Tüketicinin ihtiyacı; Eğitim Örgütlenme (Tüketici Dernek ve Vakıflarına üye olma) Bilgilendirilme
Tüketicinin eğitimi; “ bireyin ekonomik faaliyetlerini yönlendirme, ihtiyaçlarını karşılama ve pazarı etkileme gücünü artırmayı hedef alan eğitim ve bilgilendirme yatırımı”
Ülkemizde tüketicilerin eğitim ve bilinç düzeyi ??? Yapılan araştırmalar ülkemizde tüketicilerin çoğunun sahip olduğu hakların farkında olmadığını ve bilinç düzeylerinin çok düşük olduğunu göstermektedir.
ARAŞTIRMA BULGULARI Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Hacettepe Üniversitesi ile yaptığı 2008 yılı araştırma Tüketicilerin tüketici hakları ile ilgili bilgi düzeylerini ölçümlemek için toplam 9 kritere verilen cevaplardan alınan en düşük puan 0, en yüksek puan ise 90’ dır. Tüketicilerin aldıkları puanların ortalamaları 46,3’ dür.
Tüketici bilinç düzeyleri
Tüketiciyi Koruma Amaçlı Kamu Kuruluşlarının Tanınma Durumu
Evrensel 8 Temel Tüketici Hakkı’nın Bilinme Durumu
Tüketicinin Korunması İle İlgili Ayrı Bir Yasanın Olduğunu Bilme Durumu
Tüketicinin Korunması İle İlgili Yasanın Uygulamasından Sorumlu Bakanlığın Bilinme Durumu
Hakem Heyetlerine Başvurma Usulü ile İlgili Bilgi Düzeyi
Hakem Heyetlerinin Nerede Görev Yaptığını Bilme Durumu
Ülkemizde Tüketici Haklarının Korunduğunu Düşünüyor musunuz?
Tüketici Haklarının Korunmamasının Nedenleri
Tüketici Haklarını Daha İyi Öğrenmek Adına Herhangi Bir Eğitim Verilmesi Gerektiğini Düşünüyor musunuz?
Verilmesi Gereken Eğitim Nasıl Olmalı
Özetle; Tüketicilerin % 37,8’ i yasal haklarından haberdar değildir. Tüketicilerin %84,8’ i ayıplı mal veya hizmetle karşılaştığında çözüm için başvuracağı yerleri bilmemektedir. Tüketicilerin %2,8’ i “Evrensel 8 Temel Tüketici Hakkı’ nı bildiklerini belirtmişlerdir. Tüketicilerin % 77,3’ ü Tüketici Sorunları Hakem Heyetleri’ ni hiç duymamıştır. Tüketicilerin %75,8’ i tüketiciyi koruma amaçlı sivil toplum kuruluşlarını bilmemektedir.
Ülkemizdeki vahim sonu? Tüketicilerin %90,4’ ü “Alo Tüketici Danışma Hattı ” telefon numarasını bilmemektedir. Tüketicilerin 54,2 si Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’ u bilmemektedir. Tüketicilerin %42,1’ i haklarının korunmadığını düşünmektedir. Tüketicilerin sadece % 0,5’ i tüketici (Dernek, Vakıf) örgütlerine üyedir. (Ağlamayana Biberon, sağlıklı yaşam Yok)
Sonuç olarak; Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun çıkışından bugüne kadar geçen sürede Türk tüketicisi “ beklenen ve olması gereken” bilgi ve bilinç düzeyine ulaşamamıştır.
“Tüketici eğitimi” Bilgilendirme ve eğitim çabaları ile toplum bireylerine “daha iyi bir tüketici” olma yollarının öğretilmesiyle tüketici bilinç düzeyinin artırılması yönünde daha iyi sonuçlar alınacaktır.
Tüketicinin bilgilendirilmesinde devlete, üniversitelere, özel kuruluşlara ve tüketici örgütlerine önemli görevler düşmektedir.
- İstek ve ihtiyaçlarını ayırt eder -İhtiyaçlarından hareket ederek insanların temel ihtiyaçları hakkında bilgi sahibidir. -Mevcut kaynaklarla ihtiyaçlarını ilişkilendirir Ürün-Kalite -Satın alacağı ürünleri belirlenen standartlara göre değerlendirir BİLİNÇLİ TÜKETİCİ
Vatandaşlık bilinci -Bir soruna getirilen çözümlerin hak, sorumluluk ve özgürlükler temelinde olması gerektiğini savunur -Sosyal bilgilerin, Türkiye Cumhuriyeti’nin etkin bir vatandaşı olarak gelişimine katkısını fark eder -Vatandaş olmanın getirdiği sorumlulukları fark eder -Hakların ihlal edildiği durumlar karşısında yetkili kurumlara başvurmanın bir vatandaşlık görevi olduğunu bilir -Hakları ihlal edilenlere karşı yardımcı olmanın insani bir davranış olduğunu belirtir
Hak arama ve kullanma, sorumuluk sahibi olma, Piyasa araştırması yapma Tüketicilere hak ve sorumluluklarının tanıtılması, öğretilmeli ve böylece bilinçlendirilerek umursamazlıktan kurtarılmalı, Haklarını arama ve kullanma yolları öğretilmeli Ürün ve hizmet seçimi, satın alımı, kullanımı, tamiri ve bakımı, elden çıkarma yolları gibi konularda yol gösterici bilgiler veya bu bilgilerin nerelerden bulunabileceği öğretilmeli, Piyasa araştırması yoluyla fiyatların, markaların karşılaştırılması öğretilmeli ve karar verme becerileri geliştirilmeli