Your name SAĞLIKLI HASTANE YAPILARI Aslı SUNGUR ERGENOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi.

... konulu sunumlar: "Your name SAĞLIKLI HASTANE YAPILARI Aslı SUNGUR ERGENOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi."— Sunum transkripti:

1 your name SAĞLIKLI HASTANE YAPILARI Aslı SUNGUR ERGENOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi

2 your name Sağlık Yapıları ve Çevrelerinin Sağlık Üzerine Etkileri ‘İyileştiren’ Sağlık Yapıları Sonuçlar

3 your name ‘Sağlık vücudun ve zihnin çalışmasını yöneten çeşitli faktörlerin dengede oluşuna bağlıdır; bu dengeye ancak insan kendi dış çevresiyle uyum içinde yaşarsa ulaşılır.’ Hipokrat ‘Güzelliğin iyileştirici bir gücü vardır.’ Claude Monet Aslı SUNGUR ERGENOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi

4 your name mimari tasarım yoluyla olumlu duygular verilmesinin iyileşme sürecine yardım ettiğine ilişkin deney temelli birçok çalışma bulunmaktadır Mimari tasarım endişeyi ve umutsuzluğu yatıştırabilir, korkuları azaltabilir, stresle başa çıkılmasına yardımcı olabilir, iyileşme sürecini hızlandırıp kullanılan ilaçların azaltılmasına yarayabilir. Hastane tasarımlarının hasta üzerinde belirgin olumlu etkileri bulunmaktadır Sağlık Yapıları ve Çevrelerinin Sağlık Üzerine Etkileri

5 your name Doğayla temasın (bitkiler, peyzaj düzenlemeleri gibi), stres, kolesterol, ağrı ve hastanede kalış süresini azalttığı ve kan basıncını düşürdüğü kanıtlanmıştır. Sağlık Yapıları ve Çevrelerinin Sağlık Üzerine Etkileri Doğal manzara ve seslerin kullanımının, ağrı kontrolünde etkin bir yöntem olduğu, endişeyi azalttığı, cerrahi müdahale sırasında rahatlama sağladığı, kan basıncı ve kalp atış hızını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir.. http://burrp.in.com

6 your name ‘hastane’ kelimesi, steril koridorlar, aletler, ekipman yığınları, üniformalarla koşuşturan personel, asansörlerde sıralanmış tekerlekli sandalyeler, alkol ve dezenfektan kokusu düşüncelerini ortaya çıkarmaya yeterli olmaktadır... Sağlık Yapıları ve Çevrelerinin Sağlık Üzerine Etkileri http://dragsterwave90.blogspot.com/2010/12/hospitals.html Hastane korkusu, fiziksel ve tıbbi travmalardan çok, çevresel imgelerden ortaya çıkmaktadır. http://www.answers.com/guides/hospital-custodian-jobs

7 your name hasta odalarının rengi ve bitirme malzemelerinin, saldırganlık (sözel, fiziksel, kendine veya başkalarına yönelik) ve motor becerilerde karışıklık gibi sorunlarla bağlantılıdır hasta koğuşlarının fiziksel ortamın, sosyalleşme ve olumlu davranış biçimlerine yansımaktadır Sağlık Yapıları ve Çevrelerinin Sağlık Üzerine Etkileri. http://www.bureaudebank.nl/interior/Nedspine.php

8 your name Sağlık Yapıları ve Çevrelerinin Sağlık Üzerine Etkileri bekleme alanlarının fiziksel yapısı, psikolojik durum ve memnuniyet düzeyi ile ilintilidir mekanlardaki oturma birimlerinin düzenlerinin, hasta davranışlarına, sosyal veya asosyal, agresif veya agresif olmayan biçimlerde yansıdığı, hastaların mekanda kalış süreleri ile bağlantılı olduğu ve hatta mekanda tüketilen kahve miktarını etkilediği yönünde çalışmalar bulunmaktadır http://www.bureaudebank.nl/interior/Nedspine.php

9 your name destekleyici tasarımlar, hastanın stresle başa çıkmasına yardımcı olmak yoluyla, tıbba yardımcı olmaktadır. hastane tasarımı için önemli bir amaç, olumlu bir imaj ileten hastane binaları yaratmaktır. Hastaların hoş ve rahatlatıcı bulduğu hastane mekanları tasarlamak yoluyla stresi azaltmak ve iyileşme duygusu vermek, bu amaca hizmet etmektir. Sağlık Yapıları ve Çevrelerinin Sağlık Üzerine Etkileri http://www.bureaudebank.nl/interior/Nedspine.php

10 your name ‘İyileştiren’ Sağlık Yapıları İyileştiren hastane kavramının temelinde, hasta-merkezli olması yatmaktadır. hastanenin, tasarım ve kullanımında, kullanıcı katılımına imkan vermesi ve hastayı sağlık bakımının odak noktası haline getirmesi... http://www.contractdesign.com/contract/design/features/It-Takes- Two-MultiC-3399.shtml

11 your name http://serenityinthegarden.blogspot.com/2010/06/healing-spaces-healing- gardens.html ‘İyileştiren’ Sağlık Yapıları kurumsal olmaktan kurumsal olmamaya geçiş... kişiyi tasarım aracılığıyla güçlendirme geleneksel kurumsal modellerden, hasta-dostu ve korkutucu olmayan hastane çevreleri yaratmak için, konukseverliğe ve tasarımın konut ölçeğinde modellerine doğru geçiş...

12 your name İşlevsel Kalite: –Kullanım; –Ulaşılabilirlik; Psiko-sosyal Kalite: –Estetik; –Konfor; –Mahremiyet ve özerklik; –Sosyal destek ve yetki vermek; Teknik Kalite: –Sağlık ve güvenlik

13 your name ‘İyileştiren’ Sağlık Yapıları rahatlatıcı, dostça karşılayan, hasta, personel ve ziyaretçi deneyimlerini iyileştiren ve geliştiren mekanlar tasarlayarak değiştirme süreci hasta mahremiyetinşn sağlanması doğal ortamlara önem verilmesi hasta eğitim odaları ve toplumun kullanımına açık mekanlar gibi sağlıklı olmayı ve sosyal iletişimi geliştirecek mekanlar eklenmesi Sosyal desteği zenginleştiren tasarım özelliklerinin varlığı... Hastaların aile ve arkadaşlarıyla rahatça oturabilecekleri mekanlar tasarlanmış ve oturma birimleri farklı amaçlara uygun olarak farklılaşmış olması...

14 your name Hastane binası, genel ulaşılabilirlik ilkelerinin yanında, sosyal anlamda da herkes için ulaşılabilir olmalıdır. Tasarımın dostça, rahatlatıcı ve insan ölçeğinde oluşturulması gerekmektedir.. Resepsiyon bölümündeki alt seviye ve şeffaflığın kullanımı ile ulaşılabilirlik sağlama http://www.dexigner.com/news/image/22368/Royal_Childrens_Hos pital_Melbourne_Wayfinding_01

15 your name Yol-yön bulmada, nirengi noktaları etkin olarak kullanılmalıdır. Hastane içinde birçok yerden dışarıdaki manzara görülmelidir. Koridorlar; renk veya doku gibi ayırt edici bir özellik ile belirlenmelidir Bekleme odaları, hasta odaları, koridorlar, personel alanları gibi bütün mekanlarda yeterli doğal ışık olmalı, pencere kenarındaki yataklar doğa manzarası veya birbiri ile etkileşimde olan insanlar gibi manzaraları görmelidir. http://www.contractdesign.com/contract/gallery/MultiCare-Medical-Ce- 3405.htm

16 your name İyileşmeye olan ciddi katkılarından ötürü, manzaranın doğal olarak sağlanması imkansız olan mekanlarda başka çözümler bulunmalı, doğa iç mekanlara görüntüler, tablolar, ekranlar vb. şekilde taşınmış olmalıdır Hastane binası, peyzaj düzenlemesi doğru yapılmış çevre alan ve iç avlulara sahip olmalıdır.

17 your name Doğanın, akvaryumlar veya bitkiler şeklinde iç ve dış mekana taşınmış olması gibi pozitif uyarılar tasarlanmış olmalı, mekanlarda sanat eserleri bulunmalıdır.

18 your name Sağlık binalarında sanat eserlerinin kullanımına olan ilgi son yıllarda artmıştır. sağlık kurumlarına sanatı sokma çalışmalarının ana nedenleri, sanatın hem zihinsel hem de fiziksel sağlığın iyileşmesi için temel olarak gerekli olduğunun ve yaratıcılık ile iyi-olma hali arasında bir ilişki olduğunun kanıtlanmış olmasıdır. http://www.brainpickings.org/index.php/2010/10/26/rxart/0

19 your name Dünyada sanat yapıtlarının katılımıyla gelişen birçok yaratıcı hastane projesi örneği bulunmaktadır. İngiltere’deki hastane yapılarında sanat programları yürütülmekte ve sonuçları bilimsel çalışmalarla tespit edilmektedir. hastanelerin içindeki belirli duvarlar, bir sanat galerisi konumunda düzenlenmektedir üç boyutlu sanat eserleri, atriumlar gibi mekanlarda sergilenmektedir. Hastanelerde yürütülen sanat programlarının hasta iyileşmesine somut katkılar sağladığı tıbbi raporlarla ispatlanmıştır.

20 your name Sonuç Bir hastanedeki en önemli faktörlerden biri, iyi-tasarlanmış bir ortamdan gelen iyi-olma halinin besleyeceği sağlıklı olma durumudur. Kanıt-temelli araştırmalar literatürde arttıkça, bu yaklaşımın iyileştirici faydaları kabul edilecektir. Gerek fiziksel özellikleriyle iyileşme sürecine katkıda bulunabilen, gerekse toplumu sağlıklı zamanlarında da kendilerine yönlendirebilme becerisiyle donatılmış olan ‘iyileştiren hastaneler’, gelecekte sağlık alanında varılması hedeflenen noktayı anlatmaktadırlar. http://www.theglobeandmail.com/report-on- business/industry-news/property-report/sunshine-coast- hospital-expansion-links-healing-to-light- nature/article11733386/

21 your name Sağlık binalarının tasarım kalitesinin, yüksek kalitedeki çevresel faktörlerin ve toplum temelli, kolayca ulaşılabilir, dostça karşılayan sağlık binaları ve iç mekanlar oluşturmanın önemi, hasta psikolojisini, hasta sağlığını ve yararını doğrudan etkilemesinden kaynaklanmaktadır. Hastanelerin sağlıklı kalma amacıyla da kullanılmaya başlanacağı öngörülerek, gelecekteki hastane tasarımlarında sosyal donatılara daha fazla yer verilmesi gerekliliği bulunmaktadır.

22 your name Teşekkür Ederim… Aslı Sungur Ergenoğlu

23 your name KAYNAKLAR Başkaya, A., Wilson C. H., Özcan Y. Z., (2004), ‘Wayfinding in an unfamiliar environment: different spatial settings of two polyclinics’, Environment and Behavior, Nov 2004, v36, i6, p 839, Sage Publications, Inc. Benedetti, F., Colombo, C., Barbini, B., Campori, E., & Smeraldi, E., (2001), ‘Morning sunlight reduces length of hospitalization in bipolar depression’ Journal of Affective Disorders, 62(3), 221-223. Carpman J. R., ve Grant M. A., (2001), ‘Design That Cares: Planning Health Facilities for Patients and Visitors’, Jossey-Bass Inc, New York. Cohen-Mansfield, J., & Werner, P., (1999), ‘Outdoor wandering parks for persons with dementia: A survey of characteristics and use’, Alzheimer’s Disease and Associated Disorders, 13(2), 109-117, Lippincott Williams and Wilkins, USA. Coulter A.,(2005b) ‘What do patients and the public want from primary care?’, British Medical Journal, vol 331, 1199-1201. Coulter A.,(2005c) ‘Measuring Patients’ Experience of Hospital Care?’, Power Point sunuşu, www.pickereurope.ac.uk Diette, G. B., Lechtzin, N., Haponik, E., Devrotes, A., & Rubin, H. R., (2003) ‘Distraction therapy with nature sights and sounds reduces pain during flexible bronchoscopy: A complementary approach to routine analgesia’ Chest, 123(3), 941-948. Douglas, C. H., Douglas M. R., (2005), ‘Patient-centred improvements in health-care built environments: perspectives and design indicators’, Health Expectations, vol.8, 264-276, Blackwell Publishing Ltd. Downey-Ennis, K., Harrington D., (2002), ‘In search of excellence in Irish Health Care’, International Journal of Health Care Quality Assurance, vol. 15, no.2, 65-73, MCB University Press. EllinsJ., Coulter A., (2005), ‘How engaged are people in their healthcare? Findings of a national telephone survey’, Picker Institute Europe, http//www.pickereurope.org/Filestore/Downloads/Patient-Activation Survey.pdf Frumkin, H., (2001), ‘Beyond toxicity: Human health and the natural environment’, American Journal of Preventive Medicine, 20(3), 234-240, USA. Gilleard J. D., Tarcisius L. C., (2003), ‘Improving the Delivery of Patient Services: Alternative Workplace Strategies in Action’, Facilities Journal, vol 21, no 1, page 20-27. Glod, C. A., Teicher, M. H., Butler, M., Savino, M., Harper, D., Magnus, E., et al. (1994), ‘Modifying quiet room design enhances calming of children and adolescents’, Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 33(4), 558-566. Aslı SUNGUR ERGENOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi

24 your name KAYNAKLAR Healthcare Design Magazine, November (2004), September (2004), May (2004), May (2005), ), September (2005), May (2006), Medquest Communications LLC, Cleveland. Holahan, C. J., (1972), ‘Seating patterns and patient behavior in an experimental dayroom’, Journal of Abnormal Psychology, 80(2), 115-124, American Psychological Association, USA. Holahan, C. J., (1976), ‘Environmental change in a psychiatric setting: A social systems analysis’, Human Relations, 29(2), 153-166, Springer Publ., USA. Jeong, Ji-Seong (ed), (2003), ‘Interior Design Total Clinic’, CAPress Co. Ltd., Seoul, Kore. Katcher, A., Segal, H., & Beck, A., (1984), ‘Comparison of contemplation and hypnosis for the reduction of anxiety and discomfort during dental surgery’, American Journal of Clinical Hypnosis, 27(1), 14-21, USA. Leather, P., Beale, D., Santos, A., Watts, J., & Lee, L., (2003), ‘Outcomes of environmental appraisal of different hospital waiting areas’, Environment & Behavior, 35(6), 842-869. Marberry, S. O. ed, (1995), ‘Innovations in Healthcare Design’, Selected Presentations from the first five Symposia on Healthcare Design, John Wiley and Sons Inc.,New York. McCarthy, M., (2004), ‘Healthy Design’, vol.364, www.thelancet.com, www.healthdesign.org/resources/pubs/articles/pdfs/lancet_article_04.pdf Purves, G., (2002), ‘Healthy Living Centres: A Guide to Primary Health Care Design’, Architectural Pres-Elsevier Science, Oxford. Sungur Ergenoğlu, A., (2006), ‘Sağlık Kurumlarının İyileştiren Hastane Anlayışı ve Akreditasyon Bağlamında Tasarımı ve Değerlendirilmesi’, Doktora Tezi, YTÜ, FBE Tse, M. M. Y., Ng, J. K. F., Chung, J. W. Y., & Wong, T. K. S., (2002a), ‘The effect of visual stimuli on pain threshold and tolerance’, Journal of Clinical Nursing, 11(4), 462-469. Tse, M. M. Y., Ng, J. K. F., Chung, J. W. Y., & Wong, T. K. S, (2002b), ‘The effect of visual stimulation via the eyeglass display and the perception of pain’, CyberPsychology & Behavior, 5(1), 65-75. Ulrich, R. S., (1999), ‘Effects of gardens on health outcomes: Theory and research’, In C. Cooper Marcus & M. Barnes (Eds.), Healing Gardens, John Wiley and Sons Inc., New York’den alınmıştır. Ulrich, R. S., & Gilpin, L., (2003), ‘Healing arts: Nutrition for the soul’, In S. B. Frampton, L. Gilpin & P. Charmel (Eds.), Putting patients first: Designing and practicing patient-centered care (pp. 117-146).: Jossey-Bass Publ., San Francisco. Veith ve Arkklein, (1995): Purves, G., 2002, ‘Healthy Living Centres: A Guide to Primary Health Care Design’, Architectural Pres- Elsevier Science, Oxford’dan alınmıştır. Verderber, S., Fine D. J., (2000) ‘Healthcare Architecture in an Era of Radical Transformation’, Yale University Pres, New Haven. Fotoğraflar, Marberry, S. O. ed, (1995), Purves, G., (2002), Jeong, Ji-Seong (ed), (2003) ve Healthcare Design Magazine’den alınmıştır. Aslı SUNGUR ERGENOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi

25 your name KAYNAKLAR [1] Miller, R. L., Swensson E. S., (2002), “Hospital and Healthcare Facility Design”, W. W. Norton & Company, New York. [2] Cohen-Mansfield, J., & Werner, P., (1999), ‘Outdoor wandering parks for persons with dementia: A survey of characteristics and use’, Alzheimer’s Disease and Associated Disorders, 13(2), 109-117, Lippincott Williams and Wilkins, USA. [3] Diette, G. B., Lechtzin, N., Haponik, E., Devrotes, A., & Rubin, H. R., (2003) ‘Distraction therapy with nature sights and sounds reduces pain during flexible bronchoscopy: A complementary approach to routine analgesia’ Chest, 123(3), 941-948. [4] Tse, M. M. Y., Ng, J. K. F., Chung, J. W. Y., & Wong, T. K. S., (2002a), ‘The effect of visual stimuli on pain threshold and tolerance’, Journal of Clinical Nursing, 11(4), 462-469. [5] Tse, M. M. Y., Ng, J. K. F., Chung, J. W. Y., & Wong, T. K. S, (2002b), ‘The effect of visual stimulation via the eyeglass display and the perception of pain’, CyberPsychology & Behavior, 5(1), 65-75. [6] Katcher, A., Segal, H., & Beck, A., (1984), ‘Comparison of contemplation and hypnosis for the reduction of anxiety and discomfort during dental surgery’, American Journal of Clinical Hypnosis, 27(1), 14-21, USA [7] Frumkin, H., (2001), ‘Beyond toxicity: Human health and the natural environment’, American Journal of Preventive Medicine, 20(3), 234-240, USA. [8] Ulrich, R. S., (1999), ‘Effects of gardens on health outcomes: Theory and research’, C. Cooper Marcus & M. Barnes (Eds.), Healing Gardens, John Wiley and Sons Inc., New York’dan alınmıştır. [9] Ulrich, R. S., & Gilpin, L., (2003), ‘Healing arts: Nutrition for the soul’, In S. B. Frampton, L. Gilpin & P. Charmel (Eds.), Putting patients first: Designing and practicing patient-centered care (pp. 117-146).: Jossey-Bass Publ., San Francisco. [10] Brown, B., Wright, H., & Brown, C., (1997), ‘A post-occupancy evaluation of wayfinding in a pediatric hospital: Research findings and implications for instruction’ Journal of Architectural and Planning Research, 14(1), 35-51, Locke Science Publishing Co., USA [11] Carpman, J. R., Grant, M., & Simmons, D., (1983), ‘Wayfinding in the hospital environment: The impact of various floor numbering alternatives’, Journal of Environmental Systems, 13(4), 353-364, USA [12] Carpman, J. R., Grant, M. A., & Simmons, D. A., (1985), ‘Hospital design and wayfinding: A video simulation study’, Environment & Behavior, 17(3), 296-314., published by Sage Publications Inc., USA [13] Ulrich, R., (2000), Stokholm’deki İkinci Uluslararası Sağlık Konferansı’nda sunulan bildiri: Purves, G., 2002, Healthy Living Centres: A Guide to Primary Health Care Design, Architectural Pres-Elsevier Science, Oxford’dan alınmıştır. [14] Leather, P., Beale, D., Santos, A., Watts, J., & Lee, L., (2003), ‘Outcomes of environmental appraisal of different hospital waiting areas’, Environment & Behavior, 35(6), 842-869. Aslı SUNGUR ERGENOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi

26 your name KAYNAKLAR [15] Baker, C. F., (1984), ‘Sensory overload and noise in the ICU: Sources of environmental stress’, Critical Care Quarterly, 6(4), 66-80, Lippincott, Williams and Wilkins, USA. [16] Baker, C. F., (1992), ‘Discomfort to environmental noise: Heart rate responses of SICU patients’, Critical Care Nursing Quarterly, 15(2), 75-90, Lippincott, Williams and Wilkins, USA. [17] Baker, C. F., Garvin, B. J., Kennedy, C. W., & Polivka, B. J., (1993), ‘The effect of environmental sound and communication on CCU patients' heart rate and blood pressure’, Research in Nursing & Health, 16(6), 415-421,Wiley Periodicals, USA [18] Morrison, W. E., Haas, E. C., Shaffner, D. H., Garrett, E. S., & Fackler, J. C., (2003), ‘Noise, stress, and annoyance in a pediatric intensive care unit’, Critical Care Medicine, 31(1), 113-119. [19] Parthasarathy, S., & Tobin, M. J., (2004), ‘Sleep in the intensive care unit’, Intensive Care Medicine, 30(2), 197-206. [20] Berg, S. (2001). Impact of reduced reverberation time on sound-induced arousals during sleep. Sleep, 24(3), 289-292. [21] Minckley, B. B., (1968), ‘A study of noise and its relationship to patient discomfort in the recovery room’, Nursing Research, 17(3), 247-250, Lippincott Williams and Wilkins, USA. [22] Topf, M., & Dillon, E., (1988), ‘Noise-induced stress as a predictor of burnout in critical care nurses’, Heart&Lung, 17(5), 567-574, Elsevier, USA. [23] Topf, M., & Thompson, S., (2001), ‘Interactive relationships between hospital patients' noiseinduced stress and other stress with sleep’, Heart & Lung, 30(4), 237-243. [24] Topf, M., Bookman, M., & Arand, D., (1996), ‘Effects of critical care unit noise on the subjective quality of sleep’ Journal of Advanced Nursing, 24(3), 545-551. [25] Beauchemin, K. M., & Hays, P., (1996), ‘Sunny hospital rooms expedite recovery from severe and refractory depressions’ Journal of Affective Disorders, 40(1), 49-51., Royal Society of Medicine, UK. [26] Beauchemin, K. M., & Hays, P., (1998), ‘Dying in the dark: Sunshine, gender and outcomes in myocardial infarction’ Journal of the Royal Society of Medicine, 91(7), 352-354, Royal Society of Medicine Pres Ltd.,UK. [27] Blackburn, S., & Patteson, D., (1991), ‘Effects of cycled light on activity state and cardiorespiratory function in preterm infants’, Journal of Perinatal & Neonatal Nursing, 4(4), 47-54, Lippincott Williams and Wilkins, USA. [28] Glod, C. A., Teicher, M. H., Butler, M., Savino, M., Harper, D., Magnus, E., et al. (1994), ‘Modifying quiet room design enhances calming of children and adolescents’, Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 33(4), 558-566. [29] Çoruh, M., (1998), ‘Hastanelerde kalite belgesi alma girişimi ve ötesi’, Modern Hastane Yönetimi, Sayı 4, Sayfa 4-5, İstanbul. [30] NHS Estates (1995), ‘Health Building Note 36, Local Healthcare Facilities’, London: Purves, G., 2002, Healthy Living Centres: A Guide to Primary Health Care Design, Architectural Pres-Elsevier Science, Oxford’dan alınmıştır. [31] Stroppel-Johnson, D.R., (1998) “Healthcare Facilities Programming: An Analysis with Focus on Communication Methods”, M.S., University of Cincinnati,Department of Architecture of the College of Desin, Architecture, Art and Planning, Cincinnati. Fotoğraf kaynakları: Jeong, J. (ed), (2003), Total Clinic, CAPress Co., Ltd., Seoul, Korea Peck, R (ed.), Healthcare Design Magazine, september 2004, vol 4, no 3, Medquest Communications LLC., Cleveland Aslı SUNGUR ERGENOĞLU Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi