Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
1
MENENGİT
5
Pia mater,beyin ve omuriliği en ince girintilerine kadar örer
BEYİN ZARLARI (MENİNKSLER) Beyin ve omurilik “Meninks” denilen üç tabakalı bir beyin zarıyla sarılmıştır. En dıştaki tabakaya “Duramater”, ortadakine “Arkanoid”, en içtekine de “Pia mater” denir Pia mater,beyin ve omuriliği en ince girintilerine kadar örer Araknoid ise girintilerin üstünden atlamaktadır. Araknoid ile pia mater arasında bir boşluk bulunur. Bu boşluğa “Subaraknoid aralık” denir Dura mater ile araknoid arasında bir boşluk bulunur. Bu boşluğa da “Subdural aralık” denir Dura mater ile kafa iskeletini oluşturan kemikler arasında kalan boşluğa da “Epidural aralık” adı verilir.
12
Menenjitler; çeşitli mikroorganizmaların neden olduğu, meninkslerin akut ve kronik gidişli inflamatuvar hastalığıdır Beyin ve spinal kordu çevreleyen pia ve araknoid zarın inflamasyonuna menenjit denir.
13
Inflamasyon sonucu araknoid zardaki kılcal damarların bütünlügünün bozulması
ile kan-beyin bariyerinin geçirgenligi artar, sıvı, protein ve lökositlerin beyin omurilik sıvısına geçmesi kolaylasır. Bu arada beyin omurilik sıvısına geçen bakteriler, savunma mekanizmasının olmamasından faydalanarak hızla çogalırlar. Sonuç olarak %10-60 ölümle sonuçlanabilecek, akut ciddi serebral enfeksiyon tablosu ortaya çıkar
14
ETKEN 1-Bakteriyel 2-Viral 3-Tüberküloz 4-Fungal 5-Parazitik
15
AKUT BAKTERİYEL MENENGİT ETKENLERİ-SEPTİK
Streptococcus pneumoniae Neisseria meningitidis Haemophilus influenzae Listeria monocytogenez E. coli Klebsiella pneumoniae Pseudomonas aeruginosa
16
A grubu β hemolitik grubu streptokoklar
Staphylococcus aureus Staphylococcus epidermidis Salmonella spp Bacillus anthracis Enterococcus spp. Brusella melitensis Treponema pallidum
17
MENENGİTE ETKEN OLAN VİRÜSLER VİRAL –ASEPTİK
Enterovirüsler (coxsackievirüs, poliovirüs) Kabakulak virüsu Arbovirüsler Lenfositik koryomenenjit virüsu Herpes virüsler
18
MENENGİTE ETKEN OLAN Mycobacterium
Mycobacterium tuberculosis
19
MENENGİTE ETKEN OLAN MANTARLAR
Candida albicans Cryptococcus neoformans Histoplasma capsulatum Aspergillus Zigomiçesler
20
ÇOK NADİR BİR MENENJİT AMİP MENENJİTİ
ETKENLER Naegleria fowlerii (sık) Acanthamoeba spp. Ilık aylarda salgın Havuz-yüzücü menenjiti Fila olfactoria iletisi Hemorajik-pürülan Kötü prognoz
22
BULAŞMA YOLU VE SÜRESİ Damlacık enfeksiyonu ile bulaşır
İndirekt olarak solunum yolu atıklarıyla veya teze kontamine eşyalarla temas sonucu Menenjit etkeni meninkslere şu yollarla ulaşabilir: 1-Kan yolu. 2-Lenfatik yol. 3-Periferik sinirler yoluyla. 4-Kontakt yolla (komşuluk). 5-İnokulasyon yoluyla.
