TS-EN-12440:2008 “DOĞALTAŞLAR-İSİMLENDİRME KRİTERLERİ” Doç. Dr. İ

... konulu sunumlar: "TS-EN-12440:2008 “DOĞALTAŞLAR-İSİMLENDİRME KRİTERLERİ” Doç. Dr. İ"— Sunum transkripti:

1 TS-EN-12440:2008 “DOĞALTAŞLAR-İSİMLENDİRME KRİTERLERİ” Doç. Dr. İ
TS-EN-12440:2008 “DOĞALTAŞLAR-İSİMLENDİRME KRİTERLERİ” Doç. Dr. İ. Sedat BÜYÜKSAĞİŞ Türkiye Doğaltaşlar Ayna Komitesi Başkanı

2 GİRİŞ Uluslararası doğaltaş piyasası farklı taş çeşitlerini tanımlamak için çok sayıdaki taş isimlerini ortaya koymuştur. Çoğu geleneksel isimler olup genellikle, tipik rengi/diğer doğaltaş özellikleri ile taşın çıkarıldığı yeri yansıtır. Ancak, bu her zaman böyle olmayabilir Bazen doğaltaşlar, kayacın doğru petrolojik ismiyle uyumlu/uyumsuz olarak kayacın jeolojik sınıflandırmasıyla (granit, mermer, kuvarsit vb gibi) ilgili terimleri kapsayan isim çeşitliliği de gösterir. Bazen de, aynı isim farklı taşları isimlendirilmesinde kullanılmış veya benzer çeşitler de farklı adlarla isimlendirişmiş olabilir. Bu standardın amacı, Doğaltaş çeşitlerinin isimlendirilmesinde, geleneksel isimleri muhafaza ederek ve taşın doğası, tipik rengi ve çıkarıldığı yerle ilgili terimleri vererek isimlendirmede birlik sağlamaktır. Standardın hazırlanmasına katkıda bulunan her bir Avrupa ülkesinde bilinen çok sayıda taşın isimlerinin geçici listesi, ayrıntılara girilmeden standardın ekinde verilmektedir. Bu ek gelecek baskılarda revize edilebilecektir.

3 1.KAPSAM Bu standard, hammaddeden nihai mamul ürüne kadar doğaltaşların isimlendirilme kriterlerini kapsar.

4 3.1. Doğaltaşın ismi ( yaygın olarak kullanılan isim)
Doğaltaşın çıkarıldığı yere özel ve belirli kayaç tipine uygun olarak piyasaya arz edildiği ismi. Kayacın asıl bunduğu yerle ilgili olmayan coğrafi imler ve ticari isimlerin verilmesinden kaçınılmalıdır.

5 3.2. Petrolojik grup EN “Doğaltaşlar-Deney Metodları Petrografik İnceleme” ve EN “Doğaltaşlar- Terimler Tarifler” Madde 3.2.’ye göre petrografik incelemeyle tespit edilmiş kayacın bilimsel ismi. Kayaç EN Madde 3.2.’deki sınıflamalarla verilmiyorsa, uygun bir bilimsel terim kullanılmalıdır.

6 3.3. Tipik renk Taş çeşidinin görünen renk aralığı. Bir veya daha fazla kuru haldeki yığın numunelerinde, doğal ışık altında gözle tespit edilen renk. Taşın gözle muayenesini etkileyen nem, toz ve diğer özellikler not edilmeli ve tamamı gözlem şartları olarak belirtilmelidir.

7 3.4. Çıkarıldığı/ bulunduğu yer
İşletmelerin veya ocağın yeri, virgülle ayrılmış ve olabildiğince yeterli kesinlikle, köy, belde, kasaba, il, bölge ve ülke şeklinde verilmelidir

8 4.2. Doğal özellikler Taşın görünümüne etki edebilen doğal özellikler EN Madde 3’e göre tarif edilmelidir. Örneğin; damarlar, kapanımlar, benekler, ksenolitler, doku, yapılar, çatlaklar vb.

9 4.3. Petrografik isim Taşın EN Madde 2’ye uygun olarak, EN-12407’ye göre petrografik incelemeyle tespit edilmiş bilimsel ismi.

10 4.4. Jeolojik yaş EN Madde 3.1’e göre taşın yaşı. Jeolojik yaş mümkünse verilmelidir ve olabildiğince doğru olmalıdır. İlave jeolojik bilgiler mevcutsa verilebilir.

11 İsimlendirmede Genel İlkeler
Doğaltaşın çıkarıldığı yere özel ve belirli kayaç tipine uygun olarak piyasaya arz edileceği isim olmasına, Kayacın asıl bunduğu yerle ilgili olmayan coğrafi imler ve ticari isimlerin verilmesinden kaçınılmasına, İşletmelerin veya ocağın yeri, virgülle ayrılmış ve olabildiğince yeterli kesinlikle, köy, belde, kasaba, il, bölge ve ülke şeklinde verilmesine, Petrografik incelemeyle tespit edilmiş kayacın bilimsel ismi olmasına Taş çeşidinin görünen renk aralığına, Jeolojik yaşın mümkünse verilmesine dikkat edilmelidir.

12 TS-EN-12440 “DOĞALTAŞ İSİMLENDİRME KRİTERLERİ” EK LİSTE ÖRNEKLERİ
TÜRKÇE İNGİLİZCE ROSA PORTEKIZ Mermer Gül kurusu Estremoz / Borba / Vila Viçosa, Évora, Portekiz ROSA PORTUGAL marble rosy Estremoz / Borba / Vila Viçosa, Évora, Portugal ROSSO LEVANTO Ofikalsit Çok koyu kırmızı, beyaz damarlı Bonassola (La Spezia, Liguria), İtalya ophicalcite very dark red with white veins Bonassola (La Spezia, Liguria), Italy CREMA NOVA Oosparitik kireçtaşı Krem Lorca, Murcia, Murcia, İspanya oosparitic limestone cream Lorca, Murcia, Murcia, Spain EMPERADOR Dolomit Açık kahverengi Puebla de Don Fabrique, Granada, Endülüs, İspanya dolomite light brown Puebla de Don Fabrique, GRANADA, Andalucía, Spain EMPERADOR BUÑOL Breşoid kalsik dolomit Kahverengi Buñol, Valencia, Comunidad Valenciana, brechoid calcic dolomite brown Buñol, Valencia, Comunidad Valenciana, Spain

13 TÜRKÇE İNGİLİZCE ARABESCATO OROBICO (GRIGIO, ROSSO, ROSATO, GRIGIOROSA) Kireçtaşı Kahverengi, kırmızı,pembe ve gri Camerata Comello (Bergamo, Lombardia), İtalya ARABESCATO OROBICO (GRIGIO, ROSSO, ROSATO, GRIGIOROSA) limestone brown, red, pink and grey Camerata Cornello (Bergamo, Lombardia), Italy DAINO-MARMO DI OROSEI (BRECCIA, CHIARO PERLATO, NUVOLATO MEDIOSCURO, VENATO MEDIO-SCURO) Bioklastik kireçtaşı Açık bej Orosei (Nuoro, Sardegna), İtalya DAINO - MARMO DI OROSEI (BRECCIA, CHIARO PERLATO, NUVOLATO MEDIO-SCURO, VENATO MEDIO-SCURO) bioclastic limestone light beige Orosei (Nuoro, Sardegna), Italy CHIAMPO (MANDORLATO, OLIVO, PAGLIERINO, PERLATO, PORFIRICO, ROSATO) Fosilli kireçtaşı Bej, sarımsı turuncu, gri Arzignano, Chiampo, Cornedo, Nogarole, Piovene, Valdagno (Vicenza, Veneto), İtalya CHIAMPO (MANDORLATO, OLIVO, PAGLIERINO, PERLATO, PORFIRICO, ROSATO) fossiliferous limestone beige, yellowish orange, grey Arzignano, Chiampo, Cornedo, Nogarole, Piovene, Valdagno (Vicenza, Veneto), Italy TRACHITE SARDA (BANARI, BENETUTTI, BOSA, FORDONGIANUS, ITTIRI, OZIERI, PERDAXIUS, SERRENTI, URI) Trakit Pembe, gri, kırmızı, yeşil Banari, Benetutti, Ittiri Ozieri, Uri (Sassari), Fordongianus (Oristano), Bosa, (Nuoro) Perdaxius, Serrenti (Cagliari) Sardegna, İtalya TRACHITE SARDA (BANARI, BENETUTTI, BOSA, FORDONGIANUS, ITTIRI, OZIERI, PERDAXIUS, SERRENTI, URI) trachyte pink, grey, red, green Banari, Benetutti, Ittiri Ozieri, Uri (Sassari), Fordongianus (Oristano), Bosa, (Nuoro) Perdaxius, Serrenti (Cagliari) Sardegna, Italy PIETRA DELLA LESSINIA-PIETRA DI PRUN (ROSA, BIANCA) Nodüllü kireçtaşı Turuncu pembe Fumane, S. Anna di Alfaedo, Negrar (Verona, Veneto), İtalya PIETRA DELLA LESSINIA - PIETRA DI PRUN (ROSA, BIANCA) nodular limestone orange pink Fumane, S. Anna di Alfaedo, Negrar (Verona, Veneto), Italy

14 TÜRKÇE İNGİLİZCE CREMA MARFIL SIERRA PUERTA Kireçtaşı Krem Cehegín, Murcia, Murcia, İspanya limestone cream Cehegín, Murcia, Murcia, Spain CREMA MARFIL SAN CRISTOBAL Açık kemik rengi Teba, Malaga, Endülüs, İspanya light bone TEBA, MALAGA, Andalucia, Spain CREMA PEÑA ZAFRA=CREMA MARFIL ZAFRA Fortuna Y Abanilla, Murcia, Murcia, İspanya CREMA PEÑA ZAFRA=CREMA MARFIL ZAFRA FORTUNA Y ABANILLA, Murcia, Murcia, Spain PIEDRA DE BLANCA = PIEDRA DE ABARAN Kalkarenit Kahverengi BLANCA, Murcia, Murcia, İspanya calcarenite brown BLANCA, Murcia, Murcia, Spain PIERRE BLEUE DE BELGIQUE ® (PETIT GRANIT olarak da bilinir) Krinoitli kireçtaşı Değişik tonlarda mavimsi gri Soignies, Condroz ve Bocq-Molignée Havzaları, Belçika PIERRE BLEUE DE BELGIQUE ® (said PETIT GRANIT) crinoidal limestone bluish grey with various shades Basin of Soignies, Basin of Condroz, Basin of Bocq- Molignée, Belgium

15 İZLENECEK YOLLAR-1 TSE BİRLİKLER TÜRKİYE DOĞALTAŞLAR AYNA KOMİTESİ
CEN-TC/246 NATURAL STONES BİRLİKLER (TUMMER, İMMİB, EGEMİB ) TSE TÜRKİYE DOĞALTAŞLAR AYNA KOMİTESİ OCAK ÜRETİCİSİ FİRMALAR MERMER VE DOĞALTAŞ DERNEKLERİ (AFYON, MUĞLA, DENİZLİ, İSTANBUL, MARMARA ADASI, DİYARBAKIR VD.)

16 İZLENECEK YOLLAR-2 TSE CEN-TC/246 NATURAL STONES TÜRKİYE DOĞALTAŞLAR
AYNA KOMİTESİ WEB SAYFASI (AÇIKLAMA+GENEL FORM) OCAK ÜRETİCİSİ FİRMALAR TSE

17 ÖRNEK FORM Taşın İsmi Afyon Beyaz Stone Name Afyon White
Petrografik Tanımı Mermer Petrographic Name Marble Rengi Beyaz Colors White Köy,İlçe,Şehir, Ülke Bacakale, İscehisar, Afyon, Türkiye Location Firma İsmi ABC Mermer A.Ş. Yetkili Mehmet ÖZTÜRK İletişim e-Posta FİRMA KAYIT EKLE SİL YENİ

18 KATILIMINIZ VE İLGİYLE
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER

19 TS-EN-12440:2008 “DOĞALTAŞLAR-İSİMLENDİRME KRİTERLERİ” Doç. Dr. İ
TS-EN-12440:2008 “DOĞALTAŞLAR-İSİMLENDİRME KRİTERLERİ” Doç. Dr. İ. Sedat BÜYÜKSAĞİŞ Türkiye Doğaltaşlar Ayna Komitesi Başkanı