Dr.Mümtaz ÖZKAN Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü ANKARA

Dr.Mümtaz ÖZKAN Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü ANKARA
Kışlamış Ergin Mücadelesi 20/03/2014 Tekirdağ Dr.Mümtaz ÖZKAN Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü ANKARA

Sunu Akışı 1-Kışlamış Ergin Mücadelesinde mevcut durumun tesbiti 2-Kışlamış Ergin Mücadelesinde ilişkin olarak bugüne kadar yaşanan gelişmeler 3-Kışlamış Ergin Mücadelesinin bilimsel açıdan irdelenmesi

1-Kışlamış Ergin Mücadelesinde mevcut durumun tesbiti

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi (1)
Süne mücadelesinde talimat dışı olarak uygulanan en önemli mücadele şekli ‘’Kışlamış Ergin mücadelesi’’dir. Talimat dışı bu uygulama; Trakya bölgesinde Tekirdağ,Edirne,Kırklareli ve İstanbul illerinde ;Güney ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerimizde ise Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Adıyaman ve Gaziantep illerinde, son yıllarda herhangi bir mücadele eşiği dikkate alınmaksızın yaygın olarak yapılmaktadır. KE mücadelesi uygulamaları *Doğrudan insektisit kullanımıyla yapılan KE mücadelesi *insektisit+fungusit(özellikle pas ilaçları) *yabancıot ilacı+insektisit şeklinde de yapılabilmektedir. Önemli Not:Bu uygulama şekillerinde özellikle karışım ilaçlama şekillerinde ilaçların birbirileriyle karışabilir özelliklere sahip olup olmadığı, ilaçların birbiriyle etkileşime girip girmeyeceği ve fitotoksite durumları gibi parametreler kesinlikle dikkate alınmamaktadır

2-Kışlamış Ergin Mücadelesinde ilişkin olarak bugüne kadar yaşanan gelişmeler

Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsünde yılları arasında yürütülen’’Güneydoğu Anadolu bölgesinde Süne(Eurygaster integriceps)’nin Biyolojisi,Ekolojisi ve Epidemiyolojisi ile daha uygun kimyevi mücadele yöntemlerinin araştırılması’’ isimli proje çalışması sonucunda kışlamış erginlere karşı teknik talimatta yer alan koşullar yerine getirilmek şartıyla Fenthion 50 EC etkili maddesini içeren preperatların 180 ml/da dozda,Fenthion % 3 toz etkili maddesini içeren preperatların ise 3 kg/da dozda kullanılabileceği ortaya konulmuştur Yine Diyarbakır Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsünde yürütülen’’Güneydoğu Anadolu bölgesinde hububat’da zararlı Süne(E. integriceps) haşeresi ile yabancı otlara karşı kombine mücadele imkanlarının araştırılması’’ isimli proje çalışması sonucunda;KE mücadelesi+Yabancı ot mücadelesi’ nin birlikte yapılabilmesinin bazı ekstrem yıllarda yabancı ot mücadelesinin son zamanlarında yapılabileceği belirlenmiştir.

1988 yılında Tekirdağ’da yapılan ‘’Süne simpozyumunda’’Uzm.A.Ulvi KILIÇ’ın sunduğu ‘’Türkiye’de Süne Mücadelesinin esasları’’ isimli bildiride Kışlamış Ergin Mücadelesine ilişkin olarak şu ifadeler yer almaktadır: ‘’Kıymetlendirme sürveyleri sonucunda süne yoğunluğu m²’de 3 ve daha fazla olduğu yerlerde kimyasal mücadele önerilmektedir.Ancak mücadele dişilerin yumurtlama dönemine girmeden önce yaklaşık 1 hafta içinde bitirilmesi gerektiğinden en yüksek yoğunluk gösteren yerlerde ve çok dar alanlarda yapılabilmektedir. Olumsuz hava koşulları nedeniyle ilaçlamalar üreticiler tarafından yer aletleriyle yapıldığı ve aynı sahalarda nimf döneminde yeniden ilaçlama gerekebileceği için KE mücadelesi yaygınlaştırılamamıştır.Nitekim bugüne kadar ülkemizde KE mücadelesi pek çok yıl yapılmamış ve kullanılacak ilaçlar üzerinde durulmamıştır.Halen sadece Fenthion 50 EC etkili maddesini içeren ilaçlar önerilmektedir.’’

Trakya’da 1988 yılında Süne Teknik Koordinatörü olarak görev yapan Uzm.A.Ulvi KILIÇ’ın hazırladığı ‘’1988 yılında Trakya’da yapılacak süne mücadelesi için bakanlıkça görevlendirilen koordinatör ve İl araştırma sorumluların mahallinde yaptıkları çalışmalar ‘’hakkındaki raporunda Kışlamış Ergin Mücadelesine ilişkin olarak şu tesbitler yer almaktadır: A) Kışlamış Ergin Mücadelesi: Lebaycid 50 EC(Fenthion 50 EC) isimli ilaç ile m²’de 5 ve daha KE yoğunluğu bulunan yerlerde populasyonu kırmak amacıyla kimyasal mücadele yapılmasını ve 5-6 gün içinde bitirilmesi il Md.’lüklerine talimat olarak verildi.Aynı alanlar sürekli kontrol edilerek nimf mücadelesi proğramına alındı. B) Kışlamış Erginlere karşı Tatbikat denemesi: Fenthion etkili madde içeren Lebaycid 50 EC formülasyonlu ilacın,Süne KE’lerine karşı yer aletleriyle yüksek konsantrasyonda bir başka ifadeyle atomizörlerle kullanılmasının fitoksite açısından sakıncalı olduğu ortaya konuldu. C) Trakya bölgesinde Süne KE mücadelesi ile hububatda yabancı ot mücadelesinin birleştirilmesi :1988 yılında yapılan çalışma sonucunda hububatda KE mücadelesi ile Yabancıot mücadelesinin birlikte yani kombine yapılmasının mümkün olmadığı anlaşıldı

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünde tarihinde bakanlığımızda yapılan ‘’Edirne-Çanakkale-Kırklareli-Tekirdağ illeri Süne hazırlık toplantısı’’ yapılmış ve 1994 yılına dönük olarak uygulanması düşünülen Kışlamış Ergin Mücadelesine ilişkin aşağıdaki karar alınmıştır: ‘’Tekirdağ ili hububat alanlarında kışlamış ergin süne mücadelesinin; populasyonun en az % 70’nin ovaya göçünün bir haftada tamamlanması kaydıyla m²’de 3 ve üzerinde yoğunluğun olduğu yerlerde teknik talimat esaslarına uyulması ve il müdürlüğü denetiminde yer aletleriyle yapılması,mücadele masrafları Tekirdağ il Özel idaresi ve çiftçiler tarafından karşılanması şartıyla yapılmasına’’ Önemli Not:Tekirdağ ilinde 1994 yılında inişler 16 Mart tarihinde başlamış ve 13 Nisan tarihinde tamamlanmıştır.İnişler 28 gün sürmüştür.Toplantıda alınan karar o yıl Tekirdağ’da gerçekleşmemiştir.Buna rağmen bazı köylerde KE mücadelesi yaptırılmış tır .Sonuçta dişi bireyler yumurta bıraktığından tekrar nimf mücadelesi yapılması durumunda kalınılmıştır.

1995 yılında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü bünyesindeki Zirai Mücadele araştırma enstitülerinde hububat zararlıları konusunda görevli araştırıcıların katılımıyla oluşturulan komisyon o gün için yürürlükte olan Hububat Zararlıları Teknik Talimatı(1984)’nı redakte etmiş ve Süne’de Kışlamış Ergin mücadelesini talimatdan çıkarmıştır. Bu komisyonun çalışmaları sonucunda 1995 yılında basılan ‘’Zirai Mücadele Teknik Talimatları –Cilt-1’deki hububat zararlıları’’ bölümünde KE mücadelesi talimatda yer almamıştır. Yine 2008 yılında basılan ve günümüzde halen kullanılmakta olan ‘’Zirai Mücadele Teknik Talimatı –Cilt-1’de Tahıl Zararlıları’’ bölümünde de KE mücadelesi talimatda yer almamaktadır.

Kışlamış Ergin mücadelesinin sistematik süne mücadelesinde yer alıp almayacağı konusunda geçmiş yıllarda değişik platformlarda tartışmalar açılmıştır Mart 1996 yılında Ankara Zirai Mücadele Merkez araştırma Enstitüsünde Bakanlık yetkilileri,Süne konusunda çalışan araştırmacılar ve bazı illerin Bitki koruma şube müdürlerinin katılımı ile gerçekleştirilen ve ülkemizde uygulanan süne mücadelesinin ve süne ilgili araştırmaların stratejilerinin belirlendiği ‘’Süne Toplantısında’’ bu konu bir gündem maddesi olarak yer almış ve konu ayrıntılı bir biçimde tartışılmıştır. Bu toplantıda yapılan tartışmaların ışığı altında Süne mücadelesinde bir yöntem olarak ‘’Kışlamış Ergin Mücadelesinin uygulanmaması’’ kararı alınmıştır.

2004 yılında gerçekleştirilen’’Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Süne(Eurygaster integriceps)’nin KE’lerine karşı kimyasal mücadele olanakları’’ adlı proje dışı çalışmada bazı ilaçlar KE’lere karşı denenmiş ve sonuçta Lambda –Chyalothrin etkili madde içeren preperat 75 ml/da dozda etkili olduğu belirtilmiştir.

Lambda-cyhalothrin etkili maddesi kontak ve mide etkili bir insektisit olup ;repellent etkiye de sahiptir. Ayrıca ani etkiye ve uzun süreli rezidüel etkiye sahip olduğu da belirtilmekte ve WHO sınıflandırılmasına gore 2.gurup zehirli sınıfına girmektedir. Lambda-cyhalothrin etkili maddesinin SC (Mikrokapsül süspansiyon) formülasyonunun son ilaçlama ile hasat arasında bırakılması gereken sure K K G M ‘’Bitki Koruma Ürünleri 2002’’ kitabında Pamuk ,Bağ, Fındık için 7gün, Patates ,Elma,Pancar,Domates, Antep Fıstığı,Zeytin için 3 gün; Lahanada 2 gün; Mısır ve Buğdayda ise 14 gün

Ayrıca süneler açısından uzun sure etki gösteren bir ilacın ;doğal düşman kompleksi üzerindeki etkisinin de yıkıcı olacağı bilinen bir gerçektir. Bir aktif maddenin formülasyonununda değişiklik yapılarak çevre ve insane sağlığı açısından kazanımlar sağlamak elbette istenilen bir olaydır.Ama bu durum o aktif maddenin zehirlilik ile ilgili özelliklerini ortadan kaldırmaz ve diğer formulasyonlar gibi hedef alınan zararlı ve o ekosistemde bulunan tüm faydalı canlılar açısından istenilen yada istenilmeyen olumsuz etkileri de mutlak suretle gösterir.

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğünün Süne konusunda gerçekleştirdiği ve tüm tarafların (Bakanlık Yetkilileri,Üniversite ,Araştırma Enstitüleri,İl Müdürlükleri,Ziraat Odaları,Çiftçiler gibi) katıldığı bir dizi toplantıda da KE mücadelesi konusu tüm yönleriyle tartışılmış ve konuya ilişkin olarak herhangi bir strateji değişikliğine gidilmemiştir.

3-Kışlamış Ergin Mücadelesinin bilimsel açıdan irdelenmesi

Bu mücadele yöntemi yeni teknik talimatlarımızda(1995 ve 2008 basım) yer almamaktadır. Eski Teknik Talimatımızda(1984 basım) ise belirli koşullar oluştuğunda yapılması gerektiği belirtilen Kışlamış Ergin Mücadelesi için mutlaka şu kriterlerin ortaya çıkması gerekmektedir: 1- Kışlaktan ovaya göç süresi günü geçmemelidir. (ilk 7-8 günde ise % 70 iniş oluşmalı). 2- Kışlaktan ovaya inişle birlikte yapılacak kaba sürveylerde m²’de ort. 2 ve daha fazla kışlamış ergin yoğunluğu belirlenen tarlalarda ;yapılacak kıymetlendirme sürvey sonucunda m²’de ort 3 ve daha fazla kışlamış ergin yoğunluğu belirlenen tarlalar kimyasal mücadele proğramına alınır. 3- Dişilerin yeterince yumurta bırakmamış olması gerekmektedir. 4- Erginlerin tamamının kışlaktan tarlalara göç etmesi;sonuçta inişlerin tamamlanması gereklidir.

Eğer 1 nolu sunuda belirtilen şartlar gerçekleşmeden yapılacak KE mücadelesi sonucunda mutlaka yeniden Nimf mücadelesi gerekebilir. Kışlamış Ergin mücadelesi salgın yıllarında pop.kırmak amacıyla düşünülmüş bir yöntemdir.Bu alanlarda mutlaka ilave bir mücadele olarak nimf mücadelesi uygulamak gerekmektedir.Çünkü Sunu 1’deki şartlar gerçekleşse bile ilk inen bireyler yumurta bırakmış olmaktadır.Süne mücadelesinde kullanılan ilaçların ovisit etkisi olmadığından;yumurtalar açılmakta ve sonuçta nimflere etkisi olmamaktadır.

1-‘’Kışlaktan ovaya göç peryodu günü geçmemelidir’’ kriterinin irdelenmesi: Süne mücadelesinin sistematik olarak uygulandığı tüm bölgelerde bu durum genelde gerçekleşmemektedir.Tüm bölgelerde iklim koşullarının çok ekstrem geçtiği yıllar hariç kışlaktan ovaya göç seyri yaklaşık olarak gün sürmektedir.

TRAKYA IŞIKLAR KIŞLAĞI (Tekirdağ-Edirne-Kırklareli-İstanbul-Çanakkale illeri hububat ekiliş alanları için potansiyel tehlike arz eden Süne kışlağı) Kışlaktan Ovaya Göç Seyri: Yıllar İniş tarihleri Süre (gün) Süre (gün) 1990 13 Mart-05Nisan 22 2002 06 Mart- 09 Nisan 43 1991 22 Mart-22 Nisan 31 2003 04 Nisan- 01 Mayıs 27 1992 21 Mart-20 Nisan 30 2004 21 Mart-14 Nisan 25 1993 25 Mart- 19 Nisan 26 2005 09 Nisan-15 Nisan 7 1994 16 Mart-13 Nisan 28 2006 04 Nisan- 13 Nisan 10 1995 20 Mart-20 Nisan 32 2007 19 Mart- 13 Nisan 1996 03Nisan-28 Nisan 2008 16 Mart- 16 Nisan 1997 21 Nisan-02 Mayıs 12 2009 24 Mart- 16 Nisan 24 1998 09 Mart-16 Nisan 38 2010 1999 07 Nisan-21 Nisan 15 2011 22 Mart- 30 Nisan 40 2000 27 Mart- 17 Nisan 21 2012 20 Mart-13 Nisan 2001 16 Mart- 09 Nisan 2013 15 Mart-11 Nisan

2-‘’Kışlaktan ovaya inişle birlikte yapılacak kaba sürveylerde m²’de ort. 2 ve daha fazla kışlamış ergin belirlenen tarlalarda yapılacak kıymetlendirme sürvey sonucunda m²’de ort 3 ve daha fazla kışlamış ergin belirlenen tarlalar kimyasal mücadele proğramına alınır’’ kriterinin irdelenmesi; Türkiye Genelinde 50 Milyon dekar hububat ekilişinde süne kıymetlendirme sürvey çalışmaları gerçekleştirilmektedir.Bu alanın 30 milyon dekarlık bölümü potansiyel tehlike altındadır.

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi Tekirdağ-1
Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 1988 - 1989 1990 34.013 1991 1992 1993 1994 22.750 1995 2.440 1996

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi Tekirdağ -2
Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 1997 - 1998 1999 81.460 2000 63.600 2001 3.000 2002 2003 2004 2005 91.410 13.670

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi Tekirdağ -3
Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 2006 2.000 2007 700 2008 4.100 2009 - 2010 2011 2012 2013 2014

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi Edirne-1
Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 1988 66.208 1989 - 1990 12.000 1991 500 1992 1993 1994 1995 13.500 1996

Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 1997 - 1998 1999 72.200 52.800 2000 43.000 2001 6.000 2002 2003 2004 2005

Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 2006 - 2007 2008 33.500 2009 66.250 2010 34.000 2011 18.200 2012 2013

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi Kırklareli-1
Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 1988 - 1989 1990 59.335 1991 6.350 1992 65.084 41.100 1993 1994 1995 1996

Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 1997 - 1998 1999 7.600 2000 2001 2002 24.500 2003 2004 12.300 86.666 2005

Yıllar KE/m² (da) KE/m² 3.00 KE/m² ve yukarısı 0.8KE/m² ve üzeri Toplam Alan(da) Kimyasal mücadele yapılan alan(da) 2006 - 2007 24.000 2008 2009 2010 94.006 2011 86.123 2012 2013

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi(16)
Son yıllarda 7-19 Milyon dekarlık hububat ekilişinde mücadele gerçekleşmektedir.Mücadele gerçekleştirilen bu alanlardaki m²’de 3 ve daha fazla kışlamış ergin bulunan alan miktarı bölgelere göre farklılık göstermekle birlikte epidemi yılları hariç dekar civarındadır Bu durumda eşik olarak m²’de 3 ve daha fazla kışlamış ergin dikkate alındığında; Bu alanlarda kimyasal mücadele (+) Diğer % hububat ekilişi (?) Kıymetlendirme+Yumurta parazit+Nimf sürveyleri Süzgeç Potansiyel tehlike 30 Milyon dekar alan Koruyucu İlaçlama(+-?)

KORUYUCU İLAÇLAMA(+-?) Süzgeç görevi gören sürveyler beklenilmeksizin ilaçlama yapılarak(eşik kavramına uyulacakmı? Uyulmayacakmı?) İlaçlama sonucunda 30 gün (+-?) tarla kontrol altında tutulacak iddia(+)

Kışlamış erginlerin ovaya inişi ile birlikte , doğada faaliyetlerini aktif bir şekilde sürdüren sünenin en önemli doğal düşmanları olan yumurta parazitoidlerinin erginleri bu dönemde yapılacak kimyasal uygulamalardan olumsuz yönde etkileneceklerdir. Çünkü bu dönemde hareketli olan ve uçuşan parazitoid erginleri kimyasallara karşı son derece duyarlıdır. Bununla ilgili olarak 1994 yılında Tekirdağ ilimizin merkezinde gerçekleştirilen kışlamış ergin mücadelesi sonucunda o yıl ve izleyen yıllardaki parazitlenme oranlarındaki dramatik düşüşler en güzel örneklerden biridir

Trakya bölgesi illeri Parazitlenme oranları(%)
Yıllar Tekirdağ Edirne Kırklareli İstanbul Önemli not 1989 69.10 91.70 84.80 1993 41.60 55.00 58.87 1994 42.60 74.05 72.65 1995 52.10 69.55 84.28 1996 43.56 67.70 75.55 1997 32.55 56.40 54.71 1998 30.92 55.34 58.26 1999 51.45 77.89 77.20 2000 58.55 75.30 73.80 2001 33.11 55.70 72.90 2002 13.72 56.63 58.70 14.02 2003 24.22 67.34 62.30 17.09

Trakya bölgesi illeri Kimyasal mücadele yapılan alanlar(da)
Yıllar Tekirdağ Edirne Kırklareli İstanbul - 1992 41.000 1993 1994 1995 2.295 1996 73.643 1997 1998 1999 2000 63.600 43.000 2001 2002 2003

Trakya bölgesi illeri Parazitlenme oranları(%)
Yıllar Tekirdağ Edirne Kırklareli İstanbul Önemli not 2004 55.25 82.00 77.30 28.24 2005 65.17 75.00 79.90 49.47 2006 31.64 52.00 54.50 14.20 2007 35.60 63.00 70.30 13.97 2008 44.20 49.00 68.80 25.00 2009 39.80 58.50 76.20 25.80 2010 18.30 77.33 77.80 21.27 2011 36.20 61.83 62.20 22.70 2012 31.93 67.41 68.10 12.30 2013 25.10 37.00 64.10 15.30

Trakya bölgesi illeri Kimyasal mücadele yapılan alanlar(da)
Yıllar Tekirdağ Edirne Kırklareli İstanbul 2004 - 86.666 2005 18.670 5.000 2006 2007 24.000 2008 2009 2010 94.006 2011 86.123 2012 2013

Ayrıca yurt dışında (Özellikle Rusya,Romanya,Bulgaristan) bu konuda yapılmış pek çok araştırma vardır. 1993 yılında Suriyede ICARDA ‘da gerçekleştirilen’’Sunn pest and their control in the near east ‘’ adlı bilimsel toplantıda ;Rosca ve ark. ‘nın sunduğu tebliğde Romanyada bu konu ile ilgili yapılan çalışmalar bunlardan birisidir .Romanyada yapılan araştırmalarda Kışlamış ergin mücadelesi uygulaması yapılan tarlalarda parazitlenme oranları %0.0 ile % 13.0 (ort. % 8.3)arasında değişirken, Kışlamış ergin mücadelesi uygulaması yapılmayan tarlalarda ise parazitlenme oranları %72.2 ile % 95.2 (ort. %86.9) arasında bulunmuştur.

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi
Bölge(İl/İlçe) m²’de Yumurta sayısı Parazitlenme oranları(%) KE Mücadelesi yapılıp yapılmadığı Braila/İnsratei 25.8 89.10 KE Kim. Müc.(-) Calarasi/Galbinasi 22.4 85.30 Doji/Radovanu 58.4 95.20 Galati/Fintinesti 21.0 80.00 Constanta / Valeni 11.2 8.40 KE Kim. Müc.(+) Constanta/ Negureni 10.6 3.50 Constanta / Baneasa 15.8 13.00 Teleorman /Slobozia 4.2 0.00 Teleorman/Orbeasca 12.6 12.50 Calarasi/Valea 8.5 12.00 Calarasi/Sohatu 14.2 9.10

Ülkemizde uygulanan sistematik süne mücadelesinde de yumurta parazitoidlerini korumak amacıyla da; süne yumurta parazitoidlerinin 1. dölünün çoğunluğunun süne yumurtaları içinde olduğu dönemde(bu dönemde süne 2 dönem nimflerinin genel nimf pop. Içindeki payı % 40) nimf mücadelesi uygulanmaktadır. Bu dönemde uygulanan kimyasal mücadelenin süne yumurtası içerisinde bulunan parazitoidlere olan olumsuz etkilerini süne yumurtalarının kabuk kısmı önlemektedir.

Geçmiş yıllarda önerilen ama hiç resmi olarak uygulama şansı olmayan kışlamış ergin mücadelesi salgın yıllarında populasyonu kırmak amacıyla düşünülmüş bir yöntemdir. Bu alanlarda mutlak suretle 2. bir mücadele olarak nimf mücadelesi uygulamak gerekmektedir. Çünkü yukarıdaki şartaların gerçekleşmesini bekleme durumunda ilk inen bireyler ,yumurta bırakmış olmaktadır.Kışlamış Ergin mücadelesinde kullanılan ilaçların ovisit etkisi olmadığından yumurtadan çıkacak nimflere etkisi de söz konusu değildir. Bu konu ile ilgili yurtdışında (Bulgaristan) yapılan bir çalışmadan örnek verebiliriz.

Kışlamış Ergin(KE) Mücadelesi
Plevne KE Kim Müc (+) Nimf Müc(-) % Emgi Nimf Müc(+) % Emgi % Emgi % Emgi % Emgi % Emgi % Emgi % Emgi % Emgi % Emgi Tolbukin % Emgi Varna % Emgi Vraça % Emgi % Emgi

Bulgaristan’da KE mücadelesi en son yılında uygulanmış KE Mücadelesi uygulaması( + ) % 6.7 EMGİ KE Mücadelesi(+) ve Nimf Mücadelesi (+) %0.4;0.1;0.2 Emgi 1.2 parazitoid /m² KE Müc( +) parazitoid / m²

Rusya Kamenokova Krasnador KE Mücadelesi Rostov Sonuç: Parazitlenme oranı %42,90 ‘dan % 8,60 ya inmiş KE mücadelesi yapılan yerlerde; ilaveten Nimf mücadelesi ( +) yapılma zorunluluğu ortaya çıkmıştır. Araştırıcı ;Konukçu sayısı ve parazitoidlerin kışlama koşullarına bağlı olarak Hym. Yumurta Parazitoidlerinin, sünenin 2. dönem nimflerin pop. Payı % 40 olduğunda yapılacak tek bir ilaçlama uygulamasıyla korunduğunu bildirmektedir

Süne –Kimyasal Mücadele(da) (2003-2007)
Bölgeler 2003 2004 2005 2006 2007 Güneydoğu Anadolu Güney Trakya 18.670 Marmara 0.000 Ege 68.334 Orta Türkiye Proğram

Süne –Kimyasal Mücadele(da) (2008-2013) (2008-2012)
Bölgeler 2008 2009 2010 2011 2012 2013 G.Doğu Anadolu Güney Trakya Marmara Ege 14.500 Orta Anadolu Türkiye Proğram

YILLAR Türkiye geneli Süne Mücadele Proğram(da) Türkiye geneli Süne Mücadelesi yapılan alan(da) Orta Anadolu Böl. Süne Mücadelesi yapılan alan(da) 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 * 2013 *Eskişehir ili sehven da olarak proğrama girmiş, da olması gerekir.Düzeltilmiş proğram da

Enstitümüzde Hububat Zaralıları biriminde uzun yıllar birlikte görev yaptığım ve tarihinde de kaybettiğimiz mesai arkadaşım Merhum Atilla GÖKDOĞAN’ı bir kez daha rahmetle anarak sözlerime son vermek istiyorum

Dr.Mümtaz ÖZKAN Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü ANKARA

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Dr.Mümtaz ÖZKAN Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü ANKARA"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Dr.Mümtaz ÖZKAN Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü ANKARA

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Dr.Mümtaz ÖZKAN Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü ANKARA"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim