VARLIKLARA VERİLİŞLERİNE GÖRE ADLAR ADLAR (İSİMLER) VARLIKLARA VERİLİŞLERİNE GÖRE ADLAR
Özel Adlar Dünyada eşi ve benzeri olmayan varlıklara verilen adlara özel ad denir. NELER ÖZEL AD OLABİLİR? 1-Kişi ad ve soyadları: Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü 2-Unvan bildiren adlar: Dr. Ahmet Çevik 3-Kurum ve kuruluş adları: Türk Hava Yolları, Antalya Lisesi 4-Ülke, ulus adları: Türkiye, Almanya. Türk, Alman 5-Dil adları: Türkçe, Almanca, İngilizce
6-Din ve mezhep adları: Müslümanlık, Hıristiyanlık 7-İl, ilçe, mahalle, köy, cadde, sokak adları: Antalya, Korkuteli, Hürriyet Mahallesi 8-Kıta, bölge, deniz, göl, ova, akarsu adları: Avrupa, Akdeniz, Tuz Gölü, Düden Şelalesi 9-Gezegen ve yıldız adları: Jüpiter, Dünya, Uranüs
10-Hayvanlara verilen özel adlar: Sarıkız, Karabaş, Minnoş 11-Yapı, yapıt, kitap, gazete, dergi adları: Akyüz Apartmanı, Murat Paşa Camii, Falaka, Sabah 12-Millî ve dinî bayram adları: Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Kurban Bayramı
ÖZEL ADLARIN YAZILIŞI 1-Özel adların ilk harfi cümlenin neresinde olursa olsun her zaman büyük yazılır. Bugün Ayşe okula gelmedi. 2-Özel adların sonuna gelen iyelik ve çekim ekleri kesme işareti ile ayrılır. Anadolu’m – Ankara’da – Ozan’ı – Özge’ye 3- Özel adlara getirilen çoğul ekleri kesme işareti ile ayrılmaz. Mersinliler – Ayşeler - Fatoşlar
4-Özel adlara getirilen yapım ekleri kesme işareti ile ayrılmaz. Bursalı – Türkiyesiz – Aligil 5-Birkaç sözcükten oluşan özel adların her sözcüğü büyük harfle başlar. Devlet Demir Yolları 6-Kişi adlarından önce ve sonra gelen meslek ve unvan bildiren saygı sözcükleri büyük harfle başlar. Öğretmen Adem, Mühendis Bülent
7-Özel adlar yumuşamaya uğramadan yazılır. Bilecik’i yazılır, Bileciği diye okunur. Gaziantep’e yazılır, Gaziantebe diye okunur.
VARLIKLARIN OLUŞLARINA GÖRE ADLAR Varlıkların oluşlarına göre adlar somut adlar ve soyut adlar olmak üzere ikiye ayrılır. Yandaki resimde görülenler somut adlara örnektir.
Soyut adlara örnekler
Somut Adlar (Madde Adları) Duyu organlarımızla varlıklarını hissedebildiğimiz; gözümüzle gördüğümüz, elimizle dokunduğumuz, kokladığımız, işittiğimiz, tattığımız varlıklara verilen adlara somut adlar denir. Apartman – ağaç – kuş - kitap
Soyut Adlar Cisim halinde bulunmayan, göremediğimiz, dokunamadığımız, yalnızca var olduğunu hissettiğimiz, sezdiğimiz varlıklara verilen adlara soyut adlar denir. sevgi – sevinç – dostluk – akıl - umut
Varlıkların Sayılarına Göre Adlar 1-Tekil Adlar : Tek bir varlığı anlatan adlara tekil adlar denir. kuzu – gözlük – halı – televizyon 2-Çoğul Adlar : Aynı türden birden çok varlığı belirten adlara çoğul adlar denir. güller – kuşlar – odunlar – kaşıklar 3-Topluluk Adları : Çoğul eki olmadığı halde birden çok varlığı belirten adlara topluluk adı denir. ulus – ordu – aile – halk – takım - demet
Hazırlayan : Adem TIMARTAŞ Yeşilbayır İlköğretim Okulu 4/A Sınıf Öğretmeni Aralık - 2006