Mektubu yazan kimdir ve mektubu kime yazmıştır? 2) Atatürk'ün en büyük eseri nedir? Bunu hangi sözlerinden anlıyorsunuz? 3)"Aratürk, egemenliği kime teslim ermiş, Türkiye Cumhuriyeti'ni kimlere emanet etmiştir? 4) Atatürk, en büyük eserini neyle taçlandırmıştır? I 5) Metinde Atatürk'ün hangi inkılaplarından söz edilmiştir? 10) Atatürk'ün "Benim en büyük eserim," dediği Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluşu, Kurtuluş Savaşı, ve inkılaplarını anlattığı eserinin adı nedir? 11) Nutuk, hangi tarihte ve nerede okunmuştur? 12) Nutuk, sadece geçmişi anlatan bir eser midir? Neden? 13) "Gençliğe Hitabe" Atatürk'ün hangi eserinde yer alıyor? 6) Hangi kanunla medreseler kapartılmışrır? 7) Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması Atatürk'ün hangi ilkesiyle ilgilidir? 1 8) Atatürk, sosyal hayatı düzenleyen hangi kanunları çıkarmıştır? 9) Atatürk'ün askerî alanda yazdığı eserler hangileridir?

Sizin, bizim okulumuzdan ayrılıp da başka bir şehire, başka bir okula, başka öğrencilere gideceğinizi öğrendiğimde çok ama çok üzülmüştüm. Sevinenler de olmuştu ama ben onlara içimden kızmış, sevinmelerinin sebebini ise daha sonra anlamıştım. Hani siz, bize giderken bir ödev vermiş ve bu ödevin ömür boyu süreceğini söylemiştiniz ya! İşte o zaman size kızmışlardı. Ben, şimdi bu ödevimin yapabildiğim kısmını size anlatmak istiyorum. Ama sakın gerisini sormayın. Çünkü ben ödevimi biliyorum. Tamamını yapıncaya kadar da devam edeceğim.

Bize "Atatürk'ün eserlerini öğrenin." demiştiniz. Ben bu konuda pek çok kitaba ve kaynağa baktım. Atatürk'ün en büyük eserinin Türkiye Cumhuriyeti ol­duğunu onun kendi sözlerinde buldum. "Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, teme­li Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti'dir." diyen Atatürk kendi ağzıy­la en büyük eserini bize bildirmiş. Onun, en büyük eserini Türkiye Cumhuriyeti ola­rak görmesinin sebebini sanırım, bu yola baş koyarken daha en başından bu amaca yönelmiş olmasıdır. En ba­şından beri amacı bu olmasıydı, ülkenin istediği her şe­yi olabilirdi. Ama o bütün savaşları kazanarak, bütün anlaşmaları imzalayarak, bütün inkılapları yaparak, "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir." deyip yöneti­mi TBMM'ye devrederek ve kurduğu cumhuriyeti de Türk gençliğine emanet ederek amacını açıkça ortaya koymuştur.

Bundan sonra da bu eserini taçlandıracak ve ilelebet yaşamasını sağlayacak inkılaplarını yapmıştır. Saltanatı kaldırarak meclisin egemenliği tam temsil etmesini sağlamış, halifeliği kaldırarak da Türk mille­tini teba olmaktan halk olmaya yöneltmiştir. Böylece Türk inkılabının temel taşlarından biri olan laik düze­ne geçiş sağlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti'nin Atatürk'ün en büyük ese­ri olmasını sağlayan en önemli inkılaplardan biri de Medeni Kanun olarak gösteriliyor. Medeni Kanun ka­ bulüyle toplumsal ve ekonomik alanda kadın ile erkek arasındaki eşitsizlik tam olarak ortadan kaldırılmış, böylece kadının medeni ülkelerde olduğu gibi toplum hayatına katılması sağlanmıştır.

Tevhiditedrisat Kanunu'nun çıkarılması ve medreselerin kapatılması da Türkiye Cumhuriyeti'ni Atatürk'ün en büyük eseri yapan diğer etkenlerdendir. Böylece ül­kemizdeki eğitim kargaşası ortadan kaldırılmış ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ihtiyacı olan insan tipini yetiştirecek yeni bir eğitim sistemi ve okullar kurulmuştur. Okullarda daha kolay okuma yazma öğrenebilmesi için Latin alfabesi esasına dayanan yeni harfler kabul edilmiş. Çünkü daha önce kullanılan Arap harfleriyle okuma yazma öğrenmek çok zormuş. -

Laiklik ilkesinin pekiştirilebilmesi için tekke, zaviye ve türbeler kapatılmış, kılık kıyafet devrimi yapılarak halkın sokakta inançlarına göre ayrılmasının ve bölünmesinin önüne geçilmiştir. Soyadı Kanunu'nun çıkarılması takvim, saat ve öl­ çülerdeki değişiklikler, Atatürk'ün en büyük eseri Türkiye Cumhuriyeti'nin diğer süsleri olmuş. Sevgili öğretmenim, ne dersiniz? Atatürk'ün en büyük eserini öğrenmiş miyim? Bunlardan başka Ata'mız bize yazılı olarak da birçok eser bırakmış. Askerlikle ilgili düşüncelerini ve bil­gi birikimini;

Takımın Muharebe Talimi, Cumalı Ordugâhı, Tabiye Tatbikat ve Seyahati, Bölüğün Muharebe Talimi, Zabit ve Kumanda ile Hasbihal isimli eserlerinde Türk ordusunun eğitimi ve gelişmesi için bir araya ge­tirmiş. Sevgili öğretmenim, ben Ata'mızın "Benim en bü­yük eserim." dediği Türkiye Cumhuriyeti'ni kurması­nı, İstiklal Savaşı'nı ve inkılapların yapılışını anlatan Nutuk'unu en önemli eseri sayıyorum. Biliyor musu­nuz Atatürk, Nutuk'unu, o zamanki Cumhuriyet Halk Partisinin Ekim 1927 tarihleri arasında Anka­ra'da toplanan İkinci Kurultayı'nda 36.5 saat süreyle her gün altışar saat olmak üzere altı günde okumuş. Bu yüzden bu metne Nutuk adı verilmiş. "Biliyor musunuz?" dedim. Biliyorsunuz tabi ki. Bilmez misiniz hiç.

Atatürk'ün Nutuk'u sadece geçmişi anlatan bir eser değil, ayrıca geleceğimize de ışık tutan bir esermiş. Bu ışığın en kuvvetli olduğu yeri ise sonunda yer alan Gençliğe Hitabe'ymiş. Bunu öğrenmek çok hoşuma gitti. Çünkü Atatürk, Gençliğe Hitabe'de Türk gençliğinin görevlerini saymış. Sevgili öğretmenim, bir dahaki mektubumda yine size öğrendiğim yeni bilgileri anlatacağım. Sizi çok öz­ledim. Bu mektubumla özlemimi biraz olsun hafiflet­meyi hayal ediyorum. Siz de bana yazın, olur mu? Sizi çok seven öğrenciniz Ahmet. Yaşar CEYHAN (Bu kitap için yazılmıştır.)

Söz Varlı ğ ı nı Zenginle ş tirme Metnin bağlamından hareketle kelime ve kelime gruplarının anlamlarını çıkarmak amacıyla Çalışma Kitabı'ndaki 2. Etkinliği yapınız.

2. Etkinlik Aşağıdaki cümleler metinden alınmıştır. Cümleleri okuyunuz ve altı çizili sözcüklerle cümleler kurunuz. Onun, en büyük eserini Türkiye Cumhuriyeri olarak görmesinin sebebi sanırım, bu yola baş koyarken daha en başından bu amaca yönelmiş olmasıdır. Cümlem: Bundan sonra da bu eserini taçlandıracak ve ilelebet yaşamasını sağlayacak inkılaplarını yapmıştır. Cümlem: taçlandıracak Tevhidiredrisat Kanunu'nun çıkarılması ve medreselerin kapatılması Atatürk'ün gerçekleştirdiği yeni­liklerdendir. Cümlem: tevhidkedrisat Cümlem:

Metni Anlama, Çözümleme ve Yeniden Yapılandırma 1. Mektubu yazan kimdir ve mektubu kime yazmıştır? 2. Atatürk'ün en büyük eseri nedir? Bunu hangi sözlerinden anlıyorsunuz? 3. Atatürk, egemenliği kime teslim etmiş, Türkiye Cumhuri­yeti'ni kimlere emanet etmiştir? 4. Tendeki ifadesiyle Atatürk, en büyük eserini neler yaparak sağlam temellere oturtmuştur? 5- Metinde Atatürk'ün hangi inkılaplarından sözedilmiştir?

6. Hangi kanunla medreseler kapatılmıştır? 7. Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması Atatürk'ün hangi ilkesiyle ilgilidir? 8. Atatürk, sosyal hayatı düzenleyen hangi kanunları çıkarmıştır? 9.Atatürk'ün askerî alanda yazdığı eserler hangileridir? 10. Atatürk'ün "Benim en büyük eserim." dediği Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu, Kurtuluş Savaşı ve inkılaplarını anlat­tığı eserinin adı nedir? 11. Nutuk hangi tarihte ve nerede okunmuştur? 12. Nutuk, sadece geçmişi anlatan bir eser midir? Neden? 13-"Gençliğe Hitabe" Atatürk'ün hangi eserinde yer alıyor? Metni Anlama, Çözümleme ve Yeniden Yapılandırma

Anlama Anlatım "Öğretmeniniz size, okuduğunuz metindeki gibi bir ödev verseydi nasıl davranırdınız?" Çalışma Kitabı'nın 3. Etkinliğindeki Gençliğe Hitabe'yi okuyarak etkinlikte yer alan yazma alanına, Atatürk'ün Türk gençliğine hangi görevleri verdiğini yazınız.

