Yenilenebilir Enerji Kaynakları Mehmet Fatih TORAMAN Enerji Uzmanı Elektrik Piyasası Dairesi Başkanlığı.

... konulu sunumlar: "Yenilenebilir Enerji Kaynakları Mehmet Fatih TORAMAN Enerji Uzmanı Elektrik Piyasası Dairesi Başkanlığı."— Sunum transkripti:

1 Yenilenebilir Enerji Kaynakları Mehmet Fatih TORAMAN Enerji Uzmanı Elektrik Piyasası Dairesi Başkanlığı

2 Sunum Planı Türkiye’de Elektrik Üretimi
Yenilenebilir Enerji Potansiyelimiz Dünyada ve Türkiyede Yenilenebilir Enerji Hedefleri Yenilenebilir Enerjide Mevcut Durumumuz Konya-Karaman Bölgesinde Yenilenebilir Enerji Güneş Enerjisi Sistemleri YEK konusunda karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri

3 Türkiye’de Elektrik Üretimi

4 KURULU GÜÇ (Yakıt/Kaynak)
Kurulu Güç (MW) Doğalgaz 14.594,8 Hidrolik 14.553,4 Linyit 8.109,7 İthal kömür 1.921,0 Fuel-oil 1.782,3 Çok Yakıtlı (Sıvı+D.Gaz) 1.767,1 Rüzgâr 802,8 Çok Yakıtlı (Katı+Sıvı) 559,5 Taşkömürü 335,0 Asfaltit 135,0 Yenilenebilir+Atık 81,2 Jeotermal 77,2 Motorin 26,5 Nafta 21,4 Toplam 44.766,7

5 KURULU GÜÇ (Üreticiler)
Kurulu Güç (MW) EÜAŞ 20.368,8 Üretim Şirketleri 7.502,7 Yap İşlet 6.101,8 EÜAŞ Bağlı Ortaklıkları 3.834,0 Otoprodüktörler 3.607,3 Yap İşlet Devret 2.439,4 İşletme Hakkı Devri 650,1 Mobil Santrallar 262,7 Toplam 44.766,7

6 2009 YILI ÜRETİM VERİLERİ (Yakıt/Kaynak)
2009 Yılı Üretim (MWh) Doğalgaz Linyit Hidrolik İthal kömür Fuel-oil Taşkömürü Rüzgâr Jeotermal Asfaltit LPG Nafta Biogaz Diğerleri 68.707 Motorin 573 Toplam

7 2009 YILI ÜRETİM VERİLERİ (Üreticiler)
2009 Yılı Üretim (MWh) EÜAŞ Yap İşlet Üretim Şirketleri EÜAŞ Bağlı Ortaklıkları Otoprodüktörler Yap İşlet Devret İşletme Hakkı Devri Toplam

8 Yenilenebilir Enerji Potansiyelimiz
Yılda 135 Milyar kWh üretecek ekonomik HES potansiyeli MW’lık RES potansiyeline karşılık yaklaşık 130 Milyar kWh 198 Milyar kWh üretecek GES potansiyeli

9 Dünyada Yenilenebilir Enerji Hedefleri
Dünyada toplam enerji arzının birincil kaynaklara göre dağılımında yenilenebilirlerin payı hidrolik santraller hariç % 3 civarındadır. Uluslararası Enerji Ajansı'nın projeksiyonlarında bu rakamın 2030 yılında hidrolik hariç %19,5’a çıkacağı öngörülmektedir. Avrupa Birliği 2020 yılı için, birincil enerji kaynaklarında %20, elektrikte ise enerji verimliliği çalışmaları ile destekli olarak yenilenebilir kaynakların payını %33-40 arasında bir orana ulaştırmayı hedeflemektedir.

10 Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Hedefleri
Yüksek Planlama Kurulu tarafından geçtiğimiz yıl kabul edilen Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi’nde konulan hedefler: 2023 yılına kadar; Ekonomik HES potansiyelin (135 milyar kWh) tamamının kullanılması, RES kurulu gücünün MW’a çıkarılması, Güneş enerjisinden elektrik üretiminin özendirilmesi için gerekli çalışmaların yapılması, 600 MW JES Kurulu gücüne ulaşılması, YEK’ın elektrik enerjisi üretimi içerisindeki payının en az %30 düzeyine çıkarılmasını

11 Yenilenebilir Enerjide Mevcut Durum
Kurumumuz tarafından hidroelektrik santralleri için, MW yeni kurulu güç için lisans verilmiş olup, bunun yaklaşık MW’ı işletmeye geçmiş bulunmaktadır. Rüzgar enerjisinden elektrik üretmek amacı ile Kurumumuza yapılan lisans başvurularından bugün itibariyle 3.553,3 MW’lık kısmı lisans almış bulunmaktadır. Rüzgar santrallerinde toplam 1000 MW kurulu güç işletmeye geçmiş durumdadır. Bilindiği gibi 1 Kasım 2007 tarihinde alınan MW’lık lisans başvurusu ise halen inceleme ve değerlendirme aşamasında olup önümüzdeki birkaç ay içerisinde sonuçlandırılacaktır.TEİAŞ tarafından ilan edilen Yaklaşık MW’lık güce lisans verilecektir. 163 MW kurulu gücünde jeotermal enerjiye dayalı projeye lisans verilmiş olup 94,2 MW kurulu güç halen işletmededir. Bunların dışında 86,6 MW kurulu gücünde biyokütle, biyogaz gibi diğer yenilenebilir kaynaklardan faydalanarak elektrik üretmek üzere kurulmuş işletme bulunmaktadır.

