Gelişim özelliklerimiz

Gelişim özelliklerimiz
Gıyasettin Demirhan Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi TMOK Eğitim Komisyonu - Yüzme Federasyonu Seminer, 9 Mayıs 2014, İstanbul

İnsan; biyo-kültürel ve sosyal bir varlıktır
2

Temel Kavramlar Büyüme
Vücudun sadece boy, kilo ve hacim olarak artması - Vücudun değişik organlarında değişik hızlarda gerçekleşebilir Gelişme Organizmanın, büyüme, olgunlaşma ve öğrenmenin etkileşimiyle sürekli olarak ilerleme kaydeden değişmesi - Olgunlaşma ve öğrenme etkileşimlerinin ürünüdür Gelişim Organizmanın döllenmeden başlayarak bedensel, zihinsel, dil, duygusal, sosyal yönden, belli koşulları olan en son aşamasına ulaşıncaya kadar sürekli ilerleme kaydeden değişim - Süreçtir - Olgunlaşma ve öğrenme olmadan sağlanamaz 3

Olgunlaşma Vücut organlarının kendilerinden beklenen fonksiyonu yerine getirebilecek düzeye gelmesi için, öğrenme yaşantılarından bağımsız olarak, kalıtımın etkisiyle geçirdiği biyolojik bir değişme Öğrenme Bireyin çevresiyle belli bir düzeydeki etkileşimleri sonucunda meydana gelen nispeten kalıcı izli davranış değişme Hazırbulunuşluk Bireyin sadece olgunlaşma düzeyini değil, aynı zamanda, bireyin önceki öğrenmelerini, ilgilerini, tutumlarını, güdülenmişlik düzeyini, yeteneklerini, genel sağlık durumunu kapsar (Gibson ve Vinegradoff, 1986) 4

Gelişimle İlgili Temel İlkeler
Gelişim, kalıtım ve çevre etkileşiminin bir ürünüdür Gelişim süreklidir ve belli aşamalardan geçer Gelişim nöbetleşe devam eder Gelişim baştan ayağa, içten dışa doğrudur Gelişim, genelden özele doğrudur Gelişimde kritik dönemler vardır Gelişim bir bütündür Gelişimde bireysel farklar vardır 5

Gelişimi Etkileyen Faktörler
Kalıtım 23 çift kromozom DNA... Yaşamın özü Genler her insanın doğasına ve oluşumuna katkıda bulunur Genotip ve fenotip farklıdır Baskınlık ve çekiniklik Çevre Çevresel faktörler gelişimi etkiler Doğum sırasındaki durum bebeği etkiler Doğum sonrasında çevre bireyi etkiler Anne-baba ve çocuk yetiştirme tarzları Ailenin parçalanması Çocukların doğuş sırası Hormonlar İç salgı bezlerinin salgıları 6

Farklı Dönemlerde Farklı Gelişim
Bebeklik : Bedensel ve hareket gelişimi Ergenlik : Psikolojik ve cinsel gelişim Yetişkinlik : Sosyallik ve olgunlaşma

Büyüme ve Değişme İnsan, döllenmiş tek bir yumurta olarak hayata başlar ve ölünceye kadar sürekli değişir Gelişim Fiziksel Gelişim Devinişsel Gelişim Bilişsel Gelişim Duygusal Gelişim Kişilik Gelişimi Sosyal Gelişim 8

Gelişim Dönemleri Doğum öncesi, bebeklik dönemi :0-2 yaş
Çocukluk dönemi : 2-6 yaş Okul dönemi : 6-12 yaş Ergenlik dönemi : yaş Yetişkinlik ve yaşlılık dönemi : …

Fiziksel Gelişim-Doğum Öncesi
Zigot: Döllenmiş yumurta, mitosis hücre bölünmesi Anne ve babadan gelen 23’er kromozom İki haftalık dönem dölüttür Sonra embriyo devri başlar Dış tabaka; ektoderm; duyu organları, sinir sistemi, dış deri, saç, tırnak, dişler Orta tabaka; mezoderm; kas, iskelet sistemi, salgı, dolaşım sistemi İç tabaka; endoderm; sindirim sistemi, solunum sistemi, karaciğer, akciğer İkinci ayda embriyo insan görünümünü alır

Fiziksel Gelişim-Doğum Öncesi
Üçüncü aydan sonra fetüs dönemi başlar Beyin 7., 8. aylarda çalışmaya başlar Doğumda boy ortalama cm., ağırlık gr arasındadır Fetüsü olumsuz etkileyen etmenlerin başında yetersiz beslenme gelmektedir İlaç ve alkol kullanımı gibi etmenlerde olumsuz etkide bulunur Olumsuz çevre etmenleri ölüm, kalp yetmezliği, solunum yetmezliği, alkol bağımlılığı gibi olumsuzluklara neden olur

Bedensel Gelişim-Bebeklik Dönemi (0-2 yaş)
Doğumdan sonraki iki yılda hızlı gelişim olur Baş , yetişkin ölçüsüne ulaşmak için yaklaşık iki kat büyür Bacak ve kollar yaklaşık altı kat büyür Gelişim baştan ayağa, içten dışa doğrudur Kalp atışı bebeklikte, yetişkinlerin yaklaşık iki katıdır

Devinişsel Gelişim-Bebeklik Dönemi (0-2 yaş)
Bebek doğduğunda refleksif ve denetimsiz vücut hareketleri yapar İki yapında devimsel gelişimde ilerleme olur On birinci ayda elinden tutunca yürür Yeni doğan bebeğin işitme duyusu oldukça gelişmiştir İki yaşına doğru ses farklılıklarını ayırt edebilir Altı aylıkken tanıdık yüzleri ayırt edebilir Tat ve koku duyuları gelişmiştir Az zamanda, dokunma zevk kaynağı haline gelir

Çocuğun Hareketlerinin Ana Gelişimi

Bedensel Gelişim-İlk Çocukluk Dönemi (2-6 yaş)
Bedensel gelişim 0-2 yaşa göre azalmıştır İlkokul çağına doğru boy uzaması azalır Sinir sistemi gelişimi büyük ölçüde tamamlanır Beyin ağırlığı %90’a ulaşır Kalbin büyümesi hızlıdır Solunum sisteminin gelişimi yavaştır Sindirim sistemi oldukça gelişir

Fiziksel Gelişim-Okul Dönemi (6-12 yaş)
Kızların gelişimi daha hızlıdır Kemik ve iskelet sistemi gelişimi kas sisteminden daha hızlıdır Büyüme ağrıları olur Küçük kas becerileri gelişir Görme normale döner

Fiziksel Gelişim-Ergenlik Dönemi (12-18 yaş)
Ergenlik dönemi buluğa ermeyle başlar Cinsiyet hormonu üretimi başlar Kızlar daha erken bluğa girerler Ergenlik dönemi ortalama altı yıl sürer Kızlarda 11, erkeklerde yaşlarında boy artışı gözlenir Önce eller ve ayaklar büyür Kuvvet ve hız bakımından erkekler daha iyidir Vücut koordinasyonunda zorlaşma görülür

Bilişsel Gelişim Kuramları
Bireyin çevresindeki dünyayı anlama ve öğrenmesini sağlayan, aktif zihnsel faaliyetlerdeki gelişime bilişsel gelişim denir Bilişsel gelişim; bebeklikten yetişkinliğe kadar, bireyin çevreyi, dünyayı anlama yollarının daha kompleks ve etkili hale gelmesi sürecidir (Senemoğlu, 2009)

Piage’nin Bilişsel Gelişim Kuramı Çocuk bilgiyi kazanmada aktif bir role sahiptir Değişik yaşlardaki insanların dünyaları birbirinden farklıdır Gelişim;kalıtım ve çevrenin etkileşiminin bir sonucudur Bilişsel gelişim, olgunlaşma ve yaşantı kazanma arasındaki sürekli etkileşimin ürünüdür (Senemoğlu, 2009)

Piaget’in Bilişsel Gelişim Kuramı Bilişsel gelişimi etkileyen ilkeler Olgunlaşma Yaşantı Uyum Örgütleme Dengeleme (Senemoğlu, 2009)

Bilişsel gelişimde ilerleme olabilmesi için organizmanın biyolojik olgunluğa erişmesi ve çevresiyle etkileşimleri sonucu yaşantı kazanması gerektiğidir Çevreye uyum yeteneği önemlidir Organizma örgütleme eğilimindedir, her bir uyum hareketi, organize edilmiş bir davranışın parçasıdır Gelişim, alt düzeydeki bir dengeden üst düzeydeki bir dengeye ilerlemedir, denge dinamiktir (Senemoğlu, 2009)

Temel Kavramlar Zeka, organizmanın çevreye etkin bir şekilde uyum sağlamasına yardım eder Şema, bireyin çevresindeki problemleri anlama, çözme dünyayla başetme yolları- yapılarıdır, yeni gelen bilginin yerleştirildiği çevredir Uyum, yaşam boyu devam eder; özümleme ve düzenleme yönleri vardır Dengeleme, bireyin özğmleme ve düzenleme yoluyla çevremize uyum sağlayarak dinamik bir dengeye ulaşması sürecidir (Senemoğlu, 2009)

Bilişsel Gelişim Dönemleri Evreler Tahmini yaşlar Erişilen temel özellikler Duyusal motor 0-2 yaş Kendisini dış dünyadan ayırt etme Refleksif davranışlardan amaçlı davranışlara geçme Nesnenin sürekliliğini kazanma İşlem öncesi dönem 2-7 yaş Çevresindeki olay ve nesneleri çeşitli sembollerle ifade etme Tek yönlü sınıflandırmalar yapma Başlangıçtaki ben merkezlilikte giderek azalma Somut işlemler dönemi 7-11 yaş Mantıksal düşünme yeteneğinde gelişme Korunum kazanma Üst düzeyde sınıflama yapma Ben merkezlikten uzaklaşma Somut yollarla problem çözme Soyut işlemler dönemi 11 yaş+ Soyut düşünme Bilimsel yöntemle problem çözme Değer ve inanç sistemini yapılandırma Fikir dünyasıyla aktif olarak ilgilenme ve düşüncesini etkinliklerine yansıtma (Senemoğlu, 2009)

Piaget’in bilişsel gelişim kuramının eğitim açısından doğurguları: Eğitim, gelişim teorilerine dayalı olmalıdır Ders konularının dışarıdan çocuğa sunulması, onun biliş yapılarını geliştirmeyecektir Okul, yaşama hazırlayıcı değil, yaşamın kendisi olmalıdır Okullardaki eğitim programları ve uygulanan yöntemler, çocukların biliş yapılarına uygun olmalı; onların varolan biliş yapılarını özümleme ve yeniden düzenleme yoluyla zenginleştirmelerine fırsat yaratmalıdır Eğitimin planlanması, öğretmenin rehberliğinde çocuklar tarafından yapıldığında onların ilgi ve ihtiyaçlarına daha çok cevap verir ve çocukların etkin olması sağlanabilir Sınavlar zararlıdır (Senemoğlu, 2009)

Bruner’in Bilişsel Gelişim Kuramı Bilişsel gelişim: Eylemsel, imgesel, sembolik dönem Dikkat edilecek noktalar Bilişsel gelişim, tepkilerin uyarıcıdan bağımsız hale gelmesidir Gelişim, bilgiyi işleme sürecinin ve depolama sisteminin gelişimine bağlıdır Bilişsel gelişim, bireyin kendisine ve başkalarına ne yaptığını ve ne yapacağını artan bir kapasiteyle açıklamasıdır Bilişsel gelişim için sistemli bir öğretici- öğrenici etkileşimi gereklidir Bilişsel gelişimde dil önemli bir anahtardır Bilişsel gelişim, aynı zamanda birçok seçenekle başetme yeteneğinde artıştır (Senemoğlu, 2009)

Vitgotsky’nin Bilişsel Gelişime İlişkin Görüşleri Sosyal çevre bilişsel gelişimde önemli rol oynar Bütün kişisel psikolojik süreçlerimiz kültürümüz tarafından biçimlendirilmiş sosyal süreçler olarak başlar Bilişsel gelişimde yetişkinin rolü önemlidir Bilişsel gelişim, başkaları tarafından düzenlenen davranışlardan, bireyin kendi kendine düzenlediği davranışlara doğru bir ilerleme gösterir (Senemoğlu, 2009)

Bruner ve Vygotsky’nin eğitime ilişkin görüşleri Çocuklar yetişkinler gibi düşünemezler, bu nedenle çocukların bilişsel süreçlerini anlamak gerekir Okulöncesi ve ilköğretimin ilk yıllarında somutlu önemlidir, buluş yolu ve doğrudan öğretimden yararlanılabilir Öğretim bilişsel süreçlerin aşamalarına uygun olarak gerçekleştirilmelidir Öğretimde yakından uzağa ilkesi kullanılmalıdır Yeni yaşantılar, eski yaşantılara uygun olmalıdır Çocukların kendi hızlarıyla öğrenmelerine olanak verilmelidir, öğretim bireyselleştirilmelidir Öğretmenler, öğrenmenin sosyal yanını gözardı etmemelidir (Senemoğlu, 2009)

Ahlak Gelişimi Kuramları
Toplumun, kendinden beklenen fonksiyonları yerine getirebilmesi için onu oluşturan insanların bazı kuralları içselleştirmesi gerekmektedir Ahlak gelişimi toplumun tüm değerlerine kayıtsız şartsız edilgin bir uyma değil, topluma etkin bir uyum sağlamak için değerler sistemi oluşturma sürecidir (Senemoğlu, 2009)

Piaget’in Ahlak Gelişim Kuramı Çocuğun bilişsel gelişimi ile ahlaki yargıları arasında ilişki vardır Altı yaşında altındaki çocukların kuralları yoktur (2-6 yaş arasında farkındalık vardır) 6-10 yaş arasında tutarsızlık olmasına karşın kurallar kabul edilir 10-12 yaş arasında oyun kurallarla oynanır Ahlak gelişimi altı yaşından sonra başlar (Senemoğlu, 2009)

Piaget ahlak gelişimini iki başlıkta inceler: 1. Dışsal Kurallara bağlılık 6-12 yaş Kurallar değişmez Otoriteye uyma Davranışın gerisindeki nedenler dikkate alınmaz 2. Ahlaki özerklik dönemi Akran grupları Kurallar gerektiğinde değişir Ceza, otomatik olarak uygulanabilecek bir şey değildir Kuralların ihlal edilme nedenleri de önemlidir (Senemoğlu, 2009)

Kohlberg’in Ahlak Gelişim Kuramı Kuram, Piaget’in kuramının yeniden incelenmesi ve anlamlandırılmasıdır I. Gelenek öncesi düzey Ceza ve itaat eğitimi Araçsal ilişkiler eğilimi II. Geleneksel düzey Kişiler arası uyum eğilimi Kanun ve düzen eğilimi III. Gelenek sonrası düzey Sosyal sözleşme eğilimi Evrensel ahlak ilkeleri eğilimi (Senemoğlu, 2009)

Gilligan’ın Ahlak Gelişimine İlişkin Görüşleri Kohlberg’in ahlak gelişimi aşamaları kesin ve evrensel değildir Ahlak gelişiminde önemli olan şey, ahlak sevgisi kazanmaktır (Senemoğlu, 2009)

Ahlak Gelişim Kuramlarının Eğitim Açısından Doğurguları Küçük çocukların bilişsel yapıları, kuralları ve ahlak ilkelerini anlamaya yeterli değildir Çocukların, bilişsel yapılarına uygun yollarla kuralları öğrenmelerini sağlayacak ortamlar düzenlenmelidir Öğretmenler, gerek ilköğretimin ilk yıllarında, gerekse ergenlik döneminde çocukların hazırbulunuşluk düzeylerine uygun bazı gazete, televizyon haberlerini, gerçek ya da yapay durumları ele alarak tartışmalarını sağlamalıdırlar (Senemoğlu, 2009)

Kişilik Gelişim Kuramları
Kişilik bireyi başkalarından ayıran; bireyin doğuştan getirdiği ve sonradan kazandığı özelliklerin bütünüdür Kişilik gelişimi bireysel bir hızla ilerler, gelişimin tüm yönleriyle etkileşim içindedir Neler? Duygular, güdüler, mizaç, inançlar, karakter ve değerlerimiz, görüşlerimiz vb. (Senemoğlu, 2009)

Freud’un Psikoseksüel Gelişim Kuramı Oral dönem: 0-1 yaş, temel haz kaynağı emmedir 2. Anal dönem: 1-3 yaş, idrar ve dışkı çıkarma Faillik dönem: 3-6 yaş, genital organlardan zevk almayı farketme Gizli dönem: 6-12 yaş, oyun Genital dönem: 12+, bluğ dönemi (Senemoğlu, 2009)

Erikson’ın Psiko-sosyal Gelişim Kuramı Güvene karşı güvensizlik: Doğumdan bir yaşına Bağımsızlığa karşı utanma ve şüphecilik: Onikinci ay-üç yaş: esneklik ve özgürlük Girişkenliğe karşı suçluluk: Üç-altı yaş, girişkenlik, atılganlık Başarıya karşı aşağılık duygusu: Altı-oniki yaş, çabaların desteklenmesi (Senemoğlu, 2009)

Erikson’ın Psiko-sosyal Gelişim Kuramı Kimlik kazanmaya karşı rol karmaşası: yaş, rol karmaşası Dostluk kazanmaya karşı yalnız kalma: yaş, dostluk, arkadaşlık, sevgi Üretkenliğe karşı duraklama: Orta yetişkinlik, üretkenlik, verimlilik, yaratıcılık, ödüllendirme Benlik bütünlüğüne karşı umutsuzluk: İleri yetişkinlik yaşları, güvenli, mutlu, topluma uyum sağlayan, aranan, sevilen, sayılan birey (Senemoğlu, 2009)

Freud ve Erikson’ın Kuramlarının Eğitim Açısından Doğurguları İhtiyaçlar doyurulmalı, çatışmalar çözümlenmeli Sevmek, okşamak, konuşmak; birinci yıl Kas gelişimi ve bağımsız hareket; ikinci yıl Motor ve dil gelişimindeki artış; üçüncü yıl İş planlama, işbirliği yapma, öğrenme ve başarı; altıncı yıl Kimlik kazanma; onikinci yıl (Senemoğlu, 2009)