3. Etkinlik - I) Aşağıda "Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi" verilmiştir. Hitabeyi okurken Atatürk'ün gençlere verdiği görevlerin bulunduğu cümleleri belirieyiniz. ATATÜRK'ÜN GENÇLİĞE HİTABESİ Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini. Türk cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni, bu hazineden, mahrum etmek isteyecek, dahilî ve haricî, bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyerine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zapt edilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fâkr u zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir. Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi, vazifen; Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır! Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asîl kanda, mevcuttur! Mustafa Kemal Atatürk

3. Etkinlik II) Atatürk'ün gençlere verdiği görevler nelerdir? Aşağıya yazınız.

Konuşma güdümlü konuşma yöntemiyle konuşma etkinliğ i yapılır. Bunun için 10. Yıl Nutkundan alınan aşağıdaki parçayı okuyarak bu parçada anlatılanların sizde uyandırdığı duygu ve düşünceleri söyleyiniz. "Yurttaşlarım, Az zamanda çok ve büyük işler yaptık. Bu işlerin en büyüğü, temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti'dir. Bundaki başarıyı Türk milletinin ve onun değerli ordusunun bir ve beraber olarak istekli ve kararlı yürümesine borçluyuz. Fakat yaptıklarımızı, asla yeterli görmüyoruz. Çünkü daha çok ve daha büyük işler yapmak zorunda ve kararındayız. Yurdumuzu dünyanın en mamur (bayındır) ve en medeni memleketi seviyesine çıkaracağız. Milletimizi en geniş refah vasıta ve kaynaklarına sahip kılacağız. Millî kültürürümü zü çağdaş uygarlık seviyesinin üstüne çıkaracağız." Mustafa Kemal Atatürk

Yazma Bir metinden hareketle yeni bir metin oluşturma yöntemiyle yazma etkinliği yapılır. Bunun için 10. Yıl Nutku'ndan alınan Çalışma Kitabı'nda yer alan 4. Etkinlikteki paragrafı okuyarak metni şiir şeklinde yeniden yazınız.

4. Etkinlik Aşağıdaki metin, Atatürk'ün 10. Yd Nutku'ndan alınmıştır Metni okuyunuz. Metni şii r seklinde yeniden yazınız. Şiirinizi yazarken anlamını değiştirmeden kelimelerin yerlerini değiştirebilir, mısraları istediğiniz şekilde oluşturabilirsiniz. *Türk milletinin karakteri yüksekti r. Türk milleti çalışkandır, Türk milleti zekidir. Çünkü Türk milleti birlik ve beraberlikle güçlükleri yenmesini bilmiştir ve çünkü Türk milletinin yürümeke t e old uğu gelişme ve uygarlık yolunda, elinde ve kafasında tuttuğu meşale müsbet ilimdir. Mustafa Kemal Atatürk Benim Şiirim

Dil Bilgisi Bu cümlelerin belirttiği iş, oluş, durum ya da yargının gerçekleşip gerçekleşmediğini söyleyiniz. B u cümleleri, iş, oluş, durum ya da yargının gerçekleşmediğini belirtecek şekilde yeniden söyle yiniz. "Aldığım eşyaları dolabıma koydum." (koymadım) "Dün sinemaya gittim.“ (gitmedim) "Ayşen dün okuldaymış.“ (okulda değilmiş) "Evde ekmek varmış" (yokmuş) 5. Etkinlik

5. Etkinlik Aşağıdaki örnekte iş, oluş, durum ve yargıların gerçekleştiği (olumlu) cümleler verilmiştir. Bu cümleleri iş. oluş, durum ve yargıların gerçekleşmediği (olumsuz) cümleler hâline getiriniz.Aşağıdaki örnekte iş, oluş, durum ve yargıların gerçekleştiği (olumlu) cümleler verilmiştir. Bu cümleleri iş. oluş, durum ve yargıların gerçekleşmediği (olumsuz) cümleler hâline getiriniz.

Aşağıdaki cümleleri olumlu, olumsuz, soru, isim, fiil cümlesi yönünden değerlendiriniz. "Yarın Ankara'ya gidecek" (olumlu - fiil) "Yarın Ankara'ya gidecek mi?" (olumlu - fiil - soru) "Yarın Ankara'ya gitmeyecek mi?" (olumsuz - fiil - soru) "Dün Ankara'daydı, (isim - olumlu) "Dün Ankara'da mıydı? (isim - soru - olumlu) "Dün Ankara'da değil miydin? (isim - olumsuz - soru)

6. Etkinlik Fiil cümlesi(olumlu ya da olumsuz) - İsim cümlesi (olumlu ya da olumsuz) Soru cümlesi— (olumlu ya da olumsuz) Yukarıda, cümlelerin bazı özellikleri verilmiştir. Aşağıdaki cümleleri belirtilen özelliklere uygun olarak örnekteki gibi inceleyiniz.