YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE SUNUŞ KONUŞMASI (TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu) MEHMET ŞİMŞEK MALİYE BAKANI 26 Ekim 2010

1 DÜNYA VE TÜRKİYE EKONOMİSİNDEKİ SON GELİŞMELER

2 Küresel Büyüme ( , %) Kaynak: IMF

3 Kaynak: IMF WEO Ekim 2010 Dünyada Ortalama Reel GSYH Büyüme Tahmini ( ,%) 0’dan Düşük 0 – 2 Arasında 2 – 5 Arasında 5’den Büyük

Yılı Büyüme Tahminleri (Yıllık % Değişim) Kaynak: IMF, WEO Ekim 2010

5 Kaynak: IMF 2010 Yılında Büyümesi % 1'in Altında Kalabilecek Ülkeler (Yıllık % Değişim)

6 Kaynak : IMF Artan Bütçe Açıkları ve Borç Yükü (2010)

7 7 Maastricht Kriteri: % -3 Bütçe Açığı Tahminleri (2011, GSYH Oranı, %)

8 Kaynak: IMF, OVP ( ) Kamu Borç Stoku/GSYH (2011, %)

9 Kaynak: IMF, WEO Ekim 2010 Hanehalkı Borçluluk Oranı (Borç/Gelir) (%)

10 ABD ve Euro Bölgesinde İşsizlik Oranı (2010, %)

11 Kaynak: IMF WEO Ekim 2010 Küresel Dengesizlikler (%)

12 Kaynak: The Economist, TÜİK 2010 Yılı İkinci Çeyrek Büyüme Oranları (Yıllık % Değişim)

13 Mevsimsellikten Arındırılmış GSYH (2008Ç1=100)

14 Kaynak: IMF Avrupa’da Ortalama Reel GSYH Büyüme Tahminleri ( ,%) 0’dan Düşük 0 – 2 Arasında 2 – 5 Arasında 5’den Büyük

15 Toplam İstihdam (Milyon Kişi)

16 Tarımdışı İstihdam* (Milyon Kişi)

17 Kaynak: OECD, EİU, TÜİK Türkiye verisi Temmuz 2010, Yunanistan verisi Haziran 2010’a göre hesaplanmıştır. İşsizlik Oranındaki Değişim (2009-Ağustos 2010, Puan)

18 Kaynak: TÜİK 18 Türkiye’de İşsizlik Oranları (%)

19 Kaynak: TÜİK * Çekirdek enflasyon olarak I Endeksi kullanılmıştır. TÜFE ve Çekirdek Enflasyon (%)

20 Seçilmiş Ülkelerin CDS Primleri*

21 Güçlü Bankacılık Sektörü - Sermaye Yeterlilik Oranları (%)

22 Kaynak: BDDK Bankacılık Kesimi Özkaynak Karlılığı (%)

23 Hanehalkı Yükümlülükleri (GSYH’ye Oranı, %)

24 Maastricht Kriteri: % 3 Orta Vadeli Program Merkezi Yönetim Bütçe Açığı/GSYH (%)

25 Maastricht Kriteri: % 60 Orta Vadeli Program Avrupa Birliği Tanımlı Kamu Borcu/GSYH (%)

26 Kaynak: TCMB Cari İşlemler Dengesi / GSYH (%)

27 Kaynak: TCMB, TÜİK Cari işlemler Dengesi (12 Aylık Kümülatif, Milyar $)

28 Kaynak: TÜBİTAK Kişi Başına Ar-Ge Harcaması (SAGP, $)

29 Eğitim Sistemi Kalite Endeksi* (2009)

30 Brüt Okullaşma Oranı (%)

31 ORTA VADELİ MALİ HEDEFLER VE MALİYE POLİTİKASI

32 Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi ve Faiz Dışı Denge Hedefleri (OVP ) Kaynak: Maliye Bakanlığı, OVP

33  Büyümeye istikrar kazandırılması,  İstihdamın artırılması,  Kamu dengelerinin iyileştirilmesi,  Sağlık, eğitim ve sosyal nitelikli harcamalara öncelik verilmesi,  Toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve beşeri sermayenin niteliğinin arttırılmasına yönelik politikalar uygulanmaya devam edilmesi,  Ekonominin verimliliğini ve üretken yapısını destekleyen altyapı yatırımlarına ağırlık verilmesi,  İletişim teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik altyapı yatırımlarına öncelik verilmesi,  Bölgesel gelişmişlik farklarını azaltmaya yönelik politikalar uygulanmaya devam edilmesi, Maliye Politikası Hedefleri-1

34  Ekonomide kayıt dışılığın azaltılması,  Vergi politikalarının uygulanmasında istikrar ve vergilendirmede öngörülebilirliğin esas olması,  Vergi mevzuatının sadeleştirilmesi,  Vergi kayıp ve kaçağını önlemeye yönelik denetimlerinin artırılması,  Etkin bir tahsilat sisteminin oluşturulması,  Vergiye gönüllü uyumun artırılması ve vergi tabanının genişletilmesine yönelik çalışmalara devam edilmesi,  Vergi bilincinin artırılmasına yönelik faaliyetlere ağırlık verilmesi, öngörülmektedir. Maliye Politikası Hedefleri-2

YILI KESİNHESAP KANUN TASARISI

Yılı Kesinhesap Kanun Tasarısı Bütçe Giderleri268,2 milyar TL Bütçe Gelirleri215,5 milyar TL Bütçe Açığı52,8 milyar TL Faiz Giderleri53,2 milyar TL Faiz Dışı Fazla440 milyon TL

YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ YILSONU GERÇEKLEŞME TAHMİNİ

Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Yılsonu Gerçekleşme Tahmini (Milyon TL) Kaynak: Maliye Bakanlığı

39 Bütçe Açığı / GSYH (%) Kaynak: Maliye Bakanlığı

YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE KANUN TASARISI

41 Makroekonomik Göstergeler

Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Temel Özellikleri yılı bütçesi; 2011 yılı bütçesi;  Büyümeyi destekleyen bir bütçedir.  İstihdamı ve reel kesimi destekleyen bir bütçedir.  Sosyal bir bütçedir.  Kamu görevlilerini gözeten bir bütçedir.  Öğrencilerin eğitim, barınma, yiyecek ihtiyaçlarını karşılayan bir bütçedir.  Özürlü vatandaşlara destek olan ve eğitimine katkı sağlayan bir bütçedir.  Eğitime ve sağlığa ayrılan kaynağın artırıldığı bir bütçedir.

Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Temel Özellikleri-2  Tüm vatandaşlara sağlık hizmeti götüren bir bütçedir.  Üniversitelere personel ve kaynak desteği sağlayan bir bütçedir.  Üniversite eğitimini ülke geneline yayan bir bütçedir.  Sosyal güvenlik sistemini destekleyen bir bütçedir.  Mahalli idarelere destek olan bir bütçedir.  Bilimi ve Ar-Ge’yi destekleyen bir bütçedir.  Bölgesel gelişme projelerini destekleyen bir bütçedir.

44 Kamu Görevlileri Maaş Artışları

Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi Tasarısı (Milyon TL) Kaynak: Maliye Bakanlığı

Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Giderleri (Milyon TL) Kaynak: Maliye Bakanlığı

Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Gelirleri (Milyon TL) Kaynak: Maliye Bakanlığı

Yılı Vergi Gelirleri (Milyon TL) Kaynak: Maliye Bakanlığı

49 Faiz Giderleri/GSYH (%) Kaynak: Maliye Bakanlığı

50 Faiz Giderleri/Vergi Gelirleri (%) Kaynak: Maliye Bakanlığı

51 VERGİ POLİTİKASI VEUYGULAMALARI

52 Ortalama Ücret Üzerindeki Yükler* (2009,%) Kaynak: OECD *Sosyal Güvenlik Primleri Dahil.

53 Kurum Kazançları Üzerindeki Vergi Yükü (2009,%) Kaynak: OECD

54 OECD Ülkelerinde Gelir Vergisi En Üst Dilim Oranları (2009,%) 54 Kaynak: OECD

55 Dolaylı - Dolaysız Vergi/Toplam Vergi* (2008, %) Kaynak: OECD * Sosyal Güvenlik Primleri Dahil

56 Dolaylı - Dolaysız Vergiler/Toplam Vergiler* (2008,%) Kaynak: OECD * Sosyal Güvenlik Primleri Hariç

57 Toplam Vergi Yükü* (GSYH Oran,%) Kaynak: OECD *Vergi Gelirleri +Sos.Güv.Prim.+Mahalli İd. Vergi Gelirleri