KANAMANIN KONTROLÜ ve ŞOK DURUMLARINDA İLK YARDIM

Kanama tipleriKanama tipleri Kanamada ilkyardımKanamada ilkyardım Şok tipleriŞok tipleri Şok belirtileriŞok belirtileri Şokta ilkyardımŞokta ilkyardım KAPSAM

Normal erişkinde toplam 5-6 litre bulunurNormal erişkinde toplam 5-6 litre bulunurİşlevleri: –Taşıma –Koruma –Isı düzenleme % 20 kayıp hayati tehlike oluşturur!% 20 kayıp hayati tehlike oluşturur! KAN

İç kanamaİç kanama Dış kanamaDış kanama –Atar damar –Toplar damar –Kılcal damar KANAMA

YARALANMA VEYA BİR HASTALIK SONUCU YARALANAN ORGANLARDAN KANIN DAMARDAN DIŞARI ÇIKIP ORGANLARIN YA DA VÜCUT BOŞLUKLARININ İÇİNE AKMASINA “İÇ KANAMA” DENİR. DALAK, KARACİĞER, BÖBREKLER ÖZELLİKLE TRAFİK KAZALARI SONUCU YARALANABİLİR. MİDE ÜLSERİNDE VE BAŞKA NEDENLERLE MİDE İÇİNE KARIN BOŞLUĞU İÇİNE OLAN KANAMA BU GRUPTADIR. DIŞ GEBELİKTE KARIN İÇİNE OLAN KANAMA DA İÇ KANAMADIR. BU GİBİ DURUMLAR HAYATİ TEHLİKEYE SOKAN DURUMLAR OLUP EN KISA ZAMANDA EN YAKIN HASTANEYE GÖNDERİLMESİ, ŞOK DURUMUNUN ÖNLENMESİ VE UYGUN GRUPTAN KAN VERİLMESİ (KAN TRANSFÜZYONU) GEREKLİDİR. KANIN AKTIĞI YERE GÖRE BEYİN KALP AKCİĞERLER DALAK AORTKARACİĞER BÖBREKLER İÇ KANAMALAR

KANAMA SONUCU GÖRÜLEN BELİRTİLERİ KISACA ŞÖYLE ÖZETLEYEBİLİRİZ.  BAYGINLIK HALİ.  BAŞ DÖNMESİ.  YÜZDE, DUDAKLARDA VE PARMAK UÇLARINDA SOLUKLUK OLUR.  DERİ NEMLİ VE SOĞUKTUR.  NABIZ HIZLI VE ZAYIFTIR. GÜÇLÜKLE HİSSEDİLİR. BUNA İPLİK GİBİ NABIZ DA DENİR.  SOLUNUM HIZLIDIR.  SANKİ HAVA ALAMIYORMUŞ GİBİ BİR HİS (HAVA AÇLIĞI) OLUR.  ŞUUR AZALIR VE EN SONUNDA KAYBOLABİLİR.

KAN DAMARDAN VÜCUT DIŞINA ÇIKMIŞTIR. GENELLİKLE YARALANMALAR SONUCU OLUR. DIŞ KANAMALAR

BURADA KANAMA SIZMA ŞEKLİNDEDİR. HERHANGİ BİR ÖNLEM ALMADAN KANAMA, KENDİLİĞİNDEN DURABİLDİĞİ GİBİ ÜZERİNE PANSUMAN KOYUP BASTIRMAKLA VE O KISMI YUKARI KALDIRMAKLA KOLAYLIKLA DURUR. KANAYAN DAMAR CİNSİNE GÖRE KILCAL DAMAR (KAPİLLER DAMAR) KANAMALARI

KAN SIZAR, TAŞAR BİÇİMDE OLUP KOYU KIRMIZI RENKTEDİR. ARTER KANAMALARINA GÖRE KANAMANIN DURDURULMASI DAHA KOLAYDIR. TOPLARDAMARLAR İÇİNDE KANIN BASINCI AZ OLDUĞUNDAN, KANAYAN YER ÜZERİNE PANSUMAN KOYUP ÜZERİNDEN SARILMASI VE O KISMIN YUKARI KALDIRILMASI GENELLİKLE KANAMAYI DURDURUR. TOPLARDAMAR (VEN) KANAMALARI

KALP ATIMLARINA UYGUN OLARAK FIŞKIRIR BİÇİMDE OLUR. AÇIK KIRMIZI RENKTEDİR, HEMEN DURDURULMALIDIR. KANAYAN KOL YA DA BACAĞIN KALP SEVİYESİNİN YUKARISINA KALDIRILMASI KANAMAYI AZALTIR. ATARDAMAR (ARTER) KANAMALARI

SeviyeSeviye SabitlemeSabitleme Direkt baskıDirekt baskı Baskı bandajıBaskı bandajı PozisyonPozisyon TurnikeTurnike KANAMADA İLKYARDIM

YARA UFAK VE KANAMA AZ İSE YARA ÜZERİNE TEMİZ BİR MENDİL YA DA PANSUMAN KOYUP PARMAĞINIZLA DAKİKA KADAR BASTIRILIR. YARANIN ÜZERİNDE OLUŞAN KAN PIHTISI KESİNLİKLE SİLİNMEMELİDİR. YOKSA TEKRAR KANAMA BAŞLAYABİLİR. PARMAKLA BASINÇ YAPMA

YARALI VE KANAYAN KISMIN KALP SEVİYESİNİN ÜZERİNE YÜKSELTİLMESİ İLE KANAMA OLDUKÇA AZALIR VE HATTA DURABİLİR. BULUNDUĞUNUZ YERDE KAYA VARSA ÖRNEĞİN KANAYAN BACAĞI BUNUN ÜZERİNE KOYABİLİRSİNİZ. BULUNDUĞUNUZ YER MEYİLLİ İSE BACAĞI MEYİLLİ YUKARISINA GELECEK ŞEKİLDE YATIRINIZ KANAYAN YERİN YÜKSEKTE TUTULMASI (ELEVASYON)

Yaranın üzerine 8-10 gazlı bez üst üste konur Sargı bezi 2-3 tur sarılır Yaranın üzerine rulo sargı bezi konur Sıkarak sarılır BASKI BANDAJI

Son çare! (Baskı bandajı sonuç vermezse)Son çare! (Baskı bandajı sonuç vermezse) Elastik olmayan geniş malzemeElastik olmayan geniş malzeme Tek kemikTek kemik TURNİKE

ORGAN KOPMALARI KOPAN ORGAN UYGUN KOŞULLARDA YETERLİ BİR SAĞLIK KURULUŞUNA 6-12 SAAT İÇİNDE İLETİLEBİLİRSE YERİNE DİKİLDİĞİ TAKTİRDE ESKİ İŞLEVİNİ YERİNE GETİRME OLASILIĞI ÇOK YÜKSEKTİR. DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER: –ISLATMADAN –DONDURMADAN

KAZA SONUCU KOL YA DA BACAĞIN KOPTUĞU DURUMLARDA O UZUV PARÇASINI TEMİZ BİR NAYLON TORBAYA KOYUP AĞZINI KAPATINIZ. BU TORBAYI İÇİNDE 0 DERECEDE BUZ PARÇALARI BULUNAN SU DOLU BAŞKA BİR TORBAYA KOYUNUZ. YARALI İLE BİRLİKTE HASTANEYE GÖNDERİNİZ. YARALANMADAN SONRA GENELLİKLE 6-12 SAAT İÇİNDE KOPAN UZUV YERİNE DİKİLEBİLİR.

KAFA YARALANMALARI

Hipovolemik Şok (Damar içi Sıvı kaybı)Hipovolemik Şok (Damar içi Sıvı kaybı) Metobolik Şok (Damar dışı sıvı kaybı ishal v.b.)Metobolik Şok (Damar dışı sıvı kaybı ishal v.b.) Anaflatik Şok (Allerjiye bağlı)Anaflatik Şok (Allerjiye bağlı) Nörejenik Şok (Sinir sistemine bağlı)Nörejenik Şok (Sinir sistemine bağlı) ŞOK TİPLERİ

Deri Soluk, Nemli ve SoğukDeri Soluk, Nemli ve Soğuk Hızlı (120 üstü), zayıf hissedilmesi zorHızlı (120 üstü), zayıf hissedilmesi zornabız Bitkinlik ve mide bulantısıBitkinlik ve mide bulantısı Aşırı terlemeAşırı terleme Düzensiz solunumDüzensiz solunum Susama hissiSusama hissi Düşük T.A.Düşük T.A. Ani şokta şuur kaybıAni şokta şuur kaybı ŞOK BELİRTİLERİ

ABC değerlendirilir.ABC değerlendirilir. Sık giysiler gevşetilir.Sık giysiler gevşetilir. Ayaklar cm. yukarı kaldırılırAyaklar cm. yukarı kaldırılır Sıcak tutmak için üzeri örtülür.Sıcak tutmak için üzeri örtülür. Yiyecek ve içecek verilmez.Yiyecek ve içecek verilmez. ŞOKTA İLKYARDIM