-Hey çocuklar! Bakın Kermit’in Türkçe defterini buldum.Bazı notlar almış. -Anlatım bozuklukları var mı içinde? -Tabi ki vardır, İbo… -Sanırım bize yardımcı olmak için hazırlık yapmış.

Tamlama Yanlışları Eklerin Yanlış Kullanılması Ek Fiil Eksikliği Özne Yüklem Uyumsuzluğu Yüklem Eksikliği Özne Eksikliği Nesne Eksikliği Yer Tamlayıcısı Eksikliği Zarf Tümleci Eksikliği

SIFAT TAMLAMASI YANLIŞLARI İSİM TAMLAMASI YANLIŞLARI

-Lay lay lay… Birçok kızlar bana bayılıyor.Lay lay lay… Çok yakışıklıyım.Lay lay lay… -Birçok kızlar mı? O nasıl bir tamlama yahu?

-Bizim Büdü çok akıllı yaptığım anlatım bozukluğunu hemen buldu. -Evet çocuklar; çoğul anlam içeren sıfatlar kullanıldığı zaman önüne gelen adlar çoğul eki almazlar. Her türlü önlemler alındı. Bin türlü çiçekleri derledim sana.

-Kermit, bir kurbağa olarak doğa ve toplumsal olaylara duyarlı mısındır? -Duyarlıyım, tabi de sen dilimizi doğru kullanma konusunda pek duyarlı değilsin sanki… -Nasıl yani? -İsim tamlamasını eksik kullandın. “doğa olayları ve toplumsal olaylar” demeliydin.

-Haklısın Kermit.Başka nasıl yanlışlar yapıyoruz acaba? Merak ettim doğrusu… -Şu örnekleri inceleyelim o zaman… Arkadaşına yardım ederek mutlu olmasını sağladı. Kaza yerine birçok askeri ve polis aracı geldi. Kar yüzünden tüm özel ve devlet okulları tatil edildi. Şehrimizde çeşitli kültürel ve sanat etkinlikleri gerçekleştirildi. Bizde iki türlü düşünürler vardır.

-Hadi bakalım çocuklar.Bu tamlamayı düzeltin de görelim.

-Hazırladığım cümlelerdeki anlatım bozukluklarını bulmaya hazır mısınız? -Evet, hazırız.

-Hadi bulun, bekliyorum. İsteğimiz, sınavları kazanmamızdır. Babamın başı ağrıdığında aspirin içerdi. Öğrencilerin başarısına ilgilenmek gerekir. Bazı yolcuların giriş işlemleri yapmaya başlandı. Uzun yıllardan bu yana bu köyde yaşardım. Eti tuzlamasan, böyle kokturursun.

-Demek ki ekleri yerli yerinde kullanmak gerekiyor. İsteğimiz, sınavları kazanmaktır. Babam başı ağrıdığında aspirin içerdi. Öğrencilerin başarısıyla ilgilenmek gerekir. Bazı yolcuların giriş işlemleri yapılmaya başlandı. Uzun yıllardan bu yana bu köyde yaşıyorum. Eti tuzlamasan, böyle kokutursun.

-Tahsin Amca geleneklere bağlı ama yeniliklere kapalı değildi. -Çocuklar, Minik Kuş’un cümlesindeki anlatım bozukluğunu kim düzeltebilir?

-Sıralı isim cümlelerinde ya da bağlı cümlelerde ek fiilin kullanılmaması anlatım bozukluğu oluşturur. Bakışları güzel ama dostça değildi. Murat çok şişman, boyu da uzun değildi. Hava açık ama sıcak değildi. Seradaki saksılar büyük; toprakları da az değildi.

-Bakalım, hataları düzeltebilmiş misiniz? Bakışları güzeldi ama dostça değildi. Murat çok şişmandı, boyu da uzun değildi. Hava açıktı ama sıcak değildi. Seradaki saksılar büyüktü, toprakları da az değildi.

-Minik Kuş gerçekten çok korkmuş.Baksanıza cümlesini bile yanlış kurdu.Hadi düzeltelim… -Kediyi görünce tüylerim diken diken oldular.

-Cümlelerimizi kurarken, tekillik çoğulluk uyumuna ve kişilerin uyumuna dikkat etmeliyiz. Günler iyice uzuyorlar. Ordu düşmanın üzerine hücum ettiler. Sen ve Berkay dün nereye gitti? Aradan haftalar geçtiler. Ellerim çok üşüdüler.

-Cümlelerimiz böyle daha anlaşılır oldular. Günler iyice uzuyor. Ordu düşmanın üzerine hücum etti. Sen ve Berkay dün nereye gittiniz? Aradan haftalar geçti. Ellerim çok üşüdü.

-Sigarayı yiyeni de ilk defa duyuyorum. -Sinemada sigara ve kabuklu yiyecek yenmez. -Bu cümlede bir şey eksik ama…

-Doğru.Sizin de tahmin ettiğiniz gibi yüklem eksik.Sıralı ya da bağlı cümlelerde cimrilik yapıp, tek yüklem kullanınca böyle oluyor sanırım. İş konusunda ben onu, o da beni etkilemek istemez. Kahvaltıda peynir,ekmek ve çay içtik. Çocuklarıyla bazen çok bazen de hiç ilgilenmezdi. Kimin dürüst,kimin dürüst olmadığını biliyor. Pikniğin bütün cefasını ben, sefasını o sürüyor.

-Cümle dediğin öyle olmaz, böyle olur. İş konusunda ben onu etkilemek istemem, o da beni etkilemek istemez. Kahvaltıda peynir,ekmek yedik ve çay içtik. Çocuklarıyla bazen çok ilgilenirdi, bazen de hiç ilgilenmezdi. Kimin dürüst olduğunu, kimin dürüst olmadığını biliyor. Pikniğin bütün cefasını ben çekiyorum, sefasını o sürüyor.

-Kaza yapan belli mi çocuklar? -Bu cümlede de bir eksiklik var bence. - Viraja hızlı giren aracın lastiği patladı ve kaza yaptı.

-Minik Kuş iyice cimrileşti.Burada da özneden kısmış. Dernek müdürünün yetkileri alındı ve kovuldu. Herkes kazayı seyrediyor, yardım etmeyi düşünmüyordu. Filmin güzelliği herkesi etkiledi;çünkü güzel çekilmişti. Kitaptaki yanlışlar düzeltilecek ve ikinci baskıya girecek.

-Çocuklar size de cümle dayanmıyor.Hepsini düzeltiveriyorsunuz. Dernek müdürünün yetkileri alındı ve müdür kovuldu. Herkes kazayı seyrediyor, kimse yardım etmeyi düşünmüyordu. Filmin güzelliği herkesi etkiledi;çünkü film güzel çekilmişti. Kitaptaki yanlışlar düzeltilecek ve kitap ikinci baskıya girecek.

-Ben pek emin değilim, Minik Kuş.Sanki yine anlatım bozukluğu yaptın. - Kermit, sayende bu konuyu çok iyi kavradım.Sana teşekkür etmek ve kutlamak istiyorum. -Olamaz! Gerçekten mi?

-Minik Kuş’un cümlesinde olduğu gibi,gerektiği yerde nesneyi kullanmazsak anlatım bozukluğu oluşur. Yazıya özendiği,dikkatle yazdığı belliydi. Sana telefon açmış,merak ediyormuş. Yardıma muhtaç olanlara yardım eder, doyururdu. Büyüklere gereken saygıyı göstermeli, incitmemeliyiz. Bize yardım edeceklerine inanıyor ve bekliyoruz.

-Bakalım yaptıklarımız doğru mu? Yazıya özendiği, yazıyı dikkatle yazdığı belliydi. Sana telefon açmış, seni merak ediyormuş. Yardıma muhtaç olanlara yardım eder, onları doyururdu. Büyüklere gereken saygıyı göstermeli, onları incitmemeliyiz. Bize yardım edeceklerine inanıyor ve yardımlarını bekliyoruz.

-Kime hediye alırdı? -Nazlı kardeşini çok sever, sık sık armağanlar alırdı. -Dedim ya, kardeşine… -Yooo, demedin.

-Siz Minik Kuş gibi hatalar yapmayın çocuklar.Ögeleri yerli yerinde kullanın. Alanya’yı çok sevmişti, dönmeyi düşünmüyordu. Beni hiçbir zaman unutmadı, her zaman mektup yazdı. Düşman kenti bombaladı ; ama giremedi. Gençlerden çok şey bekliyoruz;fakat değer vermiyoruz.

-Gelin gelin!Doğru cümleye gelinnnnnn!... Alanya’yı çok sevmişti,oradan dönmeyi düşünmüyordu. Beni hiçbir zaman unutmadı, bana her zaman mektup yazdı. Düşman kenti bombaladı ama kente giremedi. Gençlerden çok şey bekliyoruz fakat onlara değer vermiyoruz.

-Evet,var.Ama cevabı çocuklar versin. - “ Bir daha seni görmek ve karşılaşmak istemiyor.” Cümlesinde bir anlatım bozukluğu var mı? -Buradaki anlatım bozukluğunu nasıl düzeltiriz?

-Hadi çocuklar buradaki anlatım bozukluklarını düzeltelim. Arkadaşlarını aradı,sonra buluştu. Yeni yetişen sanatçılara yardım eder,ilgilenirdi. Her zaman senin yanındayım, seni yalnız bırakmayacağım. Hiçbir zaman kendini düşünmedi, ailesinin mutluluğu için çalıştı.

-Bakalım aynı cevapları mı vermişiz? Arkadaşlarını aradı,sonra onlarla buluştu. Yeni yetişen sanatçılara yardım eder, onlarla ilgilenirdi. Her zaman senin yanındayım, hiçbir zaman seni yalnız bırakmayacağım. Hiçbir zaman kendini düşünmedi, her zaman ailesinin mutluluğu için çalıştı.

-Siz siz olun,Türkçemizi doğru kullanın çocuklar! Yoksa ben gibi dillere düşersiniz.