Hematopoetik Kök Hücre Nakli Prof.Dr. Nazan Sarper

... konulu sunumlar: "Hematopoetik Kök Hücre Nakli Prof.Dr. Nazan Sarper"— Sunum transkripti:

1 Hematopoetik Kök Hücre Nakli Prof.Dr. Nazan Sarper

2 Kemik iliği naklinin tarihi
1956:İkinci dünya savaşında Japonya’ya atılan atom bombası sonrası radyasyonun yarattığı kemik iliği hasarı ve lösemi gelişimi üzerine olan çalışmalar sırasında Donall E Thomas, nakil çalışmalarını farelere dalak hücrelerini naklederek başlattı. Daha sonra yüksek doz radyasyon kullanarak köpeklerde nakil yaptı. 1959 da akut lösemili hastada nakil gerçekleştirildi. 1965: Mathe, lösemili hastaya kardeşinden kemik iliği nakli yaptı. Ancak hasta doku reddi ve enfeksiyonla kaybedildi. Avrupa Hematoloji okulu EBMT el kitabı. 6.baskı. 2012

3 Kemik iliği naklinin tarihi
1968 e kadar yapılan 203 transplanttan sadece 3 hasta hayatta kaldı. 1968: J Dausset ve J.J Van Rood HLA sistemini keşfetti. 1989:R.Storb ve E.D Thomas doku reddini önleyen ışınlama ve ilaçların kullanımını geliştirdi. 1969 da G.Santos cyclophosphamidin myeloablasyonda kullanımını başlattı. 1974 te G. Santos TBI yerine busulfan kullanımını başlattı. Avrupa Hematoloji okulu EBMT el kitabı. 6.baskı. 2012

4 Kemik iliği naklinin babası
Donnall E Thomas ( ) Kemik iliği naklinin babası 1990 Nobel ödülünü Donall E Thomas, Joseph E Murray ile birlikte lösemi ve kanserlerde kemik iliği nakli ile aldı. 1984 GATA-Ankara. Türkiye’de erişkin hastada ilk kemik iliği nakli 1989 yılında Bizim Lösemili Çocuklar Vakfı-İstanbul Çapa-çocuklarda ilk kemik iliği nakli

5 Türkiye pediatrik hematopoetik kök hücre nakil merkezleri (Halen aktif 17 merkez)
BLÇV (1989) Çukurova Ün. Tepecik SSK Hacettepe Ün. Ankara Ün. Akdeniz Ün. Ege Ün. GATA-Ankara İstanbul Ü Gazi Ün. Dokuz Eylül Ün. Erciyes Ün. Ondokuz Mayıs Ün. Dışkapı AÇHOH Demetevler Onk MP Antalya MP Göztepe MP Bahçelievler MP Samsun Adana Acıbadem Medipol Ün-İstanbul Merkezimiz Türkiye’deki 61. nakil merkezi; 18. pediatrik nakil merkezi

6 Türkiyede erişkin+çocuk toplam yıllık nakil sayıları
2012          çocuk hasta 2010                                                      293

7 Çocuklarda allogeneik nakil yapılan hastalıklar
Lösemiler Lenfomalar Akdeniz anemisi (Talasemi major) Kemik iliği yetersizlikleri (aplastik anemi gibi) Doğumsal metabolik hastalıklar (Mukopolisakkaridozlar gibi) İmmün yetersizlikler Solid organ kanserleri

8 Çocukta Otolog Nakil Akut myeloblastik lösemi Lenfoma Beyin tümörleri
Nöroblastom Germ hücreli tümörler Otoimmün hastalıklar (SLE, Chron hast. Gibi) Böbrek tümörü (Wilms gibi)

9 Nakil Odası Özellikleri
Tek kişilik, tuvalet banyolu, camı açılmayan Hastanenin kalabalık olmayan alanında HEPA filtreli odalar Odadan koridora doğru hava akımı olan Oda havasındaki 0,3 mikrogramdan büyük parçacıkların %99.9 unu temizleyebilen, oda havasını saatte kez temizleyebilen

10

11

12 Hematopoetik kök hücre kaynakları
1. Kemik iliği 2. Çevre kanı kök hücreleri 3. Kordon kanı kök hücreleri

13 Ameliyathanede kemik iliği toplanması

14 Kemik iliği aspirasyonu

15

16

17 Aferez işlemi ile çevre kanından hematopoetik kök hücre toplanması

18 Kordon kanı

19 Kordon kanı Avantaj: Kaynak sınırsızdır. Verici için risk oluşturmaz
Alıcıya virus bulaşı olmaz Kullanıma hazırdır, zaman kazandırır 4/6-6/6 uyum genellikle yeterlidir Dezavantaj: Bir ünitedeki hücre sayısı sınırlıdır. Ancak 20 kg’a kadar hastalara yetebilir. Son yıllarda bir erişkin hastaya iki ünite kullanımı başlamıştır.

20 Kök hücre işleme, kademeli dondurucu

21 Kök hücre saklama, sıvı azot tankları (-180◦C)

22 Allojenik Nakil işlemi
Konseyde nakil endikasyonunun tartışılması Hastanın HLA grubunun belirlenmesi ve verici aranması Alıcı ve vericinin nakil öncesi tetkikleri, organ fonksiyonlarının kontrolü Aile ve hastadan bilgilendirilmiş onam alınması Hastaya CVC (Hickmann tipi) takılması

23

24 Nakil işlemi Hastaya nakil öncesi kemoterapi±tüm vücut ışınlaması uygulanması (myeloablasyon) Kök hücre toplama Hastaya CVC yoluyla kök hücre infüzyonu Koruyucu antifungal, antiviral, antibakteryel uygulanması GVHH profilaksisi Enfeksiyonlarla ve diğer komplikasyonlarla savaş Engraftman (nötrofil ve trombosit engraftmanı) (2-4 hafta)

25 Nakil sonrası takip İmmunsupresiflerin kullanımı IVIG replasmanı
İmmün sistemin yeniden yapılanması (1-2 yıl) Aşılama GVHD gelişirse tedavisi (steroid, Mezenkimal kök hücreler, fotoferez)

26 Kr.GVHH da fotoferez

27 Nakil sonrası takip polikliniği

28 Nakil Ünitesinin kurulmasında emeği geçen herkese teşekkürler.
Hastalarımıza şifa getirmesi dileklerimle.