YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK 3. ÜNİTE YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK
ELEKTRİKLENME DURGUN ELEKTRİK (ELEKTROSTATİK) BU RESİMDEKİ OLAYLARI AÇIKLAYALIM
BU ARKADAŞIN SAÇLARINA NE OLDU?
SİZE GÖRE BU ARKADAŞA NE OLDU?
BU RESİMDEKİ OLAYI AÇIKLAYALIM
KONULAR ELEKTRİKLENME ELEKTRİK AKIMI NEDİR? SERİ VE PARALEL BAĞLAMA
ELEKTRİKLENME: 1-Sürtünme İle Elektriklenme Saçlarımızı tararken, tarak tarak ile saçlarımız arasında sürtünme sonucu bir elektriklenme oluşur ve saçlarımızın bir kısmı tarak tarafından çekilir.
ATOMUN YAPISI Elektriğin kaynağı atomlardır. Atom, ortada bir çekirdek ve çevresinde dolanan elektronlardan oluşur. Atomun çekirdeği proton ve nötronlardan oluşmuştur. Çekirdekteki nötronlar yüksüz, protonlar ise pozitif (+) yüklüdür. Çekirdek çevresinde dolanmakta olan elektronlar ise negatif (-) yüklüdür. çekirdek
Atomların çevresinde belirli yörüngelerde dolanan elektron adı verilen negatif yüklü tanecikler vardır. Çekirdeğinde ise pozitif yüklü tanecikler vardır. Atomlar arası ilişkilerde çekirdek etkilenmez. Elektronlar etkilenir.
ÇÜNKÜ İKİ ATOM YANYANA GELDİĞİNDE KARŞILAŞTIĞI ATOMUN DIŞ YÖRÜNGESİNDEKİ ELEKTRONLARDIR.
Elektronlar bazen artar bazen azalır Elektronlar bazen artar bazen azalır. Proton adı verilen pozitif yük sayısı değişmez. Elektron sayısındaki değişme, bazen proton sayısını, bazende elektron sayısını fazlalaştırır. Fazlalaşan hangisi ise atomun yükünü o belirler.
Artı ve eksi yüklerin hangisi çoğunluktaysa cisim o yüklüdür.
Nötr Cisim: + - + - + - + - + - + - + - - + - + - + - + - + - + - + Bir maddeyi oluşturan atomların toplam pozitif ve negatif yük sayıları birbirine eşit ise bu tür cisimlere nötr cisim denir. Temas sonucu bir cisimden başka bir cisme NEGATİF YÜK GEÇİŞİ olur. Bunun sonucu olarak da cisimlerin normal yük dengeleri bozulur.
2-Etki ile elektriklenme K cismindeki (-) yükler, L cismindeki (-) yükleri iter. Bu durumda L cisminin sağ tarafı (-), sol tarafı (+) yüklenir. K cismini çekince L cismi yeniden nötr olur.
ELEKTROSKOP Bir cismin elektrik yüklü olup olmadığını, yüklü ise ne tür elektrikle yüklü olduğunu anlamamıza yarayan aletlere elektroskop denir. Metal Topuz Havası alınmış Cam fanus Alüminyum Yapraklar Yalıtkan ayak
Topuz Yapraklar
Cisim, elektroskoba yaklaştırıldığında, yapraklar açılıyorsa, cismin yükü elektroskopla aynıdır. Eğer yaprakların açıklığı azalıyorsa, cisimle elektroskop zıt yüklüdür.
Nötr bir elektroskoba negatif yüklü cisim YAKLAŞTIRILDIĞINDA; _ _ _ _ _ _ Kapalı olan yapraklar açılır
Nötr bir elektroskoba pozitif yüklü cisim yaklaştırıldığında; _ _ + + + + + + + + Kapalı olan yapraklar açılır.
Cisim ve elektroskop aynı cins yükle yüklenmiş ise; Açık olan yapraklar daha fazla açılır. + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
Cisim ve elektroskop zıt yükle yüklenmiş ise; Açık olan yapraklar kapanır. + + + + + + + + _ _ _ _ _ _ _ _ _ + _ + _ + _ +
Topraklama : Yerküreyi çok büyük bir nötr cisim olarak düşünebiliriz. Elektriklenmiş cisimler toprakla temas ederlerse cisim ve toprak arasında yük alış verişine topraklama denir. _ + _ _ + _ _ _ + + + + _ _ + + + _ + + _ _ + _ _ _ _ _ TOPRAKLANAN CİSİMLER NÖTR HALE GELİR.
Pozitif yüklü cisim topraklandığında; cisimden toprağa negatif (-) yük akar. Cisim nötr olur. Negatif yüklü cisim topraklandığında; topraktan cisme negatif (-) yük akar. Cisim nötr olur. Pozitif Yüklü cisim Negatif Yüklü cisim _ _
Nötr cisme pozitif yüklü çubuk yaklaştırılırsa; _ + _ + + + + + + + + _ + _ + _ + _ + + + + + + + + _ + _ +
Şekildeki nötr cisme pozitif yüklü cisim yaklaştırıldığında, cisimdeki yükler kutuplaşır. _ + _ + + + + + + + + _ + _ + _ _ _ _ Cisim topraklandığında negatif yükler topraktan cisme geçer ve cisimdeki negatif yük sayısı pozitif yük sayısından fazla duruma gelir. Topraklama kesildiğinde ise cisim artık negatif yüklenmiş olur.
Atmosferde Doğal Elektriklenme; Şimşek ve Yıldırım Bulutları oluşturan su tanecikleri ve havadaki toz parçacıkları, rüzgâr nedeniyle sürtünme sonucu elektriklenir. Bulutların bir bölümü (–) yükle yüklenirken, bir bölümü (+) yükle yüklenir. Yüklü bulutlar birbirine yaklaştığında bir buluttan diğerine yük akışına şimşek denir. _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ + + + + + + + +
Elektrikle yüklü bir bulut, yere yeterince yakınsa, bulut üzerindeki yükler etki ile yeryüzünü elektrikler. Bunun sonucunda yerle bulut arasında yük boşalması olur. Bu olaya yıldırım denir. _ _ _ _ _ _ _
‘’ŞİMŞEK ÇAKAR YILDIRIM DÜŞER’’