7. ÜNİTE : DİĞER HARCAMA VERGİLERİ TÜRK VERGİ SİSTEMİ 7. ÜNİTE : DİĞER HARCAMA VERGİLERİ Doç. Dr. İrfan TÜRKOĞLU Zirve Üniversitesi Hukuk Fakültesi

DİĞER HARCAMA VERGİLERİ GENEL TÜKETİM VERGİLERİ KDV GÜMRÜK VERGİSİ ÖZEL TÜKETİM VERGİLERİ ÖTV BSMV ÖİV 8 YILLIK EĞİTİME KATKI PAYI ŞANS OYUNLARI VERGİSİ KAMU MAL ve HİZMETLERİ KARŞILIĞINDA ALINAN HARCAMA VERGİLERİ HARÇLAR DEĞERLİ KAĞITLAR VERGİSİ İŞLEMLER ÜZERİNDEN ALINAN HARCAMA VERGİLERİ DAMGA VERGİSİ

GÜMRÜK VERGİSİ 1615 SAYILI KANUN 1972 - 4458 SAYILI KANUN 5 ŞUBAT 2000 KONUSU: Türkiye’ye İthal Edilen Eşyalar VERGİYİ DOĞURAN OLAY: Gümrük Denetimine Tabi Eşyanın Beyannamesinin Tescili, Tahakkuk Varakasının İmza ve İdarece Tescili, Denetim Dışı Eşyanın Gümrük Hattından Geçirilmesi MÜKELLEFİ: İthal Edilen Eşyanın Sahibi MATRAH: Eşyanın Gümrük Vergisini Ödeme Tarihindeki Normal Fiyatıdır VERGİ TARHI: Gümrük Vergisi giriş beyannamesine dayanılarak alınır. Ödenecek Vergi, Gümrük Giriş Tarife Cetvelindeki Esaslara Göre Hesaplanır TARH ZAMAN AŞIMI: 3 YIL

GÜMRÜK VERGİSİ GÜMRÜK VERGİLERİNİN ÖDENMESİ – MUAFLIK ve İSTİSNALAR Vergi Peşin Olarak Ödenir Ancak Maliye Bakanlığı 6 Ay Erteleyebilir. Erteleme süresince Gecikme Zammı oranında faiz uygulanır. Haksız veya fazla gümrük vergileri 3 yıl içinde geri verilir ve faiz ödenmez, ancak 3 ay içinde ödenmezse faiz ödenir. Çok sayıda Muaflık ve İstisna getirilmiştir (Diplomat, Turizm..).

ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ 4760 SAYILI KANUN 1 AĞUSTOS 2002 ÖTV’nin Kabul Edilmesindeki Etmenler IMF’ye Verilen Taahhüt AB Mevzuatına Uyum Türk Vergi Mevzuatının Sadeleştirilmesi 13 adet vergi ve benzeri yükümlülük uygulamadan kaldırıldı KONUSU: PETROL ÜRÜNLERİ MOTORLU TAŞITLAR TEKEL ÜRÜNLERİ ELEKTRONİK ve BEYAZ EŞYA VERGİYİ DOĞURAN OLAY: MALIN TESLİMİ veya İLK İKTİSABI ÜRÜNLERİN İTHALATI

ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ MÜKELLEF VE SORUMLUSU: MALLARI İMAL, İNŞA veya İTHAL EDEN VERGİLENDİRME DÖNEMİ (ÖTV Mad.14) : PETROL ÜRÜNLERİ: 15’er günlük süreler, Her ay 2 kere vergilendirme dönemi, izleyen 10. güne kadar beyan edilir. MOTORLU TAŞITLAR: Kayıt ve tescile tabi olmayanlar izleyen ayın 15. gününe kadar, Kayıt ve tescile tabi olanlar ilk iktisaptan önce beyan edilir TEKEL ÜRÜNLERİ: İzleyen ayın 15. gününe kadar ELEKTRONİK ve BEYAZ EŞYA: İzleyen ayın 15. gününe kadar İTHALAT DURUMUNDA: Gümrük mevzuatına göre vergilendirilir.

