6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI

6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI
T.C. GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü 6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN A.Fatih ÇELENK ANKARA – 06/01/2016

Sunum İçeriği I- GİRİŞ II- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE İLİŞKİN İSTASTİSTİKİ BİLGİLER - Tüketicinin korunması kavramı; Modern ve dinamik bir kavramdır. Güçlüler karşısında zayıfların korunması ihtiyacından doğmuştur. Temel bir insan hakkı olarak kabul edilmektedir. Tüketicinin korunması ilk defa 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile özel bir kanunla düzenlenmiştir. 4077 sayılı Kanun 1995 yılında yürürlüğe girmiş, 2003, 2007 ve 2008 yıllarında Kanun’da önemli ve kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Tüketici işlemlerinde, Türk Borçlar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve Avrupa Birliği müktesebatında meydana gelen değişiklikler ve gelişmeler nedeniyle 4077 sayılı Kanun’da daha kapsamlı değişiklikler yapma ihtiyacı doğmuştur. Söz konusu ihtiyacın kanun değişikliği ile karşılanamayacağı anlaşıldığından 4077 sayılı Kanun mülga edilmiş 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun yürürlüğe girmiştir. III- YENİ MEVZUATLA BİRLİKTE GETİRİLEN DÜZENLEMELER IV- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN ÇALIŞMA VE UYGULAMALARINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

I- GİRİŞ «Tüketicinin Korunması» kavramı güçlüler karşısında zayıfların korunması ihtiyacından doğmuş olup, tüm Dünyada temel bir insan hakkı olarak kabul edilmektedir. Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 1997 Rekabet Kurumu’nun oluşturulması sayılı Kanun ile Tüketici mevzuatında kapsamlı değişiklik Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmesi

II- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKİ BİLGİLER

II- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNE İLİŞKİN İSTATİSTİKİ BİLGİLER
Tüketici Hakem Heyeti Ülkemizde halen 81 il ve 919 ilçede toplam adet Tüketici Hakem Heyeti bulunmaktadır. İLİ İLÇESİ THH SAYISI ANKARA ÇANKAYA 3 BURSA OSMANGAZİ NİLÜFER 2 ADANA SEYHAN İSTANBUL KARTAL ANTALYA KEPEZ İZMİR KARABAĞLAR ESKİŞEHİR ODUNPAZARI TRABZON ORTAHİSAR Ankara – Çankaya: Adana – Seyhan: 2 İstanbul – Kartal : Antalya – Kepez : 2 Bursa – Osmangazi : İzmir – Karşıyaka : 2 Bursa – Nilüfer : İzmir – Karabağlar : 2 Ülkemizde halen 81 il ve 919 ilçede toplam tane Tüketici Sorunları Hakem Heyeti bulunmaktadır. 6 ay içerisinde karar vermektedirler.

YENİ KANUN VE UYGULAMA YÖNETMELİKLERİNİN GETİRDİĞİ YENİLİKLER
Yeni Kanun İle Getirilen Yenilikler

YILLARA GÖRE YAPILAN BAŞVURU SAYILARINDA BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN ORANI
%90

YENİ KANUN VE UYGULAMA YÖNETMELİKLERİNİN GETİRDİĞİ YENİLİKLER
Yeni Kanun İle Getirilen Yenilikler

III- YENİ MEVZUATLA BİRLİKTE GETİRİLEN DÜZENLEMELER

YENİ MEVZUATLA BİRLİKTE GETİRİLEN DÜZENLEMELER
Yeni Kanun ile Getirilen Yenilikler Temel İlkeler Ayıplı Mal ve Hizmetler Taksitli Satışlar Tüketici Kredileri Konut Finansmanı Sözleşmeleri Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmeleri İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Mesafeli Sözleşmeler Finansal Hizmetlere İlişkin Mesafeli Sözleşmeler Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri Paket Tur Sözleşmeleri Abonelik Sözleşmeleri Süreli Yayın Promosyonları Fiyat Etiketi Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Garanti Belgesi İhtiyari Garanti Satış Sonrası Hizmetler Tüketici Hakem Heyetleri Tüketici Mahkemeleri Piramit Satış Sistemleri

Yeni Kanun İle Getirilen Yenilikler 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, 28 Kasım 2013 tarihli ve sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve 28 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yeni Kanun, 9 Kısım ve 88 maddeden oluşmaktadır. Ayıplı mal, ayıplı hizmet, tüketici kredileri, konut finansmanı, ön ödemeli konut satışları, tüketici hakem heyetleri gibi bazı uzun maddeler bölümlere ayrılarak düzenlenmiştir. Kanunun kapsamı tüketiciler lehine genişletilmiştir. Yeni Kanunda sadece tüketici işlemlerinin değil tüketiciye yönelik uygulamaların da Kanun kapsamında olduğu belirtilmiştir. Yargı kararları ile Mülga 4077 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmeyen, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekalet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de kanun kapsamına dahil edilmiştir.

Yeni Kanun İle Getirilen Yenilikler Tüketici sözleşmelerine yönelik yeni düzenlemeler getirilmiştir. Bir çok sözleşmeye ön bilgilendirme zorunluluğu getirilmiştir. Sözleşmenin zorunlu içeriğinde yer alması zorunlu bilgiler yeniden düzenlenmiştir. Cayma hakkı süreleri yeniden düzenlenmiştir. Cayma hakkının kullanılmasında cayma talebinin cayma hakkı süresi içerisinde yöneltilmesi yeterli görülmüştür. Kanuna; sipariş edilmeyen mal ve hizmetler, finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmeler, ihtiyari garanti, haksız ticari uygulamalar, Reklam Konseyi, tüketici ödülleri, piramit satış sistemleri gibi yeni konular eklenmiştir. Yeni Kanuna dayanılarak Bakanlığımız tarafından çıkarılması öngörülen 23 adet Yönetmeliğin tamamı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun kapsamında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından hazırlanan 1 adet Yönetmelik de Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Temel İlkeler (Madde 4) Kanunda yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen sözleşmeler ile bilgilendirmeler en az on iki punto büyüklüğünde anlaşılabilir bir dilde, açık sade ve okunabilir bir şekilde düzenlenmek zorunda olacaktır. Sözleşmede öngörülen koşullar, sözleşme süresi içerisinde tüketici aleyhine değiştirilmeyecektir. Bankacılık işlemlerinde faiz dışında hangi hizmetlerden ücret, komisyon ve masraf alınacağı hususu, Bakanlığımızın görüşü alınarak BDDK tarafından belirlenecektir. Tüketicinin yapmış olduğu işlemler nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde sadece nama yazılı ve her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak şekilde senet düzenlenebilecektir. Bu hükme aykırı olarak düzenlenen senetler tüketici yönünden geçersizdir. Tüketici işlemlerinde adi kefalet hükümleri uygulanacaktır.

Ayıplı Mal ve Hizmetler (Madde 8-16) Mülga 4077 sayılı Kanunda düzenlenmiş olan ayıplı mallarda ve ayıplı hizmetlerde 30 gün içerisinde ayıbın satıcıya bildirilmesi yükümlülüğü kaldırılmıştır. Zamanaşımı süresi içerisinde kalmak kaydıyla, ilk 6 ay içinde ortaya çıkan ayıplarda malın ayıplı olmadığını satıcının ispat edeceği ilk defa düzenlenmiştir. Eser sözleşmeleri de ayıplı hizmet kapsamına alınmıştır. Ayıplı hizmet durumunda, eserlerin ücretsiz onarımı seçimlik hakkı da düzenlenerek tüketicinin seçimlik hakları genişletilmiştir. Ayıplı maldan sorumluluk; malın teslim tarihinden itibaren 2 yıl, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise 5 yıldır. İkinci el satışlarda ise; ayıplı maldan sorumluluk 1 yıl, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda 3 yıldır.

Taksitli Satış (Madde 17-21) Yeni Kanunla bu alanda getirilen en önemli düzenleme taksitle satışlarda tüketiciye «7 günlük cayma hakkı» tanınmasıdır. Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi içerisinde satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Tüketiciler açısından oldukça geniş bir hak olan cayma hakkına ilgili yönetmelikte bazı sınırlamalar getirilmiştir. Bunlar; Satıcı cayma süresi içinde malı tüketiciye teslim etmişse tüketici, malı ancak olağan bir gözden geçirmenin gerektirdiği ölçüde kullanabilir. Aksi takdirde tüketici cayma hakkını kullanamayacaktır. Olağan gözden geçirme ise malın ilk incelenmesini kapsamaktadır. Malın mutad olarak kullanılması durumunda tüketici cayma hakkını kullanamayacaktır. Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile hizmetin ifasına başlanan hizmet sözleşmelerinde de tüketici cayma hakkını kullanamaz.

Tüketici Kredileri (Madde 22-31) Kredi sözleşmesinin kurulmasından makul bir süre önce, sözleşme öncesi bilgi formunun tüketiciye verilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Tüketiciye ilk defa tüketici kredisi sözleşmesinde; herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin 14 gün içinde cayma hakkı tanınmıştır. Tüketicinin açık talebi olmaksızın krediyle ilgili sigorta yaptırılması yasaklanmış, tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi halinde ise istediği sigorta şirketi ile imzaladığı poliçe kredi veren tarafından kabul edilmek zorunda olacaktır. Tüketicinin açık talimatı olmadan Bankalar, kredi sözleşmesi ile ilişkili bir kredili mevduat sözleşmesi yapamayacaktır. Kart çıkaran kuruluşlar, tüketicilere yıllık üyelik aidatı ve benzeri isim altında ücret tahsil etmedikleri bir kredi kartı türü sunmakla zorunlu kılınmıştır.

Konut Finansmanı Sözleşmeleri (Madde 32-39) Konut kredilerinin erken kapatılması durumunda tüketiciden alınan %2’lik «erken ödeme tazminatı» kalan vade 36 ayın altında ise %1’e düşürülmüştür. Bağlı kredilerde, konutun hiç ya da gereği gibi teslim edilmemesi nedeniyle tüketicinin, Kanunun 11 inci maddesinde belirtilen seçimlik haklarından birini kullanması halinde satıcı ve konut finansmanı kuruluşu müteselsilen sorumlu tutulmuştur. Tüketicinin açık talebi olmaksızın krediyle ilgili sigorta yaptırılması yasaklanmış, tüketicinin sigorta yaptırmak istemesi halinde ise istediği sigorta şirketi ile imzaladığı poliçe kredi veren tarafından kabul edilmek zorunda olacaktır. Bankaların, kredinin ödenmesi için açılan hesaplardan, sadece kredi ile ilgili işlemler yapılması durumunda tüketicilerden bir ücret ya da masraf talep etmesi yasaklanmıştır. Tüketicinin açık talimatı olmadan Bankalar, konut finansmanı sözleşmesi ile ilişkili bir kredili mevduat sözleşmesi yapamayacaktır.

Ön Ödemeli Konut Satış Sözleşmeleri (Madde 40-46) Yeni Kanunda yalnızca konutların ön ödemeli satışı düzenlenmiştir. Kampanyalı Satış İzin Belgesi kaldırılmıştır. Ön ödemeli konut sözleşmesi kurulmadan en az bir gün önce tüketicilere ön bilgilendirme formu verilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Yapı ruhsatı alınmadan, ön ödemeli konut satışı yapılamayacaktır. Ön ödemeli konut satışı tapu veya noterde yapılacak. Bina tamamlama sigortası getirilmektedir. Ön ödemeli konut satışında; 14 günlük cayma hakkı getirilmiştir. 30 ay olan konutun teslim süresi yeni düzenlemeyle 36 aya çıkarılmıştır. Ön ödemeli konut satışında konutun teslimine kadar sözleşmeden dönme hakkı getirilmiştir.

İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler (Madde 47) İşyeri dışında satış yapacakların Bakanlıktan «yetki belgesi» alma zorunluluğu devam edecektir. İşyeri dışında kurulan sözleşmelerde ön bilgilendirme zorunluluğu getirilmiştir. 7 günlük cayma hakkı süresi 14 güne çıkarılmıştır. Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma süresi bir yıla çıkmaktadır. Sözleşme tarihinin tüketicinin kendi el yazısıyla attırılması ve sözleşmenin bir örneğinin tüketiciye verilmesi zorunlu hale getirilmiştir. Sözleşmeyi tüketicinin imzalamasını ve sözleşme tarihi ile “Sözleşmenin bir örneğini elden teslim aldım.” ibaresini ve cayma hakkının kullanılabildiği sözleşmeler için “On dört gün içinde cayma hakkımın olduğu konusunda bilgilendirildim.” ibaresini tüketicinin kendi el yazısı ile yazmasını sağlama zorunluluğu getirilmiştir.

Mesafeli Sözleşmeler (Madde 48) Tüketicilerin mesafeli sözleşmeyi akdetmeden önce, satıcı veya sağlayıcı tarafından bilgilendirilmesi zorunlu tutulmuştur. Mesafeli sipariş edilen ürünlerin en geç 30 gün içerisinde tüketiciye teslim edilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Mesafeli sözleşmelerde 7 günlük cayma hakkı süresi 14 güne çıkarılmıştır. Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma süresi bir yıla çıkmaktadır. Ayrıca, tüketici sözleşmenin kurulmasından malın teslimine kadar olan süre içerisinde de cayma hakkını kullanabilir. Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkını kullanmış olan tüketiciye bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde, varsa tüketiciye teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri iade etmekle yükümlüdür. Cayma hakkının kullanımında, ön bilgilendirmede satıcının iade için belirttiği taşıyıcı aracılığıyla malın geri gönderilmesi halinde, tüketici iadeye ilişkin masraflardan sorumlu tutulamayacaktır.

Finansal Hizmetlere İlişkin Mesafeli Sözleşmeler (Madde 49) Finansal hizmetlerin mesafeli satışına ilişkin AB Yönergesi ilk defa iç hukukumuza aktarılmıştır. Tüketicinin her türlü banka hizmeti, kredi, sigorta, bireysel emeklilik, yatırım ve ödeme ile ilgili mesafeli sözleşme kurulmadan önce bilgilendirilmesi zorunlu tutulmuştur. Tüketiciler, finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmelerden 14 gün içinde cayma hakkına sahiptir.* (*) Sigorta sözleşmeleri ve bireysel emekliliğe ilişkin sözleşmelerde ise cayma süresi hakkında diğer mevzuatta yer alan tüketici lehine olan hükümler uygulanacaktır.

Devre Tatil ve Uzun Süreli Tatil Hizmeti Sözleşmeleri (Madde 50) Devre tatil kavramının tanımı değiştirilerek devre mülkler ve alternatif tatil üyelikleri (devre yat, kulüp üyeliği vb.) de kapsama dahil edilmiştir En az 3 yıl süreyle kurulması düzenlenmiş olan devre tatil sözleşmeleri 1 yıla düşürülmüştür. Devre tatil ve uzun süreli tatillerde sözleşme kurulmadan en az 1 gün önce ön bilgilendirme yükümlülüğü getirilmektedir. Sözleşme tarihinin tüketicinin kendi el yazısıyla attırılması ve sözleşmenin bir örneğinin tüketiciye verilmesi zorunlu hale getirilmiştir. Devre tatillerde cayma hakkı süresi 10 günden 14 güne çıkarılmıştır. Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirilmezse, cayma süresi bir yıla çıkmaktadır. Devre tatil amaçlı taşınmazın ön ödemeli satışında yapı ruhsatı alınmadan sözleşme yapılamayacağı, teslim süresinin sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçemeyeceği, Devir ve teslim tarihine kadar tüketiciye, sözleşme bedelinin %2’sine kadar tazminat ödemek suretiyle sözleşmeden dönme hakkı verilmesi düzenlenmiştir.

Paket Tur Sözleşmeleri (Madde 51) Paket tur sözleşmelerinde sözleşme kurulmadan önce, tüketiciye ön bilgilendirme amaçlı broşür verilmesi zorunlu hale getirilmiştir. Paket tur sözleşmesinin esaslı unsurlarından birisinin önemli ölçüde değişmesi halinde tüketici; Yapılan değişikliği kabul ederek tura devam etme, Ek bedel ödemeden başka bir tura katılma, Fiyat farkının iade edilmesi şartıyla daha düşük bir değerde tura katılma, sözleşmeden dönme haklarından birini kullanabilecektir. Yeni düzenlemeyle AB ülkelerinde olduğu gibi ticari veya mesleki faaliyetleri çerçevesinde paket tur hizmetinden faydalanan kişiler de tüketici olarak kabul edilecektir. Paket tur sözleşmesi kurulduktan sonra ve paket tur başlamadan önce; yurt içi turlar için asgari 24 saat, yurt dışı turlar için ise asgari 48 saat önce katılımcıya yolculuk öncesi bilgilendirme yapılması zorunluluğu getirilmiştir.

Abonelik Sözleşmeleri (Madde 52) Tüketici, Belirsiz süreli veya süresi bir yıl ve daha uzun olan belirli süreli abonelik sözleşmesini, herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin istediği zaman, Süresi bir yıldan az olan belirli süreli abonelik sözleşmesini, sözleşme koşullarında değişiklik yapılması halinde veya hizmetten yararlanmasına engel olabilecek geçerli bir sebebinin varlığı halinde feshetme hakkına sahiptir. Diğer mevzuatta tüketici lehine olan süreler saklı kalmak kaydıyla, satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin fesih talebini, bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren en geç yedi gün içerisinde yerine getirmekle yükümlüdür. Aboneliğe son verme isteği süresi içinde yerine getirilmezse, bu sürenin bitiminden itibaren, abonelikten faydalanılmış olsa dahi tüketiciden herhangi bir bedel talep edilemeyecektir. Abonelik sözleşmesinin feshi için, sözleşmenin tesis edilmesini sağlayan yöntemden daha ağır koşullar içeren bir yöntem belirlenemeyecektir. Abonelik sözleşmelerinin daha detaylı düzenlenmesi bakımından ilk defa yönetmelik çıkarılmıştır.

Abonelik Sözleşmeleri (Madde 52) Abonelik sözleşmelerinde faturanın zamanında ödenmemesi durumunda uygulanacak gecikme zammı oranı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranını aşamaz. Taahhütlü aboneliklerde aboneliğin süresinden önce sonlandırılması durumunda, satıcı veya sağlayıcı tüketiciye sağladığı indirim ile sınırlıdır. Taahhütlü aboneliklerde tüketicinin yerleşim yerinin değişmesi ve taahhüt konusu hizmetin tüketicinin yeni yerleşim yerinde aynı nitelikte sunulmasının fiilen imkansız olması durumunda tüketici herhangi bir bedel ödemeksizin taahhütlü aboneliğini feshedebilir. Fesih bildiriminin kâğıt üzerinde veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya sağlayıcıya yöneltilmiş olması yeterlidir. Satıcı veya sağlayıcı gerekli güvenlik önlemlerini almak suretiyle, kaydı tutulan telefon yoluyla da tüketiciye sözleşmeyi feshetme imkanını sağlayabilir. Satıcı veya sağlayıcı, abonelik sözleşmesinin feshedildiği bilgisini yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye bildirmekle yükümlüdür. Abonelik sözleşmesine ilişkin olarak tüketicilerin satıcı veya sağlayıcı ile iletişime geçebilmesi için bir telefon hattı tahsis edilmesi durumunda, bu hat ile ilgili olarak olağan ücret tarifesinden daha yüksek bir tarife seçilemez. Verilen hizmetle birlikte bir malın mülkiyetinin veya kullanım hakkının devredildiği abonelik sözleşmelerinde hizmet sağlayıcısı da malın ayıbından sorumludur.

Süreli Yayın Promosyonları (Madde 53) Mülga 4077 sayılı Kanunda örnekleme yöntemiyle sayılan, süreli yayın kuruluşlarının verebileceği süreli yayıncılık amaçlarına uygun kültürel ürünler, yönetmelikte tek tek sayılmıştır. Süreli yayının birden fazla sayıda satın alınmasını gerektiren ve belirli bir süreye yayılan promosyon uygulamalarının süresi; Günlük süreli yayınlarda 75 günü, Haftalık süreli yayınlarda 18 haftayı, Daha uzun süreli yayınlarda 12 ayı geçemeyecektir. Promosyon uygulamasına konu mal veya hizmetin teslim veya ifasının, promosyon uygulamasının bitiminden itibaren 45 gün içinde ilgili yayın kuruluşu tarafından yerine getirilmek zorundadır

Fiyat Etiketi (Madde 54) Perakende olarak satışa sunulan mal ve hizmetlerin etiket, tarife ve fiyat listelerinde malın; üretim yerinin, ayırıcı özelliğinin, tüm vergiler dahil satış fiyatının ve birim fiyatının gösterilmesi zorunludur. Etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanacaktır. Gerçeği yansıtmayan indirimli satış kampanyalarına sınırlama getirilmektedir. «Örneğin, işyeri sahipleri senenin 12 ayı indirimli satış kampanyalarına ilişkin reklam yapabilmekte veya fiyat etiketleri üzerine önceden geçerli olmayan yüksek fiyatlar yazarak tüketicilerde indirim yapılmış izlenimi uyandırabilmektedir.» Yeni düzenlemeye göre; İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, İndirimden önceki fiyatı indirim oranı etiketlerinde gösterilmek zorundadır. Yurtdışında ifa edilen konaklama hizmetlerinin fiyat listelerinin TL cinsinden düzenleme zorunluluğu ortadan kaldırılmıştır. Perakende olarak satışa sunulan mal ve hizmetlerin etiket, tarife ve fiyat listelerinde malın; Üretim yerinin, Ayırıcı özelliğinin, Tüm vergiler dahil satış fiyatının, Birim fiyatının, bulunması zorunludur. ( Yurt dışında ifa edilmesi öngörülen paket tur ve eğitim hizmetleri ile yurt dışına yönelik ulaşım ve konaklama hizmetlerinin fiyat listeleri hariç olmak üzere, etiket ve listelerde satış fiyatlarının; ‘Türk Lirası’, kısaca ‘TL’ veya simgesi şeklinde yazılması, (Yönetmelik mad. 9/3) Etiket fiyatı ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyatın uygulanması hususları düzenlenmiştir. İndirimli satışlara ilişkin kapsamlı bir düzenleme ilk defa yapılmıştır. Ülkemizde indirimli satışlarla ilgili kapsamlı bir yasal düzenleme bulunmaması çeşitli suistimallere neden olabilmekteydi bu nedenle bu maddede indirimli satışlar da düzenlenmiştir. İndirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimden önceki fiyattan daha düşük fiyatla satışa sunulduğunun ispatı satıcı veya sağlayıcıya ait olacaktır. Bakanlığımızla beraber, belediyelerin ve ilgili odaların da bu Yönetmelik hükümlerini uygulaması ve izlemesine ilişkin işleri yürütmekle ayrı ayrı görevlidir. (Yönetmelik mad. 13/1)

Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu (Madde 55) Malın güvenli kullanımına ilişkin hususların malın üzerinde yer alması halinde yazılı ve sesli ifadelerin Türkçe olması zorunluluğu getirilmiştir. Güvenlikle ilgili bilgilerin malın üzerine konulması veya kullanma kılavuzuna yazılması zorunlu olacaktır. Kullanıcı arayüzü olarak kabul edilen «Bir mal ile o malı kullanan tüketici arasındaki etkileşime aracılık eden her türlü dijital ortamda» yer alan yazılı, sesli ve görüntülü ifadelerin de Türkçe olması zorunludur. Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzlarının hazırlanması sorumluluğu üretici ve ithalatçıya; tüketiciye teslim edildiğinin ispatı sorumluluğu ise satıcıya ait olmuştur. Tüketicilerin bilgilendirilmesi açısından, tüketiciye sunulan malların, tanıtım, kullanım, kurulum, bakım ve basit onarımına ilişkin Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzuyla ve gerektiğinde uluslararası sembol ve işaretleri kapsayan etiketle satılması son derece önemlidir. Tüketicinin kullanımına sunulan ürünlerin birçoğunda malın güvenli kullanımına ilişkin hususların Türkçe olmayıp üretimin yapıldığı ülkenin diliyle verildiği görülmektedir. Bu durumun, tüketicilerin ürünü doğru bir şekilde kullanmasını engellemesi ve tüketicilerin can ve mal güvenliğini ciddi anlamda tehdit edebilmesi nedeniyle, güvenliğine ilişkin hususların da Türkçe olması kaçınılmaz bir hal almıştır. Tüketicinin kullanımına sunulan malların Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzuyla, gerektiğinde uluslararası sembol ve işaretleri kapsayan etiketle satışa sunulması zorunludur. (Kanun mad. 55/1) Güvenli kullanıma ilişkin hususların malın üzerinde yer alması halinde yazılı ve sesli ifadelerin Türkçe olması zorunludur. (Kanun mad. 55/2) Malın teknik düzenlemesi uyarınca kişinin sağlığı veya çevreye zararlı veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu durumla ilgili açıklayıcı bilgilerin malın üzerinde veya tanıtma ve kullanma kılavuzunda yer alması zorunludur. (Kanun mad. 55/3) Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzu hazırlama sorumluluğu üretici veya ithalatçıya, tüketiciye verilmesi sorumluluğu ise satıcıya aittir. (Kanun mad. 55/4) Tanıtma ve kullanma kılavuzunun Türkçe, açık, anlaşılabilir ve okunabilir bir şekilde düzenlenmesi ve kağıt üzerinde yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile tüketiciye verilmesi zorunludur. (Yönetmelik mad. 5/1, 5/2) Kalıcı veri saklayıcı ile tanıtma ve kullanma kılavuzunun düzenlenmesi durumunda bu bilgilerin ayrıca üretici veya ithalatçının internet sitesinde de yer alması gerekir. (Yönetmelik mad. 5/3)

Garanti Belgesi (Madde 56) Bakanlıktan onaylı garanti belgesi alınması zorunluluğu kaldırılarak bürokratik işlemler azaltılmıştır. Garanti belgesinin düzenlenmesi yükümlülüğü üretici ve ithalatçılara, bu belgenin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluğu ise satıcıya ait olacaktır. Ücretsiz onarım hakkının kullanılmasına rağmen; Garanti süresi içinde tekrar arızalanması, Tamiri için gereken azami sürenin aşılması, Tamirinin mümkün olmadığının, yetkili servis istasyonu, satıcı, üretici veya ithalatçı tarafından bir raporla belirlenmesi durumunda, diğer seçimlik hakların kullanılması hakkı tekrar ortaya çıkar. Mala ilişkin faturaların garanti belgesi yerine geçmeyeceği düzenlenmiştir. Garanti uygulaması değiştirilerek tüketicilerin seçimlik haklarının önündeki engeller kaldırılmaktadır. Ücretsiz onarım hakkının kullanılmasına rağmen; Garanti süresi içinde tekrar arızalanması, Tamiri için gereken azami sürenin aşılması, Tamirinin mümkün olmadığının, yetkili servis istasyonu, satıcı, üretici veya ithalatçı tarafından bir raporla belirlenmesi durumunda, diğer seçimlik hakların kullanılması hakkı tekrar ortaya çıkar. Bu talebin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. (Yönetmelik mad. 9/1)

İhtiyari Garanti (Madde 57) İhtiyari garanti, tüketicinin Kanundan kaynaklanan hakları saklı kalmak kaydıyla mal veya hizmetle ilgili verilen ilave taahhüdü ifade eder. İhtiyari garanti süresince, taahhüt edilen hakların kullanılması nedeniyle tüketiciden masraf talep edilemez. Reklam ve ilanda yer alan ifadeler de taahhüt kapsamındadır. Bu taahhütte, tüketicinin yasal haklarının saklı olduğu, garantiden faydalanma koşulları, süresi gibi hususlar yer almak zorundadır. İhtiyari garanti taahhüdünün tüketiciye yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile verilmesi zorunludur.

Satış Sonrası Hizmetler (Madde 58) Satış sonrası hizmetler yalnızca tüketicinin kullanımına yönelik ürünlerle sınırlandırılmaktadır. Özel servisler verdiği hizmetten sorumlu olacaktır. Herhangi bir markanın yetkili servisi olmayıp, özel servis olarak hizmet veren servis istasyonlarının da verdikleri hizmetten dolayı tüketicilere karşı sorumlu olduğu vurgulanmıştır. İthalatçının herhangi bir şekilde ticari faaliyetinin sona ermesi halinde, bakım ve onarım hizmetlerinin sunulmasından garanti süresi boyunca satıcı, üretici ve yeni ithalatçı müteselsilen sorumlu olacaklardır. İthalatçının herhangi bir şekilde ticari faaliyetinin sona ermesi halinde, bakım ve onarım hizmetlerinin sunulmasından garanti süresi boyunca satıcı, üretici ve yeni ithalatçının müteselsilen sorumlu olacakları da hüküm altına alınmıştır. Uygulamada tüketici mağduriyetlerinin sıkça meydana geldiği azami tamir süresi mevzuatta ilk defa yer almıştır. Ayrıca malın garanti süresi içinde meydana gelen arızasının 10 iş günü içerisinde giderilememesi durumunda muadil ürün tahsisi konusu da ilk defa düzenlenmiştir.

Tüketici Hakem Heyeti (Madde 66-72) 6502 sayılı Kanun’la «Tüketici Sorunları Hakem Heyeti» ismi «Tüketici Hakem Heyeti» olarak değiştirilmiştir. İl merkezleri ile Bakanlıkça belirlenen ilçe merkezlerinde tüketici hakem heyeti kurulması öngörülmüştür. Hangi ilçelerde tüketici hakem heyeti kurulacağı belirlenirken başvuru sayısı, nüfus yoğunluğu, coğrafi şartlar ve benzeri hususlar dikkate alınacaktır. Başvuru sayısına göre bazı ilçelerde birden fazla tüketici hakem heyeti kurulması öngörülmektedir. Tüketici hakem heyetleri için raportör kadrosu ihdas edilmiştir. Tüketici hakem heyeti üyelerinin ve raportörlerinin huzur hakları ve huzur ücretleri iyileştirilmiştir. Tüketici hakem heyetlerinin tüketici lehine verdiği kararlara karşı açılan itiraz davalarında, kararın iptali durumunda tüketici aleyhine, avukatlık asgari ücret tarifesine göre sadece nisbi tarife üzerinden vekâlet ücretine hükmedilecektir. Tüketici hakem heyetlerimizde yaşanan iş yoğunluğu nedeniyle, mevcut tüketici hakem heyetlerinin görevlerine devam etmeleri öngörülmektedir. Başvuru sayısının çok yoğun olduğu ilçe hakem heyetlerimizin talep etmeleri ve personel ve alt yapı gereklerini karşılayabilmeleri halinde yeni tüketici hakem heyetleri kurulabilmektedir. Tüketici hakem heyetlerine raportör ataması yapılırken özellikle başvuru yoğunluğu göz önüne alınmaktadır. Raportör atamalarının yapılmasının ardından, il müdürlüğü veya kaymakamlık makamının uygun görmesi halinde mevcut raportörlerin görevlerine devam etmelerinde herhangi bir sakınca bulunmamaktadır. Atanan raportörlerin tüketici hakem heyeti iş ve işlemlerinde görevli olmaları esastır. Atanan raportörlere maaşları dışında huzur ücreti ödenmeyecektir.

Tüketici Mahkemeleri (Madde 73) Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara ilişkin davalarda, davaları basit yargılama usulüne göre sonuçlandıran tüketici mahkemeleri görevlidir. Tüketici örgütleri üst kuruluşlarınca açılacak davalarda bilirkişi ücreti ve vekâlet ücreti Bakanlıkça karşılanacaktır. Tüketici davaları tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesinde de açılabilecektir. Tüketici mahkemeleriyle tüketici hakem heyetlerinin UYAP ve Tüketici Bilgi Sistemi aracılığıyla entegre olması sağlanacaktır.

Piramit Satış Sistemleri (Madde 80) Piramit satış sistemleri ilk defa Kanunda düzenlenmiştir. Piramit satış; katılımcılarına bir miktar para veya malvarlığı ortaya koyma karşılığında, sisteme aynı şartlar altında başka katılımcılar bulma koşuluyla bir para veya malvarlığı kazancı olanağı ümidi veren ve malvarlığı kazancının elde edilmesini tamamen veya kısmen diğer katılımcıların da koşullarına uygun davranmasına bağlı kılan, gerçekçi olmayan veya gerçekleşmesi çok güç olan kazanç beklentisi sistemi olarak tanımlanmaktadır. Piramit satış sisteminin kurulması, yayılması veya tavsiye edilmesi yasaklanmıştır. Bakanlık, piramit satış sistemleri ile ilgili gerekli incelemeleri yapmaya ve varsa elektronik sistemin ülkemizde durdurulması dahil ilgili kamu kurum veya kuruluşlarıyla işbirliği içinde gerekli önlemleri almaya yetkili olmuştur.

IV- TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİNİN ÇALIŞMA VE UYGULAMALARINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

IV- Tüketici Hakem Heyetlerinin Çalışma ve Uygulamalarında Dikkat Edilecek Hususlar
Temel Kavramlar 6502 sayılı Kanunun kapsamı, her türlü “tüketici işlemi ” ile “tüketiciye yönelik uygulamaları ” olarak belirlenmiştir. Tüketici tanımında da “ticari veya mesleki olmayan amaç” ile “hareket eden” ifadelerinin ön plana çıkarıldığı görülmektedir. Tüketici işlemi, Tüketiciye yönelik uygulamalar, Diğer taraftan sosyal amaçlı ve ticaretle iştigal etmeyen dernek, vakıf gibi kar amacı gütmeyen tüzel kişiler ile apartman site yöneticiliği tüketici olarak değerlendirilebilmektedir. Kooperatifler, üniversiteler, kamu kurumları tüketici tanımı içerisinde değerlendirilememektedir. 6502 sayılı Kanun’la tanınan haklardan faydalanmak için tüketici olmak gerekmektedir. Bu kapsamda tüketici hakem heyetlerimiz başvuruları kabul ederken taraflardan birinin tüketici olup olmadığına dikkat etmeleri gerekmektedir. Satıcı veya sağlayıcılar da tüketicilerle yaşadıkları uyuşmazlıkların çözümü amacıyla tüketici hakem heyetlerine başvurabilirler. Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder. Tüketici işlemi: Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekalet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dahil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder. Tüketiciye yönelik uygulamalar: Ticari veya mesleki amaçlarla hareket edenlerin, tüketicilerle sözleşme imzalanmadan önce, sözleşmenin kurulması esnasında ve sözleşme imzaladıktan sonra yaptıkları uygulamaların hepsidir.

TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ
IV- Tüketici Hakem Heyetlerinin Çalışma ve Uygulamalarında Dikkat Edilecek Hususlar Tüketici Hakem Heyetlerinin Görev Alanı: TÜKETİCİ HAKEM HEYETLERİ İLÇE THH TL’YE KADAR İL THH TL’YE KADAR BÜYÜKŞEHİR İL THH TL’YE KADAR 6502 sayılı Kanunun uygulanmasından kaynaklanan tüketici uyuşmazlıklarında; Değeri TL’nin altında bulunan uyuşmazlıklarda kaymakamlık bünyesinde kurulmuş bulunan ilçe tüketici hakem heyetine; Değeri TL ile –TL arasında bulunan uyuşmazlıklarda ise ticaret il müdürlüğü bünyesinde kurulmuş bulunan il tüketici hakem heyetine başvuru zorunludur. Değeri TL ve üzerindeki uyuşmazlıklarda, uyuşmazlığın çözümlenmesi tüketici mahkemesinin görev alanına girmektedir. Görevli tüketici hakem heyetinin tespitinde başvuru tarihindeki parasal sınırlar dikkate alınır. Her yıl il ve ilçe tüketici hakem heyetlerine başvuru sınırları yeniden belirlenmektedir. Yeniden belirlenme nedeniyle bir önceki yıl il tüketici hakem heyetinin görev alanına giren bazı başvurular bir sonraki yıl ilçe tüketici hakem heyetinin görev alanına girer hale gelmektedir. Tüketici tarafından başvuru yapıldığında uyuşmazlık değeri il tüketici hakem heyetinin görev alanına girmekte ise, başvuru yapıldığı yıl karara bağlanmamışsa ve her yıl yapılan yeniden belirleme nedeniyle uyuşmazlık konusu ilçe tüketici hakem heyetinin görev alanına girer hale gelmişse, söz konusu uyuşmazlığın il tüketici hakem heyeti tarafından karara bağlanması gerekmektedir. * Görevli tüketici hakem heyetinin tespitinde başvuru tarihindeki parasal sınırlar dikkate alınır.

Tüketici Hakem Heyetlerinin Yetki Alanı ve Başvuru Koşulları: Tüketiciler uyuşmazlık konusunun değerini de dikkate alarak, ikamet ettiği veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine başvurabilirler. Yapılan başvurularda, tüketicinin: Adının soyadının, TC kimlik numarasının, adresinin ve varsa diğer iletişim bilgilerinin; Uyuşmazlık değerinin ve talebinin Şikayet edilene ilişkin bilgilerin yer alması zorunludur. Tüketici hakem heyetlerine başvuru: Dilekçe ile şahsen, Yönetmeliğin ekinde bulunan başvuru formu kullanılarak, Mobil veya elektronik imza ile adresli internet sitesinden, Avukat marifetiyle yapılabilir. Tüketici hakem heyetlerine yapılacak başvurularda bulunması gereken hususlar Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliği’nin «Başvuru» başlıklı 11 inci maddesinde düzenlenmiştir. Söz konusu maddede belirtilen hususları taşımayan eksik başvurular eksiklikleri de belirtilerek tüketiciye iade edilmeli ve eksikliklerinin tamamlanması sağlanmalıdır. Yönetmelikte belirtilen usule uygun olarak mobil veya elektronik imza ile e-devlet kapısı üzerinden veya TÜBİS ile yapılan başvuruların değerlendirilmeye alınması zorunludur.

Yetki İl hakem heyetleri il merkezi sınırları içinde, ilçe hakem heyetleri ise ilçe sınırları içinde görevli ve yetkilidir. Tüketici Hakem Heyetleri görev ve yetki alanına giren başvuruları gereğini yapmak üzere kabul etmesi yasal bir zorunluluktur. Tüketici hakem heyetleri; görev ve yetki alanı dışında kalan başvuruları, tüketicinin başvuru yapabileceği yerleri de belirterek başvuru sahibine iade eder. Uyuşmazlığa konu tüketici işleminin tüketici hakem heyetinin kurulmasından önce yapılmış olması, uyuşmazlığın çözümü amacıyla görevli ve yetkili hakem heyetine başvuru yapılmasına ve uyuşmazlığın karara bağlanmasına engel değildir.

Hakem Heyeti Üyeleri Tüketici hakem heyetleri başkan dahil 5 üyeden oluşur. Başkan dışındaki üyelerin görev süresi üç yıldır. Üyelerin Yönetmeliğin «Üyelerde aranacak şartlar» başlıklı 9 uncu maddesinde düzenlenen şartları taşıyıp taşımadığının kontrolü son derece önemlidir. Başkan ve üyelerin yedekleri de ayrıca belirlenir. Tüketici hakem heyetinin oluşumunun sağlanamadığı yerlerde noksan üyelikler, Devlet memurları arasından illerde ticaret il müdürü, ilçelerde ise kaymakam tarafından tamamlanır. Tüketici hakem heyeti başkanlığının devrinde esas olan görevin bütün olarak devredilmesidir, sadece imza devri yapılması söz konusu değildir. Üyelerden birinin toplantıya katılmaması halinde toplantı üyenin yokluğunda gerçekleştirilir yerine üyenin yedeği girmez. Yedek üye ancak, istifa, ölüm, altı aydan fazla sürekli hastalık ve diğer nedenlerle asil üyeliğin boşalması durumunda görev yapar ve asil üyenin görev süresinden kalan süreyi tamamlar. Başkanın toplantıya katılamadığı durumlarda, baro temsilcisi üye tüketici hakem heyetine başkanlık eder. Karar tutanaklarına başkan olarak imza atar.

Raportör Raportör İllerde il müdürü tarafından il müdürlüğü personeli arasından, ilçelerde kaymakam tarafından ilçede görevli Devlet memurları arasından en az bir asil bir yedek raportör görevlendirilir. Raportörün yüksek öğrenim görmüş olması esastır. Yüksek öğrenim görmüş kişinin bulunmaması halinde lise veya denkliği Milli Eğitim Bakanlığınca kabul edilen eğitim kurumlarından birini bitirmiş kişiler arasından görevlendirilir. Bazı ilçe hakem heyetlerinde kaymakamlık bünyesinde yeterli personel olmadığı veya diğer gerekçelerle işçi statüsünde bulunan kişilerin raportör olarak görevlendirildikleri bilinmektedir.

Hakem Heyeti Kararları Tüketici hakem heyetleri tarafından somut olay hakkında verilen kararlar tarafları bağlar. Taraflar, tüketici hakem heyetinin kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir. İtiraz, tüketici hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz. Uyuşmazlığın tüketicinin lehine sonuçlanması durumunda tebligat ve bilirkişi ücretlerinin karşı tarafça karşılanmasına karar verilir. Tüketici hakem heyeti kararları, İcra ve İflas Kanunu’nun ilamların icrası hükümleri uyarınca yerine getirilir.

Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığı
IV- Tüketici Hakem Heyetlerinin Çalışma ve Uygulamalarında Dikkat Edilecek Hususlar Karar Tutanaklarında Bulunması Gereken Unsurlar KARAR TUTANAĞI T.C. …………./İl/İlçe Tüketici Hakem Heyeti Başkanlığı THH Kod Numarası: Karar No : Karar Tarihi : Başvuru Sahibi : Varsa Vekili : Şikayet Edilen : Başvuru Tarihi : Başvuru Sahibinin Talebi : Uyuşmazlık Bedeli : Uyuşmazlık Konusu : Olayın Özeti : Şikayet Edilenin Savunmasının Özeti : İnceleme ve Gerekçe : Karar : Başkan Üye Üye Üye Üye Raportör Toplantıda alınan kararlar, Yönetmeliğin Ek-2’de yer alan örneğe uygun olarak tutanağa geçirilir ve toplantıya katılan üyeler tarafından imzalanır. Karar tutanağı toplantı tarihine ve günden sırasına göre arşivlenir ve onaylı bir örneği dosyasında muhafaza edilir. Toplantıda imzalanan tutanak fotokopi yoluyla çoğaltılarak onaylanır. Taraflara gönderilecek nüshaların da onaylı olması yeterlidir.

TEŞEKKÜRLER…

6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim

Giriş

Sosyal ağ üzerinden giriş yapmak:

6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI

Benzer bir sunumlar

... konulu sunumlar: "6502 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI"— Sunum transkripti:

Benzer bir sunumlar

Proje hakkında

Geri bildirim