Tanimi Elemanlari Subjeler Suc yeri Suc zamani

 Sucun tanimi vermek icin herseyden once tum suclarin hukuki elemenlarini ogrenmelidir. O elemenlari temel elemenlari adlanmaktadir. Ayrica ozel elemenlar var ve onlar bazi suclarini dolduruyorlar.  Sucun hukuki elemenlarini anlamakta iki tur bakis vardir: maddi ve form bakisi.  Maddi suclar aslinda bazi yaptiklaridir. Formal suclar bazi varsayimsal olaylar ve onlarin sayesinde suclar obur sapici davranislardan ayrilabiliriz. Maddi- formal suclar/bakisi: hem bazi davranislar hem de onun vasayimsal tarafi birlestirir.

 Suc kanunda belirtmis, yasak, toplum icin zararli, yasal olmayan bir davranistir; o davranisin elemenlari kanunda belirtmisler, onun icin kanunda ceza belirtmis.

 Eylem + sonuc + nedensellik +yasal olmama + topluluga zararlik + kanunda belirtilmis

 onunla bir suc islenir. Onun sayesinde bir sonuc oluyor ve kanunda o eylem bellidir.  (mesela hirsizlikta – obur kisinin yasal olmayan bir sekilde ona ait seyi ele alma).  Bazi durumlarda bir eylem baska bir eylemle beraber suc oluyor (mesela soygun= hirsizlik+siddet).  Kanunda sucun eylemi alternatif ve kumulatif bir sekilde belli olabilir.  Kumulatif= bir suc olmak icin her eylem yaptirmali (soygun);  Alternatif= herhangi eylem yaptirirsa suc oluyor (soykirim);

 O sucun temelidir.  Suclar hareketle ve hareketsiz islenebilir.  Ona gore hareketli ve hareketsiz suclar vardir.

 Hareketli suclar - aslinda bazi istedigimiz ve bildigimiz vucut hareketlerle isleniyoruz.  Demek ki fail aktiftir (mesela bir kisinin yasal olmayan sekilde ona ait sey ele alma; bir tabancidan cekimi – cinayette).

 Hareketsiz suclar – pasif olarak isleniyoruz. Bilerek ve isteyerek vucut hareketlerini yapmamak madem ki yapmak zorundaydik.  Mesela – bir kisiye yardim etmemek madem ki ona yardim etmeliydik. Bazi durumlarda bir suc hem yapmakla hem de yapmamakla islenebilir – mesela evde silah birakmak madem ki cocuklar onu bulabilirler.  Hareketsiz suclar sadece bir hareket zorunda olanlar suc sorumlulugun sahiblerdir.

 Hareketsiz suclar ikiye ayrilir: gercek olan ve gercek olmayan hareketsiz suclar.  Delicta omissiva – gercek hareketsiz suclarla gerektigini hareket yapmamakla islendigi suclardir. Onlar aslinda belirtilen görevleri gerçekle ş tirmek için ba ş arısızlık demek. (mesela sakati birakma, sucu bildirmeme).  Gercek olmayan hareketsiz suclar kanunda hareketli suclar olarak belirtmis cunku o suclar ayrica hareketsizlikla da islenir (mesela anne tarafindan cinayeti – cinayet zaten hareketli suc, ama onu cocugun annesi ozel durumda hareket yapmadan islenirse, o zaman onlar gercek olmayan hareketsiz sucdur.

 Gercek olmayan suc olma sartler:  Garanti durumu – onlar icin her kisi sorumlulugun sahibir degil – sadece garanti sahipleri sorumludur. Garanti sahib olan bir hareket islenecek zorunda olan sayilir. O garantilerin temeli kanun olabilir (ebeveyler cocuklarina bakmalidir); yakin hayati baglilik, yakin hayati topluluk ve gonulu garanti gorevi.

 Her suc eylemden, sonucunden ve nedensellikten olusuyor.  Bir sucun sonuc aslinda onun eylemin sonucudur. Sonucsuz yasal olmayan olay yoktur.  Realist bakisina gore sonuc gercekte yaptiran degisiklikdir. Sucun sonuc bir kisiye karsi olursa, o kisiye sucun subje adi veriyoruz (oldurulmus insan). Sucun subjesi hem insan hem de sirket olabilir. Sonuc bir alete karsi olursa, o alete sucun objesi adi veriyoruz.

 Bir eylem olabilir, bir sonuc olabilir. Ama bu sonuc tam o eylemin sonucu olmasi gerekir.  O eylem olmasa sonuc da yok.  O yuzden eylem ve sonuc arasinda nedenselligi olmasi gerekir.  Bir kisi obur kisiye karsi silah kulanirsa ve o obur kisi onun hareketi yuzunden yarali olursa, demek ki o silah kulanma ve yara arasinda nedensellik vardir.

 Kanun koyucu icin bir eylem toplulugu tehlikede koyarsa, o zaman o tehlike onun icin bir eylem yasaklamak icin motifidir.  Onun yuzunden yani bir eylem suc oluyor.  Bazi davranislar daha cok bazilar ise daha az tehlikelilerdir.

 Bilding  Franz Von List

 Sucun icindekileri kanunda belirmis. Her sucun objektif ve subjektif icindekilerinin sahibidir.  Objektif icindekiler kanunda beliler.  Her suc ozel icindekilerinden olusabilir. Mesela hirsizligin icindekileri: yasala karsi, obur kisinin tasinabilir esyayi ele alma.  Ozel icindekileri: mesela agir hirsizlikta – onun ozellikle agir metodu onu normal hirsiliktan ayrilir.

 Subjektif icindekiler – hefer, amac, metod, failin ozellikleri (gorevli, cocuk, anne).  Agirlastirici (nitelikli) ve ayristirici ozellikleri – sucun icindekileri olarak.  Mesela cinayet temel suc; agir cinayet nitelikli suc.  Ayrisitrici icindekiler bir suc daha hafif olusturuyor. (failin ozeliklerini)  Mesela: Cocuk oldurmesi ayristirici suc cunku onu sadece annesi ozel psikolojik durumla islenebilir

 Aktif ve pasig subjesi  Aktif subjesi suc islenir. Fail tek bir kisi olarak suc isleyebilir. Suc islenen ve suclu olan kisi ayni degil. Bir kisi suc islenebilir ama suclu olmayabilir (mesela cocuk ve ya akil hasta kisi).  Ara sira birkac kisi bir suc isleyebilir. Onlar suc ortaklar adlamaktadir. Suc ortaklar: yardimci ve tabanca.

 Pasif subjeler – magdur  Hem aktif hem de pasif subjesi hem insan hem de sirket olabilr.  Sirket subje olarak: kurgu teorisi ve gerceklik teorisi.

 Kurgu teorisinin temel kurali: societas delinquere non potest. Ona gore sirket fail olamaz cunku: sadece insan eylem yapabilir; sirketin istegi yok – sorumlulugu da yok; ceza ozel degil.  Gerceklik teorisine gore sirket kurgu degil. Sirketin tamsilcilerine ait ve onlar eylem yaptirir ve sorumlulugu vardir.

 Aktivite teorisi;  Sonuc teorisi;  Ubiquitet teorisi.

 Onemi: Fail cocuk olsa – suc kac yasiyla islemis? Kanun degisirse, hangi kanun kullanacagiz? Zihinsel yetkinlik – yetki vardi mi suc zamaninda? Sucun zaman asimi Zaman sucun ozelligi olsa – cocuk oldurme; dusmana yardim etme; soykirim.

 Uc teori vardir: aktivitesi teori (eylem isledigi zamani suc zamanidir) Sonuc teori (sonuc oldugu zamani suc zamanidir) Ubiquitet teori (hem eylem isledigi hem de sonuc oldugu zamani suc zamanidir).