PERİYODİK CETVEL

Periyodik cetvel

PERİYODİK CETVEL Periyodik Cetvel Çok eskiden beri kimyacılar, elementleri sınıflandırmayı düşünmüşlerdi. Böyle bir sınıflandırmada elementlerin özellikleri, belirli bir düzen içinde değişirse, kimyacıların işi epeyce kolaylaşacaktı. Geçen yüzyılın ortalarında, şimdi bilinen elementlerin yarısından biraz fazlası biliniyordu. Bilinen elementleri, özelliklerine göre sınıflandırmak için o zamanki kimyacılar, değişik fikirler ileri sürmüşlerdir. Bugünkü anlama yakın periyodik sistem, 1869 yılında Rus kimyacısı Dimitri Mendeleev tarafında yapılmıştır. 1877 yılında Alman bilgini Lothar Meyer de Mendeleev’ den habersiz olarak bir periyodik cetvel yapmıştır. Bu iki cetvel hemen hemen birbirinin aynıdır. Meyer; elementleri, cetvelinde fiziksel özelliklerine göre sıralamış, Mendeleev ise elementlerin atom kütlelerini dikkate alarak artan atom kütlelerine göre cetvelinde sıralamıştır

PERİYODİK CETVEL Bu gün ise elementler, özellikleri birbirine benzeyenler alt alta gelecek şekilde, artan atom numaralarına göre sıralandığında bir cetvel oluşturur. Oluşan bu cetvele periyodik cetvel denir. Günümüzde kullanılan periyodik cetvel aşağıdaki gibidir;

Periyodik cetvel elementlerin elektron dizilişine bağlı olarak dört bloktan meydana gelir. Cetvelde yatay sütunlara periyot, düşey sütunlara grup denir.Periyodik cetvel 7 periyot ile 8A, 8B grubu olmak üzere 16 gruptan oluşur. 4. ve 5. periyotlarda periyodun 10 element uzamasına d orbitalinin dolması neden olur. 6. ve 7. periyotlarda ise sıranın 14 element uzamasına f orbitalinin dolması neden olur. F orbitaline elektron dolan 14 elementten 6. sıradaki lantanitler ve 7. sıradaki aktinitler, cetvelin daha fazla uzamaması için alt sırada f bloğuna alınmıştır.

Periyodik cetvelin s bloğunda IA ve IIA, p bloğunda IIIA, IVA, VA, VIA, VIIA ve 0 grupları, d bloğunda ise IIIB, IVB, VB, VIB, VIIB, VIIIB, IB ve IIB grupları yer alır. *Elementler artan atom numaralarına göre periyodik cetvele yerleştirildiğinde, cetvelin sol tarafında metallerin sağ tarafında ametallerin yer aldığı görülür.

PERİYOTLAR VE GRUPLAR Periyodik cetvel elementlerin elektron dizilişine bağlı olarak dört bloktan meydana gelir. Cetvelde yatay sütunlara periyot, düşey sütunlara grup denir. Periyodik cetvel 7 periyot ile 8A, 8B grubu olmak üzere 16 gruptan oluşur. 4. ve 5. periyotlarda periyodun 10 element uzamasına d orbitalinin dolması neden olur. 6. ve 7. periyotlarda ise sıranın 14 element uzamasına f orbitalinin dolması neden olur. F orbitaline elektron dolan 14 elementten 6. sıradaki lantanitler ve 7. sıradaki aktinitler, cetvelin daha fazla uzamaması için alt sırada f bloğuna alınmıştır.

Periyodik cetvelin s bloğunda IA ve IIA, p bloğunda IIIA, IVA, VA, VIA, VIIA ve 0 grupları, d bloğunda ise IIIB, IVB, VB, VIB, VIIB, VIIIB, IB ve IIB grupları yer alır. Elementler artan atom numaralarına göre periyodik cetvele yerleştirildiğinde, cetvelin sol tarafında metallerin sağ tarafında ametallerin yer aldığı görülür. Elementlerin atomlarındaki elektron dizilişleri ile periyodik cetvelde bulundukları yer arasında yakın bir ilişki vardır. Bu ilişki Mendeleev’ in periyodik cetvelinin günümüz modern atom teorisine uyumunu gösterirken, elementlerin periyodik cetveldeki yerlerini bulmamıza da ışık tutar

Bir Periyotta Soldan Sağa Doğru Gidildikçe ; a) Atom no, kütle no, proton sayısı, atom kütlesi, nötron sayısı, elektron sayısı, değerlik elektron sayısı artar. b) Atom çapı ve hacmi küçülür. c) İyonlaşma enerjisi artar. d) Elektron ilgisi ve elektronegatifliği artar. (8A hariç) e) Elementlerin metal özelliği azalır, ametal özelliği artar. (8A hariç) f) Elementlerin oksitlerinin ve hidroksitlerinin baz özelliği azalır, asitlik özellik artar. (8A hariç)

HAZIRLAYAN:EREN AKKUŞ KONU:PERİYODİK CETVEL VE ÖZELLİKLERİ KAYNAKLAR: ANSİKLOPEDİ WWW.WİKİPEDİA.COM