Çoklu Zeka Teorisi.

... konulu sunumlar: "Çoklu Zeka Teorisi."— Sunum transkripti:

1 Çoklu Zeka Teorisi

2 ÖĞRETİM TEKNİKLERİ

3 ÜNİTE KAZANIMLARI 1. Eğitim ve öğretim sürecinde kullanılan farklı tekniklerin olduğunu fark eder. 2. Konu alanının içeriğine uygun öğretim tekniklerini belirler 2. Konu alanının içeriğine uygun öğretim tekniklerinin ne şekilde uygulanacağını kavrar

4 Öğretim Tekniği Nedir ? Öğretim materyallerini sunma ve öğretim etkinliklerini yapılandırma şeklidir. Teknik, öğretim stratejisi ve öğretim yöntemi doğrultusunda belirlenir. Bir bakıma belirlenen yöntemin uygulamaya sokulan halidir. Ör: Tartışma yöntemini tercih eden bir öğretmenin , beyin fırtınası tekniğini derslerinde uygulaması gibi.

5 YÖNTEM TEKNİK İLİŞKİSİ
Hedefe ulaşmak için izlenen kısa yol Yöntemi uygulamaya koyma biçimi Tasarım Uygulama Hedeflere ulaşmak için öğretme- öğrenme sürecini desenleme, planlama Desenlenen, planlanan düşüncelerin uygulamaya aktarılmasında izlenen yol

6

7 BAZI ÖĞRETİM TEKNİKLERİ

8 ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİ

9 ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME TEKNİĞİ
İnsanların düşünme biçimleri üzerinde araştırmalarıyla düşünmeyi öğretme konusunda öncülük yapan De Bono, insanların yaygın 6 düşünce biçimi kullandığını belirtmektedir.

10 ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME Sistematik düşünme, farklı yönleri görme , doğru karar verme becerilerini geliştirmek adına uygulanan bir tekniktir. Özellikleri -Öğrencilerin aynı konuya farklı açılardan bakmalarını sağlar. -Öğrenciler düşüncelerini; duygularını, mantığını, bilgisini, yaratıcılığını şapkanın rengine göre biçimlendirirler. -Tekniğin uygulanmasından önce şapkaların anlamları ve tekniğin nasıl uygulanacağının somut örneklerle sınıfa anlatılması gerekmektedir.

11 ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME 2.Beyaz Şapka: Tarafsızlığı ve objektifliği temsil eder. Hangi bilgilere sahibiz? Hangi bilgiler eksik? İhtiyacımız olan bilgiyi nasıl elde ederiz? 2.Kırmızı Şapka: Tutkuları, duyguları, sezgileri temsil eder. Kırmızı şapka düşünceye duygusallık katar. Bu olay, durum, öneri, sorun vb. hakkında neler hissediyorum?

12 ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME 3.Siyah Şapka: Siyah renk, olumsuzlukları ve karamsarlıkları çağrıştırır. Bir kararın alınması durumunda tehlikeleri temsil eder. Siyah şapka kötümserdir. Negatiflik taşır. Bu önerinin bize zararları neler olabilir? 4.Sarı Şapka: Sarı renk güneşi çağrıştırır, aydınlıktır. Olumlulukları, avantajları, o kararın alınması durumunda sağlanacak yararları ve fırsatları temsil eder. Sarı şapka iyimserdir; pozitiflik taşır. Bu olayın bize sağlayacağı çıkarlar(yararlar) neler olabilir?

13 ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME 5.Yeşil Şapka: Yeşil renk, çimen, bitki ve bereketi akla getirir. Yeni fikirler, yaratıcılık ve üretkenliği temsil eder. Bir kararın alınması durumunda daha farklı nelerin yapılacağını temsil eder. Bu konudaki değişik önerilerimiz neler olabilir? 6.Mavi Şapka: Mavi her şeyin üstündeki gökyüzünün rengidir.Mavi,tarafsızlığı,sakinliği ve hakim olmayı akla getirir.Mavi şapka düşünme sürecinin düzenlenmesi ve kontrolüyle ilgilidir.Serinkanlı bir biçimde karar vermeyi temsil eder. Ne oldu? (geçmiş) Ne oluyor? (şimdi) Sonra neler olmalı? (gelecek)

14 ALTI ŞAPKALI DÜŞÜNME Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Uygulanması
Konu belirlenir. Öğrenciler “U” yarım daire ya da grup biçiminde oturtulur. Şapkalar öğrencilere temsil ettiği fikirlerle belirtilerek dağıtılır ve takmaları istenir Öğrenciler şapkanın temsil ettiği renk doğrultusunda fikir beyan ederler . Gerekçelerini ortaya koyarlar Hiçbir düşünce eleştirilmez İkinci turda , şapkalar yer değiştirilir. Bu sefer takılan renk doğrultusunda fikirler ortaya konur. Böylece öğrenciler bir olaya farklı bakış açılarının olduğunu fark ederler

15 Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Yararları
-Öğrencilerin bilimsel düşünme ve problem çözme becerilerini geliştirir. -Yaratıcı düşüncelerin ortaya çıkmasını sağlar. -Etkili bir iletişim ortamı yaratır. -Çok yönlü düşünmeyi sağlar. -Konuşma ve dinlenme becerisini geliştirir. -Öğrencilerin etkin katılımını ve etkin öğrenmelerini sağlar. -Öğrenci giydiği şapkanın gerektirdiği biçimde düşünce üretmeye çalıştığı için düşünceleri sadeleştirebilir. -Karar verme sürecini hızlandırır. -Tartışmalardan kaçınmayı sağlar. -Empatiyi geliştirir.

16 Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Sınırlılıkları
-Konu iyi seçilmezse yöntem etkin kullanılamaz. -Öğrenci tarafından iyi anlaşılmaz ise, amacına ulaşamaz. -Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur. - Konu zorsa düşünceler ortaya koymada öğrenciler zorlanabilir.

17 GÖRÜŞ GELİŞTİRME TEKNİĞİ

18 GÖRÜŞ GELİŞTİRME Eğitim ortamında bir konuda yapılan düşünce alışverişinde, Kişinin kendi görüşünü diğer görüşlerden de yararlanarak savunmasını , geliştirmesini ve ya değiştirmesini, Karşı çıktığı görüşü benimsemesini sağlayan bir öğretim - öğrenme tekniğidir. 

19 GÖRÜŞ GELİŞTİRME UYGULANIŞI
Beş ayrı kartona ya da tahtaya ; yazılır Tartışılacak konu tahtaya yazılır ve öğrencilere bir süre düşünme fırsatı verilir. Öğrencilerin kendi görüşlerini gösteren kartonun altında (tahtada) yer alması istenir. Öğrenciler yerini aldıktan sonra tartışmaya başlanır. Öğrencilerin bulundukları noktada neden durduklarını, açıklamaları, birbirini dinlemeleri ve ikna etmeye çalışmaları sağlanır. Öğrencilerin arkadaşlarının açıklamalarından etkilenip etkilenmedikleri sorulurken, ikna olanların yerlerini değiştirmeleri ve başka görüşün önünde durmaları sağlanır. Neden görüşünü geliştirdiği (geliştirdiği) sorulur Konunun yeterince tartışıldığına emin olunduğunda tartışma sona erdirilebilir. Kesinlikle katılıyorum Katılıyorum Fikrim yok Katılmıyorum Kesinlikle katılmıyorum

20 YARARLARI Öğrencilerin bütün halinde katıldıkları bir çalışmadır.
Öğrencilere kendi görüşlerini ifade etme, bu görüşleri gerekçeleriyle savunma ve fikir değişikliği yapma olanağı tanır. Öğrencilere, diğer düşüncelere saygı duymayı, yeni fikirlere açık olmayı öğretir. Öğrencilerin bir konuyla ilgili değişik bakış açıları oluşturmalarını ve konuya eleştirel olarak bakmalarını sağlar. Öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini artırarak derse aktif katılımlarını sağlar. Sınıf içinde zevkli ve eğlenceli bir ortam oluşmasını sağlar.

21 PANEL Genellikle kişiden oluşan küçük bir grubun, bir konuyu büyük bir grubun karşısında tartıştıkları tekniktir. Genellikle güncel konuların tartışıldığı panelde, öncelikle panelistler izleyicilerle diyaloga girmeden konuyu tartışırlar, daha sonra izleyicilerle iletişime girilir. Konuşmacılar ya konunun uzmanıdır, ya da önceden hazırlıklı olarak panele katılırlar. Lider her bir paneliste dakika zaman tanır ve ilave sorular sorup açıklamalar yapabilir.

22 KOLLEGYUM Panelin bir başka uygulama şeklidir.
Panel , soru soran (İZLEYİCİ) ve cevap veren (UZMANLAR) olmak üzere iki gruptan oluşur . Uzman grubun açıklamaları sadece izleyici sorularına bağlı olarak sürdürülür

23

24 ZIT PANEL Kollegyumun sınıfta uygulanan şeklidir.
Bu teknik genellikle daha önce öğrenilmiş konuların tekrarında uygulanır. Sınıf ikiye bölünür. Bu gruplardan biri soru diğeri cevap grubudur. Grupların önceden hazırlık yapmalarında yarar vardır. Amaç, öğrencilerin ilgisini çekmek, yaratıcı düşünme güçlerini geliştirmektir. Kısmen tartışılmış ancak yeterince açıklığa kavuşmamış konular bu teknikle tartışılarak daha anlaşılır hale getirilebilir.

25 ROL OYNAMA Görüşleri, duyguları anlamaya yardımcı olmak ve empati duygusunu geliştirmek amacıyla kullanılır. Kişi bir başkasının yerine kendisini koyarak rolünü gerçekleştir. Özellikleri Bütün öğretim kademelerinde kullanılabilir. Öğrenci merkezlidir. Öğrencilerin gerçek yaşamdaki insan rollerini yaparak yaşayarak öğrenmelerini sağlar. Yaparak yaşayarak öğrenme temellidir.

