Kaliteli Teknik Resmin Üç Temel Niteliği:

... konulu sunumlar: "Kaliteli Teknik Resmin Üç Temel Niteliği:"— Sunum transkripti:

1 Kaliteli Teknik Resmin Üç Temel Niteliği:
TOLERANSLAR Makine imalâtında parçaların resminde verilen ölçülerinde, istenilen düzgünlükte üretilmesi mümkün değildir. Parçaların imalâtı sonucu elde edilen değerler, esas ölçülerden ya biraz küçük yada biraz büyük olur. Aynı parçadan çok sayıda; aynı tezgahta, aynı işçi tarafından yapıldığı halde, hepsinin aynı ölçü aletleriyle ölçüldüğü halde her birinin ölçüsü ve şekli arasında fark olduğu görülür. Başka bir deyişle, resim üzerindeki Resim üzerindeki ölçülerin ve şekillerin parça üzerinde elde edilmesi mümkün değildir. Bütün bu sebeplerden dolayı resimlerde toleransların gösterilmesi zorunlu hale gelmiştir. Kaliteli Teknik Resmin Üç Temel Niteliği: 1. Doğru Olmalı 2. Yeteri Kadar Hassas Olmalı 3. Montajdaki Konumu Anlatmalı Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

2 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TEKNİK RESİM ‘YETERİ KADAR HASSAS’ OLMALI Özellikle başka parçalarla birleşerek bir bütün oluşturacak parçanın ne kadar hassas olacağı teknik resimde anlatılmalıdır. Bu da ancak uygun bir tolerans kullanılarak sağlanabilir.. TOLERANS Nedir? Bir parçanın fonksiyonunu iyi bir şekilde yerine getirdiği boyutun, tekrarlanabilir ve ekonomik sınırlarına tolerans denir. İmal edilecek makine parçalarının amacına uygun imal edilebilmesi için, kabul edilir iki sınır değeri arasında kalması yeterlidir. Bu iki sınır değeri arasındaki farka tolerans denir. Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

3 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Boyut Toleransı Şekil Toleransı Konum Toleransı Toleransların büyüklüğünü ve sıfır çizgisine uzaklığını tayin eden en modern sistem ISO sistemidir. ISO sisteminde tolerans büyüklükleri imalat kalitelerine bağlı olarak 01, 0, 1, 2,.,18 olmak üzere 20 kalite sınıfına ayrılmıştır. Bu kalitelere karşılık gelen toleranslar temel toleranslardır. Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

4 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Boyut Toleransı Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

5 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Boyut Toleransı Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

6 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

7 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

8 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

9 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Örnek bir mil çizimi Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

10 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
GEOMETRİK TOLERANS SEMBOLLERİ Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

11 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Şekil ve konum toleranslarında gerekli göstermeler, iki veya bazen üç göze ayrılmış bir dikdörtgen çerçeve içine yazılır gözler içine soldan sağa doğru sırasıyla, Tolerans uygulanması için gerekli özelliğin sembolü, tolerans değeri, Gerektiğinde referans eleman veya elemanlarını belirtmeye yarayan harf veya harfler yazılır. Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

12 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

13 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

14 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

15 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

16 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

17 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

18 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

19 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

20 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
TOLERANSLAR Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

21 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Makine imalâtında talaşlı veya talaşsız şekillendirme ile elde edilen yüzeylerde yapımdan dolayı pürüzler kalır. Bu pürüzler uygulanan yapım çeşidine göre gözle görülebilir ve elle hissedilebilir şekilde olabileceği gibi bazı hassas kontrol cihazlar ile görülebilecek ve ölçülebilecek büyüklüklerde olabilir. Makine parçalarında, aşınmanın azalması için bu pürüzlerin belli değerlerde olması gerekmektedir. Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

22 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları En büyük profil yüksekliği (Rz): Örnekleme boyu içinde en büyük profil tepe nokta yüksekliği Zp ve profilin en çukur nokta derinliği Zv değerlerinin toplamıdır. Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

23 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Değerlendirilen profilin aritmetik ortalama sapması (Ra ): Örnekleme boyu içinde, mutlak ordinat değerlerinin aritmetik ortalaması alınarak ortalama yüzey pürüzlülük değeri bulunur. Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

24 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

25 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları YÜZEY DURUMU GRAFİK SEMBOLLERİ VE PARAMETRELERİN YAZILMASI Talaş Kaldırılma gerekli olduğunda Talaş kaldırmaya izin verilmediğinde Tam grafik sembol Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

26 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

27 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

28 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

29 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

30 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği

31 Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği
Yüzey Durumları Gümüşhane Üniversitesi, Makine Mühendisliği