KONU:HAYVANLARDA BESLENME-BESİN ZİNCİRİ DERS:FEN VE TEKNOLOJİ KONU:HAYVANLARDA BESLENME-BESİN ZİNCİRİ
BESİN ZİNCİRİ
CANLILAR ÜRETİCİLER TÜKETİCİLER (OTÇULLAR) BİRİNCİL (ETÇİLLER) İKİNCİL (HEPÇİLLER) ÜÇÜNCÜL AYRIŞTIRICILAR
ÜRETİCİLER Ekosistemdeki bütün canlılar için besin kaynağıdırlar. Fotosentez yoluyla inorganik maddeleri organik maddelere dönüştürürler. Örn; Bitkiler…
Karbondioksit + Su Besin + Oksijen FOTOSENTEZ OLAYI Karbondioksit + Su Besin + Oksijen
TÜKETİCİLER Bitkisel ve hayvansal maddelerle beslenerek yaşamlarını sürdüren canlılardır. Beslenme biçimlerine göre; otçullar- etçiller- hem otçul hem etçiller (hepçiller) olmak üzere 3 gruba ayrılırlar.
1-Birincil Tüketiciler (Otçullar) Yalnızca bitkiler ile beslenirler. Enerji kaynağı olarak bitkilerin yapısında biriken organik maddeleri kullanırlar. Örn; tavşan-geyik-kuzu-at…vb
OTLA BESLENEN HAYVANLAR ( OTOBUR – OTÇUL HAYVANLAR)
2-İkincil Tüketiciler (Etçiller) Yaşamlarını ot yiyen hayvanları yiyerek sürdüren canlılardır. Örn; Aslan-yılan-yırtıcı kuşlar…vb
ETLE BESLENEN HAYVANLAR ( ETOBUR – ETÇİL HAYVANLAR)
3-Üçüncül Tüketiciler (Hepçiller) Hem bitkisel hem de hayvansal besin maddelerini yiyerek yaşamlarını sürdüren canlılardır. Örn; İnsan-domuz-ayı…vb
HEM ET HEM DE OTLA BESLENEN HAYVANLAR ( HEPÇİL HAYVANLAR)
AYRIŞTIRICILAR (Çürükçüler) Bitki ve hayvan kalıntılarını parçalayarak, hem kendi besinlerini sağlarlar hem de çeşitli kimyasal maddeleri ayrıştırarak yeniden canlılar tarafından kullanılabilir hale getirirler. Örn; Bakteriler, mantarlar…vb
BESİN ZİNCİRİ Otçullar Etçiller Hepçiller Üreticiler Ayrıştırıcılar
ENERJİ AKIŞI Canlılar tüm yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar. Ekosistemde güneşten gelerek üreticiler, otçul tüketiciler, etçil tüketiciler ve ayrıştırmacılara doğru giden, her canlıda değişime uğrayan ve tek yönlü olan bir enerji akışı mevcuttur. Canlılar tarafından kullanılan enerjinin bir kısmı çevreye ısı olarak verilir.
Enerji Akışı Enerji Kaybı Birincil Tüketici İkincil Tüketici Güneşten gelen enerji Üreticiler % 10 % 1 % 0,1 %100 % 90 % 0,9 % 9
Güneş’ten alınan enerjinin yaklaşık %10’u bitkilerin dokularında depolanır. Eğer bir hayvan bitkiyi yerse elde ettiği enerjinin sadece %10’luk kısmını yeni dokuların yapımında, hayatsal faaliyetlerin devamında, vücut ısısının korunmasında ve hareket için kullanılır. Bir kısmı da dışkı ve üre atımı olarak kaybedilir.