İSİMLER VE ÇEŞİTLERİ Varlıklara verilişine göre

... konulu sunumlar: "İSİMLER VE ÇEŞİTLERİ Varlıklara verilişine göre"— Sunum transkripti:

1 İSİMLER VE ÇEŞİTLERİ Varlıklara verilişine göre
Varlıkların Oluşumlarına Göre Varlıkların Sayılarına Göre

2 İSİMLER VE ÇEŞİTLERİ Varlıkları tanıtmaya yarayan sözcüklere denir. Örnek Ağaç Maşa bardak İsim (ad)

3 İsimler şu başlıklar altında incelenir
Varlıklara verilişine göre: Özel isimler: Yaratılışta bir tek olan, eşi ve benzeri olmayan varlıkları tanıtan adlardır. Kimi kullanım yerleri şunlardır: Kişi ad ve soyadları: Serdar Etyemez, Mehmet Yılmaz, Aylin Öge.

4 Hayvanlara verilen adlar: Coğrafya ile ilgili adlar:
Pamuk, Tekir, Boncuk Coğrafya ile ilgili adlar: Avrupa, Tuz Gölü, Uludağ, Toroslar... Semt, mahalle, cadde, sokak, apartman adları: Gürpınar Mahallesi, Bursa Caddesi, Sıla Apt... Din, dil, millet, mezhep adları: Türk, Türkçe, İslamiyet...

5 Kitap, dergi, gazete, yapı ve yapıt adları:
Çalıkuşu, Genç Kalemler, Ankara Kalesi, Milliyet... Kurum, kuruluş adları: Türk Dil Kurumu, Devlet Su İşleri, Pamukkale Tıp Fakültesi... Devlet ve ülke adları: Türkiye, Fransa, Amerika...

6 Özel adlara bağlı saygı sözcükleri, sanlar, meslek adları, kullanılan ünvanlar:
Fahriye Abla, Cingöz Kemal, Burhan Hoca, Arif Bey... Yazı başlıkları: Görme ve Bakma, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme....

7 NOT Özel isimlere gelen ekler kesme işareti ile ayrılır.
Örneğin; Ali’nin evi, Amerika’ya yolculuk gibi Ancak şu ekler kesme işareti ile ayrılmaz: -siz, -ci, -gil, -ler, -li, -izm, -im Atatürksüz geçen yıllar Aligil bize geldi. Denizlililer’in meşhur horozu bu imiş. Vb.

8 Cins isimler Aynı türden varlıkları tanıtan, gösteren adlara cins isimler denir. Örneğin; silgi, demir, koltuk...

9 Varlıkların Oluşumlarına Göre
Somut isimler:Beş duyu organımızdan en az biriyle algılanan isimlerdir. Örneğin; rüzgar, ışık, hava, koku... Soyut isimler: Varlığını akıl, duygu ve inanç yoluyla algıladığımız isimlerdir. Örneğin; sevinç, korku, özgürlük, öğretmenlik...

10 NOT -lik eki somut isimleri soyut isim durumuna getirir.
Öğretmen (somut isim) Öğretmenlik (soyut isim)

11 NOT Somut anlamlı bir isim mecazlaşarak soyut anlam kazanabilir.
Sınıfta tam yirmi beş kafa var. (somut-gerçek) Onda hiç kafa yok ki... (soyut- mecaz)

12 Varlıkların Sayılarına Göre
Tekil isimler: Çoğul eki almamış, aynı türden bir adet varlığı gösteren isimlerdir. Örneğin; tavşan, deniz, sayfa...

13 Varlıkların Sayılarına Göre
Çoğul isimler:Aynı türden birden fazla varlığı anlatan isimlerdir. Çoğul anlam, isimlere çoğul takısı (-ler) getirilerek yapılır. Örneğin; otomobiller, nehirler, gözler...

14 Varlıkların Sayılarına Göre
Topluluk isimleri: Tek bir varlığı ifade ettikleri halde bir grubu anlatan isimlerdir. Örneğin; ordu, demet, bölük, deste....

15 NOT Topluluk isimleri çoğul eki alabilir. Örneğin; meclisler, sürüler,
aileler, okullar...

16 Şimdi Oyun Zamanı A M K J Ali ağaç arı arzu at avuçlar aile Mehmet
özel isim cins somut soyut tekil çoğul topluluk A M K J Ali ağaç arı arzu at avuçlar aile Mehmet Masa Mermer Masum Mendil Mısırlar Meclis Kaan Kuzu Kâğıt Kin Kaya Kitaplar Karagâh