VERGİNİN ALINMA ŞEKLİ, MATRAH, ORAN: ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ VERGİNİN ALINMA ŞEKLİ, MATRAH, ORAN: Tek Aşamalı Bir Vergidir, Üretimin İlk Aşamasında Alınmaktadır. (Bir Defaya Mahsus Olmak Üzere, İlk Teslim ve İktisapta Ödenir.) Tüketiciye yansıtılır Matrah : KDV matrahını oluşturan unsurlardır. Oran: Maktu ve Nispi (%1-145) vergi oranları uygulanır. Yazılı Beyan üzerine tarh olunur. Beyan edildiği gün veya postayı izleyen 7 Gün içinde Tarh edilir Beyanname verme süresi içinde ödenir KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine verilir. 7

İSTİSNALAR: ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ İhracat İstisnası Diplomatik İstisna Askeri Amaçlı İstisna Sakatlara Yönelik Özel Araç İstisnası Antrepo, Serbest Bölge, Transit, Geçici Depolama rejimlerinin uygulandığı mallar VERGİ İNDİRİMİ: ÖTV’ye Tabi Mallar Başka Bir Malın İmalinde Kullanılırsa MB Tarafından Belirlenecek Esaslara Göre Ödenecek Vergiden İndirilir (ÖTV Mad.9). 8

BSMV 1956 6802 Sayılı Gider Vergileri Kanununda düzenlenmiştir. KONUSU: Banka ve Sigorta Şirketlerinin, Finansal Kiralamalar Hariç, Tüm Bankacılık İşlemleri Nedeniyle Lehlerine Aldıkları Paralar. ( Faiz, Komisyon, Prim ) VERGİYİ DOĞURAN OLAY: Bankacılık İşlemleri Nedeniyle Kendi Lehlerine Para Almaları MÜKELLEF: Banka, Banker, Sigorta Şirketleri MATRAH: Nakden veya Hesaben Alınan Paraların Tutarı ORAN: %15 - %0, %1, %5, BEYAN: İzleyen ayın 15. Gününe kadar beyan ve ödeme İSTİSNALAR: Çok sayıda istisna sayılmıştır. Banka içi işlemler, Konut finansmanı işlemleri, KOBİ Kredileri, Koop. Konut Kredileri… (GVK Mad.29) 9

DİĞER ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ ÖZELLİĞİNİ TAŞIYAN HARCAMA VERGİLERİ ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ 1999 Depremi sonrası kabul edildi. Gider Vergileri Kanunu Mad.39’da düzenlenmiştir. KONUSU: TELEKOMÜNİKASYON HİZMETLERİ MÜKELLEFİ: TELEKOMÜNİKASYON HİZMETLERİNİ SUNANLAR MATRAH: HİZMET BEDELİ ORAN: MOBİL (Cep) %25, RADYO TELEVİZYON, KABLOLU YAYIN, SABİT TLF. %15, İNTERNET %5, DİĞER HİZMETLER %15 Bu oranlara ayrıca %18 KDV’de Uygulanacaktır. BEYAN: İZLEYEN AYIN 15. GÜNÜNE KADAR BEYAN EDİLİR ve ÖDENİR. 10

DİĞER ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ ÖZELLİĞİNİ TAŞIYAN HARCAMA VERGİLERİ ŞANS OYUNLARI VERGİ 5602 Sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanun 2007 KONUSU: ŞANS OYUNLARI (Futbol, At Yarışı, Milli Piyango) MÜKELLEFİ: ŞANS OYUNLARI DÜZENLEYENLER (ST,TJK,MP) MATRAH: OYUN TUTARI Tahsil edilen tutardan %18 KDV düşüldükten sonra kalan tutar matrahı oluşturur. ORAN: SPOR MÜSABAKASI: %5, AT YARIŞLARI: %7, MİLLİ PİYANGO ve DİĞER ŞANS OYUNLARI: %10 BK 1 Katına kadar arttırıp, yarısına kadar indirebilir. BEYAN: İZLEYEN AYIN 20. GÜNÜNE KADAR BEYAN EDİLEREK ÖDENİR. 11

