BİREYİN YAŞAM BULGULARI

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
KANIN VÜCUTTA DOLAŞIMI DARICA HALİDE EDİP İLKÖĞRETİM OKULU
Advertisements

MADDE ve ISI.
Difüzyon Olayları ve Kapasitesi
Hipoglisemi Dr. E. Nazlı Gönç.
KALP FAALİYETİNİN DÜZENLENMESİ Prof. Dr. Ümmühan İşoğlu-Alkaç İ. Ü
HASTALIK.
Eğitim Şube Müdürlüğü Mayıs Dünya Hipertansiyon Günü Y
DİYABET (Şeker Hastalığı) ve BESLENME
HİPOKSİ VE HİPERVENTİLASYON
Giriş Organizmanın canlılığını sürdürebilmesi için gerekli en önemli madde oksijendir. Oksijensizliğe en duyarlı organ beyindir. Solunumun asıl fonksiyonu.
ANESTEZİDE MONİTÖRİZASYON
BİLİNÇ KAYBI NEDİR? Beynin normal fonksiyonlarındaki bir aksama sonucu; uyku halinden başlayarak, hiçbir uyarıya cevap vermeme haline kadar giden, BİLİNCİN.
SAĞLIK Sağlık Okuryazarlığı - Dolaşım Sistemi -.
Hazırlayan: Dr Berge EDE Moderatör:Op.Dr.Turhan Pekiner
Cerrahide yandaş hastalıklar
2. Fiziksel aktivite Yapılan her hareket belirli miktarda enerji harcamasını gerektirir. Hareketin derecesi ve süresine göre enerji harcaması değişir.
HİPERTANSİYON NEDİR Kenan KARAKAŞLI Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Mediko Sosyal Merkezi Sağlık Slayt Arşivi:
Primer Hipertansiyon Tanım, Yaklaşım ve Tedavi
KANIN VÜCUTTA DOLAŞIMI
KAN BASINCI (TANSİYON) VE SAĞLIK
RİTİM BOZUKLUKLARI.
ÖĞR. GÖR. ÖZLEM KARATANA ACİL BAKIM 4.DERS
RİTİM BOZUKLUKLARI.
VİTAL BULGULAR SOLUNUM
LABORATUVAR ANALİZ SONUÇLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
VİTAL BULGULAR VÜCUT ISISI
DOLAŞIM SİSTEMİ.
ÖĞR. GÖR. ÖZLEM KARATANA ACİL BAKIM I
ŞOK DOLAŞIM SİSTEMİ, KANIN TÜM HÜCRE VE DOKULARA ULAŞMASINI SAĞLAR. BU SİSTEM SAYESİNDE HER HÜCREYE OKSİJEN VE BESİN MADDESİ TAŞINIR VE HÜCRELERDEN METABOLİK.
İNCE BARSAĞIN CERRAHİ HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI
HİPERTANSİYON Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şubesi Kütahya Halk Sağlığı Müdürlüğü Ağustos 2015.
YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDE SOLUNUMUN MONİTÖRİZASYONU
ÖĞR. GÖR. ÖZLEM KARATANA ACİL BAKIM II
MADDE VE ISI.
BÖLÜM 3 Kalp Hastalıkları
DİABET (ŞEKER HASTALIĞI)
ÇEVRE FAKTÖRLERİNİN İŞ YAŞAMINA ETKİSİ 1-İklim 2-Gürültü 3-Mekanik Titreşimler 4-Aydınlatma 5-zararlı Maddeler 1.
HİDROSEFALİLİ ÇOCUĞUN BAKIMI
FALLOT TETRALOJİSİNDE HEMŞİRELİK BAKIMI Araş.Gör.Sümeyra Topal
YAŞAM BULGULARI 2 Nabız Sayma-Kan Basıncı Ölçme (Tansiyon Ölçme)
Hyalin Mebran Hastalığı
VALİDEBAĞ MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ
GENEL İLKYARDIM BİLGİLERİ
ÜNİTE 1 Timpanik Membran Sıcaklığını Değerlendirme.
Bilinç Bozuklukları Bölüm 8.
SICAKLIK Bir cismin ne kadar sıcak olduğunun ölçüsüdür. Derideki duyu alıcılarının yardımıyla bir cismin sıcaklığı konusunda kabaca da olsa bir izlenim.
ÇOCUKTA UYGULAMALAR-I
4.SINIF VÜCUDUMUZUN BİLMECESİNİ ÇÖZELİM KANIN VÜCUTTA DOLAŞIMI  Kanın vücutta dolaşımını sağlayan yapı ve organları tanır ve model üzerinde gösterir.
YAŞAMSAL BULGULAR PROF. Dr. AYTEN DEMİR.
Yenidoğanın ısı kontrolü TERMOREGÜLASYON
Ş O K.
İNSAN VÜCUDU İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER
Her sistemin kendine özgü görevleri olmasına karşın bu görevleri diğer sistemlerden bağımsız olarak gerçekleştiremez. Egzersizle yukarıdaki açıklamanın.
Kan basIncI (tansİyon)
GEBELİĞE KALP HASTALIĞININ ETKİSİ
KALP ve PERİFERİK VASKÜLER SİSTEM
VİTAL BULGULAR Doç.Dr.Fahrettin Uysal.
HİDROTERAPİNİN TEHLİKE VE KOMPLİKASYONLARI
Nabız Kalp atımlarının atar damara yaptığı basıncın vücudun belli bölgelerinden el ile hissedilmesidir.
İNSAN VÜCUDU.
Öğr. Gör. Dr. AYŞEGÜL ÖZTÜRK BİRGE
YAŞAM BULGULARI.
ANT 311 Beslenme İlkeleri ve Beslenme Antropolojisi
SAĞLIK Sağlık Okuryazarlığı - Dolaşım Sistemi -. Dolaşım Sistemi Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Dolaşım sistemi kalp, kan ve kan damarlarından.
Yenidoğanın ısı kontrolü TERMOREGÜLASYON
SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI VE HEMŞİRELİK BAKIMI
SAĞLIK Sağlık Okuryazarlığı - Dolaşım Sistemi -. Dolaşım Sistemi Sağlık Okuryazarlığı – Dolaşım Sistemi Dolaşım sistemi kalp, kan ve kan damarlarından.
Sunum transkripti:

BİREYİN YAŞAM BULGULARI

Yaşam Bulguları Vücut sıcaklığı Nabız Solunum Kan basıncı

Yaşam Bulguları İzlenmesi Niçin Önemlidir? Normal dışı durumları belirlemek Değişikliklere göre uygun tedavinin zamanında belirlenmesi Uygun hemşirelik girişimlerini belirlemek

Yaşam Bulgularının İzlerken Neleri Bilmeliyiz? Normal sınırlarını Hastanın tıbbı öyküsünü, kullandığı ilaçları Belirtilerde değişiklik yaratan çevre koşullarını Ölçüm aletinin doğruluğunu Doğru ölçüm kriterlerini bilmeliyiz.

Yaşam Bulgularının Takip Sıklığı Hasta kabulünde, muayeneye hazırlarken, Cerrahi işlem öncesi ve sonrası (sıklık artar) Tanı işlemlerinden önce ve sonra Doktor istemine uygun zamanlarda Kalp ve solunum sistemini etkileyen ilaçların uygulamasından önce ve sonra Hastanın durumunda ani bozulma olduğunda Yaşam belirtilerini etkileyebilecek girişimlerden önce ve sonra Kan ve kan ürünleri transfüzyonundan önce, transfüzyon süresince ve sonrasında Hasta kendisinde bir farklılık hissettiğinde

Yaşam Bulguları Alınırken Dikkat Edilecekler Noktalar 1 Yaşam bulgularını, belirli zamanlarda alma hastaya bakım veren hemşirenin sorumluluğudur ve onun tarafından alınmalıdır. Elde edilen veriler, bir önce alınan verilerle karşılaştırılmalıdır. Böylece elde edilen verilere göre hastanın sağlık durumu değerlendirilmiş olur.

Yaşam Bulguları Alınırken Dikkat Edilecekler Noktalar 2 Hastanın tıbbi tanısı, tedavisi ve aldığı ilaçları bilmek gerekir. Bu faktörler yaşam bulgularını etkiler. Çevresel koşullar bilinmelidir. Doğru ölçüm yapılmalıdır. Kullanılan aletler doğru çalışmalıdır Yaşam bulguları sistematik bir şekilde düzgün aralıklarla alınmalıdır.