26 ROL OYNAMA Yararları Öğrencilerin sosyalleşmesine katkı sağlar.
Öğrenme ortamını eğlenceli kılar. Öğrencileri tanıma fırsatı verir. Etkin katılımı üst düzeye çıkarır. Bireyin kendi duygularını keşfetmesini sağlar. Farklı çözümleri görmelerini sağlar. Empati ve grup iletişimi gibi becerileri geliştirir. Sınırlılıkları Zaman alıcıdır. Bazen sınıf kontrolü zor olabilir. Aynı öğrenciler gönüllü olabilir, bazı öğrencilerin isteksizliği söz konusu olabilir.

27 YARATICI DRAMA

28 YARATICI DRAMA Yaratıcı drama, “bir grup çalışması içinde kişilerin bir yaşantıyı, bir kavramı, belirli bir konu ya da temaları yaşayarak, canlandırarak, oynayarak öğrenmelerini sağlayan bir süreç, eğitsel bir ortam” olarak tanımlanır. Yaratıcı drama, kişilerin sosyal beceriler kazanmaları için kullanılan ve önerilen en önemli eğitim tekniklerinden biridir. Rol oynama tekniğinden farkı; yaratıcı drama da kişi kendi rolünü (içinden geldiği gibi) oynarken (doğal drama ) , rol oynamada kişi başkasının rolünü oynar (biçimsel drama)

29 YARATICI DRAMA YARARLARI
a.     Yaratıcılığı ve hayal gücünü geliştirir b.     Zihinsel kapasiteyi geliştirir c.     Kendilik kavramının gelişmesinde katkı sağlar, d.     Bağımsız düşünme ve karar verme becerisi gelişir, e.     Duyguların farkına varılması ve ifade edilmesini sağlar, f.     İletişim becerilerine olumlu katkı sağlar, g.     Sosyal farkındalığın artması ve problem çözme yeteneğinin gelişmesini sağlar, h.     Sosyalleşme süreçlere olumlu katkılar (arkadaşlık), j.     Öğretmenle çocuklar , öğrencilerle- öğrenciler arasında olumlu ilişkilere katkı sağlar, k.     Genel öğrenci performansına olumlu etki olur. l. Aktif öğrenme ortamı oluştur

30 SİMÜLASYON / BENZETİŞİM)
Gerçeğinin tehlikeli veya imkansız olduğu durumlarda yapay ortamlar düzenleyerek öğrenciye deneyim kazandırmak ve öğrenmeyi soyutluktan kurtarmak için kullanılır. Özellikleri Benzetim bir olayı gerçekmiş gibi ortam düzenleyip öğrencilerin üzerinde çalışma yapmalarını sağlayan bir öğretim tekniğidir. Tehlikeli ya da maliyetli durumlar için kullanılır. Paraşütçü, astronot, dalgıç, sürücü ve pilot eğitiminde kullanılır. Öğrenci merkezlidir. Beceri öğretiminde (psikomotor) kullanımı uygundur.

31 SİMÜLASYON / BENZETİŞİM)
Yararları Kavramları ve ilkeleri yaşama geçirebilmeyi kolaylaştırır. Güdüyü artırır, analiz ve sentez gücünü geliştirir. Bireyin kendini güven duygusunu geliştirmesine katkı sağlar. Maliyetli olmakla birlikte gerçek ortama göre maliyeti azdır. Sınırlılıkları Teknik olarak maliyetli bir tekniktir. İyi hazırlanmayan benzetim ortamları gerçeğini yansıtmayabilir.

32 ANOLOJİ ( metafor) Analoji, bilinmeyen bir olayı bilinen bir olayın koşullarında düşünerek, iki olay arasında karşılaştırma yaparak ve ilişkiler kurarak, bilinmeyen olayı anlama sürecidir. Bilinen durum “kaynak”, bilinmeyen durum ise ”hedef” tir. Hedefe ulaşmak için var olan kaynaklardan çağrışım yapılır.

33 ANOLOJİ Yararları Öğrencilerin eğitim ortamına aktif katılımını sağlar, bilimsel düşünme ve problem çözme yeteneklerini geliştirir. Öğrenenlerin düşünme yeteneklerini ve yaratıcılılarını geliştirir. Bilimsel kavramların öğrenilmesini sağlar. Bilinmeyenleri akla uygun hale getirir. Kavram yanılgılarını düzeltmede etkilidir. Sınırlılıkları Çok iyi planlanması gerekir. Hedeflenen olaya uyan bir örnek vermek bazen zor olabilir. Verilen örnek, öğrenciler tarafından yanlış anlaşılabilir. Öğrenciler yeterli bilgi, beceri ve ön bilgilere sahip değilse hedeflerin gerçekleştirilmesi mümkün değildir.

34 ANOLOJİ

35 DİKKAT ! Simülasyon- benzetişim tekniği zaman zaman (ANALOJİ / METAFOR) tekniği ile de karıştırılmaktadır. Metafor tekniğinde daha önce öğrenilenlere benzetme varken (beynin cevize, kan hücrelerinin nar tanelerine benzemesi vb.) simülasyon tekniğinde ortamı gerçeğine benzetmek ve gerçeğine uygun bir ortam yaratmak söz konusudur.

36 MİKRO ÖĞRETİM Deneyim kazandırmak, eleştirel ve yansıtıcı düşünme becerileri geliştirmek, özellikle öğretmen adaylarına hizmet öncesi eğitimde uygulama yapma olanağı sağlamak için kullanılır. Uygulanışı Bir mikro ders planlanır / hazırlanır. Mikro ders gerçekleştirilirken kayda alınır. ( 5-20 dk) Alınan kayıtlar tüm sınıfın katılımıyla izlenip, incelenir. Böylelikle deşifre edilip dönüt elde edilir. Dönütler ışığında mikro ders yeniden düzenlenir ve tekrar mikro ders gerçekleşir. Düzeltme ve iyileştirmelerle birlikte mikro dersin son biçimi kaydedilerek tekrar dönüt alınır. Bilinmesi Gerekenler Öğrenci merkezlidir. Mesleki deneyim kazandırma ve uygulama olanağı sağlar. Uygulamayı yapan hem yansıtıcı hem de eleştirel düşünme becerilerini geliştirir. Uygulamayı değerlendiren ise ölçüte göre değerlendirme yaparak eleştirel düşünme becerisi kazanır.

37 EĞİTSEL OYUN Öğrenilen bilgileri pekiştirmek ve bu bilgilerin rahat ve neşeli bir ortamda tekrarını sağlamak amacıyla kullanılır. Bu sayede sınıf içi çalışmalar monotonluktan kurtarılarak daha ilgi çekici hale getirilir. Bilinmesi Gerekenler Öğrenci merkezlidir. Öğretmenin ortamı değiştirmesi ve neşeli hale getirmesi esastır. Öğretmen öğrencilere danışma hizmeti verir, gerekirse hakem olur.

38 EĞİTSEL OYUN Örneğin, 4’ün katlarının pekişmesini sağlamak için şu şekilde bir eğitsel oyun tasarlanabilir. Öğrenciler sırasıyla birer birer sayarken ( 1,2,3, BOM, 5,6,7 BOM,…) dört ve dördün katlarında «bom» diye bağırırlar. Şaşıran öğrenci yanar ve tahtaya çıkar. Daha sonra bunlara komik cezalar verilir.

39 OYUNLARIN SEÇİMİ VE UYGULANMASINDA ÖNEMLİ HUSUSLAR
Öğretmen, sınıf içinde eğitsel oyunlardan başarılı bir şekilde yararlanabilmek için dikkatli ve titiz bir hazırlık yapmalıdır. Oyunlar, bütün öğrencilerin rahatça anlayıp etkin katılımlarını sağlayacak düzeyde basit ve gerçekten ilginç olmalıdır. Oyunun kuralları sınıftaki herkesin katılımına izin verebilmeli ve oyunun belli bir amacı olmalıdır. Öğretmenin diğer önemli bir rolü, oyunu sürekli kontrol etmesi ve ilgi göstermesidir. Öğretmen her oyuna bir ders saatinin beş ya da on dakikasını ayırmalı ve genellikle bu etkinliklere dersin ortasında ya da sonunda yer vermelidir.  Oyun oynanırken, zayıf öğrenciler hata yaptığı zaman üzerinde durulmaması ve herkesin etkin olarak oyuna katılımını sağlanmalıdır

40 İSTASYON TEKNİĞİ

41 İSTASYON Yarım bırakılan bir işi tamamlamak, önceden yapılan işleri ileri götürmek, etkinlik zenginliği sağlamak ve bir ürün ortaya çıkarmak için kullanılır. Kullanımı Sınıfın önünde üç ila beş masa aralıklı biçimde yerleştirilir. Her masa bir istasyondur. Yapılacak etkinliğe göre istasyonlara isim verilir. Afiş hazırlama, öykü , şiir , slogan vb. Oluşturulan gruplar bu masalara geçerek belirlenen işi yapmaya başlar. Yaklaşık 10 dakika sonra o masadaki işi yarım bırakarak sıraya göre diğer masaya geçerler ve orada yarım bırakılan işe devam ederler. En sonunda her grup her masayı dolaştıktan sonra en son geldikleri masadaki işi tamamlarlar.

42 İSTASYON Özellikleri Öğrenci merkezlidir.
Tüm sınıfın katılımını gerektirir. Öğrencilere birlikte çalışma olanağı tanır. Yararları Öğrencilere birbirlerini tanıma fırsatı verir. Başlanmış bir işe katkı getirmeyi ve yarım kalan bir işi bitirmeyi öğretir. İlgi ve güdülenmeyi artırır. Çekingen öğrencilerin de öğretim sürecine aktif katılmasını sağlar. Özgüven duygusunu geliştirir.

43 KONUŞMA HALKASI

44 KONUŞMA HALKASI Empati, iletişim, kendini ifade etme, farklı görüşlere saygı gösterme, duygularla düşünceleri ayırt etme becerilerini kazandırmak amacıyla uygulanır. Kullanımı Öğrencilerin bir konu,durum,olay ya da öyküdeki bir kişinin (kahramanın) yerine kendilerini koyması durumudur. Öğrenciler bir daire şeklinde oturarak kahramanın ne düşündüğü, ne hissettiği gibi konularda herkes sırayla görüşlerini dile getirir. Bilinmesi Gerekenler Öğrenci merkezlidir. Dikkatli dinleme, grup içinde konuşma ve kendini ifade etme gibi becerileri geliştirir. Empati kurma becerisini ve başkalarının görüşlerine saygı duymayı geliştirir. Duyguları ve düşünceleri ayırt etmeyi öğretir.

45 AKVARYUM

46 AKVARYUM Gönüllü konuşmacılar veya konuşmacı iç çemberde.
Dinleyiciler dış çemberde yer  alır. Gönüllü öğrenciler sırayla sandalyeye otururlar ve fikirlerini açıklarlar. Diğer öğrenciler gönüllü konuşmacının fikirlerini eleştiremez ama soru sorabilir. Gönüllü öğrenci istediğinde soruları cevaplar. İşi biten gönüllü öğrenci, dinleyici bölümüne geçer.

47 BEYİN FIRTINASI Eleştiri ve yargılama olmaksızın bir konu üzerinde düşüncelerin söylenmesine, yaratıcı düşüncelerin ortaya çıkarılmasına yarayan bir tekniktir. Beyin fırtınasında üretilen fikirlerin niteliği değil niceliği önemlidir. Değerlendirmede yani süreç sonunda fikirlerin niteliği önem kazanır. Bir problemin çözümlerinin ortaya konmasında, karar alma süreçlerinde katılımın sağlanmasında, bir takım kuralların belirlenmesinde vs. çokça kullanılan bir tekniktir. Bireyler sırayla görüşlerini kısaca ortaya koyarlar. Sırası gelen birey ilk aklına gelen fikri söyler. Fikirler bir yere kaydedilir ve asla eleştirilmez.

48 Beyin Fırtınası Kuralları
Her üye sırasıyla düşüncesini belirtir. Fikirler tükeninceye kadar bu işe devam edilir. Her üye sırası geldiğinde bir tek fikir önermelidir. Daha yararlı olmak için çok sayıda fikir üretilmelidir. Sırası gelen kişi “ PAS” diyebilir. Düşünceler eleştirilemez, küçümsenemez. İlk defa katılanlara cesaret verilmeli, teşvik edilmelidir.

49 Beyin Fırtınası Kuralları
Ortaya atılan fikirler tahtaya yazılır Uzun bir düşünce, üyenin onayı ile kısaltılabilir. Düşünceler bitince oturum tamamlanır. Daha çok üretilen birbirine benzer düşünceler bir grupta toplanır Gerekirse düşünceler oylanabilir ve daha çok üretilen düşünce çözüm yolu kabul edilir

50 16 - BEYİN FIRTINASI Yararları Sınırlılıkları
Yaratıcılığı özendirir ve geliştirir. Sınıf içi etkinlikleri zenginleştirir. Sınıfta canlı ve zevkli bir iklim oluşturur. Gerilimi ve stresi azaltır. Yeni ve orijinal fikirler ortaya çıkmasını sağlar. Grup içerisinde konuşma becerisi gelişir. Her öğrenci etkin bir biçimde katılamayabilir. Hızlı uygulandığı için her öğrenci izlemekte güçlük çekebilir. Dikkat edilmezse insan ilişkileri çabuk bozulabilir. Psikomotor etkinliklerde uygulanması zordur. Analitik düşünmeye uygun değildir. Ters beyin fırtınası: “Küresel ısınmayı nasıl azaltabiliriz?” yerine “Küresel ısınmayı nasıl artırabiliriz?”

51 UZMAN DAVETİ Ele alınan konu ile ilgili uzman kişi konuk olarak sınıfa davet edilir ve konu ile ilgili konuşma yapar. Konu; ilgi çekici, merak uyandırıcı biçimde ve gerekirse soru-cevap şeklinde tartışılarak incelenir. Uzman davetinde amaç öğrencilere sınıf ortamında ilk elden somut deneyimler yaşatmaktır.

52 GEZİ Sınıftaki konularla ilgili olarak yapılan planlı çevre ziyaretleridir. Dikkat Edilecek Noktalar: -Öğrenciye kazandırılacak davranışlar öğrencilerle birlikte belirlenmelidir. -Gezi yapılacak yer bu hedef davranışlara göre önceden belirlenmelidir. -İzinler alınmalı, gezi yapılacak yerde sorulacak sorular önceden -Öğrencilerle birlikte (hedefe ve belirlenen yere göre)gezi planı hazırlanmalıdır. -Gezi plana göre yapılmalıdır. -Geziden sonra, yapılan etkinlikler ve sonuçlar gezinin amaçları doğrultusunda sınıfta tartışılmalıdır.

53 GÖZLEM Gerçek yaşamdaki olayların, nesnelerin, insanların, bir plan dâhilinde izlenmesi ile gerçekleşen bir tekniktir. Gözlem tekniği öğrencilere inceleme olanağı tanımasının yanı sıra gözlem yapılan konuyu kavramayı sağlar. Dikkat Edilecek Noktalar: -Sistematik olmalı ve bir formatı (gözlem formu ve fişi) olmalıdır. Gözleme başlamadan önce hedefler önceden belirlenmelidir. Öğrencilere gözlenecek durum ya da olay ile ilgili önceden bilgi verilmelidir. -Farklı öğrenciler aynı durum ya da olayı gözlemeli sonuçlar karşılaştırılmalıdır. -Gözlemci gözlemi yaparken doğal ortamı bozmamalı, böyle bir durum söz konusu olursa gözlem gizli gerçekleştirilmelidir. -Gözlem sonuçları vakit kaybetmeden kaydedilmelidir.

54 Tabiatta var olan bir şeyin kendi şartlarında incelenmesine “gözlem” denir.
Tabiattaki bir olay, durum ya da varlık araştırmacının oluşturacağı şartlarda incelenirse bu “deney”dir. BUNU DA BİL!

55 GÖRÜŞME Sınıfta işlenen konularla ilgili bilgileri genellikle uzmanlardan elde ederek öğrenmeyi sağlar. Bu teknik öğrencinin uzmanlarla dışarıda görüşmesiyle gerçekleşeceği gibi, sınıfa uzman getirerek de gerçekleşebilir. Sınıfa uzman getirilerek gerçekleşen görüşme tekniğine uzman daveti ismi de verilir. Görüşme tekniğinde amaçlar (hedefler) doğrultusunda sorulacak sorular önceden belirlenir ve bir zaman sınırı konulur.

56 ÖDEV Ödev, öğretmenler tarafından çocukların ders dışı zamanlarda
hazırlamaları için verilen; bazen derse hazırlık ve çoğu kez de derste öğrenilenleri pekiştirme, tekrar, genişletme ve tamamlamayı bazen de değerlendirmeyi amaçlayan çalışmalardır. Yazılı olmakla beraber sözlü ev ödevleri de bulunabileceği gibi, bireysel olmakla beraber grup halinde yapılan ev ödevleri de bulunabilir. Ödevler kullanımına göre bağımsız ve grupla çalışma alışkanlığı kazandırabilir.

57 ÖDEV Faydaları: -Öğrencilere öğrendiklerini pekiştirme ve çeşitli durumlara uygulama olanağı sağlar. İşlenen konuları sağlamlaştırır ve genişletir. -Öğrencinin yaratıcılığını, görev yapma bilincini, kendini kontrol etme duygusunu yani sorumluluk duygusunu geliştirir. -Bireysel farkları ve hızı dikkate almayı sağlar (öğretimi ve öğrenme hızını bireyselleştirir). -Öğrencilerin boş zamanlarını eğitsel ve yararlı çalışmalarla geçirmelerini sağlar (boş zamanların değerlendirilmesi için ödev verilmez. Eğitsel amaçlarla verilir. Böylelikle boş zaman verimli geçirilmiş olur. Bu amaç değil yarardır). -Öğrenciye bağımsız çalışma alışkanlığı kazandırır. -Öğretmen açısından derse iyi bir öğrenci hazırlığı sağladığı gibi ,aynı zamanda iyi bir öğrenmeyi kontrol etme aracı olur.(Ödev yoluyla değerlendirme de yapılabilir.)

58 SERGİ Yazı, şiir, heykel, resim gibi ürünlerin uygun
şekilde yerleştirilerek gözler önüne konulması, incelemeye sunulmasıdır. Öğrenciler, hem ürünleri hazırlarken hem de ürünleri incelerken öğrene bilme fırsatı bulurlar. Öğrenicinin öğrenme sürecindeki etkinliklerini paylaşma amacıyla yapılır. Sergiler, grup bilincini ve grupla çalışma alışkanlığını geliştirir. Motivasyonu arttırır. Ürün ve süreç değerlendirmeye olanak tanır.

59 Tutor Destekli Öğretim
Öğrencinin eksik olduğu konularda bireysel destek alması esasına dayanan bir öğretim tekniğidir. Kelime anlamı olarak tutor, özel öğretmen manasına gelse de burada desteği sunan kişi asıl öğretmen değil, üst sınıftan konuya hakim biri, stajer öğretmen ya da etüt öğretmeni olabilir.

60 Bilgisayar Destekli Öğretim
Bilgisayar destekli öğretimde bilgisayar bir öğretici, bir alıştırma yaptırıcı, bir uygulatıcı veya bir olayın benzerini canlandırıcı olarak kullanılır. Öğretim sürecini ve öğrenci motivasyonunu güçlendirir. Kendi kendine öğrenme ilkelerinin, teknoloji özellikle de bilgisayar teknolojisi ile birleşmesinden oluşmuş bir öğretim yoludur. Bilgisayar destekli öğretimde öğretim boyunca öğrenciler bilgisayarda programlanan dersle etkileşim halindeyken öğretmen bir rehber, bilgisayar ise öğrenme ortamı rolünü üstlenir. Bunun için de yazılımlar kullanılır.

61 Bilgisayar Destekli Öğretim
Bilgisayar Destekli Öğretimin Yararları 1) Öğrenme Hızı Öğrenci kendi öğrenme hızına uygun olarak konuyu öğrenme, ihtiyaç duyulduğunda tekrar etme şansına sahiptir. 2) Katılımcı Öğrenme (Etkin Katılım) Belirli aralıklarla öğrencilere verilen geri bildirimler (dönütler) ile öğrencinin sürekli aktif olması ve derse katılması sağlanır. Ayrıca öğrencilere; işlenen konuyla ilgili kişisel performansı hakkında bilgide sunulur. 3) Öğretim Etkinliklerinin Çeşitliliği Görsel ve işitsel öğelerin etkin bir şekilde kullanıldığı alan “Bilgisayar Destekli Öğretim”dir. İstenildiğinde konu anlatılırken sesli ve görüntülü ekler hazırlanabilir. Ayrıca bilgisayar ortamında gerçek hayatta gerçekleşmesi imkansız olan deneyler ve aktiviteler de gerçekleştirmek mümkündür.

62 Bilgisayar Destekli Öğretim
Bilgisayar Destekli Öğretimin Yararları 4) Öğrenci Performansının İzlenebilmesi Öğrencinin konu üzerinde harcadığı zaman ve gösterdiği performans kayıt edilir ve istenildiğinde öğretmene sunulur. Buna göre öğrenci ihtiyaçları belirlenir. 5) Zamandan ve Ortamdan Bağımsızlık Bilgisayar destekli öğretim ortamında öğrencisi istediği konuyu istediği zamanda öğrenebilir, tekrar edebilir. Skinner ‘in programlı öğrenme modeline uygun olarak kullanılabilecek olan bilgisayar destekli öğretim, programlı öğrenmede dile getirilen bireysel farklılıkların dikkate alınmasını, çeşitli zihinsel becerilerin geliştirilmesini, sınırsız tekrar olanağı sağlanarak; kalıcılığın artırılmasını, görsel işitsel uyarıcılar açısından zengin yaşantılar sağlanmasını, öğrenme eksiklerinin tespit edilmesini ve giderilmesini sağlaması önemli yararları arasında sıralanabilir.

63 Bilgisayar Destekli Öğretim
Bilgisayar destekli öğretimde öğretmenin görev ve sorumlulukları öğrenciyi etkin kılan diğer yeni yaklaşımlarla benzerlik gösterir. Öğretmenlerin, kendi konu alanı ile bilgileri çok iyi bilmeleri, öğrencilerin öğrenmelerini kolaylaştırıcı olmaları, grup çalışmalarını organize etmeleri gerekmektedir, Diğer bir söyleyişle öğretmenin görev ve sorumlulukları daha fazladır.

64 Elektronik Öğrenme İle İlgili Kavramlar
E-Öğrenme: Elektronik ortam aracılığı ile yapılan öğrenim-öğretim sürecidir. Uzaktan Eğitim: Farklı mekânlardaki öğrenci, öğretmen ve eğitim materyallerinin iletişim teknolojileri aracılığıyla bir araya getirildiği resmi veya kurumsal bir eğitim faaliyetidir. Network kullanılması şart değil. Başlıca uzaktan eğitim teknolojileri olarak mektup yoluyla öğretim, basılı materyal, radyo, televizyon, audio ve video kasetler, çoklu ortam, bilgisayar destekli eğitim, elektronik posta, internet, veritabanları, uydu teknolojileri ve video konferanslar gösterilebilir. Günümüz teknolojilerinde, e-öğrenme ile birlikte kullanılırsa etkili olur. Uzaktan Öğrenme: Öğretici ve öğrenenin fiziksel olarak ayrı ortamlarda bulunduğu durumlarda gerçekleştirilen öğrenme etkinlikleridir.

65 ÖRNEK KPSS SORULARI

66 KPSS 2012 Bir coğrafya öğretmeni ‘‘Türkiye’de su kaynaklarının verimli kullanımı için hidroelektrik santrallerinin kurulması doğru bir uygulama mıdır?’’ sorusuyla derse başlayarak konuyu, öğrencilerinin tartışmasını ister. Tartışma, sınıfa asılan bir görsel tutum formu kullanılarak gerçekleşir. Öğrenciler tutumlarını bu görsel tutum formunun önünde gerekçeleriyle açıklar. Öğretmen bu yolla öğrencilerine kanıt bulma, dinleme, eleştiriye açık olma gibi özellikleri kazandırmayı hedefler. Öğretmenin bu uygulaması aşağıdakilerden hangisine uygun bir örnek oluşturur? A) Görüş geliştirme B) Konuşma halkası C) Gösterip yaptırma D) İstasyon E) Forum CEVAP: A

67 KPSS 2012 Bir sınıf öğretmeni, Güneş Sistemi’ni işleyeceği derste önceden görevlendirdiği altı öğrenciyi, üzerlerinde gezegen isimleri yazılı kâğıtlarla tahtanın önüne çıkarır. Önündeki kâğıtta Güneş yazan öğrenci ‘‘Ben Güneş’im, Güneş Sistemi’nin merkezinde yer alırım.’’ diyerek etkinliği başlatır. Sonra, sırasıyla diğer gezegenler kendilerini ayrıntılı tanıtarak Güneş etrafındaki yerlerini alırlar ve etkinlik bu şekilde devam eder. Öğretmen bu derste aşağıdaki öğretim yöntem veya tekniklerinden hangisini kullanılmıştır? A) Rol oynama B) Yaratıcı drama C) Gösteri D) Altı düşünce şapkası E) Benzetim CEVAP: A

68 KPSS 2012 Celal Öğretmen Türkçe dersinde, öğrencilerin bazı duygularını anlayabilme ve başkalarının görüşlerine saygı duyabilme özeliklerini geliştirmek için sınıf başkanı seçimini kaybeden bir öğrencinin yaşadıklarını anlatan bir hikâyeyi öğrencilerine anlatır ve canlandırmalarını ister. Daha sonra öğrencilerinden, hikâyede geçen karakterin yerine kendilerini koymalarını ve böyle bir durumda neler hissedeceklerini ve nasıl davranacaklarını paylaşmalarını ister. Celâl Öğretmen, bu etkinlikte aşağıdaki yöntem veya tekniklerden hangisini uygulamıştır? A) Soru-cevap B) Grupla çalışma C) Panel D) Görüş geliştirme E) Konuşma halkası CEVAP: E

69 KPSS 2007 Öğrencilerin paylaşım ve iletişim becerileri ile yaratıcı fikirler üretmelerini geliştirmek isteyen bir öğretmen “Nasıl bir okul düşlersiniz?” diyerek bir tartışma başlatır. Öğrencilerden bu konudaki düşüncelerini açıkça ve bir mantık süzgecinden geçirmeden söylemelerini isteyen bu öğretmenin aşağıdaki öğretim yöntem ve tekniklerinden hangisini kullanması en uygundur? A) Soru-cevap B) Beyin fırtınası C) Altı şapkalı düşünme D) Problem çözme E) Benzetim CEVAP: B

70 KPSS 2012 İlköğretim 6. sınıf İngilizce dersinde Eray Öğretmen,sınıfında aynı hikâyeyi konu alan üç köşe oluşturur. Birinci köşeyi ana fi kir ve yardımcı fi kir bulma, ikinci köşeyi hikâyeyi yeniden yazma, üçüncü köşeyi ise hikâyeyi poster yapma olarak belirler. Köşelere gerekli materyali koyar ve sınıfı üç gruba ayırır. Her grubun köşelerde sırayla onar dakika çalışmasını ister. Eray Öğretmen, bu dersinde hangi yöntem veya tekniği kullanmıştır? A) Konuşma halkası B) Benzetim C) İstasyon D) Köşeleme E) İlgi grupları CEVAP: C

71 KPSS 2011 Derin Öğretmen elinde bir kuklayla sınıfa girer ve kuklayı konuşturarak öğrencilere ‘‘Öğretmeninizi ve arkadaşlarınızı düşünün. Öğretmenleriniz bazen sınıfta arkadaşlarınıza kızabilir ve bu kızgınlıklarını farklı davranışlarla gösterebilirler. Şimdi dörder kişilik gruplar oluşturmanızı istiyorum. Sınıfta öğretmeninizi kızdıracak bir davranışı ve öğretmeninizin bu davranış karşısında vermiş olabileceği tepkileri düşünün. Bu anı istediğiniz şekilde yansıtın.” der ve öğrencilere 15 dakika zaman verir. Derin Öğretmen, bu derste aşağıdaki öğretim yöntem ya da tekniklerinden hangisini kullanmıştır? A) Benzetim B) Örnek olay C) Gösteri D) Beyin fırtınası E) Yaratıcı drama CEVAP: E

72 KPSS 2011 Cemil Öğretmen, sınıfın zeminine bir üçgen çizer ve bu üçgenin köşelerini mutluluk köşesi, mutsuzluk köşesi ve kızgınlık köşesi şeklinde isimlendirir. Daha sonra öğrencilere birkaç örnek durum verir. Verilen durumlarda hangi duyguyu hissederlerse üçgenin o köşesine gitmelerini ve hissettikleri duyguyu ifade eden bir cümleyi yüksek sesle söylemelerini ister. Bu örnekte Cemil Öğretmen, aşağıdaki öğretim yöntem ya da tekniklerinden hangisini kullanmıştır? A) Yaratıcı drama B) Beyin fırtınası C) Eğitsel oyun D) Benzetim E) Rol oynama CEVAP: C

73 KPSS 2012 ‘‘Deniz kirliliğini nasıl engelleriz?’’ sorusuna öğrencilerin çözüm üretmesini isteyen bir öğretmenin, beyin fırtınası uygulama ilkelerine göre aşağıdakilerden hangisini yapması yanlıştır? A) Rahat bir konuşma ortamı oluşturması B) Yeni fi kirler üretmeye cesaretlendirmesi C) Doğru sonucu bulmaya özendirmesi D) Öne sürülen düşüncelerin eleştirilmesini engellemesi E) Fikirlerin değerlendirilmesini en sona bırakması CEVAP: C

74 KPSS 2011 Olası bir savaşta hava bombardıman birliklerinde görev alacak askerler için sanal savaş ortamları oluşturulmuş ve savaş anında ne zaman ne yapmaları gerektiğine ilişkin bilgi ve beceri kazanmaları için eğitim verilmiştir. Bu örnekte askerlere eğitim verilirken hangi öğretim yöntem ya da tekniğinin kullanıldığı söylenebilir? A) Benzetim B) Örnek olay C) Drama D) Programlı öğrenme E) İşbaşında öğrenme CEVAP: A

75 TEŞEKKÜRLER