BEYİN FIRTINASI Use brief bullets and discuss details verbally.

... konulu sunumlar: "BEYİN FIRTINASI Use brief bullets and discuss details verbally."— Sunum transkripti:

1 BEYİN FIRTINASI Use brief bullets and discuss details verbally.

2 Amerikalı Edwin Land 1943'te sahilde küçük kızının fotoğrafını çektiği zaman kızı sabırsızlıkla, 'Baba! Niçin resmi hemen simdi göremiyorum ?' diye sormuştu. Bu soru babayı düşünmeye sevk etti. Düşünmesinin semeresini ise, ona ün kazandıran Polaroid makineyi geliştirerek gördü. Burada küçük kızın, o güne kadar düşünülmemiş veya hayata geçirilememiş bir olay için babasına ilham kaynağı olmuştur. Beyin fırtınası yeni kesif ve icatlara zemin hazırlayan müessir yollardan biridir.

3 Beyin Fırtınası Osborn (1963), tarafından her tür eleştirel değerlendirmenin, kişilerin yaratıcılık ve imajinasyonunu engellediği gerekçesiyle uygulamaya konmuştur. “Beyin Fırtınası” etkinliği, tartışma becerilerinin ön plana çıkarılarak sorun çözme becerilerini geliştirmeye yönelik olarak uygulanan bir tekniktir. Use brief bullets and discuss details verbally.

4 Beyin Fırtınası Herkesin gördüğünü görmek, ancak daha önce hiç kimsenin düşünmediğini düşünmek ve daha önce hiç kimsenin yapmaya kalkışmadığını yapmak .. Eleştiri ve yargılama olmaksızın bir konu üzerinde düşüncelerin yüksek sesle dile getirilmesi esasına dayanan, yaratıcı düşünceler ortaya çıkarmak için kullanılan tekniktir. Use brief bullets and discuss details verbally.

5 Beyin Fırtınasını Ne Zaman Kullanabiliriz
Beyin Fırtınasını Ne Zaman Kullanabiliriz? -Amaçlar belirlenirken, -Öğretmen/öğrenci katılımını sağlamak için, -Öğrenci/personel/veli fikirleri arasından öncelik taşıyanların belirlenmesinde, -Fazla sıklıkla toplanmayan gruplarda fikir üretiminde, -Büyük değişim yaratacak fikirleri ortaya çıkarmada, -Eleştiriyi formülleştirmede, -Görüş birliğine ulaşmada, -Problem çözümünde, -Yaratıcı fikirler üretmede. Use brief bullets and discuss details verbally.

6 Beyin Fırtınası Türleri
1. Klasik Beyin Fırtınası: Katılımcıların bir kavram, problem, ürün hakkında hiçbir kısıtlamaya tabi olmadan akıllarına gelen fikir ve kavramları serbestçe dile getirdikleri grup çalışmasıdır. Beyin fırtınası tekniğinin daha yaratıcı olması ve etkili sonuç vermesi için 5N 1K soruları sorulabilir. Ne?, Ne zaman?, Nerede?, Neden?, Nasıl?., Kim? Use brief bullets and discuss details verbally.

7 Beyin Fırtınası Türleri
2. Yıkıcı-Yapıcı Beyin Fırtınası: Mevcut problem, süreç veya ürüne öncelikle tamamen olumsuz yönden yaklaşarak eksik yönleri bulunur (yıkım), daha sonra bu eksik yönlerin nasıl geliştirilebileceği konusunda fikir üretilir (yapım). En son aşamada bu veriler arasında ele alınan problem, süreç, ürünün geliştirilebilmesi açısından uygulanmaya yakın olanlar seçilir. Use brief bullets and discuss details verbally.

8 Beyin Fırtınası Türleri
3. Yazılı Beyin Fırtınası: Klasik beyin fırtınasından farkı oluşturulan fikirlerin yazılı olarak aktarılmasıdır. 4. Dacum: Bir sorunla ilgili öğrenci katkıları değişik kartlara yazılarak panolarda sergilenmektedir. Bu kartları inceleyen öğrenciler farklı görüşler içeren yeni kartları sergiye eklemekte ya da probleme katkısı yönünden bu kartları gruplamakta, yerlerini değiştirebilmekte ve eksiklikler tamamlanarak tartışılan probleme çözüm yolu bulmaya çalışılmaktadır. Use brief bullets and discuss details verbally.

9 Benzerinden yararlanma:
Bir problemi, çözmek için yollar aranırken tabiattaki örneklerden yararlanmak mümkündür. Örneğin, pamuk liflerini tohumdan ayıran çırçır makinasının bulucusu, bu makinayı, “bir kedinin pençesini çitten geçirip bir civcivi nasıl kavradığını görerek” geliştirmiştir. Anılan bu makina, tıpkı kedi örneğinde olduğu gibi çalışmaktadır. Buna parelel olarak, uçak kanat modellerinin kuş kanatlarından esinlenerek üretilmesi bir başka örnek olabilir (Demirel, Ö. 1999, 91).

10 Fikir bağlantıları kurma
NASA yetkilileri, astronot elbiselerinde, fermuar yerine geçecek bir düzenek arıyorlardı. Fikir bulma timi, toplantıda sözlükten rasgele “yağmur ormanı” sözcüğünü seçti. Beyin fırtınası tekniğinin kullanıldığı bu toplantıda, katılan üyelerden her biri, tropik yağmur ormanından geçerken elbisesinin dikenlere takıldığını hisseder gibi olduğunu söyledi. Bunun üzerine, astronotlara, iç içe giren ve dikene benzeyen ipliklerden yapılmış bir elbise dikilmesi fikri geliştirilmiş oldu.

11 Zarardan yarar çıkarma
ABD’de bir bira fabrikası, dinlenmiş birayı, ücret karşılığı elden çıkarmak gibi bir problemle karşı karşıya kalmıştı. Fabrika yöneticilerinden biri, Tom Sawyer’ın arkadaşlarını nasıl kandırdığını hatırladı ve bu örnekten esinlenerek, dinlenmiş birayı, kesimlik hayvanlara besi maddesi olarak Japonya’ya gönderilmesi fikrini ortaya attı. Böylece, zarardan yarar çıkarma yoluna gidilmiş oldu. Tom Sawyer, arkadaşlarına, bahçelerinin çitini boyama şerefini vermiş ve ayrıca bu şeref karşılığında onlardan bir de ücret almıştı.

12 Beyin Fırtınasının Uygulanması Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar:
Beyin fırtınasında öne sürülen tüm fikirlere saygı gösterilmelidir. Beyin fırtınasında tüm üyeler mantıklı veya mantıksız tüm düşünceleriyle aktif olarak katılmalıdır. Üyeler düşüncelerinin komik veya mantıksız olduklarını düşünerek çekimser davranmamalıdır. Hiçbir düşünce eleştirilmemeli ve düşünce hakkında küçük düşürücü fikir yürütülmemelidir.

13 Beyin Fırtınasının Uygulanması Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar:
Her düşünce ne olursa olsun tahtaya veya büyük bir kağıda okunabilir şekilde yazılmalıdır. Lider tarafından herkes bir defa konuşmaya mecbur tutulmalıdır. Fikirler tahtaya isim belirtilmeden yazılmalıdır.

14 BEYİN FIRTINASI KURALLARI
Katılımcı bir kerede yalnızca bir fikir dile getirebilir. Fikirlerin değerlendirilme ve kritiğine izin verilmez. Katılımcılar var olan fikre ekleme yapabilir veya ona bağlı olarak yeni bir fikir üretebilirler. Katılımcılar yeni fikirler ekleme durumunda olduklarında sıra kendilerine gelinceye veya diğer katılımcının konuşması bitinceye kadar beklemelidir.

15 BEYİN FIRTINASI KURALLARI
Beyin fırtınası sırasında değil, seansın bitiminde tartışılır. Kişiler birbirleri üzerinde yargı ve eleştiride bulunamaz. Beyin fırtınası uygulanırken, grupta bir yazıcı olmalıdır. Bir öğrenci de gruba önderlik edip, konuşma sırasını belirlemelidir.

16 Örneğin, bir teneke kutunun, eski gazetelerin veya bir ataşın kullanım alanlarının bulunması türünden bir araştırma ile öğrenciler, yaratıcı düşünmeye ve imgeleme yapmaya zorlanırlar. Bir uzay yaratığı olsaydın ve Jüpiter’ de yaşasaydın, gezegenine gelen insanlara ne göstermek isterdin?

17 Beyin Fırtınası Nasıl Yapılır?
Beyin fırtınası gündemi tahtaya açık olarak yazılır (Bu noktada katılımcıların konuyu anlayıp anlamadıkları basit bir sorgulama ile garanti altına alınır.) Herkese düşünmesi için bir iki dakika süre verilir. Beyin fırtınası kuralları açıklanır.

18 Beyin Fırtınası Nasıl Yapılır?
Herkesin görebileceği şekilde tüm fikirler tahtaya yazılır. Katılımcılar kısa ve özlü fikirler üretmeye teşvik edilir. Üyeler ABARTMAYA teşvik edilmelidir.