VÜCUT SICAKLIĞI

Sıcaklık: bir cisimde bulunan ısı enerjisi miktarıdır. Isı: bir maddenin moleküllerinin kinetik ya da potansiyel enerjilerinin toplamıdır. Isı bir enerji, sıcaklık ısının ölçümünü ifade eder.

İnsan organizmasının işlevsel olabilmesi için belirli düzeyde ısı enerjisine gereksinimi vardır. İnsan organizması 35-40 °C arasında canlılığını sürdürebilir. Vücut sıcaklığı 1- iç sıcaklık (core temperature):37,1°C 2- yüzey sıcaklılığı (surface temperature) değişken

Vücut Sıcaklığının (yüzey sıcaklılığı) Ölçüldüğü Bölgelere Göre Normal Değerleri SÜRE ORAL YOL 36.5-37.5°C 3-5 dak AKSİLLER YOL 36-37 ° C 5-10 dak REKTAL YOL 37-38 ° C 2-4 dak TİMPANİK 1-2 san

Vücut Sıcaklığının Düzenlenmesi 1- Sinirsel kontrol Sıcaklığı düşürmede -vazodilatasyon -terleme -ısı üretiminin azaltılması Sıcaklığı artırmada -vazokontriksiyon -piloereksiyon artması

2- Derinin Görevi Vücudun yalıtım sistemidir Deri ısıyı toplar ve dağıtır. Deri ısı duyusunu alır. 3- Terleme

ISI ÜRETİMİ Bazal metabolizma hızı Kas çalışması Tiroid hormonları Sempatik sinir sistemi gibi yapılar etkiler

ISI KAYBI 1- RADYASYON: ışınım 2-KONDİÜKSİYON: iletme 3- KONVEKSİYON: hava akımı 4-EVAPORASYON: buharlaşma

RADYASYON(ISI IŞINLARI): İnsan vücudu, ısı ışınlarını tüm doğrultulara yayar. Normal oda sıcaklığında, çıplak bir kişiden ısı kaybının % 60 ndan ısı ışınları sorumludur. Vücut ısısı çevredeki ısıdan yüksekse, ısı ışınları vücuttan çevreye doğru yayılır. Koyu renkli, kapalı ve kalın giysilerin giyilmesi, radyasyon yoluyla gerçekleşen ısı kaybını azaltır.

• KONDÜKSİYON: Vücut yüzeyinin havaya ve temas ettiği cisimlere doğrudan ısı iletmesi (ısı alış verişi) sonucu gerçekleşen ısı kayıplarıdır.Sıcaklık ,sıcak alandan soğuk alana doğru geçer Ateşi yükselen hastalara uygulanan ıslak-soğuk duş ya da kompreslerin amacı, kondüksiyon yoluyla vücut ısısını düşürmektir. 

• KONVEKSİYON: Hava akımının etkisiyle vücuttan ısı kaybedilmesidir. Sıcaklık önce kondüksiyon yoluyla havaya yayılır sonrada hava akımıyla uzaklaştırılır. Odanın pencerelerini açarak, yürüyerek, koşarak, soğuk hava ve soğuk suya maruz kalındığında, konveksiyon yoluyla ısı kaybı gerçekleşir.                                       

• BUHARLAŞMA(evaporasyon): Vücuttan su(ter) buharlaşırken, buharlaşan 1 gram suya karşılık 0.58 kalori ( ısı ) kaybedilir. Yüksek çevre ısısı nedeniyle radyasyon ve kondüksiyon ile ısı düşürülemediği gibi vücuda ısı alınır. Bu koşullarda, vücudun ısıdan kurtulması için tek yol buharlaşmadır.                           

Vücut Sıcaklığını Etkileyen Faktörler Yaş Fiziksel aktivite Hormonal faktörler Günlük ısı döngüsü Stres Çevre ısısı Beslenme Uyku hali Kanama Vazodilatör ve sedatif maddelerin alınması

VÜCUT SICAKLIĞININ ÖLÇÜMÜNDE KULLANILAN ARAÇLAR Civalı Cam Termometre Elektronik Termometreler Isıya Dayanıklı Bantlar Timpanik Membran Termometreleri

Civalı Cam Termometreler Silindir, boğum ve hazne bölmesinden oluşur. Oral, aksiller ve rektal yoldan ölçümde kullanılır Her hastanın kendi derecesi olması tercih edilmelidir. Dezenfeksiyonu gerekir. Civalı cam termometre kırılması durumunda önlem alınmalıdır.

Cam termometrenin sıcaklığının düşürülmesi

Elektronik Termometreler Yaklaşık 25-50 saniye içinde ölçüm yapar.

Isıya Dayanıklı Bantlar En yaygın olarak karına ya da alına uygulanır. Isıya göre, bant üzerinde renk değişikliği olur.

Tek Kullanımlık Termometreler Esnek, plastik bir şerit üzerinde 50 tane benek bulunan bir termometredir. Benekler ısı ile renk değiştirirler. Saklama koşulları önemlidir.

Timpanik Membran Termometreleri Dış kulak yolu 1/3 dış kısmına yerleştirilir. Kulaktaki timpanik membrandan yayılan kızılötesi ışınımı ölçme temeline dayanırlar. 1-2 sn ölçüm yapar

VÜCUT SICAKLIĞININ YÜKSELMESİ (ATEŞ) PREKSİ:vücut sıcaklığının normal sınırların üstüne çıkmasıdır. Ateş başlarken hastada: üşüme,titreme, piloereksiyon, vazokonstriksiyon, soğukluk solukluk, nabız hızında ve solunum hız ve derinliğinde artma görülür. Ateşli Durumda: deri ısınır, deride kızarıklık, vazodilatasyon, susama huzursuzluk, iştahsızlık halsizlik, ve kas ağrısı görülür

Vücut ısısı 41°C ye yükseldiği duruma HİPERPREKSİ denir. Vücut ısısı 42 °C ye ulaştığında beyinde sinir hücreleri ölür. 44 °C de solunum merkezi hasar görür, doku proteinleri yıkılır, enzimler inaktive olur ve ölüm oluşur.

HİPERPREKSİDE (Yüksek ateş) HEMŞİRELİK BAKIMI Yaşam bulgularının sık kontrolü (her 30 dak.) Kan vb kültür örneği alma Hastayı yakından izleme Çevre ısısını düzenleme Soğuk uygulama yapma (titreme evresi hariç) Yeterli sıvı alımını ve beslenmesini sağlama Oksijen tedavisi uygulama,aktiviteyi kısıtlama Ağız bakımı İlaç tedavisi uygulama(antipretik, antibiyotik…)

Ateş Şekilleri- 1 1- Aralıklı (intermittent) ateş:gün içinde normal ve yüksek olarak ölçülür. Dönemler halinde birbirini takip eder. Sabah düşük, gece yüksek izler. 2- Dalgalı (Remittent) Ateş: vücut sıcaklığı normalin üstündedir. Gün içinde 2°C üstünde dalgalanma gösterir.

6- Ters (İnvers) Ateş: sabah sıcaklık yüksek, akşam daha düşüktür. Ateş Şekilleri - 2 3-Sürekli (constant) Ateş: sürekli yüksek ve dalgalanma 2 °C den azdır. 4- Tekrarlayan ( Relapsing, Rekürrent) Ateş: en az 24 saat normal sıcaklık, ancak sonra tekrar yükselir. 5-Ondülans Ateş: vücut sıcaklığı birkaç gün içinde yavaş yavaş yükselir. Bir süre yüksek kaldıktan sonra, birkaç gün içinde yavaş yavaş düşer. 6- Ters (İnvers) Ateş: sabah sıcaklık yüksek, akşam daha düşüktür.

Ateşin Düşmesi Krizis: Ateşin aniden normal vücut sıcaklığına düşmesidir. Liziz: Ateşin derece derece normal değere ulaşmasıdır.

VÜCÜT SICAKLIĞININ DÜŞMESİ HİPOTERMİ : Vücut iç sıcaklığının normal değerin altında olmasıdır. 1- HAFİF HİPOTERMİ: iç sıcaklık 35- 32° C’ dir. Üşüme, titreme, soğukluk, solukluk, kas işlevi azalır, metabolizma yavaşlar, dalgınlık hali, koordinasyon kaybı, sakinlik oluşur.

2- ORTA HİPOTERMİ: İç sıcaklık 32- 26°C dir. Titreme durur. Zihinsel ve fiziksel aktivite yavaşlar. Uykuludur. Nabız yavaşlamıştır. 3- ŞİDDETLİ HİPOTERMİ: İç sıcaklık 26°C nin altındadır. Nabız bradikardik, aritmik ve zayıftır. Solunum yavaşlar, koma halindedir. 25 °C nin altında ölüm oluşur.

Oral Yolla Vücut Sıcaklığının Ölçülmesi Termometre dil altında sağda yada solda3-5 dk bekletilir.

Oral Yol İle Vücut Sıcaklığı Ölçülürken Dikkat Edilecek Noktalar Hastanın kişisel termometresinin olması gerekir. Ağızdan ısı ölçülmeden yarım saat önce sıcak veya soğuk sıvı alınmamalıdır. Termometrenin civalı haznesi dil altına konmalıdır. Dudaklar kapalı olmalı, fakat dişler sıkılmamalıdır.

Oral Yolla Isının Alınamadığı Durumlar- 1 Bilinci yerinde olmayan hastalarda Dispnesi olan hastalarda Yeni doğan ve Çocuklarda Yaşlılarda Psikiyatri hastalıklarında İstemsiz kasılması olan hastalarda

Oral Yolla Isının Alınamadığı Durumlar-2 Ameliyat sonrasında Ağız ve burun ameliyatı olan hastalarda Ağız içinde yara ve enfeksiyonu olanlarda Sürekli oksijen tedavisi alanlarda Yemek yeme, sigara içme ve sakız çiğneme sonrasında ölçüm yapılmamalıdır.

Rektal Yol İle Vücut Sıcaklığının Ölçülmesi Vücut ısısı, rektal yoldan alınacağı zaman 2-4 dk bekletilir. Yetişkinlerde lateral ya da prone pozisyon kullanılır.

Rektal Yolla Sıcaklığın Ölçüldüğü Durumlar Bilinçsiz ve zayıf hastalarda, bebek ve çocuklarda kullanılır Üst solunum yolu hastalıklarında Kalp hastalıkları Psikiyatrik hastalıklar Ağız ameliyatlarından sonra Ağız enfeksiyonlarında

Rektal Yol İle Vücut Sıcaklığının Ölçülmesinde Dikkat Edilecek Noktalar-1 Rektal yolla ölçüm yaparken derecenin anüse daha rahat yerleşmesi için termometrenin civa hazneli balonu yağlanmalıdır. Yetişkinde: 3,8 cm Çocuklarda: 2,5 cm Bebeklerde:1,25 cm yağlandıktan sonra anüsten içeri yavaşça yerleştirilmelidir

Rektal Yol İle Vücut Sıcaklığının Ölçülmesinde Dikkat Edilecek Noktalar-2 Yerleştirme sırasında hastaya derin solunum yapması söylenmelidir. Bu şekilde anal sfinkteri gevşer. Ölçüm sonrası kayıt yapılırken mutlaka rektal yoldan olduğu belirtilmelidir.

Rektal Yolla Sıcaklığın Ölçülmediği Durumlar Rektal kanamalarda Rektum ameliyatları Doğum Loğusalık devresinde Devamlı olarak çocuklarda rutin bir yol olarak Bebeklerde Diyare durumlarında

Timpanik Yolla Vücut Sıcaklığının Ölçülmesi Birkaç saniye içinde ölçüm yapılır. Yapılan araştırmalarda 3 yaşın altındaki çocuklarda güvenirliğinin düşük olduğu saptanmıştır.

Aksiller Yol İle Isı Ölçülmesi En sık kullanılan bölgedir Enfeksiyon bulaşma olasılığı düşüktür. Her hastanın bir derecesi olmalıdır Normal değeri 36 -37 º C, kalış süresi 5-10dak. Koltuk altı terli olmamalıdır. Koltuk altında enfeksiyon ya da yara olmamalıdır. Hasta dinlenmiş durumda olmalıdır.

NABIZ

Nabız: kalp atımlarının arterlerde yaptığı dalgalanma hareketidir. Nabız: Kalbin sol ventrikülünün sistolü sırasında aortaya attığı kanın damar duvarına yaptığı basıncın deri yüzeyinden hissedilmesidir.

Stroke Volüm: kalbin sol ventrikülünün bir sistolde aortaya attığı kan miktarıdır. (yetişkinde 60-70 ml) Kardiak output: kalbin bir dakikada aortaya pompaladığı kan miktarı Kardiak Output: Stroke volüm x Nabız hızı

Nabzın Özellikleri Nabzın Hızı (Sayısı) Nabzın Ritmi Nabzın Hacmi (Volümü)

Nabzın Hızı (Sayısı) Yaş Nabız Hızı Sınırları (Nabız / dk.) Ortalama Yeni doğan 120-160 140 bebeklerde 90-140 115 okul öncesi 80-110 95 Okul çağı 75-100 adölasan 60-90 75 Yetişkin 60-100 80

Nabzın Hızını Etkileyen Faktörler Etkisi Egzersiz Kısa sürede nabzın hızını arttırır, uzun normalden düşük olmasına neden olur. Ateş Nabzın hızını arttırır. Akut ağrı, anksiyete Sempatik uyarı nedeniyle nabzın hızını arttırır. Uzun süren yoğun ağrı Parasempatik uyarı nedeni ile nabzın hızını azaltır. İlaçlar (digitaller ve atropin) Hızı azaltır. Kan kaybı Hızı arttırır. Postural değişiklik (Yatma) Postural değişiklik (Ayakta durma/oturma)

Cinsiyet:Kadınlarda erkeklerden 7-8 atım fazladır. Uzun boylu ve zayıflarda daha yavaş, Uzun süreli sıcak uygulama, kan basıncının düşmesi nabzı artırır Vücut ısısının yükselmesi nabzı artırır.(0,6°C yükselme, nabzı 7-8 atım artırır) Sempatik uyarı artırır. Parasempatik azaltır.

Nabız hızı Taşikardi: nabız hızının 1 dakikada 100 ün üzerinde olması Bradikardi: nabız hızının 1 dakikada 60 ın altında olmasıdır.

Nabzın Ritmi Kalp atımları birbiri ardına düzenli aralıklarla olur. Buna regüler nabız denir Aritmi: Atımları düzensiz, eşit aralıkla olmayan nabıza aritmik nabız denir. Nabız defisiti: Radyal ve apikal nabız arasındaki farktır Bigemine nabız: Nabzın her normal vuruşunun ardından bir ekstra sistol alınmasına bigemine nabız denir.

Nabzın Hacmi (Volümü) Nabzın hacmi, kalbin kasılma gücünün kaba bir göstergesidir. Sol ventrikülün her kasılmasında perifere gönderdiği kan miktarını göstermektedir. Nabız palpe edildiğinde kolayca bulunmalıdır. Filiform nabız(ipliksi nabız): Nabzın şiddetinin, dolgunluk hissinin azalmasına veya kaybolmasına filiform nabız denir.

Nabız Alınan Arterler

Radyal Nabız Alma Yeni yatan hastalarda, kalp hastalarında ve aritmi durumunda nabız 1 dakika sayılır. Regüler bir nabız, 30 saniye süresince sayılır, çıkan sayı 2 ile çarpılarak nabız sayısı bulunur.

Apikal Nabız Alma Kalbin apeksinden steteskop ile alınan nabızdır. 1 dakika sayılır. Apeks: Midklavikular hat ve 5. interkostal aralık kesişim noktasıdır.

Apikal-Radial Nabız Alma Kardiovasküler sisteme ilişkin hastalıklarda, apikal ve radial nabız aynı anda iki kişi tarafından alınır ve birlikte değerlendirilmelidir.

NABIZ ALINIRKEN DİKKAR EDİLECEK NOKTALAR 1. Egzersiz ve yemeklerden yarm saat sonra alınmalı 2.kalp ilaçlarından önce ve sonra , aritmilerde,2-3 yaş altı çocuklarda nabız kalbin apeksinden alınmalı ve tam 1 dakika sayılmalı 3.çocuklarda nabız dereceden önce alınmalı 4.invaziv girişim yapılan arteren nabız alınmamalı.

SOLUNUM

SOLUNUM Solunum süreci: Ventilasyon: solunum İnspirasyon: soluk alma Ekspirasyon: soluk verme Kondüksiyon: solunum yollarından akcigerlere hava hareketi Difüzyon:eritrositler ile alveoller arasındaki oksijen- karbondioksit değişimi Perfüzyon:kan gazlarının pulmoner kapillerden kana doğro yayılması Yetişkinde ventilasyonda 500 ml hava değişimi olur

SOLUNUMUN DÜZENLENMESİ Solunum arteriyel kandaki O2 , CO2 ve Hidrojen konsantrasyonuna göre düzenlenir. Solunum merkezi medulla oblangatadır. Burası istemli olarakta serebral korteks tarafından kontrol edilir. Duyu sinirleri de bu merkezi uyarır.

Solunumu etkileyen faktörler-1 Yaş Nabız hızı Egzersiz Vücut ısısı: sıcaklıkta 0,6 °C derecelik artış solunum hızında dakikada 4 artışa neden olur. Ağrı Anksiyete

Solunumu etkileyen faktörler-2 Sigara Vucudun pozisyonu İlaçlar Beyin travması Anemi Pnömotoraks

Solunum Hızı Yenidoğanda : 30-35 atım/dk 0-1 yaş:26-40 1-6 yaş: 20-30 6-11 yaş:18-24 11-16 yaş:16-24 Yetişkin: 16-20 İler yaş:12-24

Solunumla ilgili terimler Öpne (Eupnea): Normal solunumdur. Gürültüsüz,düzenli ve eforsuzdur. Her bir solunum arasında dinlenme periyodu vardır. Taşipne(takipne): Solunum sayısının 20 nin üstünde olmasıdır. Bradipne: Solunum sayısının dakikada 12'nin altına düşmesidir. Apne: Solunumun geçici olarak durmasıdır.

Hipoksi : hücre ve dokuların yeterli oksijen alamamasıdır. Dispne : güç solunum hızlı ve yüzeyel solunum vardır. Burun kanatları solunuma katılır. Ortopne pozisyonu vardır. Siyanoz: oksijen yetersizliğinde deri ve müköz membranların kirli mavimsi mor renk almasıdır.

Hipoventilasyon: solunum hız ve derinliğinin birlikte azalmasıdır Hiperventilasyon: solunum hız ve derinliğinin birlikte artmasıdır. Kusmaul solunum: solunum anormal biçimde derinleşmiş ve derinliği artmıştır.düzenlidir.diyabetik ketoasidozda görülür. Cheyne- stokes solunum: yavaş ve yüzeyel başlar, derece derece derinliği artar, sonra yavaşlar ve tekrara yüzeyelleşir. 10-20 sn lik bir apne dönemi görülür.beyin kanamalarında görülür. Biot solunum: takipne, apne ve düzenli şeklinde sırayla devam eder.

Solunumun ölçümü Hastanın radyal (radial) arterinden tutulur. Kolu göğsüne getirilir. Nabız sayılıyor hissini uyandırarak solunum sayılır.

ARTERİYEL KAN BASINCI

Tanımı Kalbin ventriküllerinde artere atılan kanın arter duvarına yaptığı basınçtır. Sistolik kan basıncı (Büyük Tansiyon): kalbin sol ventrikülü sistolde iken, kanın büyük bir basınçla arteriyel sisteme pompalanması anında duyulan en yüksek basınçtır. Diastolik Basınç (Küçük Tansiyon): ventrikül diyastolü sırasında arter duvarındaki daimi olan basınca denir. Nabız basıncı: sistolik basınç ile diastolik basınç arasındaki farka denir. Ortalama değeri 30-50 arasında olmalıdır.

Kan basıncını etkileyen hemodinamik faktörler 1- kan basıncını artıran faktörler Kardiyak autputun artması Periferik vasküler direncin artması Kan volümünün artması Kanın viskositesinin artması 2- kan basıncını düşüren faktörler Kardiyak autputun azalması Periferik vasküler direncin azalması Kan volümünün azalması Kanın viskozitesinin azalması

Kan Basıncına Etki Eden Faktörler Kalıtım Yaş Cinsiyet Irk Şişmanlık Stres Egzersiz Pozisyon Sigara İlaçlar Yüksek dozda alkol Sodyum alımı Şeker hastalığı Sempatik sinir sistemi uyarımı Gün boyunca görülen değişiklikler

Kan Basıncının Yaş Değişiklikleri (mm Hg) Yenidoğan 75/50 1-2 yaş 99/65 4-6 yaş 100/60 10-12 yaş 110/60 16-18 yaş 120/65 Yetişkin 120/80

Yetişkinde Normal Kan Basıncı Sistolik basıncın:110-120 mm-Hg Diastolik basıncı: 60-80 mm-Hg

KAN BASINCI DEĞİŞİKLİKLERİ Hipertansiyon: sistolik 140 ve diyastolik 90 mmHg üzerinde olmasıdır Hipotansiyon: Sistolik basıncın 90, diastolik basıncın 50 mmHg' nin altında olduğu tansiyondur.

Kan Basıncı Ölçme Yöntemi Kan basıncı direkt (arter içinden) ve dolaylı yöntemle ölçülür. Dolaylı yöntemle ölçmede sfigmomanometre ve steteskop kullanılır. Tansiyon ölçerken seri halde duyulan seslere KOROT-KOFT sesleri denir. Üzerine basınç yapılmış arter, serbest bırakıldığında duyulan ilk ses sistolik, sesin kaybolduğu noktadaki basınç diastolik basınçtır.

Tansiyon Aletlerindeki Ortak Bölümler Lastik Borular Puvar (Lâstik pompa) Vida (Hava Ayar Düğmesi) Manşet Manometre

Tansiyon Aleti Bölümleri

Tansiyon Aletlerinin Çeşitleri Aneroid (yaylı) manometreli tansiyon aleti

Tansiyon Aletlerinin Çeşitleri Civa Manometreli Tansiyon Aleti

Tansiyon Aletlerinin Çeşitleri Elektronik Manometreli Tansiyon Aletleri

Kan Basıncı Ölçümünde Dikkat Edilecek Noktalar-1 Ölçüm yapılacak kolda yaralanma, enfeksiyon, kadınlarda mastektomi (memenin tamamen çıkartılması) geçirmiş taraf, böbrek dializi için fistül ve intranevöz infizyon olmamalıdır. Birey rahat ve dinlenmiş (beş dakika), yarım saat öncesine kadar yiyip içmemiş ve yorucu faaliyet yapmamış olması gerekir.

Kan Basıncı Ölçümünde Dikkat Edilecek Noktalar-2 Manşetin genişliği, kolun çevresinin bir buçuk katından fazla olmamalıdır. Manşetin içindeki lâstik kesesinin (manşon) boyu fazla olmamalıdır. Manşet küçük olursa, tansiyon yüksek alınır. Steteskop, manşetin altına sokulmamalıdır.

Kan Basıncı Ölçümünde Dikkat Edilecek Noktalar-3 Manşetin altında giysi olmamalıdır. Hastanın kolu, kalp hizasında (düzeyinde) olmalıdır. Tansiyon değerinden emin olmak için yapılacak tekrar ölçümde, kolun alt tarafındaki dolaşımın normale dönmesi için 1-2 dakika beklenir. Kan basıncını ayaktan popliteal arterden alınmasında, hastaya yüz üstü (prone) pozisyonu verilir.

Kan Basıncının Ölçüldüğü Yerler Koldan Bacaktan

Steteskop (Dinleme aleti)

Oskültasyon Yöntemi İle Tansiyon Ölçülmesi

YAŞAM BULGULARININ KAYDEDİLMESİ Hastaya ait yaşam bulguları ve diğer bilgiler hemşire gözlem kağıdına kaydedilir

Hastanın Adı Soyadı: Yaş: Yatak No: Bölüm: Cinsiyet: Tarih Saat Tansiyon (mmHg) Nabız (dk) Derece (C°) Solunum Aldığı Sıvı Çıkarttığı Sıvı