Akışkanlar ve Reaksiyonlar

... konulu sunumlar: "Akışkanlar ve Reaksiyonlar"— Sunum transkripti:

1 Akışkanlar ve Reaksiyonlar
ALTERASYON İÇİN ÖNEMLİ OLAN REAKSİYONLAR ÇOK ÇEŞİTLİDİR: (1) HİDROLİZ, (2) HİDRASYON-DEHİDRASYON, (3) ALKALİ VEYA TOPRAK ALKALİ METASOMATİZMA, (4) DEKARBONİZASYON, (5) SİLİKATLAŞMA, (6) SİLİSLEŞME, (7) OKSİTLENME-REDÜKSİYON VE SON OLARAK MALZEME GELİMİ VE ÇIKMASI ŞEKLİNDE GERÇEKLEŞEN KARBONATLAŞMA, DESÜLFİDASYON, SÜLFİTLEŞME VE FLORİTLEŞME.

2 Hidroliz HİDROLİZ, GENELDE H+ İYONUNUN ROL OYNADIĞI DURUMLARI KASTETMEKTEDİR. HİDROJEN İYONU ÇOK ÖNEMLİDİR, ZİRA YAN KAYAÇLARIN HİDROLİZİ, FELDİSPATLAR GİBİ SUSUZ SİLİKATLARIN, MİKA VE KİL MİNERALLERİ GİBİ HİDROLİZE UĞRAMIŞ SİLİKATLARA DÖNÜŞMESİNE VE AKIŞKAN İÇİNDEKİ PH’YI DENGELEMEĞE-TAMPONLANMAĞA YARAMAKTADIR. BUNA BAĞLI OLARAK DA, TERSİ, ÇÖZÜNÜRLÜĞÜ ETKİLEMEKTE, BİRLEŞME VE AYRILMALARA SEBEP OLMAKTADIR.

3 Hidroliz 3KAlSi3O8 + 2H+(aq)  KAl3Si3O10(OH)2 + 6SiO2 + 2K+(aq) (5-1) muskovit kuvars (kristalin veya sıvı şekilde)   VEYA   3NaAlSi3O8 + 2H+ (Aq)  NaAl3Si3O10(OH)2 + 6SiO2 + 2Na+(Aq) (5-2) albit paragonit    

4 Hidrasyon Hidrasyon ise, akışkan içinden suyun alınıp minerale eklenmesi olayıdır. Dehidrasyon ise, suyun mineralden alınıp akışkana eklenmesidir. (5-3) eşitliği hidroliz ve hidrasyon olayını birlikte göstermektedir. Benzer bir reaksiyon deniz tabanı alterasyonunda önemlidir. KAl3Si3O10(OH)2 + 2H+ + 3H2O  3Al2Si3O5(OH)4 + 2K (5-3) serisit kaolin 2Mg2SiO4 + 2H2O + 2H+  Mg3Si2O5(OH)4 + Mg (5-4) olivin serpantin

5 Hidrasyon Ve Dehidrasyon
Hematitin düşük dereceli alterasyonunda doğrudan bir hidrasyon görülür. Fe2O3 + 3H2O  2Fe(OH) (5-5) hematit götit Dehidrasyon, normalde, Şekil 17-1’de gösterildiği gibi alterasyon birliklerinin etrafında basınç ve sıcaklığın arttığı durumlarda oluşur. En mükemmel örnek; Al2Si2O5(OH)4 + 2SiO2  Al2Si4O10(OH)2 + H2O (5-6) kaolinit kuvars profillit

6 Alkali metamorfizması
ve Metasomatizma Alkali ve toprak alkalilerin metamorfizması da önemlidir. Örneğin magnezyum metasomatizması, kireçtaşından dolomit oluşturur. 2CaCO3 + Mg+2(aq)  CaMg(CO3)2 + Ca+2(aq) (5-7) kalsit dolomit

7 Kloritleşme ve Albitleşme
Riyolit ve arkozdaki K-feldispatların kloritleşmesi KAlSi3O Mg H2O  Mg6.5(Si3Al)O10(OH)8 + K+ + 12H (5-8) K-feldispat Klorit Alkali metasomatizma, ya aşağıda görüldüğü gibi feldispat kompozisyonunda ayarlamağa yol açar, KAlSi3O8 + Na+  NaAlSi3O8 + 4K (5-9) k-feldispat albit

8 Dekarbonizasyon Dekarbonizasyon olayı, dolomit ve kireçtaşlarından,
silikat ve oksitlerin, CO2 ayrılması ile üretildiği ve rekombinasyonların oluştuğu skarn oluşumunun tam merkezindedir, CaMg(CO3)2 + SiO2  (CaMg)Si2O6 + 2CO2(g) (5-10) dolomit kuvars diyopsit MgCO  MgO + CO2 (g) manyezit periklaz (5-11)

9 Silisleşme ve Silikatlaşma
Silisleşme ve silikatlaşma da yaygındır. Bu iki kelime benzer olmakla beraber, anlam bakımından oldukça farklıdır. Silisleşme, silikanın kuvars olarak veya psöydomorflarından herhangi birinin, kalsedon, opal veya jasper olarak, ortama eklenmesini anlatmaktadır. 2CaCO3(c) + SiO2(aq) + 4H+  2Ca+2(aq) + 2CO2 + SiO2(c) + H2O (5-12) kalsit kuvars veya çok basit olarak herhangi bir boşluğa-gözeneğe silis çökelmesidir. SiO2(aq)  SiO2(c) (5-13)

10 Silikatlaşma ve Silisleşme
Silikatlaşma bir dönüşüm olayını veya ranplasmanı veya silikat minerallerinin oluşumunu anlatmaktadır. Silisleşme ise, kuvars ailesi minerallerden birinin üretimi veya eklenmesi anlamına gelmektedir. Örnek olarak kireçtaşının silisleşmesi şöyle olur: bir ortopiroksenit olan bronzitin parçalanması MgSiO3 + CO2(aq)  SiO2 + MgCO (5-14) bronzit manyezit Silisleşme, kontakt metamorfizma esnasında Şu reaksiyon ile oluşmaktadır: CaCO3 + SiO  CaSiO3 + CO2(g) (5-15) kalsit silika vollastonit Birçok skarn oluşumunda Desilikasyon-silisifikasyon oluşur. Ca3Fe2(SiO4)3  3CaCO3 + Fe2O3 + 3SiO (5-16) granat kalsit hematit kuvars

11 Oksidasyon ve Redüksiyon
Oksidasyon-redüksiyon reaksiyonları büyük ölçüde ferros-ferrik demirleri ve sülfür mineralojisini ve komplekslerini etkiler,   İki tipik reaksiyon; 4Fe3O4 + O2  6Fe2O (5-17) manyetit hematit ve 2KFe2AlSi3O10(OH)2 + O2  2KalSi3O8 + 2Fe3O4 + 2H2O(5-18) ferros demir biyotit=annit K-feldispat manyetit

12 Sülfitleşme ve Floritleşme
Son reaksiyon tipleri olarak, sülfitleşme ve floritleşme için sadece temsil eden iki reaksiyon örneği verilecektir. 2KFe3AlSi3O10(OH)2 + 6S2  2KAlSi3O8 + 6FeS2 + 2H2O + 3O2(g) (5-19) ferros demir biyotit=annit pirit ve OH-Mika + HF  F-Mika + H2O (5-20) hidroksiserisit floro-serisit