ORGANA GENITALIA FEMININA KADIN GENİTAL ORGANLARI

... konulu sunumlar: "ORGANA GENITALIA FEMININA KADIN GENİTAL ORGANLARI"— Sunum transkripti:

1 ORGANA GENITALIA FEMININA KADIN GENİTAL ORGANLARI
Prof. Dr. Nihat EKİNCİ

2 KADIN GENİTAL ORGANLARI -kadın iç genital organları
-kadın dış genital organları KADIN İÇ GENİTAL ORGANLARI -OVARIUM (yumurtalık) -TUBA UTERINA (Fallop kanalı) -UTERUS (ana rahmi) -VAGINA KADIN DIŞ GENİTAL ORGANLARI -MONS PUBIS -LABIUM MAJUS PUDENDI (büyük dudaklar) -LABIUM MINUS PUDENDI (küçük dudaklar) -VESTIBULUM VAGINAE -CLITORIS -BULBUS VESTIBULI -GLL VESTIBULARIS MINORES (Skene bezleri) -MAMMA (meme)

3 -ovarium, -tuba uterina, -uterus -vagina KADIN İÇ GENİTAL ORGANLARI

4 OVARIUM (yumurtalık) Dişi üreme hücresi olan ovumu ve dişiye özgü seks hormonlarını (progesteron ve östrogen) üretmekle görevli olan ovarium’lar erkekteki testislerin karşılığıdır. Pelvis minor içerisinde a. iliaca interna ve a. iliaca externa arasında bulunan çukurlukta (fossa ovarica) yerleşmişlerdir. Pembemsi gri renkli olan ovarium’ların dış yüzü buluğ çağından önce düzgün iken buluğ çağından sonra ovulasyona bağlı olarak pürüzlü bir görünüm alır. Badem büyüklüğünde olan ovarium’lar 4 cm uzunluğunda, 2 cm genişliğinde, 1 cm kalınlığında ve 5 gr ağırlığındadır.

5 Ovarium facies medialis ve facies lateralis extremitas tubaria extremitas uterina margo liber ve margo mesovaricus Ovarium’u besleyen damarların (a.v. ovarica) etrafını periton sardığı için bir ligament şeklini almıştır. Bu ligament (lig. ovari suspensorium) ovarium’u asıcı bir rol üstlenir. Ovarium’un uterus’a bakan ucu (extremitas uterina) lig. ovari proprium denir.

6 Tuba uterina’nın Anatomik olarak 4 kısmı vardır.
-İnfundibulum tubae utearinae abdominal ucundaki en geniş kısma denir. -Fimbria tubae denilen uçları saçaklar ihtiva eden, huni şeklinde bölümün. -Infundibulumdan sonra gelen kısma ampulla tubae uterinae denir. Ovumun burada dölleir. -Isthmus tubae uterinae Tuba uterina’nın uterus duvarında ilerleyen parçasına pars uterina (intramuralis) denir. üç tabakalıdır Dışta tunica serosa, ortada tunica muscularis içte tunica mucosa.

7 UTERUS (ana rahmi) Ovumun ampulla tubae uterinae’da döllenmesinden sonra gelip yerleştiği ve doğuma kadar kaldığı, içi boş armut şeklinde bir organdır. Pelvis minor içerisinde rectum’un önünde, mesanenin arkasında yerleşmiştir. Doğurmamış kadınlarda 7.5 cm boyunda, 5 cm genişliğinde, 3 cm kalınlığında ve 30-40 gr ağırlığındadır. Hamilelik döneminde boyutları çok değişir.

8 vagina’nın ekseni arasında açıklığı öne
Uterus normal olarak antevertio+antefleksio konumundadır. Anteflexio: Uterusun cervixi ile corpusu arasında ortaya çıkan ve açıklığı öne bakan açıya anteflexio denir. Antevertio: Uterusun uzun ekseni ile vagina’nın ekseni arasında açıklığı öne bakan yaklaşık 90o’lik bir açı oluşur. Uterus ve vagina arasındaki bu duruma antevertio denir. Uterus, corpus uteri ve cervix uteri olarak iki kısımda incelenir. Corpus uteri ile cervix uteri arasında kalan ve dıştan pek belirgin olmayan dar kısma isthmus uteri denir. Vaginanın üstünde kalan bölümüne portio supravaginalis, vaginanın içerisinde bulunan bölümüne portio vaginalis denir

9 -lig. ovari proprium’dur Uterusun bağları ve ligamentleri:
Corpus uteri ile fundus uteri’nin birleştiği köşelerde üç adet oluşum bulunur. -tuba uterina -lig. teres uteri -lig. ovari proprium’dur Uterusun bağları ve ligamentleri: -Lig. latum uteri -Lig. teres uteri -Lig. transversum cervicis (Cardinal ligament) -Lig. pubocervicalis -Lig. sacrocervicalis fundus uteri

10 Uterusun yapısı: Uterus duvarı üç tabakadan dışta perimetrium,
ortada myometrium ve içte endometrium meydana gelir. Perimetrium (tunica serosa): Uterus’u örten peritondan meydana gelen ince bir tabakadır. Yanlarda lig. latum uteri olarak devam eder. Endometrium (tunica mucosa): Uterus’un en iç tabakası olan endometrium yaklaşık 5 mm kalınlığında soluk kırmızı renkli bir yapıdır. Yüzey epiteli tek katlı silialı silindirik epitel özelliğindedir. Lamina propriası oldukça kalındır. Lamina propria’da uterus bezleri bulunur. Ovarial siklusa bağlı alarak bu bezlerin yapısı değişmektedir. Endometrium iki kısımda incelenir. Endometrium basalis: Endometrium’un 1/3lük taban kısmıdır. Menstrual siklustan etkilenmez. Endometrium fonksiyonalis: Endometrium’un 2/3 yüzey tabakası olup menstrual siklustan etkilenir ve her 28 günlük dönemde yenilenir. Menstrual siklus: Proliferasyon safhası, Sekresyon safhası ve Menstruasyon safhası

11 VAGINA Kadın cinsel birleşme organı olan vagina cervix uteri ve vestibulum vagina arasında oblik olarak uzanan kas ve zardan yapılmış boru şeklinde bir organdır. Önünde mesane ve urethra, arkasında rectum ve canalis analis bulunur. Vaginanın üst ucu cervix uterinin alt kısmını kuşatır ve aralarında fornix vagina denilen çıkmaz meydana gelir. Vaginanın ön (paries anterior) ve arka (paries posterior) olmak üzere iki duvarı vardır. Arka duvar ön duvara göre daha uzundur. Vaginanın ortalama uzunluğu 8-10 cm kadardır. Vaginanın giriş deliğine ostium vagina denir ve vaginanın en dar yeridir. Burada hymen denilen kızlık zarı bulunur. Bu zar ilk copulasyonda yırtılır. Vaginanın duvarlarında uzunlamasına seyreden kabarık yapılar bulunur. Bunlardan ön duvarda bulunana columna rugarum anterior, arka duvarda bulunana columna rugarum posterior denilir. Bu yapılardan yanlara doğru uzanan mukoza kıvrımlarına rugae vaginalis denir.

12 Yapısı: Vagina -içte tunica mucosa, -ortada tunica muscularis ve -dışta da tunica spongiosa olmak üzere üç tabakalıdır. Vaginanın mukozası açık kırmızı renkli olup daima ıslak ve kaygandır. Bu ıslaklığı ve kayganlığı uterustan gelen salgılar temin eder. Vaginada salgı bezi bulunmaz. Vaginanın pH sı 4-4.5’tur ve bu ortamda spermiumlar uzun süre canlı kalamaz. Bu pH aynı zamanda dışardan gelen bakteriler için de bir koruma sağlar. Vaginanın kas tabakası zayıftır. Bunun dışında bulunan bağ dokusu tabakasına paracolpium denir.

13 -gl. vestibularis majoris
KADIN DIŞ GENİTAL ORGANLARI -mons pubis, -labium majus pudendi, -labium minus pudendi, -clitoris, -bulbus vestibuli, -gl. vestibularis majoris -gl. vestibularis minoris Bu organların tümüne birden vulva denir

14 MONS PUBIS Symphysis pubis’in ön tarafında bulunan deri altı dokusunun kalınlaşması sonucu ortaya çıkan kabarıklığa denir. Erişkinlerde bu bölgede pubes adı verilen kıllar çıkar. Bu bölge bayanlarda üçgen şeklinde kıllanır. Üçgenin tabanı yukarda spina iliaca anterior superior’ları birleştiren hatta uyar. Erkeklerde ise eşkenar dörtgen şeklinde göbeğe kadar uzanır.

15 LABIUM MAJUS PUDENDI (büyük dudaklar) Mons pubis’ten perineum’a kadar uzanan ve genital yarığı dıştan sınırlayan deri plikasına labium majus pudendi denir. Erkeklerdeki scrotum’un karşılığı olan labium majus’lar koyu renklidir ve üzerinde kıllar bulunur. Her iki taraftaki labium majus’ların ön uçları birleşerek commissura labiorum anterior’u, arka uçları birleşerek commisura labiorum posterior’u oluşturur. LABIUM MINUS PUDENDI (küçük dudaklar) Labium majus pudendi’lerin arasında bulunan kırmızımtırak renkli iki küçük deri plikasıdır.İçerisinde yağ dokusu bulunmaz. Clitoris etrafından başlayarak arkaya doğru uzanır ve ostium vagina’yı kuşatır.

16 İki labium minus arasında kalan aralığa vestibulum vaginae denir.
Buraya ostium urethra externum, ostium vagina ve çok sayıda gl. vestibulares minores açılır. CLITORIS Erkekteki corpus cavernosum penis’in karşılığı olan erektil bir oluşumdur. Labium minus pudendi’lerin ön uçlarının birleşim yerinde bulunan clitoris yaklaşık 2.5 cm uzunluğunda olup bir başı (glans clitoridis), bir gövdesi (corpus clitoridis) ve iki bacağı (crus clitoridis) vardır.

17 BULBUS VESTIBULI Vestibulum vaginanın iki yanında yerleşmiş 2.5 cm uzunluğunda, bir çift erektil doku kitlesi olup erkekteki corpus spangiosum penis’in karşılığıdır. GL. VESTIBULARIS MAJOR (Bartholin bezi) Bulbus vestibulinin arkasında yerleşmiş bezelye büyüklüğünde bir çift bezdir. Erkekteki gl. bulbourethralis’in karşılığıdır. Bezin salgı kanalı labium minus pudendi ile hymen arasındaki oluğa açılır. GLL VESTIBULARIS MINORES (Skene bezleri): Vestibulum vaginaya açılan çok sayıda küçük bezlerdir. Erkekteki prostat bezinin karşılığıdır.

18 MAMMA (meme) Erkeklerde rudimenter durumda kalan meme bayanlarda buluğ çağına kadar çok yavaş olarak büyür, buluğ çağında ovaryum’un salgı yapmaya başlamasıyla büyümesi hızlanır. Memeler göğsün ön tarafında sağlı sollu bir çift bez olup yüzeyel fasyanın iki yaprağı arasında bulunur. Yeri ve şekli şahıslar arasında değiştiği gibi aynı şahısta da değişik yaşlarda şekli ve büyüklüğü değişir. Ergin bir bakirede meme genellikle 3-5 cm yüksekliğinde, 10-12 cm çapında olabilir. Normal pozisyonda meme bezi kaburgalar hizasında bulunur. Yaklaşık gr ağırlığında olan meme laktasyon döneminde gr olur.

19 İki meme arasındaki oluğa sulcus mammarium
Memenin büyük kitlesine corpus mammae denilir orta noktasındaki çıkıntıya papilla mammaria (meme başı) denir. Meme başının etrafındaki koyu renkli sahaya areola mammae denilir. Gebelikte daha da koyulaşan papilla mammae ve areola mammae hiçbir zaman eski durumuna dönmez. Areola mammae’de gll. areolares denilen yağ bezleri bulunur. Bu bezler gebelik ve laktasyon döneminde büyürler ve deride küçük kabartılar oluştururlar. Bu bezler yağlı salgı yaparak bu bölgeyi korur ve bebeğin memeyi daha iyi kavrayarak hava emmesini önler.

20 Yapısı Meme; bez dokusu, yağ dokusu ve bağ dokusu olmak üzere üç kısımdan oluşur. Meme bezleri alveolar yapıda ekzokrin bezlerdir. Lobi glandulae denilen adet bezden oluşur. Her bir bezin müstakil kanalı meme başına doğru uzanır ve buradaki deliklerle dışarı açılır. -Meme bezlerinin aralarını ve etrafını bol miktarda yağ dokusu sarar. -Memenin merkezi kısmında bez dokusu, periferinde ise yağ dokusu hakimdir. Meme tümörleri kadınlarda en sık görülen malign hastalıktır. Meme bezinin lenflerinin % 75’i axilladaki lenf nodüllerine