Hareket ve Spora Özel Gelişim Özellikleri (7 yaş)
Fiziksel-Devinişsel Yer değiştirme, dengeleme ve nesne kontolü gerektiren hareketleri gelişir Dayanıklılık zayıftır Reaksiyon zamanı yavaştır Algısal motor becerileri tamamlanmamıştır ve el-göz eşuyumu zayıftır Büyük kas kontrolü hızla gelişir Ritmik becerilerin ince nitelikleri kademeli olarak gelişir Kemiklerde gelişim sürmekle birlikte yumuşak ve esnektirler Durağan ve dinamik denge düzenli bir gelişim gösterir Etkin ve enerjik olunur (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Bilişsel Vücudun ana bölümlerinin yerini ve isimlerini bilir Basit hareketleri isimlendirir ve tanımlar Kişisel ve genel alan arasındaki farkı anlar Hareketin doğrultusu düzeyi ve yönünün anlamını bilir Hızlı ve yavaş, güçlü ve hafif ve akıcılığın anlamını bilir Kendisiyle diğerlerinin ve kendisiyle nesnelerin basit ilişkisinin anlamını anlar Yarışma ve oyunların, basit kurallarını anlar Bazı toplumsal davranışların farkındadır Ritmin hareket içindeki önemini farkeder Basit dans düzeninin nasıl planlanacağını farkeder (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Duygusal-Sosyal Benmerkezcidir ve çoğu hareketleri kendisini tatmin edicidir Arzu ettikleri bir şeyi geliştirirken öğretmenin ve büyüklerin onayı önemlidir Eleştiriyi kabul etmez Benlik kavramları hızla gelişir Oyunlara bireysel yada eşli olarak katılmayı tercih eder Yaratıcı, hayalci ve girişimcidir Utangaç ve sıkılgandır Dikkatini kısa süreli sürdürür Hareket etmek için heyecanlanır Yönergeleri ve basit açıklamaları dinlemeye istekli olur Başkalarıyla oyun ve diğer hareket sıralarını yaratmak için istekli olur Etkinlik tamamlanıncaya kadar görevde kalmak için istekli olur Farklı özelliklere sahip sınıf arkadaşına karşı anlayışlı olur (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Hareket ve Spora Özel Gelişim Özellikleri (8-9 yaş)
Fiziksel-Devinişsel Boy ve ağırlık artışı düzenli olarak devam eder Kas kuvveti düzenli olarak artar Reaksiyon zamanı yavaş olmakla birlikte bu dönemin sonunda gelişmiş olur El-göz eşuyumu, denge ve diğer devinişsel algı becerileri gelişmektedir Temel hareketler iyice olgunlaşır Özellikle kızlarda olmakla birlikte duruş pozisyonu genel olarak zayıftır Ritmik hareketler iyice olgunlaşır El tercihi kesin olarak kurulmuştur Özellikle erkeklerde esneklik düşük düzeydedir Öğrenci fiziksel olarak etkindir ancak çabuk yorulur Sekiz yaşında yer değiştirme, dengeleme ve nesne kontrolü gerektiren hareketler daha karmaşık şekilde yapılır Dokuz yaşında, eşuyumlu hareketlerin daha doğru ve hızlı yapılabilmesi için bilişsel ve algısal gelişim sağlanır. (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Bilişsel Yerçekimi ve kuvvetin basit ilkelerini anlar Sağlıkla ilişkili fiziksel uygunluk hakkında temel bilgiye sahip olur Basit oyunların kurallarını anlar Paylaşma ve saygı gibi toplumsal özelliklerin anlamlarını bilir (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Duygusal-Sosyal Daha karmaşık oyun, dans hareketlerinde kendi becerilerini geliştirmek için istekli olur Grup etkinliklerine katılmaya istekli olur ve grubun başarısıyla ilgilenir Başarı ve başarısızlık duygusunu yaşar Hareket yaşantılarında heyecan ve sevinci sürdürür Sınıfın genel güvenliği ve arkadaşlarının güvenliği ile ilgili sorumluluk almaya istekli olur (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Fiziksel Düzenli fakat yavaş bir fiziksel gelişim sözkonusudur Bazı kızlarda ve erkeklerde büyüme patlamasıolur Kemik ve iskelet sistemindeki gelişme, kas sisteminden daha ileride olduğundan zaman zaman büyüme ağrıları meydana gelebilir Görme fonksiyonları gelişmiştir (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Bilişsel Özel yeteneklerde ve genel akademik performansta cinsiyet farklılıkları vardır Neden‐sonuç arasında bağ kurabilirler Nesneleri özelliklerine göre sınıflayabilirler Bilgiler somut bir şekilde verilirse, bilgileri sistemli ve mantıklı bir şekilde işl eyebilirler Algıları daha doğrudur Cinsiyet rollerinin değişmezliğini anlarlar Hayal ve gerçek arasındaki farkı anlayabilirler Oyun, fiziksel ve sosyal dünyayı anlamaları yönünden önemlidir (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Duygusal Akran grubukuralları ve yetişkin kuralları arasında çatışma ola bilir. Davranış bozuklukları görülme oranı yüksektir Başarma istekleri yüksektir Korkuları gerçek ve somuttur Cinsiyet rolleri kazanırlar Başarılarının ve çabalarının övülmesini isterler (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Sosyal Akran grubunun etkisi güçlenmeye başlar Grup oyunlarında kurallara uyabilirler Arkadaşlıkları kısa sürebilir Vicdan anlayışları gelişir Sosyal becerilerde yeterlilik kazanmaya gayret ederler Gelişim farklılıklarından dolayı grup/takım dışında kalabilirler (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Hareket ve Spora Özel Gelişim Özellikleri (Erinlik-Ergenlik)
Fiziksel Fiziksel gelişim çok hızlıdır Erkeklerde ense, göğüs, karın ve bel bölgesinde, kızlarda göğüs ve kalça bö lgesinde yağlanma artar Organlardaki büyüme orantısızdır Kızlar erkeklerden daha uzun boylu ve daha kiloludur Ergen sakarlığı yaşanabilir Cinsiyet salgı bezleri aktif hâle gelir Önce eller ve ayaklar, sonra kollar ve bacaklar, daha sonra da gövdeleri ge lişir Erkeklerin akciğer ve kalpleri kızlara göre daha büyüktür (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Bilişsel Soyut düşünme başlar Birleştirici düşünme yeteneği kazanılır Kişiye, yere, zamana göre değişenkavramlar bu dönemde e dinilir Ergen benmerkezciliği vardır Tümdengelim vardır Kendi düşünme biçimlerinin en doğru olduğuna inanırlar Dokunulmaz olduklarına inanırlar ve riskler alabilirler (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Duygusal Karşı cinsle çatışmalar azalır Bedenlerine karşı aşırı ilgi görülebilir Hızlı bedensel değişikliklerden kaynaklanan kaygılar görülebilir “Fırtına ve stres” döneminden geçiyor olabilirler Öfkeli davranışlar görülebilir Duygularında sık sık iniş çıkışlar yaşarlar “Ben kimim?” sorusuna cevap ararlar (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Sosyal Otoriteye karşı çıkma başlayabilir Akranları ile bir arada olma istekliliği artar Akranların düşüncesi önemli hâle gelir Değerler ve ahlak sistemi edinirler Toplumsal açıdan sorumluluk alma ve sorumluluğu yerine g etirme isteği vardır Cinsiyetlerine uygun sosyal rollere erişirler (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Fiziksel-Devinişsel Kızların erkeklerden yaklaşık 1.5 yıl erken ergenleşirler. İkincil cinsiyet özelliklerinin ortaya çıkar. Önce kızlar daha sonra erkekler daha uzun ve ağırdırlar Uykuya daha fazla gereksinim duyma ve birden büyümenin sonucu olarak iştahın açılması sözkonusudur Kemik gelişimi henüz tamam lanmamıştır Yaşıtların baskısıyla duruş etkilenmesi olur Hızlı ve eşit olmayan gelişim sözkonusudur Kuvvet, esneklik, denge ve dayanıklılıkta kızlar ve erkekler arasında farklar vardır (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Bilişsel Karmaşık kavramları ve soyut düşünmeyi yönetmek için dikkat aralığı ve yetisi geliştirir Olası mesleklere ilgi geliştirir Toplumsal sorunlara ilişkin ilgi geliştirir (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Duygusal-Sosyal Sıklıkla yetişkinleri eleştirir Kendi vücutları, görünüşleri ve yeteneklerine olan ilgi ve öz farkındalık geliştirir Kapris , kolay sinirlenme veya küskünlük görülür Yeni şeyler denemeye heveslidir Yarışmacıdır Programlarda bağımsız davarnma isteği sergiler Programın ve yaşıtların değerleri arasında bocalar (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Fiziksel-Devinişsel Erkekler kızlardan daha gelişkin, hızlı, güçlü hale gelir Çok iştahlılık devam eder, ama kızlar bunu kısıtlama eğilimlidir Eşuyum gelişir Bireysel gelişim hakkındaki ilgi devam eder (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Bilişsel Tam bir entellektüel potansiyele ulaşır Bilgi ve yaşantı temeli gelişmiştir Toplumsal sorunlara ilgi artar Meslek seçimi ve yaşamla ilgili seçimlerde sınırlanma vardır (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Duygusal-Sosyal Yaşıt grubu ve kız-erkek ilişkileri toplumsal yaşamda baskındır Genç ve yetişkinlerin değerleri arasındaki çelişki devam eder Yetişkinleri ve yaşıtları sürekli eleştirme görülür Kişisel görünüm ve toplumsal becerilere olan ilgi vardır Yeni etkinlikler, macera ve heyecana olan ilgi vardır Duygusal ilişkiler devam eder Randevulaşma, not ve spor konularında artan rekabet vardır (Harrison ve diğerleri, 2001; Housner, 2009; Kirschner ve Fishburne, MEB, 2012; 1995; Pangrazi, 2001; Stilwell ve Wilgoose, 1997)

Sabrınız için teşekkür ederim…
Gıyasettin Demirhan

Sabrınız için teşekkür ederim…
Prof.Dr. Mustafa Ergün

Gelişim özelliklerimiz

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Gelişim özelliklerimiz"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

Gelişim özelliklerimiz

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "Gelişim özelliklerimiz"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim