DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARI

... konulu sunumlar: "DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARI"— Sunum transkripti:

1 DİL VE KONUŞMA BOZUKLUKLARI
Öğr. Gör. Özlem BAĞCI

2 DİL DİL: Belli kurallara dayalı semboller sistemidir.
Dilin öğrenilmesi ve kullanılması zihinsel süreçlere bağlıdır. Zihinsel problemleri olanlar dili yaşıtları düzeyinde öğrenip kullanamazlar. DİL

3 İLETİŞİM: İnsanlar arasındaki duygu, düşünce ve yaşantıların sözlü ya da sözsüz ifade edilme yöntemidir. İLETİŞİM

4 KONUŞMA: İnsanlar arasında dili kullanarak sözlü iletişim kurma yöntemidir.
Konuşma, dildeki seslerin konuşma organlarının (Dudak, dil, çene, yumuşak damak, ses telleri gibi..) akustik sinyaller haline getirilmesidir. Konuşma, motor bir süreçtir. KONUŞMA

5 Konuşmanın niteliği bazı etkenlere bağlıdır:
Açıklık Artikülasyon Dil Bilgisi Sürat Duraklama Ses Tonu Doğru Nefes Alma Ses Gücü Beden Dilini Kullanma Konuşmanın niteliği bazı etkenlere bağlıdır:

6 ARTİKÜLÂSYON: Konuşma seslerini çıkarma işlemine söyleniş Artikülâsyon denir.
AFAZİ: Söz veya kelime yitimidir. DİSLEKSİ: Öğrenme bozukluğudur. Konuşmada bir engel olmadığı halde sesli veya sessiz okumada ve anlamada görülen bir bozukluktur. BİLİNGUALİZM: İki lisanlılık. İki dili aynı anda öğrenmeden kaynaklanan dil problemi. Temel Kavramlar

7 “Konuşmanın akışında, ritminde, tizliğinde, vurgularında, ses birimlerinin çıkarılışında, eklemlenişinde, artikülâsyonunda, anlamında bozukluk bulunmasına konuşma özrü denir.” TANIM

8 Dil ve Konuşma Bozukluklarını Ortaya Çıkaran Bazı Nedenler
Dil ve konuşma gelişimi zihinsel, fiziksel ve duygusal gelişimden bağımsız değildir. Bu alanlardan herhangi birinde yaşanan bir güçlük, dil ve konuşmayı olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Dil ve konuşma güçlüklerini ortaya çıkaran nedenler arasında, zihinsel yetersizlik, işitme kaybı, gelişimsel gecikmeler, bazı cerrahi girişimler sonrası sorunlar, beyin hasarları, yarık damak/dudak gibi yapısal bozukluklar, serebral palsi gibi kasları etkileyen hastalıklar, sesin yanlış kullanımı vb. pek çok neden sayılabilir. Dil ve Konuşma Bozukluklarını Ortaya Çıkaran Bazı Nedenler

9 Söyleyiş Bozuklukları ( Artikülâsyon Bozuklukları)
Atlama ( Sesin Düşürülmesi) Yerine Koyma ( Sesin Değiştirilmesi) Sesin Eklenmesi Sesin Bozulması Ses Bozuklukları Ses Perdesi Bozuklukları Ses Yüksekliği Bozuklukları Ses Kalitesi Bozuklukları Konuşma Akışındaki Bozukluklar o Acele-Karmaşık Konuşma o Kekemelik Konuşma Bozuklukları

10 Gecikmiş Dil Söz Yitimi Belirli Dil Yetersizlikleri Dil Bozuklukları

11 Diğer Dil ve Konuşma Bozuklukları
Beyin Felci ile İlgili Dil ve Konuşma Bozuklukları İşitme Bozukluğuna Bağlı Konuşma Bozuklukları Yarık Damak ve Yarık Dudakla İlgili Konuşma Bozuklukları Zekâ Geriliği, Öğrenme Bozukluğu ve Duygusal Problemlere Bağlı Dil Bozuklukları Bilingualizm ve Yöresel Konuşmalara Bağlı Dil Bozuklukları Diğer Dil ve Konuşma Bozuklukları

12 Konuşma ve Dil Bozukluklarının Nedenleri
1. Organik Bozukluklar A- Konuşma organlarında yapısal bozukluklar B- Merkezi sinir sistemi bozukluğu C- Motor bozukluklar D- Duyusal yetersizlik (İşitme Yetersizliği) E- Bilişsel bozukluk (Zeka)  2.  Fonksiyonel Bozukluklar A- Çevresel nedenler (Bilinguallik) B- Ciddi duygusal-sosyal bozukluklar Konuşma ve Dil Bozukluklarının Nedenleri

13 Erken tanı bu çocukların gelecekte alacakları eğitimin tespiti açısından çok önemlidir. Tıbbi müdahele gerekip gerekmediği araştırılmalıdır. Eğer gerekiyorsa öncelik tıbbi müdahelededir. Daha sonra eğitimleri yapılmalıdır. Erken Tanı

14 Dil ve konuşma sorunlarının son derece yaygın olmasından ve erken dönem dil ve iletişim sorunlarının genel gelişimi olumsuz olarak etkileyeceğinden erken tanılama ve eğitim son derece önemlidir. Ayrıca erken dönem iletişim sorunlarının giderilmesi ileri yaşlarda ortaya çıkabilecek akademik başarısızlık ve duygusal sorunların da önüne geçebilmekte ya da en azından hafifletebilmektedir. Erken Tanı

15 Önlemler Psikolojik Destek Hastalıkların Tedavisi Sağlıklı Beslenme
Bilinçli Önlemler Fırsat Tanımak Önlemler

16 Dil ve konuşma güçlüğü olan çocuğa yönelik planlanan eğitim etkinlikleri uygulanırken basitten karmaşığa, somuttan soyuta, yakından uzağa şeklinde bir yol izlenmelidir. Dil ve konuşma güçlüğü olan çocuklar için hazırlanacak olan program ve plan çocuk merkezli olmalı ve onun tüm gelişim alanlarını desteklemeye yönelik olmalıdır. Eğitimleri

17 Okulda ve sınıfta düzenlenecek olan sosyal ve kültürel etkinliklere yetenekleri ve performansı ölçüsünde katılmalarına, sorumluluk almalarına özen gösterilmelidir. Bu çocuklar için BEP hazırlanmalıdır. Eğitimleri

18 Öğretmen dil ve konuşma güçlüğü olan çocukların sınıftaki başarısını sağlamak ve onunla daha iyi iletişim kurabilmek için: Yüzü öğrenciye dönük olmalı ve onunla göz teması kurmalı, Konuşmanın akışına ve anlamına uygun abartısız jest ve mimikler kullanmalı, Uzun cümleler yerine basit, kısa ve kurallı cümleler kurmalı, Yüksek sesle konuşmamalı, Sözcükleri hecelememelidir. Eğitimleri

19 Dil Ve Konuşma Bozuklukları
TEŞEKKÜRLER… Özlem Bağcı Dil Ve Konuşma Bozuklukları