SWAPS İngilizce kökenli bir kelime olup değiş tokuş takas, kaydırma manasına gelmektedir. Genellikle 3 çeşit swap işlemi yapılır., Faiz Para Mal

1. FAİZ SWABI 2 tarafın belirli bir zaman dönemi içerisinde faiz ödemelerini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir anlaşmadır. Aynı sözleşme büyüklüğü üzerinden yapılır. Sözleşme vadeleri eşittir. Faizler değiş tokuş edilir. Ana paralar el değiştirmez. Son tahlilde kazanç % faiz oranı üzerinden olur. Para cinsi üzerinden değil.

Örnek 1 : A şirketi kredi değerliliği düşük bir şirket olduğu için piyasadan 100 milyon TL yıllık Libor + % 0,5 değişken faizi ile borçlanabilmiştir. A şirketi bu 100 milyon TL’yi yıllık getirisi sabit % 13,25 olan bir sabit getirili tahvil portföyüne yatırmıştır. A şirketinin karlılığı libor değişken faizindeki farklılaşmaya bağlı değişecektir. Çünkü borcu libor değişken faizi üzerindendir. Libor değişken faizi artarsa zarara düşme olasılığı da artmaktadır.

B şirketi ise kredi değerliliği yüksek bir şirket olduğu için piyasadan 100 milyon TL yıllık % 11 sabit faiz ile borçlanabilmiştir. B şirketi bu 100 milyon TL’yi yıllık getirisi libor + % 0,75 olan bir portföyde değerlendirmiştir. B şirketinin karlılığı libor değişken faizindeki farklılaşmaya bağlı değişecektir. Çünkü alacağı libor değişken faizi üzerindendir. Libor değişken faizi düşerse zarara düşme olasılığı da artmaktadır.

% 13, MTL Libor + % 0, MTL %Libor + % 0,5 100 MTL % MTL A Tahvil Portföyü Piyasa Kredi Portföyü B Piyasa

Çözüm: % 13,25 Libor + % 0,75 % 11,35 % 11,25 Libor Libor %Libor + % 0,5 % 11 A Tahvil Portföyü Piyasa Kredi Portföyü B Piyasa SWAP BANK

A işletmesinin riski libor değişken faizin artmasıdır. Çünkü borcu libor değişken faizi üzerindendir. Libor değişken faizi arttıkça zarara düşmeye başlar. B işletmesinin riski ise libor değişken faizin düşmesidir. Çünkü alacağı libor değişken faizi üzerindendir. Libor değişken faizi düştükçe zarara düşmeye başlar. B şirketi bu riskten korunmak için (yani libor faizinin düşmesi riskinden) ödeyeceği bu faizi Swap banka verir. Swap bankta aldığı değişken faiz oranını libor değişken faizinin yükselmesinden endişe eden A şirketine verir. Bu durumda A şirketinin libor faizini Swap bank B Şirketinden aldığı libor ile ödemiş olur. Swap bank verdiği bu hizmet karşılığında A şirketinden % 11,35 faiz alır B şirketine ise % 11,25 faiz verir. Kazancı % 0,1 olur. (Sabit faiz değerleri başabaş noktaları arasında olmalıdır. %10,25<x<%12,75 )

Swap bankın aldığı ve verdiği sabit faiz oranları anlaşmaya değişebilir ve şekil değişebilir. Başabaş noktaları arasında istenilen herhangi 2 değer de bizi farklı ama doğru cevaba götürecektir. Örneğin Swap bankın karı % 1 olacak şekilde soru çözülecek olursa cevap aşağıdaki gibi olacaktır.

Çözüm : % 13,25 Libor + % 0,75 % 12,10 % 11,10 Libor Libor %Libor + % 0,5 % 11 A Tahvil Portföyü Piyasa Kredi Portföyü B Piyasa SWAP BANK

Örnek 2: A şirketi kredi değerliliği düşük bir şirket olduğu için piyasadan 5 milyon TL yıllık Libor + % 0,2 değişken faizi ile borçlanabilmiştir. A şirketi bu 5 milyon TL’yi yıllık getirisi sabit % 6,9 olan bir sabit getirili tahvil portföyüne yatırmıştır. B şirketi ise kredi değerliliği yüksek bir şirket olduğu için piyasadan 5 milyon TL yıllık % 6 sabit faiz ile borçlanabilmiştir. B şirketi bu 5 milyon TL’yi yıllık getirisi libor + % 0,2 olan bir portföyde değerlendirmiştir. Bu verilere göre öyle bir swap işlemi düzenleyiniz ki faiz oranı riskinden kurtulup her 3 şirkette eşit oranda kar etsin.

Çözüm:

% 6,9 Libor + % 0,2 % 6,4 % 6,1 Libor Libor %Libor + % 0,2 % 6 A Tahvil Portföyü Piyasa Kredi Portföyü B Piyasa SWAP BANK

Örnek: Aşağıda 9 Ayrı Şirkete Ait Borçlanma Ve Alacak Verileri Mevcuttur. Bu Verilere Uygun 4 Swap İşlemini Şekilleri İle Birlikte Düzenleyiniz. Hangi Şirket Açıkta Kalır İzah Ediniz.

Kısa cevabı B F G E A D C K H %10 %11 %12 %13 %14 %15 %16 %17 %18 B F G E A D C K H %10 %12 %14 %16 %18

B şirketi açıkta kalır. Diğer şirketler ise yukarıdaki gibi anlaşma yaparlar. Çünkü F şirketi mecburen D şirketi ile anlaşmak zorunda olacağı için G şirketi ise mecburen c şirketi ile anlaşacaktır. Bu şekilde E ile K; A ile H swap anlaşması yapar.

2. SABİT ORANLI FAİZ SWABI: Faiz borcuna ait kur riskini devretmek için kullanılır. Aynı değere sahip 2 para birimi üzerinden yapılır. Aynı değere sahip borç ve alacak üzerine sözleşme bina edilir. Her iki taraf vade sonunda birbirinin borcunu öder.

Örnek: € / $ kuru 0,5 iken € uzun vadeli borcu olan A firması ile $ borcu olan B firması bu borçları için yıllık % 7 sabit faiz ödemeyecektir. A firması €’un değerinin artacağını, B firması ise $’ın değerinin artacağını öngörmektedir. Her iki şirketin borç ödeme vadeleri aynı gündür. Her 2 şirket kur riskinden korunmak için birbirlerinin borcunu ödemek üzere anlaşmışlardır. Yıl sonu €/$ kuru 0,55 olmuştur. Bu durumda hangi şirket ne kadar kar yada zarar etmiştir?

€ $ % 7 faiz % 7 faiz € 700 $ ödeyecek. ödeyecek. (1 yıl sonrası için her iki şirket birbirinin borçlarını ödemek üzere anlaştıkları için A şirketi 700 $, B şirketi ise € ödeyecektir.) AB

Yeni durumda €/$ kuru 0,55 olduğunda; A Şirketi B Şirketi 1 € 0,55 $ 1 € 0,55 $ x 700 $ € x x = 1.272,72 € x= 770 $ biriktirmesi gerekli. biriktirmesi gerekli. bu anlaşmayı yapma- bu anlaşmayı yapma saydı € saydı 700 $ ödeye- ödeyecekti. 127,27 € cekti. 127,27 € yada yada 70$ karlı çıktı. 70$ zararlı çıktı.