CANLILAR ARASI ENERJİ İLİŞKİLERİ

... konulu sunumlar: "CANLILAR ARASI ENERJİ İLİŞKİLERİ"— Sunum transkripti:

1 CANLILAR ARASI ENERJİ İLİŞKİLERİ
Hazırlayan: Elif BİLEN

2 Sizce aşağıdaki canlılar arasında nasıl bir ilişki vardır ?
Hazırlayan: Elif BİLEN

3 Hazırlayan: Elif BİLEN
Besin zinciri ve enerji akışı Hazırlayan: Elif BİLEN

4 Hazırlayan: Elif BİLEN
Aşağıda orman ekosistemindeki bir besin ağı verilmiş, bu besin ağındaki canlılar bakalım kendilerini nasıl tanıtmış. Üçüncü halkadır besin zincirindeki yerim. Etçil canlılarla beslenirim. Tüketicidir benim ismim İkinci halkadır besin zincirindeki yerim.Üreticilerle beslenirim. Etçil canlıların besiniyim. Tüketicidir ismim benim. Öyle cansız gibi göründüğüme bakmayın, aslında çok önemliyim.otçul hayvanların besin kaynağıyım. Besin zincirinin ilk halkasındaki kendi besinini kendi üreten üreticiyim. Üçüncü halkadır besin zincirindeki yerim. Otçul canlılarla beslenirim. Tüketicidir benim ismim Bazı bakteri ve mantarlarız, canlı ve ölü organizmaları ayrıştırırız.üreticilere besin kaynağı için madde kaynağı sağlarız. Ayrıştırıcıdır adımız. Hazırlayan: Elif BİLEN

5 Hazırlayan: Elif BİLEN

6 Besin Zincirinde Enerji Akışı
Bir bölgede canlı ve cansızlardan oluşan sisteme ekosistem denir. Canlılar doğrudan veya dolaylı olarak beslenmek için, birbiriyle etkileşmesi sonucu besin zinciri oluştururlar. Bir besin zincirinin halkalarını farklı canlı türleri oluşturur.  Hazırlayan: Elif BİLEN

7 Hazırlayan: Elif BİLEN
Canlılar Üretici Ayrıştırıcı Tüketici 1. Dereceden Tüketici OTÇULLAR 2. Dereceden Tüketici ETÇİLLER 3. Dereceden Tüketici HEPÇİLLER Hazırlayan: Elif BİLEN

8 Hazırlayan: Elif BİLEN
Üreticiler (OTOTROF) Ekosistemde bütün canlılar için enerji kaynağıdırlar. Fotosentez yoluyla güneşten aldıkları enerjiyle inorganik maddelerden organik madde üretirler. Bu özellikleri sayesinde kendi besinlerini kendileri üretebilirler. örnek: Bitkiler, algler, klorofilli bakteriler (siyanobakteri...) Hazırlayan: Elif BİLEN

9 Tüketiciler (HETEROTROF)
Besin üretmeyen ve besinini dışarıdan hazır olarak alan canlılara tüketici (heterotrof)  denir. Örnek: Koyun, köpek, kaplumbağa. Tüketici olan canlı grupları da besin aldıkları kaynağa ve besin alma şekline göre gruplara ayrılırlar. Sadece üreticilerle beslenirler Örnek: Tavşan, maymun, inek 1.Dereceden Tüketici Otobur Sadece otoburlarla beslenirler Örnek: Timsah, kertenkele, aslan 2.Dereceden Tüketici Etobur Hem otobur hem etobur canlılarla beslenir Örnek: İnsan, tavuk, ayı 3.Dereceden Tüketici Hepçiller Hazırlayan: Elif BİLEN

10 Hazırlayan: Elif BİLEN

11 Hazırlayan: Elif BİLEN
AYRIŞTIRICILAR Toprağa düşen bitki ve hayvan artıklarını çürüterek, toprağa karışmasını sağlayan canlılardır. Üreticilere besin yapabilmeleri için kaynak sağlarlar Mantarlar ve bakterilerin büyük bir kısmını ayrıştırıcılara örnek olarak verebiliriz. Ayrıştırıcılar besin zincirinin her basamağında bulunabilir. Hazırlayan: Elif BİLEN

12 Hazırlayan: Elif BİLEN
Doğada birbiriyle ilişkili birçok besin zinciri vardır. Birbiri içine alan bu besin zincirlerinin hepsi besin ağı olarak adlandırılır. Hazırlayan: Elif BİLEN

13 Besin Zincirinde Enerji Akışı
Besin zinciri güneşten dünyaya gelen enerjinin üreticiden son tüketiciye doğru akışını gösteren bir piramittir. Besin zincirindeki her grupta bulunan, toplam canlı ve besin miktarı karşılaştırıldığında piramit şeklinde bir yapı olduğu görülür. Hazırlayan: Elif BİLEN

14 Hazırlayan: Elif BİLEN

15 Hazırlayan: Elif BİLEN

16 Hazırlayan: Elif BİLEN
Doğadaki tüm canlılar besin zincirinin bir halkasını oluşturur Besin zincirinin ana kaynağı güneştir Tüm canlılar doğrudan ya da dolaylı olarak güneş enerjisi kullanır Hazırlayan: Elif BİLEN

17 Hazırlayan: Elif BİLEN
Her canlı ürettiği veya aldığı enerjinin bir kısmını kullanır ve sadece %10’luk kısmını bir sonraki canlıya aktarır Üreticiler ürettikleri besinlerin bir kısmını kendileri kullanırken, bir kısmını da otçullara verir Otçullar ve Etçiller aldıkları besinin bir kısmını kullanırken bir kısmını vücutlarında depo eder Hazırlayan: Elif BİLEN

18 ENERJİ PİRAMİDİNDE AŞAĞIDAN YUKARI DOĞRU ÇIKILDIKÇA
1) Tür sayısı azalır 2) Toplam birey sayısı azalır 3)Canlıların vücut büyüklüğü artar 4)Depolanan toplam besin miktarı azalır 5) Aktarılan enerji miktarı azalır Hazırlayan: Elif BİLEN

19 ENERJİ PİRAMİDİNDE AŞAĞIDAN YUKARI DOĞRU ÇIKILDIKÇA
6) Toplam biyokütle azalır biyokütle tepeye doğru gittikçe her basamakta 10 kat azalır 7) Enerji kaybı azalır.Enerji tepeye doğru her basamakta 10 kat azalarak aktarılır 8) Vücutta biriken atık madde oranı artar Hazırlayan: Elif BİLEN

20 Hazırlayan: Elif BİLEN
Bitkiler yaşamlarını sürdürmek için gerekli enerjiyi nereden sağlarlar? Hazırlayan: Elif BİLEN

21 Hazırlayan: Elif BİLEN
FOTOSENTEZ Klorofil taşıyan canlıların ışık enerjisini kullanarak; karbondioksit ve su yardımıyla kendi besinlerini üretmelerine fotosentez denir. Hazırlayan: Elif BİLEN

22 Hazırlayan: Elif BİLEN

23 Fotosentezin özellikleri
Fotosentez olayında güneş veya ışık enerjisi kullanılır Fotosentez bitkinin yeşil yapraklarında gerçekleşir Klorofil yeşil renk pigmenti taşır ve ve fotosentezin gerçekleştiği yerdir. Klorofiller ışık enerjisini kimyasal enerjiye çevirir. Hazırlayan: Elif BİLEN

24 Hazırlayan: Elif BİLEN
Fotosentezin özellikleri Fotosentez besin zincirinin ilk kaynağını oluşturur Bitkiler sadece gündüz fotosentez yapar hem gece hem gündüz solunum yapar. Gündüzleri kloroplast ve mitokondri organelleri aktif olarak çalışır, geceleri ise sadece mitokondri. Hazırlayan: Elif BİLEN

25 Hazırlayan: Elif BİLEN

26 Hazırlayan: Elif BİLEN
FOTOSENTEZİN ÖNEMİ Ekosistemde enerji akışını sağlar Canlılar için besin kaynağı oluşturur Atmosferde CO2 birikimini önler Atmosferin oksijenini oluşturur Pamuk, kağıt, mobilya gibi birçok endüstriyel ürün oluşturur Hazırlayan: Elif BİLEN

27 Hazırlayan: Elif BİLEN
KENDİMİZİ DENEYELİM Hazırlayan: Elif BİLEN

28 Hazırlayan: Elif BİLEN
SOLUNUM Canlılar ihtiyaç duyduğu enerjiyi besinlerden elde eder. Besinlerin hücre içinde yakılarak bağları arasındaki kimyasal enerjiden ATP enerjisi elde edilmesine SOLUNUM denir. Hücre solunumu ile Glikoz parçalanır ve açığa çıkan kimyasal enerjiyle ATP sentezlenir. Hazırlayan: Elif BİLEN

29 Hazırlayan: Elif BİLEN
SOLUNUM OKSİJENLİ SOLUNUM Yüksek yapılı canlıların ATP üretme şeklidir. Oksijen kullanılır Mitokondride ve sitoplazmada gerçekleşir CO2+Su+Isı açığa çıkar Net 38 ATP açığa çıkar OKSİJENSİZ SOLUNUM Basit yapılı canlıların enerji üretme şeklidir. Oksijen kullanılmaz Sitoplazmada gerçekleşir. Etil alkol / Laktik asit +CO2 oluşur Net 2 ATP açığa çıkar Hazırlayan: Elif BİLEN

30 MADDE DÖNGÜLERİ

31 Hazırlayan: Elif BİLEN
Canlılar yaşayabilmek için su, karbon,oksijen,azot gibi maddelere ihtiyaç duyar. Canlılar bu maddeleri kullandıktan sonra doğaya verir Hazırlayan: Elif BİLEN

32 Hazırlayan: Elif BİLEN
SU DÖNGÜSÜ Hazırlayan: Elif BİLEN

33 Hazırlayan: Elif BİLEN
KARBON DÖNGÜSÜ Hazırlayan: Elif BİLEN

34 Hazırlayan: Elif BİLEN
İKLİM KATİLİ KARBON Hazırlayan: Elif BİLEN

35 Hazırlayan: Elif BİLEN
AZOT DÖNGÜSÜ Hazırlayan: Elif BİLEN

36 Hazırlayan: Elif BİLEN

37 Hazırlayan: Elif BİLEN
Kendimizi Deneyelim Hazırlayan: Elif BİLEN

38 Hazırlayan: Elif BİLEN
KAYNAKÇA … Hazırlayan: Elif BİLEN