Sunuyu indir
Sunum yükleniyor. Lütfen bekleyiniz
YayınlayanÖmer Kılıçlı Değiştirilmiş 9 yıl önce
1
VERGİ KAÇAKÇILIK SUÇLARI ,CEZALARI VE KAÇINMA YOLLARI Hazırlayan : Hurşit ŞİRİN Yeminli Mali Müşavir Tarih
2
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
VUK.Madde 5 - Vergi Mahremiyeti; «…Sahte veya muhteviyatı iti-bariyle yanıltıcı belge düzenledikleri veya kullandıkları vergi incele-me raporuyla tespit olunanların, kanunla kurulmuş mesleki kuruluş-larına ve 3568 sayılı Kanunla kurulan birlik ve meslek odalarına bil-dirilmesi vergi mahremiyetini ihlal sayılmaz. Bu takdirde kendilerine bilgi verilen kişi ve kurumlar da bu maddede yazılı yasaklara uymak zorundadırlar. Maliye Bakanlığı bilgilerin açıklanmasıyla ilgili usulleri belirlemeye yetkilidir…...» VUK.Madde Vergi Mahremiyetinin İhlali; Bu Kanunda yazılı vergi mahremiyetine uymaya mecbur olan kimselerden bu mahremi-yeti ihlal edenler, Türk Ceza Kanununun 239 uncu maddesi hüküm-lerine göre cezalandırılır.
3
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Hukukumuz da suç ve cezalar ilke olarak Türk Ceza Kanunun da yer alırken, bu kanunun dışındaki kanunlarda da çeşitli suç ve cezalara ilişkin hükümlere yer verilmiştir. Bunlardan bir tanesi vergi alanına iliş-kin suçlar olup, Literatür de bu tür suçları vergi suçları olarak isim-lendirilmektedir. Vergi suçları genel çerçeve için de ceza hukuku ala-nın da yer almakla birlikte, düzenleme yeri olarak başta VUK. olmak üzere, çeşitli vergi kanunların da yer bulmaktadır. Vergi suçları kanunlarda tanımlanmamıştır. Genel olarak vergi suçu;« vergi yasalarına uymak zorunda bulunan kişilerce işlenen, devleti vergi kaybına uğratan veya kamu düzenini bozan kanundaki yazılı tarife uygun, hukuka aykırı ve ceza gerektiren filller» olarak tanım-lanabilir. Vergi suç ve cezaları, büyük ölçüde genel ceza hukuku dışın da kendi özgü nitelikleri bulunan özel bir kanun olan VUK. İle düzenlenmiştir. VUK. Düzenlemeler hem idari suçları hem de adli vergi suçlarını kap-samaktadır.
4
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Vergi suçları; Cezaya hükmeden makama göre idari ve adli suçlar olmak üzere; İki ye ayrılmaktadır. a) İdari suç (Kabahat); Vergi Daireleri tarafından kasıt unsurunun var olup, olmadığı aranmayan ve uygulanması için yargısal kararın ihtiyaç duyulmayan filllerdir. Bu filller sadece VUK. ilgilendirmektedir. VUK düzenlenmiş olan, cezalardan; Vergi ziyaı ve usulsüzlük kaba-hatler arasında yer almaktadır. b) Adli Suç ;VUK yer alan bazı filller ise, ceza hukuku alanın da suç oluşturmaktadır. Bu suçların belirlenerek yaptırım uygulanması, ceza mahkemelerinin yetki ve görev alanına girmektedir. Bu suçlarda idari nitelikte para cezası ile birlikte hürriyeti bağlayıcı cezalar ya da sade-ce hürriyeti bağlayıcı cezalar uygulanabilmektedir. Adli vergi suçları olarak tanımlanan bu filller, VUK. bünyesinde düzen-lenmiştir. Bu filllere verilecek cezalar adli nitelikte olduğundan ceza mahkemeleri tarafından hüküm tesis edilecektir.
5
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
VUK.Md. 331–Cezalar; Vergi kanunları hükümlerine aykırı hareket edenler, bu kitapta vergi ziyaı cezası ve usulsüzlük ve diğer cezalarla cezalandırılırlar. VUK.Md Tüzel Kişilerin Sorumluluğu: Tüzel kişilerin idare ve tasfiyesinde Vergi Kanununa aykırı hareketlerden tevellüt edecek vergi cezaları tüzel kişiler adına kesilir. Tüzel kişilerin kanuni temsilcilerinin vergi sorumluluğu hakkında bu kanunun 10'uncu maddesi hükmü vergi cezaları hakkında da uygu-lanır. Bu Kanunun 359.md.yazılı fiillerin işlenmesi halinde bu fiiller için 359 ve 360.md.öngörülen cezalar bu fiilleri işleyenler hakkında hükmo-lunur.
6
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
VUK.Madde Vergi Ziyaı; mükellefin veya sorumlunun vergilen-dirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik ye-rine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesini ifade eder. Şahsi, medeni haller veya aile durumu hakkında gerçeğe aykırı be-yanlar ile veya sair suretlerle verginin noksan tahakkuk ettirilmesine veya haksız yere geri verilmesine sebebiyet vermek de vergi ziyaı hükmündedir. Yukarıki fikralarda yazılı hallerde verginin sonradan tahakkuk ettiril-mesi veya tamamlanması veyahut haksız iadenin geri alınması ceza uygulanmasına mani teşkil etmez.
7
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
VUK.Madde Vergi Ziyaı Cezası; 341 inci md.de yazılı hallerde vergi ziyaına sebebiyet verildiği takdirde, mükellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir. Vergi ziyaına 359 uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanır. Vergi incelemesine başlanılmasından veya takdir komisyonuna sevk edilmesinden sonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleri için bu madde uyarınca kesilecek ceza yüzde elli oranında uygulanır.
8
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
VUK.Mük.Mad c) Bilgi vermekten çekinenler ile 256, 257 ve mükerrer 257 nci madde hükmüne uymayanlar için ceza; «……..Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için bu maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5'i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Bu şekilde ceza kesi-len mükellefler hakkında üçüncü fıkra hükmü uygulanmaz. Ancak, bu fıkra uyarınca bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük ce-zasının toplamı 442 Sıra No.lu V.U.K Genel Tebliği ile ‘ den itibaren –TL.yı geçemez.
9
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
213 Sayılı VUK.nu Md.359- a) Vergi kanunlarına göre tutulan veya düzenlenen ve saklanma ve ibraz mecburiyeti bulunan; 1) Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, gerçek olmayan veya kayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahının azalması sonucunu doğuracak şekilde tamamen veya kıs-men başka defter, belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler, 2) Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edenler veya gizleyenler veya muhte-viyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler ve-ya bu belgeleri kulla-nanlar, Hakkında on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Var-lığı noter tasdik kayıtları veya sair suretlerle sabit olduğu halde, inceleme sırasında vergi incelemesine yetkili kimselere defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, bu fıkra hükmünün uygulanmasında gizleme olarak kabul edi-lir. Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele ve-ya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir.
10
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
b) Vergi kanunları uyarınca tutulan veya düzenlenen ve saklama ve ibraz mecburiyeti bulunan defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahi-felerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koyma-yanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge, sahte belgedir. c) Bu Kanun hükümlerine göre ancak Maliye Bakanlığı ile anlaşması bulu-nan kişilerin basabileceği belgeleri, Bakanlık ile anlaşması olmadığı halde basanlar veya bilerek kullananlar iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. .371 inci maddedeki pişmanlık şartlarına uygun olarak durumu ilgili makam-lara bildirenler hakkında bu madde hükmü uygulanmaz. .Kaçakçılık suçlarını işleyenler hakkında bu maddede yazılı cezaların uygu-lanması 344.md. yazılı vergi ziyaı cezasının ayrıca uygulanmasına engel teşkil etmez
11
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Suçlamanın 2 yılı aşan hapis cezası gerektiren bir suçlama olup olmadığı (2 yılı aşan hapis cezalarında paraya çevirme, erteleme veya hükmün açıklanmasının geri bırakılması imkânı bulunma-dığından, fiilen hapis yatılması söz konusudur) »» Ceza Muhakemesi Kanununun 231. Md.de vergi suçlarından dolayı hükmolunan ceza iki yıl ve daha az süreli hapis cezası veya adli para cezası ise, mahkemece hükmün açıklanmasının geri bırakıl-masına karar verilebilir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün sanık hakkın da hiçbir sonuç doğurmamasını ifade eder. Yani vergi suçu dolayısı ile suçu sabit görülen bir kişi hakkın da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilirse, hapis cezası söz konusu olmayacağı gibi, mahkumiyete bağlı hak yoksun-luklarına da uğramayacaktır.
12
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
VUK.Madde Cezadan indirim; 359 uncu maddede yazılı suç-ların işlenişine iştirak eden suç ortaklarının bu suçların işlenmesinde menfaatinin bulunmaması halinde, Türk Ceza Kanununun suça iştirak hükümlerine göre hakkında verilecek cezanın yarısı indirilir. VUK.Madde Bazı Kaçakçılık Suçlarının Cezalandırılmasın-da Usul; Yaptıkları inceleme sırasında 359.md.yazılı suçların işlen-diğini tespit eden Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcılar ta-rafından ilgili rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla doğ-rudan doğruya ve vergi incelemesine yetkili olan diğer memurlar tara-fından ilgili rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla vergi dairesi başkanlığı veya defterdarlık tarafından keyfiyetin Cumhuriyet başsavcılığına bildirilmesi mecburidir. 359.md.yazılı suçların işlendiğine sair suretlerle ıttıla hasıl eden Cum-huriyet başsavcılığı hemen ilgili vergi dairesini haberdar ederek ince-leme yapılmasını talep eder.
13
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Kamu davasının açılması, inceleme neticesinin Cumhuriyet başsav-cılığına bildirilmesine talik olunur. 359 uncu maddede yazılı suçlardan dolayı cezaya hükmedilmesi, vergi ziyaı cezası veya usulsüzlük cezalarının ayrıca uygulanmasına engel teşkil etmez. Ceza mahkemesi kararları, bu Kanunun dördüncü kitabının ikinci kısmında yazılı vergi cezalarını uygulayacak makam ve mercilerin işlem ve kararlarına etkili olmadığı gibi, bu makam ve mercilerce verilecek kararlar da ceza hâkimini bağlamaz.
14
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
«Naylon Fatura» tabiri, Maliye Bakanlığı düzenlemelerinde yer alma-makla birlikte, Danıştay ve Yargıtay Kararlarında sık kullanılmaktadır. Danıştay bu sözcüğü, «Naylon Fatura» «Gerçek dışı Fatura» «Ko-misyon karşılığı verilen fatura» «Sahte belge ticaretine konu olan fatura» «Karşılıksız fatura» karşılığı kullanmaktadır. Yargıtay bir kararında hiçbir açıklamada bulunmadan doğrudan «Naylon fatura» demektedir. « Naylon fatura» tabiri tam kullandığımız anlamda söz-lüklere de geçmiştir. Yazılı ve sözlü basında bu deyimi tercih etmek-tedir.
15
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
.Sahte belge kullanmak suretiyle vergi ziyaına sebep olanlar hak-kında vergi ziyaı cezası kesilir. Buna ilişkin kanun düzenlemesi VUK.344. md.le yapılmıştır. Bu maddeye göre “341. maddede yazılı hallerde vergi ziya-ına sebebiyet verildiği takdirde, mü-kellef veya sorumlu hakkında ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarında vergi ziyaı cezası kesilir. Vergi ziyaına 359. md. yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde bu ceza üç kat, bu fiillere iştirak edenlere ise bir kat olarak uygulanır.” Madde düzenlemesine göre sahte belge kullanan her mükellefin ziyaa uğrattığı vergi tutarının üç kat vergi ziyaı cezasına muhatap ola-cağı anlaşılmakta ise de 306 Sıra No.lu VUK. Tebliği ile bunun kararı vergi in-celeme elemanlarına bırakılmıştır. Bu tebliğde “bilerek” veya “bilme-yerek” sahte fatura kullanımının hangi ölçütlere göre vergi inceleme ele-manları tarafından karara bağlandığı husu-su bilinmesi gerekir.
16
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
. Vergi Usul Kanunu Ve Katma Değer Vergisi Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Sahte Fatura Kullanımının Ele Alın-ması; sayılı KDV. Kanunu’nun 29. mad.1. fıkrasının (a) ben-dinde; mükelleflerin, yap-tıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV.den, bu Kanun’da aksine hüküm olmadıkça faaliyetlerine ilişkin olarak, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV.ni indirebilecekleri hükmüne yer verilmiştir. VUK.’ nun 3/B mad.; vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, aynı Kanun’un 134. maddesinin 1. fıkrasında ise; vergi incelemesinden maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamak ol-duğu kurala bağlanmıştır
17
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Sahte fatura kullanımı durumunda her halükarda vergi aslı alınmakta-dır. Vergi ziyaı cezasına gelince;VUK.’nun “vergi ziyaı cezası”nı dü-zenleyen 344. maddesinin atıf yaptığı 359. madde hükmünde, sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler ve kullananlar hak-kında, ziyaa uğratılan verginin üç katı oranında vergi ziyaı cezası kesi-leceği belirtilmiş ve aynı maddede sahte belge, “gerçek bir mua-mele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belge” olarak; muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge ise, “gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahi-yet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge” şeklinde tanımlanmıştır. Bu hükümlere göre, sahte ve muhteviyatı itiba-riyle yanıltıcı belge (fatura) kullanılması halinde üç kat vergi ziyaı ceza-sı kesilmesi gerekmekte ise de; mal ve hizmeti gerçekten satın alan, yani bu mal ve hizmetin işletmesine girdiği ve kullanıldığı hususu açık-ça belli olan ve bu nedenle gelir veya kurumlar vergisi yönünden tenkit edilmeyen kişinin, bunun karşılığında aldığı fatura veya sevk irsaliyesi gibi
18
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
.belgenin, bunu satan kişiye ait olup olmadığını araştırması ve bilmesi olanağının bulunmadığı durumlarda, bu tür sahte veya yanıltıcı belgeyi bilerek ve isteyerek kullanmadığı ihtimali de her zaman mevcut olabilir. Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı olan, ancak yukarıda anlatıldığı gibi bu faturayı kasıtlı ve kötü niyetli olarak kullanmadığı anlaşılan mü-kellefler adına kesilecek vergi ziyaı cezasının tek kat uygulanması hak ve adalet ilkelerine daha uygun olacaktır. Nitekim yargı yerlerini bağla-yıcı niteliği bulunmamakla birlikte, Maliye Bakanlığı’nca 306 Sıra No.lu VUK. Genel Tebliği’nde de, sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı bel-genin bilerek kullanılmadığı ve bu kullanımda kasıt bulunmadığının belirlenmesi halinde, vergi denetim elemanlarınca vergi suçu raporu düzenlenmemesi ve vergi ziyaı cezasının bir kat olarak kesilmesi ge-rektiği açıklanmıştır. Kast; suçun işlenmesi sırasındaki failin suçu bilerek ve isteyerek işle-me iradesi içinde olmasıdır. Bir fiili işlerken kişide kastın olmaması ce-zayı kaldırmaktadır
19
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
İspat Kulfeti; Vergi Usul Yasasının 134 ‘uncu maddesinde vergi in-celemelerinin amacının; odenmesi gereken vergilerin doğruluğunun araştırılması, tespit edilmesi ve sağlanması olduğu hukum altına alınmıştır. Bu amac, vergilendirmede vergiyi doğuran olayın ve bu olaya ilişkin işlemlerin gercek iceriğinin ortaya cıkarılması ile sağ-lanacaktır. VUK.nun 3 ‘uncu maddesinin (B) bendinde; vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin gercek iceriğinin esas ol-duğu, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin gercek ice-riğinin yemin haric her turlu delille kanıtlana-bileceği hukmu yer al-maktadır. Buna gore, inceleme elamanı oden-mesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırırken vergiyi doğuran olayın gercek iceriğini ye-min haric her turlu delille ispatlayabile-cektir.
20
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Ancak, ispat kulfeti bazı durumlarda inceleme elemanı dışındaki ki-şileri duşer. İktisadi, ticari ve teknik icaplara uymayan veya olayın ozelliğine gore normal ve mutad olmayan bir durumun iddia olunması halinde ispat kulfeti bunu iddia eden tarafa aittir. (VUK.md. 3/b son paragraf ).Sahte fatura duzenleyen kişiler hakkındaki tespitler genelde şu olumsuz ozellikleri taşımaktadır: Herhangi bir nakliye, işcilik, elektrik, su ve telefon giderinin olmadığı, işi terk sıra-sında belge-leri vergi dairesine ibraz etmediği, defter ve belge-leri inceleme elamanına ibraz etmediği, butun aramalara rağmen adreslerinde bulunamadığı, adreslerinde komşuları tarafından tanınıp bilinmediği, verilen beyannamelere gore tarh edilen odeme-diği, mali polis tarafından başka mukelleflere ait işyerlerinde yapılan aramalarda bu kişiye ait kullanılmamış faturaların ele gecirildiği,
21
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
.emtia alış belgelerinin sahte olduğu, ele gecirilen faturaların işlem hacmini aşan yuksek tutarlarda duzenlendiği, vb. Bu kişiler hakkında hakkında sahte belge ticareti yaptıkları doğrultusunda vergi tekniği raporları duzenlenmek-tedir. Bu konuda verilmiş ve yerleşik hale gelmiş yargı kararları bulunmak-tadır. — Sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullandığı tespit edilen bir mukellefin, soz konusu belgelerin gercek olduğuna ilişkin iddiasının kabul edilmesi durumu; belge konusu malı bir araya getirecek sermayeden, arac, gerec ve personelden yoksun olan, ticari organizasyonu olmayan, ticari gecmişi ve piyasa itibari bulunmayan mukellefler icin soz konusu olama-yacak ve boyle bir durumda, sahte fatura duzenlediğini itiraf eden bir kişi-den mal alışının gercek olduğunun iddia edilmesi TİCARİ İCAPLARA uymayan ve normal olmayan bir durumun iddia olunması anlamına gele-cektir. O halde boyle bir durumun ispat kulfeti iddia edene duşmektedir.
22
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
— Yuksek tutarlara varan odemelerin peşin ve nakit olarak elden yapıl-ması, mal alımlarına ilişkin işlemlerin sadece aracılarla ve telefonla gercekleştirilmesi ekonomik icaplara uymayan ve normal olmayan bir durumun olduğu anlamına gelecektir. O halde boyle bir durumun ispat kulfeti iddia edene düşmektedir — Belge konusu mallara ilişkin, depolama, ambar girişi-cıkışı ile nakli-yesi konularının belgelendirilmemesi, kullanılan faturaların yasal olma-ması, mükellefiyetlerin sona ermiş olması v.b sebepler teknik icaplara uymayan ve normal olmayan durumların iddia olunmasıdır. Yapılan tespitler, sonunda kayıtları arasında naylon fatura tespit edi-len mukellef, tespit edilen faturanın her yonuyle gercek olduğunu id-dia ve ispat etme hakkı vardır.
23
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Bilerek Veya Bilmeyerek Sahte Fatura Kullanma Fiilinin Açıklanmasında Yararlanılan Ölçütler. Bilerek veya bilmeden sahte fatura kullanma fiilinin açıklanmasında yararlanı-lan ölçütlere aşağıda yer verilmiştir. 1- Mal Hareketi; Sahte fatura konusu mallara ilişkin, depolama, ambar girişi-çıkışı ile nakliyesi konularının belgelendirilmemesi durumu teknik icaplara uymayan ve normal olmayan bir durum olup mal sirkülasyonunun ispatının yapılamadığını gösterir. 2- Para Hareketi; Yüksek tutardaki mal ve/veya hizmet alımları ile ilgili öde-melerin nakit olarak yapılmış olması, düzenlenen faturanın gerçeğe aykırı olduğunun ciddi bir göstergesidir. VUK.’nun mük.355.md.“Tahsilat ve öde-melerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzen-lenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için bu maddeye göre uygulanan cezalardan az ol-mamak üzere işleme konu tutarın %5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Bu şekilde ceza kesilen mükellefler hakkında üçüncü fıkra hük-mü uygulanmaz.” hükmü yer almaktadır. Bu Kanun hükmüne rağmen öde-melerini nakit yapanın bu nakit ödeme karşılığında kullanmış olduğu fatura-dan şüphe edilir ve inceleme elemanına bu faturanın bilerek kullanıldığı izle-nimini verir.
24
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
3- Kullanılan Sahte Fatura Tutarı Ve Oranı; tek başına ele alınma-ması gereken diğer ölçütlerle bir anlam ifade eden bir ölçüttür. ra-kam ve oran yükseldikçe, sağlıksız belge sayısı fazlalaştıkça, “bilerek” vasfı ön plana çıkmaktadır. 4- Sahte Fatura Kullananın Faaliyet Konusu Ve Faturanın Muh-teviyatı; Sahte Fatura Kullanan Mükellefin Faaliyet Konusu İle Kul-lanılan Faturadaki Mal Veya Hizmetin Uyumluluğu Araştırılabilir. Faa-liyette Bulunulan Sektördeki Sahte Fatura Kullanım Çokluğu Ve Azlığı Da Bakılacak Hususlar Arasında Yer Almaktadır. 5- Mükellefin Katma Değer Vergisi Beyan Durumu; Mükellefin Be-yanlarına Göre Kârlılık Oranı Hesaplanarak Sektör Kârlılık Oranları İle Kıyaslanılabilinir. Kârlılık Oranı Düşük Olan Veya Devamlı Zararla Çalışan Bir Firmanın Uzun Süre Faaliyetine Devam Etme İmkanı Yok-tur. Satışı Yapılan Mal/Hizmetin İndirimli Oranlı Kdv’ye Tabi Olmama-sına Rağmen Devamlı Devreden Kdv’nin Hesaplanması Normal De-ğildir.
25
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
6- Yapılan Kaydi Envanter Ve Randıman; Ticaret yapan mükellefle-rin miktar olarak alımlarının çok olmasına karşılık satışlarının düşük olması ve aradaki fark kadar malı stoklayacak depoya sahip olma-ması mantıklı bir durum değildir. Üretim yapan firmalarda randıman yapılarak envanter farkına rastlanması bu firmanın verimli bir şekil-de yönetil-mediğini gösterir. 7- Diğer Ölçütler; Kullanılan faturaların seri olması, küsuratsız olma-sı, fatura sayısının çok olması, bankadan ödeme sınırına yakın tutar-larda olması, mükellefin vergi kanunlarına uymadığı ve basiretli iş adamı niteliklerine haiz olmadığının ispatlanması ve daha önce de sahte fatura kullanması sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanımının bilerek işlendiğinin göstergeleri arasında sayıla-bilir.
26
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Yukarıda detaylı açıklandığı üzere, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanımı için 213 sayılı VUK’nun 359. maddesine gö-re doğrudan suç duyurusunda bulunulması ve üç kat vergi ziyaı ce-zası kesilmesi yani bilerek sahte fatura kullanıldığı sonucuna varıl-ması gerektiği, ancak istisna arz eden durumlarda yukarıdaki ölçüt-lerin bir veya bir kaçının vergi inceleme elemanı tarafından değer-lendirilerek bilmeden kullanma fiiline karar verilmesi gerekecektir. Bu değerlendirmeyi yapacak olan 306 Sıra No.lu VUK.nu Genel Tebli-ği’nde belirtildiği üzere vergi inceleme elemanıdır.
27
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
.Bu iki fiilin hukuki neticeleri farklı sonuçlar doğurmaktadır. O nedenle sahte belge ile muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge ayrımının net bir şekilde yapılması lazımdır. Konuyu çok basit bir şekilde örneklersek; I- Mükellef A nın Mükellef B den 1000 birim karşılığında TL tu-tarlı + %18 KDV li emtia aldığı varsayımından hareket edecek olursak; a- Mükellef B nin Mükellef A ya 5000 birim karşılığında TL +% 18 KDV li fatura düzenlemesi halinde bu fatura muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olarak değerlendirilmeli, b- Mükellef A, Mükellef B yerine Mükellef C den 1000 birim karşılığında TL tutarlı + %18 KDV li fatura temin ederse, Mükellef C den alın-mış olan fatura sahte fatura olarak değerlendirilmelidir. II- Mükellef A hiçbir ticari ilişkisinin olmadığı ve hiçbir şekilde mal veya hizmet alımı yapmadığı halde Mükellef D den fatura alırsa bu fatura da sahte faturadır.
28
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Sahte belge ile muhteviyatı itibari ile yanıltıcı belge arasındaki en önemli fark, sahte belgede herhangi mal ve hizmet ifası olmadığı halde, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgede, bir mal teslimi veya hizmet ifasının bulunmasıdır. Suçun fiilleri olarak belirlenen sahte belge kullanmak ve düzenlemek fiilleri, vergi kanunlarınca düzenlenmesi, saklanması ve ibraz mec-buriyeti bulunan belgelerdir Buna göre örneğin, ücret bordrosunda ödediği ücreti düşük göste-ren bir mükellef “muhtevası itibariyle yanıltıcı belge düzenlemiş” sayılacak ve bu fiil nedeniyle 18 aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunabilecek. Sahte belgeyi mükellefler ister bilerek kullansınlar, isterse bilmeye-rek kullansınlar, sahte belgelerdeki KDV’leri indirim konusu yapmaları mümkün olmamaktadır
29
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Hürriyeti bağlayıcı ceza sadece sahte belge kullananlara değil, aynı zamanda sahte belge düzenleyen mükellefler için de geçerli olup, hiçbir şekilde para cezasına çevrilmemektedir.
30
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Sahte fatura kullanma veya düzenleme fiilleri dolayısıyla KOD’a düşen mükellefler açısından ise durum farklılık arz etmektedir. Bu gibi şir-ketlerde KOD’a düşme nedeniyle mükellefin durumunu ispat et-mesi halinde veya teminat göstermesi halinde KOD’dan çıkma-sı her za-man mümkündür. Bu gibi mükelleflerin KOD’a giriş nedenleri vergi incelemesi sonucu düzenlenecek raporlara göre belirlenecektir. KOD 4 diye isimlendirilen listeye sahte fatura kullanımı dolayısıyla giren bir mükellef mal aldığı firmaya ödemelerini banka sistemi üzerin-den yapmış olduğunu ispat etmesi durumunda KOD’dan çıkabi-lir. Aksi takdirde kendisine yapılan vergi ve vergi ziyaı cezalı tarhiyat 3 kat olarak yapılması halinde tarhiyat uzlaşmaya konu edile-mez. 1 kat kesilen vergi ziyaı cezası dolayısıyla uzlaşma talebi müm-kün olur. Bu durumda da yine, kamu davası açılamaz
31
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
VUK.nun 11. Mad.de, mal alım-satımı ve hizmet ifası dolayısıyla vergi kesintisi yaparak vergi dairesine yatırmak zorunda olanların, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden, alım satıma taraf olanlar, hizmetten yararlananlar… müteselsilen sorumludurlar hükmü yer almaktadır. Buna göre mal ve hizmet teslimlerinde taraf olanlar, bu safhadaki işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV ile sınırlı olmak üzere, Hazineye intikal etmeyen KDV den müteselsilen sorumludur. Ancak; • KDV dâhil toplam işlem bedelini Banka vasıtasıyla yaparak, düzenlenecek belgede satıcının ad-soyadı, unvan, hesap numarası, vergi kimlik numarası/ TC numarasına yer vermeleri, • Ödemenin çekle yapılmış olması halinde çekin ön yüzüne satıcının vergi numarasını yazmaları, • Ödemenin müşteri çekini ciro etmek suretiyle yapılması halinde, tam ciro yapılması (satıcının unvan, vergi no, adresinin yazılması) • Kredi kartı ile yapılması halinde, bankadan tevsik edici belgenin alınması halinde (tahsilat makbuzu alınarak ekinde slip muhafazası) •
32
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Ödemenin PTT yoluyla yapılması halinde, ibraz edilecek belgede satıcının vergi kimlik numarasına yer verilmesi,halinde müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap olunulmaz. Bu çerçevede kasadan yapılan nakit ödemeler veya satıcının banka hesabına yatırılan nakitlerde sorumluluk devam etmektedir. Ayrıca alıcı ile satıcı arasında muvazaaya (hileli durum, danışıklı hareket, gizli anlaşma) dayalı işlem olduğunun tespiti halinde yukarıdaki şekilde ödemeler yapılsa dahi, sorumluluk kalkmayacaktır. Bu açıklamalardan hareketle satıcının ödemediği KDV den sorumlu olmamak için ödemelerimizde önceliğimiz: 1- Satıcının Vergi numarası ve unvanının yazılı olduğu Banka havale/eft si, 2- Makbuz karşılığı yapılan Kredi kartı ile ödeme, 3- Tam ciro yapılmış çek veya vergi numarasının da yer alacağı düzenleyeceğimiz çek,4- PTT yolu ile havale olmalıdır.
33
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Bir Faturanın Sahte Olduğu Nasıl Anlaşılır? Sahte Faturadan Korunmak için Alınabilecek Önlemler Nelerdir? Faturanın sahte olduğu ne yazık ki anlaşılamaz. Bu cevabı sahte fatu-rayı bilmeden kayıtlarına almış olanları düşünerek veriyoruz. Yoksa bilerek kullananlar, kayıtlarına soktukları belgenin sahte olduğunu za-ten bilmektedirler. Faturanın sahte olduğunu anlayamayabilirsiniz an-cak sahte faturadan korunabilmek için aşağıdaki önlemleri alabilirsiniz; Mal ve hizmet aldığınız kişilerin gerçekten böyle bir faaliyeti olup olmadığından emin olun. Gerekirse işyerlerini görün. Maliye bakanlığının adre-sinden E-Vergi Levhası ve vergi sicil no sorgulamalarını yaparak, faal olup olmadıklarını kontrol edebilirsiniz. Ayrıca mal alışı yaptığınız firmaların da web sitelerini kontrol ediniz. Artık nerdeyse bütün faal şirketlerin web sitesi bulunmaktadır.
34
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Adres, telefon ve internet bilgilerini kontrol edin. Vergi numarasının yanında SSK işyeri No, Ticaret Sicil No gibi bilgilerini de isteyin. Mal veya hizmet aldığınız kişinin size verdiği faturanın kendisine ait olup olmadığına dikkat ediniz. Örneğin size kendi firması yerine mal aldığım yerden veya da başka bir firmadan fatura kestireceğim di-yorsa o fatura sahte olabilir, kabul etmeyin. Mükelleflerin en çok ba-şını ağrıtan olaylardan biridir. Mal veya hizmet alımının gerçekliğini göstermek açısından gerçekten alınan malın fiilen alındığını ispatlayan varsa hamaliye belgesi, kantar fişi, ambar ve nakliye faturası, taşıma irsaliyesi, sevk irsaliyesi, taşı-ma sigortası, soğuk hava deposu faturası, konşimento vb. gibi belge-leri muhafaza edip, bu belgeleri alınan mal faturası ile ilişkilendiri-niz. Hatta alınan mal ticaret borsasında tescil suretiyle alınıp satıl-makta olan mallardan ise bu malların borsada tescil ettirilmiş olması-nı tercih ediniz.
35
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Tutarı ne olursa olsun bütün ödemelerinizi banka üzerinden gerçek-leştirin. Banka dekontunuz sizin en büyük ispatınızdır. Banka aracılı-ğıyla yapılan ödeme sırasında düzenlenecek belgede satıcının adı-soyadı/unvanı ile vergi kimlik numarasının doğru olarak yazılması önem arz etmektedir. Şirketlere yapılacak ödemeleri ortaklar hesabı yerine şirket hesabına yapınız. Ayrıca ödemenin çekle yapılmış olması halinde de hamiline yazılı çek yerine nama yazılı çeki tercih ediniz. Kısaca ticari faaliyetlere konu ödemeleri elden ve nakden değil, ispat gücü taşıyan; mükellef adına, yazılı çek, bono ve kaydi para (banka hesabına virman, havale, posta çeki) ile yapınız. Aldığınız faturaların altında, o faturayı basan matbaanın telefon ve vergi no bilgileri bulunur. Bu bilgileri teyit etmek için o matbaayı arayın. Sürekli çalışmadığınız, tanımadığınız firmalar ile mümkün olduğunca sözleşme yapıp, karşı firmalardan belgeler isteyiniz ve bu belgeleri saklayınız.
36
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Çalıştığınız firmaların devlete bildirmiş olduğu beyanlarını inceleyiniz. Tüm bunlara rağmen sizi şüphelendiren bir durum varsa fatura aldı-ğınız mükellefin, o aya ait KDV tahakkukunu isteyin. En az size kestiği fatura kadar beyanda bulunmuş mu bakın. Yukarıda değindiğimiz hususlara azami şekilde dikkat edilirse sahte belge kullanma nedeniyle karşılaşabileceğiniz müeyyidelerden Kur-tulabilirsiniz. Bilindiği üzere her ay BA ve BS formları verilmekte ve verilen bu formlar çapraz kontrole tabi tutulmaktadır. Bu nedenle sah-te belge kullanımının tespit edilmesi son derece kolaylaşmaktadır. Diğer elektronik kaynaklar da denetim elemanlarına büyük kolaylıklar sağlamaktadır. Dolayısıyla son derece dikkatli olmakta yarar vardır.
37
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
.Mükellefler arasında ticari alım satım işlemlerinin cari hesap söz-leşmesi uyarınca yapılması durumunda KDV iade işlemlerinde tevsik konusu ihtilaflara neden olmaktadır. İst.VDBşk.ı konuya ilişkin verilen tarih ve 4610 sayılı özelgelede "İki firma arasındaki emtia alış ve satışları karşılığında nakit ödeme ve tahsilat söz konusu ol-ma-dan cari hesapların karşılıklı olarak mahsup yoluyla kapatıldığı durumda nakit bir hareketten bahsedilemeyeceğinden mahsup yoluyla kapatılan tutarların da banka ile posta idare-since düzenlenen belgelerle tevsikinin mümkün bulunmamakta olduğu belirtilmiştir. .İzmir VDBşk.ca konuya ilişkin verilen tarih ve 1401 sayılı özelgede İse ,Cari hesap mahsuplaşması sonucu oluşacak artı veya ek-si bakiyenin oluşması ve bunun belirtilen haddi aşması halinde bunun banka veya özel finans kurumları ile posta idaresince düzenlenen bel-gelerle tevsiki zorunlu olduğu, ancak, cari hesap mahsup işlemlerinde vergilendirme döneminin geçirilmemesi gerektiği belirtilmiştir.
38
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Gelir İdaresince verilmiş özelgelerde görüleceği üzere, tarafla-rın kendleri yada mal veya hizmet satın aldıkları firmalar hak-kında müteselsil sorumluluk kapsamında herhangi bir olum-suz tespit veya rapor bulunmadıkça cari hesap sözleşmesi ile yapılan ticari işlemlerde cari hesap mahsuplaşmaları tevsik zorunluluğu kapsamı dışında değerlendirilmektedir.
39
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Dan. 9.D.Es.No:2013/6870, Kar.No:2013/10358 Takdir Komisyonunun, Kdv İndirimlerinin Reddine İlişkin Takdir Yetkisinin Bulunmadığı Takdir Komisyonlarının görevinin, matrah ve servet takdiri yapmak olduğu, mükelleflerin sahte fatura kullandığı gerekçesiyle indirim-lerin reddine ilişkin takdir yetkisinin bulunmadığı, bu nedenle sahte fatura kullanım nedeniyle takdir komisyonunca belirlenen matrah üzerinden tarhiyat yapılamayacağı hk.
40
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
.mükellef sahte belge kullanıcısı da olsa, usulsüzlük ve özel usulsüz-lük cezaları için tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerinden yararlanma-sına engel bir durum yoktur. Çünkü yasa maddesinde ve Tarhiyat Önce-si Uzlaşma yönetmeliğinin 4/m maddesinde açıkça belirtildiği üzere, VUK’ un 344. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca vergi ziyaı cezası kesilecek tarhiyata ilişkin vergi ve cezalar Tarhiyat öncesi uzlaşma kapsamına gir-memektedir. Oysa Usulsüzlük ve Özel Usulsüzlük Cezaları VUK’un 344. maddesine göre değil, VUK’un 352. ve 353. mad. göre kesilmektedir. Dolayısıyla sahte belge kullanan mükellefler muhatap oldukları Usulsüzlük ve Özel Usulsüzlük Cezaları için tarhiyat öncesi Uz-laşma talep edebile-cek,tarhiyat sonrası uzlaşma talep edemeyecektir. . Öte yandan, mükellefin sahte belgeleri bilmeyerek kullandığına karar verilmişse ve Vergi ziyaı cezası VUK’un 344. maddesinin 2. fıkrasına göre kesilmesi gerekmekte olup, bu cezaların da 306 seri numaralı VUK genel tebliğinde açıklandığı üzere uzlaşma kapsamında olduğu da tabiidir.
41
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Vergi Mahkemesinde Dava Açabilir; Vergi uyuşmazlıkları birinci derecede, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay’da ve vergi mah-kemelerinde, ikinci derecede ise ya itiraz yoluyla Bölge idare mah-kemesinde veya temyiz yoluyla Danıştay’da çözümlenmektedir. Mükellefler her ne sebeple olursa olsun, adlarına tarh olunan her türlü vergi ile kesilen cezalar için vergi mahkemesinde 30 gün içerisinde dava açma hakkına sahiptirler. Dolayısıyla idare tarafından sahte fatura kullandığı tespit edilip usulsüzlük veya vergi ziyaı cezasına muhatap olan kişinin de dava açama hakkının varlığını ifade etmek gerekir. Bununla birlikte, mükellefler tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunduğu halde uzlaşma vaki olmaz ise yine 30 gün içerisinde dava açma hakkına sahiptir. Ancak tarhiyat sonrası uzlaşma talebinde bulunur ve uzlaşma vaki olmaz ise bu durumda dava açma süresi, uzlaşmanın vaki olmadığını içeren tutanağın mükellefe tebliğ tarihinden itibaren 15 gündür.
42
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
SMMM ve YMM ile ilgili sorumluluk müsesesesi VUK.Mük.Md.227 ile düzenlenmiştir. Bu suretle, beyannameyi imzalayan meslek men-supları, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter ka-yıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmamasından dolayı ortaya çıkan vergi ziyaına bağlı olarak Salı-nacak vergi, ceza ve gecikme faizlerinden mükelleflerle birlikte müş-tereken ve müteselsilen sorumlu tutulacaklardır. Ymm. Ler le ilgili ayrıca 3568 S.K.nun 12. madd.tasdik ve tasdikten doğan sorumlulukları ile açıklamıştır.
43
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Meslek Mensupların Müteselsilen Sorumlukları; VUK’ nun 338. mad. yürürlükte olmadığı halde, bu maddede belirtilen iştirak hali nedeniyle aynı kanunun 344. ve 359. maddeleri gereğince mali ve adli cezalar verilmekte ancak adli cezanın, menfaat sağlanmamış olması halinde yarıya indirileceği VUK’ nun 360.mad hükme bağlanmıştır. İştirak suçu raporuna istinaden kesilen mali cezalar, iştirakçi tarafından vergi mahkemelerinde dava konusu yapılabilmektedir. Adli ceza veril-mesi için de Vergi İdaresi, C.Savcılıklarına suç duyurusunda bulun-maktadır. Türk Ceza Kan.da İştirak Suçu: Mükellefler hakkında yapılan vergi incelemelerinde, Vergi Usul Kanununda kaçakçılık suçu kapsamında sayılan eylemlerden sahte fatura düzenlemek veya sahte fatura kul-lanmak eylemlerinin tespiti halinde, Mali Müşavirlerine de iştirak suçu raporu veya SMMM sorumluluk raporu düzenlenmektedir.
44
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
İştirak suçu raporu, Mali Müşavirlerin mükellefle birlikte VUK’ nun da suç sayılan eylemleri birlikte yaptığı iddiasının yer aldığı ve mes-lek mensubunun mükellefle birlikte hem mali hem de adli cezaya çarptırılması gerektiğini öneren rapordur. SMMM sorumluluk raporu, Mali müşavirlerin mükellefle birlikte mali cezalardan birlikte sorumlu tutulması gerektiğini öneren rapor-dur. Vergi susul kanununun 359/a ve 359/b maddelerinde belirtilen sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlemek suçu nedeniyle ceza yargılamaları Asliye Ceza Mahkemelerinde yapılmaktadır. Asliye Ceza Mahkemeleri, iştirak suçunu 5237 sayılı TCK ‘ ndaki iştirak hükümlerine göre yargılamakta; nihai kararını da verirken VUK’ nu 360. maddesindeki iştirak hükümlerini dikkate almaktadır.
45
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Meslek mensubu hakkında iştirak suçlaması yapılırken ileri sürülen gerekçelerden bazıları şöyledir.; – Sahte belge veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlediğini bildiği halde mükellefin defter kayıtlarını yapmak, – Beyannamelerini vermek, – Faturaların sahte veya yanıltıcı belge olduğunu bilerek kaydetmek; Meslek mensubunun mükellefle birlikte bil fiil bu suçları işlediğine dair başkaca bir somut tespit yapmadan sadece yukarıda örnek verdiğimiz eylemler nedeniyle suçlanmaktadır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 4. Bölümünün 37 – 41. Madde-lerinde suça iştirak düzenlenmiş olup, 39/2. Maddesinde suçun işlen-mesinden önce veya işlenmesi sırasında yardımda bulunarak suçun icrasını kolaylaştırmanın yardım etme ve iştirak niteliğinde olduğu be-lirtilmiştir.
46
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
5237 sayılı Türk Ceza Kanununun “Yardım” başlıklı 39. Maddesinde: “ (1) Suçun işlenmesine yardım eden kişiye, işlenen suçun ağırlaş-tırılmış müebbet hapis cezasını gerektirmesi halinde, on beş yıldan yirmi yıla; müebbet hapis cezasını gerektirmesi halinde, on yıldan on beş yıla kadar hapis cezası verilir. Diğer hallerde cezanın yarısı in-dirilir. Ancak, bu durumda verilecek ceza sekiz yılı geçemez. (2) Aşağıdaki hallerde kişi işlenen suçtan dolayı yardım eden sıfa-tıyla sorumlu olur: a) Suç işlemeye teşvik etmek veya suç işleme kararını kuvvetlen-dirmek veya fiilin işlenmesinden sonra yardımda bulunacağını vaat etmek. b) Suçun nasıl işleneceği hususunda yol göstermek veya fiilin işlenmesinde kullanılan araçları sağlamak. c) Suçun işlenmesinden önce veya işlenmesi sırasında yardımda bulunarak icrasını kolaylaştırmak.”
47
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Vergi İdaresi maalesef bu hususta başkaca bir somut delil ortaya koymadan, defter kayıtlarını düzenlemek, beyanname vermek, fa-turaların doğruluğunu araştırmamak gibi nedenlerle Meslek Men-subu hakkında dava açmakta; bu suçun işlenmediğinin ispatını meslek mensubunun sırtına yüklemektedir.
48
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Sahte Belge Kullanma Raporu; Sahte belgelerde yer alan KDV’nin indirim hesaplarına dâhil edilmek suretiyle kullanıldığını tespit eden rapor sahte belge kullanma olumsuz raporu olarak değerlendirilir.
49
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Olumlu Rapor; Vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından düzen-lenen raporlar (vergi inceleme raporu, vergi tekniği raporu, basit rapor gibi), mükellefin incelenen dö-neme ait 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan ettiği tüm işlemlerini kapsayacak şekilde düzenlenmeleri ve olumlu olmaları kaydıyla bu kapsamda değerlendirilir. Olumsuz Rapor; Tebliğin (IV/E/3) ve (IV/E/4) bölümlerinde belirtilen hususları içeren ve iade taleplerinin genel esaslar yerine özel esas-lara göre yerine getirilmesine neden olan rapordur. Mükellefler hakkında sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenledikleri ve/veya kullandıkları konusunda belirlemelerin yer aldığı vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenen tüm raporlar (vergi inceleme raporu, vergi tekniği raporu, basit rapor gibi) "olumsuz rapor" sayılır.
50
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Haklarında Sahte Belge Düzenleme Tespiti Bulunanlar; Sahte belge düzenleme tespiti, bir mükellefin sahte belge düzenlediğinin diğer kişi, işletme veya kurumlar hakkında yapılmakta olan araştırma ve incele-meler sırasında yahut yetkili makamların yazıyla veya elektronik ortam-da bildirmesi üzerine vergi dairesinin ıttılaına girmesidir. Bu kapsamda öncelikle mükellef tarafından düzenlenen belgenin sahte olduğunun net olarak tespit edilmesi gerekir. Yapılan inceleme sırasında sahte belge düzenlendiği hususunda bir tespit yapılmış olması halinde, bu durumun inceleme elemanınca rapor düzenlenmeden önce mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine yazılı olarak bildirilmesi mümkündür. Bu durumda incelemede olan mükellef, bu bölüm kapsamında değerlendirilir.
51
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından düzenlenen raporlarda, haklarında herhangi bir olumsuzluğa yer verilmeksizin, hakkında rapor düzenlenen mükellefle ticari ilişkileri ve söz konusu mükellefin ticari ilişkide bulunduğu diğer mükellefler hakkındaki olumsuzluklar dolayısıyla sahte belge düzenleme ihtimali ve/veya şüphesi gerek-çesiyle incelenmesi öngörülen mükellefler bu kapsamda değerlen-dirilmez. Maliye Bakanlığının ilgili birimlerince yapılan değerlendirme ve ana-lizler sonucunda bireysel olarak veya organize bir şekilde sahte bel-ge düzenleme tespiti de sahte belge düzenleme olumsuz tespiti kap-samında değerlendirilir
52
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Haklarında Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme Ra-poru Bulunanlar; Muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlen-mesine ilişkin olumsuz rapor, nezdinde inceleme yapılan hakkında muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlediği yönünde belirleme-lerin yer aldığı, vergi incelemesine yetkili olanlar tarafından düzen-lenen rapordur. Söz konusu rapordan hareketle muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge olduğu tespit edilerek rapora bağlanan belgeleri düzenleyen mükel-lef “muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyen”, buna iliş-kin rapor da “muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme olumsuz raporu” olarak kabul edilir.””
53
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Sahte Belge Kullanma Raporu; Sahte belgelerde yer alan KDV’nin indirim hesaplarına dâhil edilmek suretiyle kullanıldığını tespit eden rapor sahte belge kullanma olumsuz raporu olarak değerlendirilir. Sahte olduğu tespit edilerek rapora bağlanan belgelerin kullanıcısı “sahte belge kullanan”, buna ilişkin rapor da “sahte belge kul-lanma olumsuz raporu” olarak kabul edilir. Sahte belge kullanma tespiti, sahte belgelerde yer alan KDV’nin indirim konusu yapıldığının tespit edilmesidir. Sahte belge kullanma tespitinin varlığından söz edile-bilmesi için, sahte olduğu tespit edilen belgede yer alan KDV tutarının indirim konusu yapılmış olması gerekir.
54
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
1.no.lu genel tebliği « 5. İşlemlerin Gerçekliğini İspat; VUK. 3/B maddesine göre vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esas olup, vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin yemin hariç her türlü delille ispatlanması mümkündür. Düzenledikleri veya kullandıkları belgelerin sahteliğine veya muhte-viyatı itibarıyla yanıltıcı olduğuna ilişkin inceleme veya idari araştır-ma aşamasında mükellefe, söz konusu belgelerin gerçekliğine yöne-lik deliller ileri sürme imkânı verilir. Aynı şekilde kendileri hakkında olumsuz rapor veya olumsuz tespit bulunmamakla birlikte mal veya hizmet satın aldıkları mükellefler hakkında olumsuz rapor veya olumsuz tespit bulunan mükelleflere de bu imkân sağlanır. Söz ko-nusu karşı deliller inceleme veya araştırmaya konu iş, işlem ve bel-gelerle ilgili olmalı ve bir yazı ile idari makama ibraz edilmelidir.
55
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Karşı deliller incelemeye başlanmış olması halinde inceleme elemanına, incelemeye başlanmamışsa ilgili vergi dairesine sunulur. Dolayısıyla idare tarafından sahte veya yanıltıcı olduğu yönünde bulgular bulunan bir belgenin gerçek bir işleme dayandığı ve dayandığı işlemi mahiyet ve miktar itibarıyla doğru olarak yansıttığı işlemin tarafları, ilgilileri (iade talep edenler) veya mükellefler tarafından 213 sayılı Kanunun 3’üncü maddesindeki delil serbestisi kapsamında iddia ve ispat olunabilir. İleri sürülen karşı delillerin işlemin gerçekliğini göstermesi halinde özel esaslar uygulanmaz. İşlemin tarafları, ilgililer ve mükellefler delillerini işlem ve belge ile ilgili olmak kaydıyla yazı ile ileri sürebilir. İşlem ve belgeyle ilgili olmayan iddia ve deliller dikkate alınmaz.
56
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Bu şekilde ileri sürülen iddia ve deliller, inceleme elemanı veya idare tarafından karşı delillerle çürütülmek suretiyle belgenin sahte veya yanıltıcı olduğu ispatlanabilir. Bu durumda ileri sürülen delillerin ele alınıp raporda veya dayanak bir yazı ile çürütüldüğü karşı delillerle açıklanarak mükellef veya ilgili özel esaslara alınır. Sınırlandırıcı olmamak kaydıyla belgenin gerçekliğini ve doğruluğu-nu ispatta aşağıdaki deliller kullanılabilir: a) İşlem bedelinin ödendiğinin belgelendirilmesi. Ödeme, iade talebinde bulunan mükellef tarafından ödemeyi tevsik eden belge aslı veya noter onaylı örneği ile tevsik edilebilir. Ödemenin 5411 sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan bankalar vasıtasıyla veya 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu-nun[60]785 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası kapsamında düzenle-nen çekler ile de tevsiki mümkündür.
57
Vergi Kaçakçılık Suçları ,Cezaları ve Kaçınma Yolları
Ayrıca internet bankacılığı yoluyla yapılan ödemelerde, banka dekontu yerine ilgili banka şubesi tarafından onaylı internet çıktıları ya da mükellefler tarafından ödeme yapılan bankalardan alınan onaylı hesap ekstreleri ödemenin tevsikinde kullanılabilir. Ödeme, kredi kartı (iade talebinde bulunan kişi veya kuruma ait), tapu devri, kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla (ön ödeme avansı şeklinde kamu kurum ve kuruluşlarının veznesine ödeme gibi) yapılmak suretiyle de tevsik edilebilir. Ödemenin PTT yoluyla yapıldığı durumlarda, ödeme sırasında dü-zenlenecek belge, (satıcının veya adına hareket edenlerin adısoyadı (tüzel kişilerde unvanı) ile banka hesap numarası ve vergi kimlik numa-rası doğru olarak yazdırılmak kaydıyla) ödemeyi tevsik eden delil olarak ileri sürülebilir. b) Taşıma, yükleme, boşaltma, depolama, ambalajlama, ve benzeri işlemlerin yapıldığına yönelik belgeler, sigorta belgesi, vergi, resim, harç, pay, fon gibi ödemeler yapılmışsa bu ödemelere ait belgeler işlemin gerçekliğinin tevsikinde delil olarak kullanılabilir
Benzer bir sunumlar
© 2024 SlidePlayer.biz.tr Inc.
All rights reserved.