HARÇLAR 492 SAYILI KANUN 1964 Bazı Kamu Hizmetlerinin Karşılığı Olarak Alınır. Yargı, Noter, Tapu ve Kadastro, Konsolosluk, Pasaport, Vize, İkamet Tezkeresi, Gemi ve Liman, İmtiyazname, Ruhsatname ve Diploma, Trafik Harçları HARÇ MİKTARLARI: Maktu ve Nispi olarak belirlenmiştir. Her yıl yeniden değerleme oranında arttırılır BK Maktu Harçları 20 Katına (1/2), Nispi Harçları 1 Katına (1/10) Kadar Arttırabilir ÖDEMESİ: MAKBUZ VERİLMESİ : Noter, Yargı, Tapu, Trafik, Konsolosluk H. BASILI DAMGA KONULMASI: Pasaport H. İSTİSNALAR (HK Mad.13,59,74,85,98,119,123,124): Kamu, Vakıf, Dernek, Diplomatik İşlemler, Toplu Konut İpotek İşlemleri, Konut Finansmanı 12

DEĞERLİ KAĞITLAR VERGİSİ 210 SAYILI KANUN 1963 VERGİNİN KONUSU: Hukuki işlemler nedeniyle düzenlenen, bir hususu ispat etmeye yarayan, kanunda belirtilen belge ve kağıtlar: Noter kağıtları (8.30TL), Beyanname, Protesto, Vekaletname, Senet, Pasaport (82.50TL), Yabancı İkamet Tezkereleri, Nüfus Cüzdanı, Aile Cüzdanı, Sürücü Belgesi, Motorlu Araç Trafik Belgesi, Banka Çekleri (5.25TL)…… MÜKELLEFİ: KAĞITLARI İMZALAYANLAR SORUMLULAR: KAĞITLARI İBRAZ EDENLER İMZA EDENLER 13

DAMGA VERGİSİ 488 SAYILI KANUN 1964 VERGİNİN KONUSU: Mal, Servet ve Hizmet Unsurlarına Hukukilik Kazandırmak İçin Düzenlenen, Kanunda Belirtilen Belge ve Kağıtlar Vergilendirilmektedir. Para İçeren Akitlerle ilgili kağıtlar (sözleşme,taahhütname,kefalet), Kararlar ve mazbatalar (ihale kararları), Ticari işletmelerde kullanılan kağıtlar (kar-zarar cetveli), Makbuzlar ve diğer kağıtlar (ücret, harcırah belgeleri), Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar, Beyannameler, Posta ve telgraf havaleleri….. 14

VERGİYİ DOĞURAN OLAY: DAMGA VERGİSİ Kanunda belirtilen kağıtların düzenlenmesi veya Türkiye’de ibraz edilmesi MÜKELLEFİ: Kağıtları imzalayanlar İSTİSNALARI: Öğrenci, asker, işçi, çiftçi ve göçmenlerle ilgili kağıtlar Kurumlar arası kullanılan kağıtlar Çek, tahvil, hisse senetleri, gibi ticari işlerle ilgili kağıtlar Kambiyo senetleri Kredi kartı sözleşmeleri Kuruluş, sermaye artırımı, devir-birleşme işlemleri ile ilgili kağıtlar ……… 15

DAMGA VERGİSİ NİSPİ VERGİ: ORANI: NİSPİ VERGİ: KAĞITLARDA YAZILI OLAN PARA MİKTARI MATRAH OLARAK KABUL EDİLİR. ‰ 1,65 – 9,48 arasında değişir ‰ 9,48 : Sözleşme, Taahhütname, Hak ediş, İpotekli Borç Senedi ‰ 7,59 : Maaş Bordrosu ‰5,69 : İhale Kararları ‰ 1,89 : Kira, İkinci El Araç Satış Sözleşmesi MAKTU VERGİ: Kağıdın Niteliğine Göre Değişir Yıllık GV Beyannamesi: 45,30 KV Beyannamesi: 60,50 KDV, Muhtasar ve Diğer Beyannameler : 29,90 Bilanço: 35 Sigorta prim bildirgesi: 22,30 HER İŞLEM İÇİN AYRI AYRI ALINIR HER YIL YENİDEN DEĞERLEME ORANINDA ARTTIRILIR 16

DAMGA VERGİSİ ÖDENMESİ: MAKBUZ VERİLMESİ İSTİHKAKTAN KESİNTİ YAPILMASI BASILI DAMGA KONULMASI İZLEYEN AYIN 23.GÜNÜ BEYAN– 26. GÜNÜ ÖDEME DAMGA VERGİSİ DEFTERİ TUTMAYANLAR KAĞIDIN DÜZENLEME TARİHİNİ İZLEYEN 15 GÜN İÇİNDE BEYAN EDERLER.

Katılımınızdan dolayı teşekkür ederim...