23
BELİRTİLERİ Baş ağrısı Fışkırır tarzda kusma Eklem ve kaslarda ağrı
Kafa içi basıncında artış (KİBAS) Yaygın damar içi pıhtılaşması (DİC) Ciddi vakalarda taşikardi Hipotansiyon,solunum düzensizliği, şok Hiperestezi Fotofobi İrritabilite (Duyarlılık)
24
Belirtileri 4 Bölümde toplayabiliriz
1-GENEL İNFEKSİYON BELİRTİLERİ 2-KAFA İÇİ BASINCI ARTIŞI BELİRTİLERİ 3-MENENGİAL İRRTİASYON BELİRTİLERİ 4-MENTAL,DUYSAL VE SİNİRSEL BELİRTİLER
25
BELİRTİLERİ 1-GENEL İNFEKSİYON BELİRTİLERİ
Üşüme,titreme ile gelen Ateş Eklem ağrısı, fotofobi, halsizlik, iştahsızlık bulunur Herpes labialis bakteriyel menenjitlerde sık görülür Peteşial, purpurik deri döküntüleri olabilir Özellikle meningokok, Stafilokok endokarditi ve ECHO-9 virus infeksiyonlarında görülür.
26
BELİRTİLERİ Bazı vakalarda makül,papül,peteşi ve ekimoz görülür
Deri altındaki kanamalar küçük iğne ucu büyüklüğünde ise peteşi, büyük ise purpura, 1cm den daha büyük ise ekimoz olarak tanımlanmaktadır
27
BELİRTİLERİ 2-KAFA İÇİ BASINCI ARTIŞI BELİRTİLERİ
İnflamasyona bağlı beyin ödemi serebral kan damarlarında iltihabi reaksiyon ve eksuda nedeniyle gerilip bükülme sonucu baş ağrısı olur. Şiddetli baş ağrısı Fışkırır tarzda kusma Papil ödemi Bebeklerde fontonel bombe (kabarık) şeklinde
28
BELİRTİLERİ 3-MENENGİAL İRRTİASYON BELİRTİLERİ
Meninks ve spinal sinirlerin arka köklerinin inflamasyonuna bağlı olarak hastalarda kas hipertonusu gelişir Ense sertliği vardır. Kernig bulgusu Brudzinski bulgusu pozitiftir
29
İRRİTASYON:Tahriş edici etken nedeniyle deri veya mukozada meydana gelen durum, tahriş
Enflamasyon, inflamasyon, yangı veya iltihaplanma, canlı dokunun her türlü canlı, cansız yabancı etkene veya içsel/dışsal doku hasarına verdiği sellüler (hücresel), humoral (sıvısal) ve vasküler (damarsal) bir seri vital yanıttır.
30
Ense Sertliği Ense Sertliği Kernig bulgusu (ağrı) Brudzinski işareti
(hareket)
31
BELİRTİLERİ ENSE SERTLİĞİ pasif fleksiyonu yapılarak muayene edilir
MÜSPET OLGUDA Pasif harekete direnç,ağrı ve spazm oluşur Mandibula sternuma değdirilemez Derin komadaki hastada ense sertliği alınmayabilir
32
BELİRTİLERİ KERNİG BULGUSU
Sırtüstü yatan hastanın uyluğu 90⁰ fleksion pozisyonuna getirilir. Fleksiondaki bacak extansion haline getirilmeye çalışılır MÜSPET OLGUDA Pasif extansiyon sırasında ağrı Baldır flexör kas grubunun kasılması ile daha fazla extansion yaptırılamaz Diğer bacakta fleksion hareketi görülebilir
35
BELİRTİLERİ BRUDZİNSKİ BULGUSU
Hastanın baş ile birlikte omuzlarında göğse doğru fleksion yapılması ile MÜSPET OLGUDA Uylukta kalçadan Baçaklarda dizden fleksion görülmesidir
37
4-MENTAL,DUYSAL VE SİNİRSEL BELİRTİLER
Hafif bilinç bulanıklığından komaya kadar giden bilinç değişiklikleri görülür Öfori, delirium, ajitasyon bazende apati, depresyon, letarji olabilir Konuşma bozukluğu Göz sinirlerini tutulumuna bağlı olarak görme bozukluğu,Pitozis (göz kapaklarının istemsiz düşmesi) Strabismus (içe doğru şaşılık)
38
4-MENTAL,DUYSAL VE SİNİRSEL BELİRTİLER
Disfaji (yutma güçlüğü), konvülsiyon gelişebilir Mesane paralizisi ve sfinkter bozukluğu sonucu idrar retansiyonu bazen de idrar ve gaita inkontinansı olabilir. Solunum merkezinin etkilenmesi ile solunum felci görülebilir
39
BELİRTİLERİ 4-MENTAL,DUYSAL VE SİNİRSEL BELİRTİLER
Beyindeki eksudasyona bağlı kafa çifti sinirlerinde özellikle 3,4,6,7,8 paralizi görülebilir. Tbc menenjitte sıktır % hastada fokal veya jeneralize nöbetler olabilir Çocuklarda sıklıkla görülür. Tüm bu bulgu ve belirtilerin tümü aynı hastada saptanmayabilir Birkaç bulgunun birlikte olması merkezi sinir sistemi infeksiyonu düşünülmesi için yeterlidir
40
EPİDEMİYOLOJİ Kış mevsiminde fazla görülür Sporadik olarak görülür
Bakteriyel etkenler solunum yolu ile nazofaringeal kolonizasyon yaparlar Bakteriyi alanların büyük bir kısmı aylarca asemptomatik taşıyıcı olarak kalır Hastanın yakın çevresine ve ilgili doktor ve hemsireye profilaksi uygulamak gerekir
41
Nijerya’da 1950’de 93000 kisinin infekte oldugunu bildiren büyük bir epidemide
14000 hasta hayatını kaybetmistir. Bulas solunum yolundan olur
42
Neisseria meningitidis
43
Gram-negative bacteria such as Neisseria meningitidis are a common cause of septicemia.
45
Drug-resistant Streptococcus pneumoniae
46
Streptococcus pneumoniae
Pnömokoklar nazofarinksin normal bakteri florasının bir üyesi olarak kabul edilmez, ancak kolonizasyon-tasıyıcılık bebeklik çagında baslar 2-5 yasında en yüksek seviyesine ulasır (%10-20). Pnömoni veya menenjit olusmasında sorumlu olan seviyesine ulasır (%10-20) Pnömoni veya menenjit olusmasından sorumlu olan pnömokok susu, hastanın nazofarinksine daha önce kolonize olmus suştur Yani bakterinin bir baskasından alınması gerekmez
47
Tasıyıcıların tedavisi gerekmedigi gibi, hastaların izolasyonu veya ilgili saglık personeli ve refakatçilerine antibiyotik proflaksisi gerekmez Beyin omurilik sıvısı rinoresi (burun akıntısı) olanlarda, burun kökünü olusturan kemiklerdeki fraktür sonucu ( Kemik kırılması) zaman zaman yumusak doku ile kapanır, beyin omurilik sıvısının (BOS) burundan sızması durur
48
Kolonizasyonu takiben menenjit olusumuyla sonuçlanan asıl yol, bölgesel müköz
membranın invazyonu ve olusan geçici bakteriyemi ve sonrasında SSS enfeksiyonudur. Bakteriyeminin ortaya çıkması daha çok yetersiz hücresel / hümoral immünitenin olduğu tüm durumlardır
49
Ancak kıs aylarında üst solunum yolu virus enfeksiyonları bu kanalın tekrar açılmasına ve buradan nazofarinkse kolonize olmus pnömokokların kolayca SSS’ ne ulaşmasına neden olur Kronik alkolikler, sigara içenler, immun yetersizligi olanlar, splenektomi olanlar, kompleman defektliler,böbrek hastaları,şeker hastaları,pnömokok enfeksiyonlarına yatkındır.
50
Haemophilus influenzae
H.influenzae çocukların nazofarenks mukozasının normal bakteri florasının bir üyesidir Akut pürülan menenjit etiyolojisinde özellikle çocuklarda önemli rol oynayan H.influenzae tip b tasıyıcılıgı ilk 6 aya kadar olan çocuklarda seyrek, 3-5 yas grubu çocuklarda ise %3-5 civarındadır Eriskin çaglara dogru tasıyıcılık azalır.
51
TEKRAR EDERSEK RİSK FAKTÖRLERİNE GÖRE ETKENLER
İMMÜN YETMEZLİK:S. pneumoniae, N.meningitidis, L. monocytogenes, aerop gram (-) basiller (P. aeruginosa dahil) KAFATASI TABANI KIRIĞI: S. pneumoniae, H. influenzae, grup A β hemolitik streptokok KAFA TRAVMASI – CERRAHİ GİRİŞİM: S. aureus, S. epidermidis, aerop gram (-) basiller ( P. aeruginosa dahil) BOS ŞANTI: S. epidermidis, S. aureus, aerop gram (-) basiller ( P. aeruginosa dahil), P.acn
52
Olguların %80’i 18 serotip ile meydana gelir.
S. pneumoniae Olguların %80’i 18 serotip ile meydana gelir. BOS sızıntısı olan kafatası tabanı kırığı en önemli risk faktörüdür. Splenektomi, diabetes mellitus, alkolizm, multipl miyelom, hipogammaglobulinemi, malnütrisyon, kronik karaciğer ve böbrek hastalıkları diğer risk faktörlerid
53
• Etkin tedavi olanaklarına rağmen;
Mortalite: %5-40 Sekel: %19-30
54
Yenidoğan; E.coli GBS L.monocytogenes • 2 ay-6 yaş; Hib
ETKENLER SINIFLARSAK Yenidoğan; E.coli GBS L.monocytogenes • 2 ay-6 yaş; Hib N.meningitidis (kreş) S.pneumoniae
55
• 6-50 yaş; S.pneumoniae (bireysel) N.meningitidis (asker) • >50 yaş; S.pneumoniae Enterik gram (-) basiller H.influenzae (kapsülsüz) L.monocytogenes
56
MENENGİTE ETKEN OLAN Mycobacterium tuberculosis
Akciğerde bulunan tbc odağından hematojen yayılım sonucu MSS ulaşabilir
57
KOMPLİKASYONLAR Dissemine intravasküler koagülasyon (DIC) akut sürrenal yetmezligi, endokardit, septik artrit, beyin hidropsu, subdural effüzyon, hidrosefali, lokalize ventrikülit, kortikal tromboflebit, saggital sinüs trombozu, epilepsi, zeka geriligi, paralizi, beyin absesi Kranial sinirlerin tutulumu sonucu şaşılık,körlük,sağırlık Felçler
58
KOMPLİKASYONLAR
59
MENİNGOKOKSEMİDE PETEŞİLER
61
MENİNGOKOKSEMİDE PETEŞİLER
62
KORUNMA Aşısı var N.meningitidis H.influenzae
S. Pneumoniae aşıları var
63
TANI kan, idrar ve BOS Kesin tanı için materyal BOS’dur.
BOS'da basınç, görünüm, hücre sayısı, biyokimyasal olarak protein, glikoz ve Pandy bakılmalı, mikrobiyolojik olarak da Gram boyama ve kültür incelemesi yapılmalıdır
65
Bel omurgası beş tane omurgadan oluşmakta olup
lomber ponksiyon, lomber bölge omurları sırttan kalçaya doğru yani yukarıdan aşağıya doğru sayıldığında omur arasından veya 4. ile 5. omur arasından yapılır. Genellikle tercih edilen 4. ile 5. omur arası bölgedir.
67
TANI KIBAS artmışsa LP yapılmaz,beyin fıtığına neden olabilir
BT veya MRG taraması LP ye göre öncelik taşır
68
Menenjit Tipi Glikoz Protein Hücreler Akut bakteriyel düşük yüksek PMN'ler, sıklıkla > 300/mm³ Akut viral normal normal veya yüksek mononükleer, < 300/mm³ Tüberküloz mononukleer ve PMN'ler, < 300/mm³ Mantar < 300/mm³ Malign sıklıkla mononükleer
69
BAKIM Kesin izolasyon sağlanır Yaşam bulguları takip edilir
Ağız,burun boğaz bakımı LP sonrası sırt üstü yatırma ve takip Gavaj veya IV yolla beslenme Hasta tolere ederse yüksek kalorili gıdalarla beslenir
Benzer bir sunumlar