12 Konya-Karaman Bölgesi
HES Lisanslı Karaman’da toplam 128,32 MW kurulu gücünde 5 proje Konya’da 2,65 MW kurulu gücünde 1 proje RES Lisanslı Konya’da 50 MW kurulu gücünde 1 proje Toplam 180,97 MW HES İD ve UB Karaman’da toplam 122,46 MW kurulu gücünde 4 proje İD ve 20,424 MW kurulu gücünde 1 proje UB Konya’da 17 MW kurulu gücünde 1 proje UB Karaman’da toplam 652,5 MW kurulu gücünde 14 proje İD Konya’da toplam 333 MW kurulu gücünde 6 proje Toplam 1145,384 MW

13 Güneş Enerjisi Bölgenin radyasyon değeri 2000 kWh/m2-yıl civarındadır Bölgenin güneşlenme süresi yaklaşık saat/yıl’dır. Bölge coğrafyası geniş düzlükleri ile güneş enerjisi açısından çok uygundur. Bölgenin düşük nem oranı güneş enerjisi için büyük avantajdır. Bölge diğer bölgelerle kıyaslandığında sadece PV sistemler için değil aynı zamanda CSP sistemler içinde uygundur.

14 Güneş CSP Projelerinde Son Durum
Under construction MW Announced—USA MW Announced-Spain MW

15 Güneş PV Projelerinde Son Durum

16 Güneş Enerjisi Sistemi ve Bölge Seçimindeki Kriterler
Yıllık yağış miktarının düşük olması, Nem Bulutsuz ve sissiz bir atmosfere sahip olması, Hava kirliliğin olmaması, Ormanlık ve ağaçlık bölgelerden uzak olması, Rüzgar hızının düşük olması. Radyasyon Değerleri (Direkt ve Yayılan Radyasyon verileri) Sıcaklık Eğim

17 Mevcut durumla ilgili rakamlara bakıldığında özellikle iki önemli husus dikkat çekmektedir.
Gerek yerli gerekse yabancı özel sektör kuruluşlarının elektrik piyasasının üretim ayağına büyük ilgi göstermekte oldukları Verilen lisansların ciddi kurulu güç rakamlarına ulaşmasına rağmen, gösterilen ilginin beklediğimiz oranda yatırıma dönüşmediği

18 Sorunlar Lisans öncesi ve lisans sonrası prosedürlerin belirsizliği ve inşaat öncesi dönemde alınması gereken izinlere ilişkin mevzuatın ve işlemlerin çokluğu ve uzun sürmesi Finansman sıkıntısı

19 Çözümler İlk sorunun çözümü için mevzuatın sadeleştirilmesi, kamu kuruluşları arasında bir koordinasyon sağlanarak bütün bu prosedürlere ilişkin kılavuzlar hazırlanması gibi konularda çalışmalar yürütülmektedir. İkinci sorun, yani finansman sıkıntısını çözmek ise ancak 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun’da yapılacak değişiklikler ile mümkün olacaktır.

20 YEK Kanunundaki Teşvik ve Eksiklikleri
YEK Kanununda verilen 5-5,5 Euro cent tutarındaki teşvik şu anda yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının önünü açmaktan uzaktır. Burada tartışılması gereken öncelikli nokta teşvikin fiyatının seviyesi değil, kaynak bazında ayırıma gitmiyor olmasıdır.

21 Yatırım maliyetleri birbirlerinden çok farklı olan birçok teknoloji ile ilgili tek fiyat verilmesi, desteğin etkin olabilmesini daha ilk adımda engellemektedir. 1 MW’lık bir rüzgar enerjisi yatırımının toplam maliyeti ortama olarak ile Euro arasında bulunurken, bu tutar güneş enerjisinde ila Euro arasında değişebilmektedir. Bu sebeple yapılması gereken ilk şey uygulanacak teşvik tutarının kaynak bazında ayrıştırılması, rüzgara, güneşe, hidroliğe ve diğer kaynaklara yatırım maliyetlerini göz önünde bulunduran ayrı fiyatlar verilmesidir.

22 Teşekkürler Mehmet Fatih TORAMAN
Enerji Uzmanı Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Tel.: (312) e-posta: