T.C. ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ENERJİ YATIRIMLARI DAİRE BAŞKANLIĞI KABUL İŞLEMLERİ MUSTAFA DEMİROL ETK UZMAN YRD. ELEKTRİK MÜHENDİSİ 26 ŞUBAT Ağustos 2012

KABUL İŞLEMLERİ 1.Elektrik Üretim Tesisleri Kabul İşlemleri I.Geçici Kabul Organizasyonu I.Kabul Öncesi Gerekli İşlemler&Evraklar II.Geçici Kabul I.Geçici Kabul Esnasında Uygulanan Testler I.Enerji Üretim Tesisindeki Teçhizat Testleri II.Tesise İlişkin Testler II.Geçici Kabul Aşamasında Sunulması Gereken Evraklar (Ekler) III.Tutanak Onayı III.Kesin Kabul

Öncelikle; 07/05/1995 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de neşredilen Elektrik Tesisleri Kabul Yönetmeliğine uyarak kabul işlemleri gerçekleştirilmektedir. Sunum_Proje_Kabul_İstanbul\GEÇİCİ KABUL VE ORGANİZASYON BELGELERİ\Kuruma Kabul talebi için ba vurma prosedürü_2.docx Sunum_Proje_Kabul_İstanbul\GEÇİCİ KABUL VE ORGANİZASYON BELGELERİ\Kuruma Kabul talebi için ba vurma prosedürü_2.docx Geçici Kabul Organizasyonu

Sağlanan Avantajlar NELERDİR ? 1.Öncelikle Kabul görevlendirilmesine ilişkin kriter getirilmiştir. 2.Kabullerde ciddi bir yığılma ortadan kaldırılmıştır. 3.Kabul org. için gerekli evrakların elektronik ortamda istenmesi ile hız kalite ve esneklik sağlanmıştır. 4.Kabul Öncesi süreç olabildiğine şeffaflaştırılmıştır. 5.Kısıtlı olan kamu imkanları personel sayısı vb. hususlarda optimum değerlendirme imkanına ulaşılmıştır. 6.Elektrik Üretim tesislerinin arz güvenliğine katkı sağlaması hususunda daha hızlı etkin hareket edebilme yeteneğine ulaşmıştır. 7.Kaynak israfı [hem yatırımcı hem kamu açısından ] ortadan kaldırılmıştır. 8.Elektrik Üretim santrallerinin tipine göre kabulün organize edilmesi kriteri getirilerek yerli kaynak santrallerine öncelik verilmiştir. 9.Artık; 1-3 ay öncesinden başvurma ve sıraya girme gereksinimi Yatırımcılar açısından sonlandırılmıştır. Kabul İşlemlerine ilişkin ekler Sunum_Proje_Kabul_İstanbul\GEÇİCİ KABUL VE ORGANİZASYON BELGELERİ\Geçici Kabul İşlemleri xlsx …. Geçici Kabul Öncesi Organizasyon Çalışması

I.Elektrik Üretim Tesislerinde Teçhizata uygulanacak Testler, I.Türbin I.Load Rejection [VDE 3523 ve VDE 3521] II.Emergency Shutdown III.Alignment (ISO 7816) IV.Vibration (ISO 7919 (1-5 serial) ve ISO 10816) V.Overspeed VDE 3523 ve VDE 3521 VI.Performance (IEEE 762 ), [ ASME PTC. 46 ve ASME PTC. 19], [ISO 2314] I.Diğer Korumalar I.… II.Generatör ( IEC ) ( Elektrik Tesisleri Şebeke Yönetmeliği- Elektrik Üretim Tesisleri Tasarım Şartları ) I.Over/Under Frequency [52,5 Hz-47,5Hz arasında çalışabilecek şekilde set edilmelidir] II.Over/Under Voltage [ % +-10 aralığında çalışabilmelidir.] III.Over Current [TEİAŞ/EDAŞ ile koordineyi sağalamalıdır.] IV.Neutral Protection V.Phase/ Load Unbalance VI.Phase Sequence Fault VII.Reverse Power VIII.Earth Fault Protection IX.Generator Bearing Temp High X.Generator Winding Temp High_(L1-L2- L3) XI.Diff. Protection XII.Excitation I.Excitation field Failure II.Excitation Voltage Low/High III.Excitation over-Current IV.…. XIII.… Geçici Kabul Aşamasında EM Teçhizata ilişkin TESTLER

I.TES&JES&BES Üretim Tesislerinde Teçhizata uygulanacak Testler, I.Türbin/Turbine [IEC 60045] I.Input/Outlet Pressure high/ low[ LP IP HP] II.Input/Outlet Temp Low [ LP IP HP] III.Seal oil cooling temp high [Exp ABCD] IV.Seal Oil Diff. Press. High. [Exp ABCD] V.Lube oil Supply Press Low/High VI.Bearing Temp High VII.Bearing oil temp high VIII.Governor I.Control System Failure II.Regulator valve failure III.Reg. Hydrolic Pressure Low IX.Overspeed X.Condenser Liquid Pump XI.Failure/Level Low XII.…. II.HRSG / KAZAN [ASME B.31], [VGB –R-450], [PED 97/23 EC] I.Feed water pump failure II.Boiler pressure high III.Boiler Level low IV.Exch. Gas boiler pressure High V.Damper valve position failure VI.… Geçici Kabul Aşamasında EM Teçhizata ilişkin TESTLER

I.TES&BES Üretim Tesislerinde Teçhizata uygulanacak Testler, I.Motor/Engine I.Emergency Shutdown II.Combustion room temp High III.Gas Leakage alarm IV.Starter Battery Failure V.Jacket Water temp High VI.İntercooling pressure Low VII.Inlet air Temp High VIII.Inlet Fuel tem Low IX.Inlet Fuel Pressure Low X.Exhaust gas vent failure XI.HT/LT Pump Failure and Temp high XII.Lube oil low XIII.Bearing oil temp high pressure low protection XIV.Air compressor failure XV.Generator Bearing Temp High XVI.Generator Winding Temp High_(L1-L2-L3 ) XVII.… Geçici Kabul Aşamasında EM Teçhizata ilişkin TESTLER

I.RES Üretim Tesislerinde Teçhizata uygulanacak Testler, I.Türbin [Ek-18 Kriterlerine uygun olarak seçilmelidir] I.Control System Failure II.Emergency Shutdown III.Overspeed(OffLoad) IV.Yaw /fan İnvertor Failure V.Yaw Hydrolic Pressure Low VI.Storm/Wind Measurement Failure VII.Ptich Control Failure VIII.Rotor/Stator/Rect./Invert./Transf. temp. High IX.LVRT X.Blade anti-icing protection XI.Reg. Hydrolic Pressure Low XII.Excitation current/voltage low/high XIII.Invertor Input Over-Voltage /current XIV.… Geçici Kabul Aşamasında EM Teçhizata ilişkin TESTLER

I.HES Üretim Tesislerinde Teçhizata uygulanacak Testler, I.Türbin I.Water inlet input Pressure high II.Bearing Temp High III.Lube oil pressure low IV.Lube oil Temp high V.Emergency Shutdown VI.Overspeed [OffLoad] VII.Governor I.Control System Failure II.Hydrolic Pressure Low III.Wicket gate control system failure IV.…. VIII.… Geçici Kabul Aşamasında EM Teçhizata ilişkin TESTLER

Elektromekanik teçhizata ilişkin Tip Sertifikası ve eklerinin sağlanması halinde teçhizata ilişkin yapılacak olan testler bakanlığımız kabul heyetleri tarafından yapılmayacaktır. Böylece; 1.Ekipmanlara [ genellikle ] 3.kez test yapılmamış olacaktır. 2.Ekipmanların kullanım ömürlerini, göreceli olarak, kısaltan testler tekrarlanmamış olacaktır. 3.Yatırımcı ve imalatçı tarafından yapılan kaynak ve zaman israfı önlenebilecektir. 4.Elektrik üretim tesislerinin devre alma ve işletmeye geçme süresi daha da kısalacaktır. Geçici Kabul Aşamasında EM Teçhizata ilişkin TESTLER

Tesise ilişkin Testler: 1. Topraklama Testleri 1.IEEE Standardı ve Topraklama Yönetmeliğine uygun olarak 2.SELVAZ metoduna göre ; 1.Toprak Geçiş Empedansı Ölçümü 2.Adım ve Dokunma Gerilimi Ölçümü 3.Can ve Mal Güvenliğinin Tam anlamıyla sağlanması amacıyla, Referans Faz-Toprak kısa devre arızasının; 1.16kA [Dağıtım sisteminden bağlı üretim santrallerinde] 2.20kA [154kV İletim sisteminden bağlı üretim santrallerinde] 3.35kA [380kV İletim sisteminden bağlı üretim santrallerinde] Geçici Kabul Aşamasında TESİSE ilişkin TESTLER

Tesise ilişkin Testler: 2. RÖLE TESTLERİ 1.IEC Standartlarına ve Elektrik Şebeke Yönetmeliğine uygun olarak, 2. Röle Testleri 1.Generatör Koruma Rölesi ile 2.11, 20, 33kV fiderlerdeki rölelerin; Akım enjeksiyon test cihazı ile röle fonksiyonlarına ilişkin testlerin; Can ve Mal Güvenliğinin Tam anlamıyla sağlanması amacıyla, testlerin ; 1.Dağıtım sisteminden bağlı üretim santrallerinde, EDAŞ ile koordinasyonu sağlayacak şekilde 2.İletim sisteminden bağlı üretim santrallerinde, EDAŞ ile koordinasyonu sağlayacak şekilde, Yapılması hedeflenmektedir. Geçici Kabul Aşamasında TESİSE ilişkin TESTLER

(Ekler) Kabul İşlemlerine ilişkin ekler Sunum_Proje_Kabul_İstanbul\GEÇİCİ KABUL VE ORGANİZASYON BELGELERİ\Geçici Kabul İşlemleri xlsx …. Geçici Kabul Aşamasında Sunulması Gereken Evraklar

Sağlanan Avantajlar NELERDİR ? 1.Bakanlığımızın görev alanı dışındaki hususlar [ Ör: Emisyon, gürültü vb. ] kabul kapsamından çıkartılarak, Bakanlığımız görev alanındaki hususlar hem yatırımcı hem imalatçı açısından, kaliteli ve pozitifi sonuçlar elde edebilecek sürece dönüştürülmüştür. 2.Tüm tesisler yönetmeliğe göre hazırlanmış ve sadeleştirilmiş tek listeye göre incelenerek yatırımcı için süreç netleştirilmiştir. [ Bu kapsamda güncel değişiklikler tabloya yansıtılarak uyum gerçekleştirilmektedir. ] 3.İnsan ve kaynak israfı [hem yatırımcı hem Kamu açısından ] ortadan kaldırılmıştır. 4.Kabul süreci kısaltılarak elektrik üretim tesislerinin devreye girmesi hızlandırılmıştır. 5.Tesisi kompleks ve her açıdan detaylar içermesi sebebiyle tesise ilişkin saha ve fabrika testlerinin digital ortamda alınması ve incelenmesi ile iş yoğunluğu azaltılmıştır 6.Evrak yoğunluğu ortadan kaldırılmıştır. …. Geçici Kabul Aşamasında Sunulması Gereken Evraklar

TEŞEKKÜRLER… MUSTAFA DEMİROL ETK UZMAN. YRD. ELEKTRİK MÜHENDİSİ