Sistem Yaklaşımı
Ne öğrenilecek Sistemin tanımı. Sistemin Temel özellikleri Sistemin yapısı Sistem Geliştirme süreci Yazılım sistemleri Yazılım Geliştirme süreci
Sistemin tanımı Sistem, bir amaca yönelik olarak bir araya gelen ve aralarında düzenli ilişkiler bulunan öğelerin oluşturmuş oldukları bir bütündür Sistem yaklaşımı, sistem ve alt sistemlerin uyumlu, verimli bir biçimde çalışmalarını sağlar Sistem yaklaşımı, proje yönetiminde bir düşünce yolu olup projenin başarılı yönetimi için gereklidir Sistem yaklaşımı sorunu bir bütün olarak ele alan ,hedefleri ve amaçları düzenleyen ve sonucu değerlendiren bir yaklaşımdır
Sistemin temel özellikleri Her sistem alt sitemlerden oluşur. Sistem içinde yer alan daha küçük sistemler alt sistemler olarak adlandırılır. Bir alt sistem diğer alt sisteme doğrudan ve ya dolaylı bağlıdır. Alt sistemler kendi içinde bir bütünlük oluşturan ve kapsamı içinde oldukları sistemin amacı doğrultusunda çalışan sistemlerdir.
Sistemin temel özellikleri-devamı Her altsistemin amacının gerçekleştirilmesi bütün olarak sistemin amacının gerçekleştirilmesidir Birbirleri ile doğrudan ve ya dolaylı olarak bağlı olan sistem bileşenlerinin her hangi birisindeki değişiklik tüm sistemin faaliyetini olumlu veya olumsuz yönde etkileyebilir
Sistemin temel özellikleri-devamı Sistemin etkinliği ve verimliliğini değerlendirmek için sistemin amaçlarının iyi tanımlanmış ve ölçülebilir olması gerekmektedir. Her sistemin yapısı farklıdır. Yapılarına göre sistemler açık ve kapalı; canlı ve cansız; doğal ve yapay ola bilir.
Sistemin temel özellikleri-devamı Sistemin ve altsitemlerin girdisi,işlem süreci ve çıktısı vardır. Her hangi bir altsistemin girdisi diğer bir altsistemin çıktısını ve herhangi bir altsistemin çıktısı diğer bir alt sistemin girdilerini oluşturablir Sistemde varolan girdi, çıktı ve işlem unsurları o sistemin genel yapısını oluşturur. girdi çıktı İşlem Verimlilik Tasarruf karlılık Bilgi Çevre enerji Bilgi Geri besleme Sistemin genel yapısı
Sistemin genel yapısı Sistemin girdileri; 3 grup: Bilgi- sistemin temeli ve yüküdür; sistemin yükü örneğin, bir hastanedeki hastalar, bir okuldaki öğrencilerdir Sistemin işlevini etkileyen çevresi; çevre, denetim dışı etkilerden oluşur. Bunun değiştirilmesi mümkün değildir. Ama sistemin tasarımında bu etkiler göz önüne alınmalıdır; yerçekimi, yasalar, iktisadi durum… Enerji- para, yönetim, insan gücü, araç-gereç… İşlem bölümü; Bu bölümün amacı sistemin amacı ile eşdeğerlidir. Çeşitli girdileri önceden tanımlanmış bir çıktıya dönüştürme işlemi yapar. Sistemin başarısı sistemin güvenilir olmasına bağlıdır. Sistemin güvenilir olması ise çıktıyı üretebilmesidir. Sistemin çıktıları: örn., bir otomobil fabrikasında belirli bir zamanda üretilen otomobil sayısı ve kalitesidir
Sistemin yapısı
Sistem geliştirme süreci Sistem geliştirme aşağıdaki 5 aşamada gerçekleştirilir. Ön çözümleme Sistem çözümlemesi Sistem Planlaması Sistemin tasarımı Sistemin uygulanması İzleme ve değerlendirme- tüm aşamalar boyunca yapılması gereken sürekli bir görevdir
Ön çözümleme Projenin temel belgeleri hazırlanır; belgelerde proje programında belirtilen hususların ön çözümlemesi yapılır Sorunun çözümü için , ön çözümleme sonuçları ortaya konulur. Ön çözümleme sonuçları: Hedeflenen sistemin amacı, görevleri, maliyet, ve diğer gerekler Sorunların tanımı ve çözüm yolları Sistemin bölümleri ve görevlerinin tahlili Geçici bir proje yapısının hazırlanması Projenin tümüne ilişkin zaman ve maliyet tahmini yapılması Bunun sonunda hazırlanan ön çözümleme raporunda sistem çözümlemesine gerek olup olmadığı belirtilir
Sistem çözümlemesi Görevler, ön çözümlemede belirlenmiş bulunan sistemden türetilir ve düzenlenir. Görev türü ve niteliği çözümlenir; sorunlar, stratejiler, hedefler belirlenir; Ön çözümlemedeki çözüm yollarına dayanılarak öngörülen bir tasarı geliştirilir Sistem ve bölümlerinin işlevleri ve sistemin çevresi çözümlenir Bilginin toplanması, tahlili, yorumlanması, düzenlenmesi ve çerçevesinin belirlenmesi yapılır Sistem değişikliklerinin olası etkileri incelenir; Proje taraflarına sistemin verimliliği ve ekonomikliği konusunda bilgi vermek için taslak hazırlanır; Taslak, sistemin planlanması aşamasında “çalışma planı” olarak kullanılabilecek biçimde hazırlanmalıdır Tüm görevler sıralanmalı ve zayıf noktalar belirlenmelidir Bilgisayar donanımı ve yazılımı konusundaki görüşler de taslakta yer almalıdır
Sistem planlanması Proje şemalarının tanımlanması ve sistemin niteliklerinin belirlenmesinde aşağıdakilerden yararlanılır: Sistemin gerekçesi Sistemin teknik özellikleri Sistemin bölümleri ve basamakları Deneme Sistemin çalıştırılması programı
Sistemin tasarımı Önceki aşamalarda belirlenen ve çıkarılan sonuçlar tüm ayrıntılarıyla işlenip gerçekleştirilir Yeterlik denemeleri yapılır İlk prototip kullanım koşulları altında denenir. Eğer gerçekleşme olumlu ise uygulama belgeleri hazırlanır
Sistemin uygulanması Sistem uygulamaya konulur Sistemin bölümlerinin kurulma (uygulama) sırası, çalışanlar ve araçlar konusundaki bilgiler, uygulama ile ilişkin hususlar belirlenir Bu aşama için el kitapları, belgeler, işletme kılavuzları, eğitim programları hazırlanmalıdır Tüm koşullar yerine getirildikten sonra sistemin denenmesi yapılır
Sistem Yaklaşımına örnek-ders yönteminin belirlenmesi
Sistem Yaklaşımı-Ders yönteminin belirlenmesi (a) Hedef kitlenin nitelikleri ve konu alanının dikkate alınması Öğrencinin temel bilgisi, ilgisi, tutum ve becerilerinin dersin tasarımı üzerinde önemli etkisi olacaktır. Dersin konusu da tasarımda etkilidir. (b) Öğrenicilerin uygun alanda bilgi ve becerilerinin değerlendirilmesi Dersi ala bilmek için öğrenciler belirli asgari bilgilere sahip olmalıdırlar. Yüksek öğretime girişin sınavsız veya kolay olması sonucu bazı öğrencilerde yeterli bilgi olmaya bilir. Onlara gereken bilgi ve becerilerin öğretilmesi için ders uygun yönde tasarlanmalıdır. (c) hedeflerin/öğrenme çıktılarının ifade edilmesi Dersin hedefleri/ öğrenme çıktıları, öğrencinin kazanması gereken yeni bilgileri, becerileri içermelidir. Bunlar öğrenicilerin kendileri tarafından, öğretmenler tarafından ifade edilebilir
Sistem Yaklaşımı-Ders yönteminin belirlenmesi (d) Uygun öğretim yöntemlerinin seçilmesi Hedefleri ve öğrenme çıktılarını belirledikten sonra uygun öğretim/öğrenme yöntemleri seçile bilir. Amaca ulaşmak için çok fazla böyle yöntemler mevcuttur. Uygun yöntemlerin bulunması araştırma ve deneyime dayalıdır (e) Dersin veya müfredatın işlenmesi Sistemin bir sonraki öğesi dersin gerçek uygulamasıdır. Buraya dersin yapılması ile ilgili tüm araç-gereçler, seçilmiş öğretim stratejisi, destek iletişim araçları ve malzemeler, dersin sorunsuz yapılması için gereken her şey dahildir. Daha sonra dersin nasıl işleneceği hakkında ayrıntılı kitapçıklar hazırlanması mümkündür
Sistem Yaklaşımı-Ders yönteminin belirlenmesi (f) Sonuçların analizi ve değerlendirilmesi Önceki aşamaların analizi ve değerlendirilmesi gösteriyor ki, öğrenicinin bilgi ve becerisinin gelişmesi için öğrenicilerin ihtiyaçlarına, bilgi ve deneyimlerine bireysel yaklaşılmalıdır. Öğrencinin başarısı dersten önce ve sonraki değerlendirmelerle belirlenebilir. Bu değerlendirmeler dersin hedeflerine/ öğrenme çıktılarına kesinlikle uygun olmalıdır. Hedeflere ulaşmadaki başarısızlıklar, dersin tasarımcılarını tüm sistemi yeniden gözden geçirmesini, zayıf halkanın bulunmasını, iyileştirmenin nerelerde yapılabileceğinin öğrenilmesini gerektirir. Dersle ilgili geri bildirimler, öğrenici ve öğretmenlerin birlikte çalışması bütün dersin yeniden değerlendirilmesini sağlamış oluyor ve döngüsel ders geliştirme sürecinin temelini oluşturur.