19 Beyin Fırtınası Nasıl Yapılır?
Lider uzun bir düşünceyi,üyenin onayı ile kısaltabilir. Lider önerilen düşünceler için yorum yapmamalı. Fikirler öne sürüldükçe,bir üye bunları yazmalıdır. Düşünceler bitince oturum kapanır.

20 BEYİN FIRTINASI OYLAMASI
Tahtaya yazılan fikirlerden konu ile bağdaşmayanlar veya birbirine benzer görüşler katılımcıların onayı ile çıkartılır. Üyeler doğru olduğuna inandıkları her düşünceye oy verirler. En çok oy alan düşünceler işaretlenir. İkinci turda üyelerin bir oy hakkı vardır. İkinci tur oylamada üyeler sadece bir öneriye oy verebilir. Bu oylama sonucunda öneriler önem sırasına göre belirlenmiş olur. Oylama sırasında lehte, aleyhte tartışma açılabilir. Tartışma sonrası oylama devam eder.

21 Beyin Fırtınasının Yararları
Öğrencilerin yaratıcı düşüncelerini geliştirir. Öğrencilerin öğrenme sürecine aktif katılımını sağlar. Use brief bullets and discuss details verbally. Öğrencilerin ilgisini çekerek öğrencileri öğrenmeye motive eder.

22 Beyin Fırtınasının Yararları
Kavram gelişimine katkı sağlar. Kendini ifade etme gücünü geliştirir. Soyut düşünebilme becerisi kazandırır. Use brief bullets and discuss details verbally. Sorumluluk üstlendirir. Problem çözme becerisi geliştirir. Zamanı etkili kullanma becerisi geliştirir. Kısa zamanda çok sayıda fikir üretilir.

23 Beyin Fırtınasının Sınırlılıkları
Tekniğin hızlı bir şekilde uygulanması bazı öğrencilerin katılımını zorlaştırabilir. Beyin fırtınası sırasında her fikrin yazılması, düşüncelerin akışını yavaşlatacağı için orijinal fikirler ortaya çıkması engellenebilir. Ortaya atılan her fikrin yazılması zaman alır. Use brief bullets and discuss details verbally.

24 Beyin Fırtınasının Sınırlılıkları
Öğrenciler problemle ilgili olmayan fikirler söyleyebilirler. Problemin gerçek çözüm yollarından uzaklaşabilirler. Öğretmen tekniği kullanmasını iyi bilmiyorsa, sınıfta coşkulu bir ortam yoksa yaratıcı fikirler çıkması zorlaşır. Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur. Use brief bullets and discuss details verbally.

25 Beyin Fırtınasının Sınırlılıkları
Öğretmenin sınıf ortamında aktif olup sınıfı yönlendirememesi durumunda istenilen sonucu veremeyebilir. Duyuşsal ve bilişsel özelliklere yönelik bir teknik olduğundan psikomotor etkinliklere uygulanması zordur. Uzun zaman alabilir. Bazı öğrenciler için uygulanması zor olabilir. Use brief bullets and discuss details verbally.

26 Esnek düşünmeyi ve kalıpları yıkmayı öğretir.
SCAMPER PROGRAM Yaratıcılıklarını ve kendi görüşlerini geliştirmeleri için gereksinimlerine uygun pratik yapma olanağı yaratır. Esnek düşünmeyi ve kalıpları yıkmayı öğretir. Çocuğa yaratıcılıkla ilgili ne kadar çok çalışma yaptırılırsa, farklı düşünme becerisi de o oranda gelişir. Use brief bullets and discuss details verbally.

27 SCAMPER PROGRAM Çocuklara düşüncelerini değiştirmeleri yada birleştirmeleri konusunda adım attırarak; yaratıcı düşünmelerini sağlar. Okul öncesinden başlayarak her düzeyde eğlenceli bir şekilde uygulanabilir. Çocukların düşüncelerini geliştirip onların keşif yapmasını cesaretlendirir. Use brief bullets and discuss details verbally.

28 Scamper uygulaması materyal gerektirmeyen bir çalışmadır.
SCAMPER PROGRAM Scamper, bir nesneyle ilgili farklı sorular üretilerek o nesne hakkında yeni düşünceler geliştirilmesini amaçlar. Scamper uygulaması materyal gerektirmeyen bir çalışmadır. Peki Scamper nedir? Use brief bullets and discuss details verbally.

29 Substitude= Yer değiştirme Combine= Birleştirme Adapt= Uyarlama
SCAMPER anlamı olmayan bir sözcük. İngilizce 7 tane kelimenin ilk harflerinden oluşmuş bir akrostiştir. Substitude= Yer değiştirme Combine= Birleştirme Adapt= Uyarlama Modify, Minify, magnify= Değiştirme, küçültme, büyütme Put to other uses= Diğer kullanışlarının yerine koyma Eliminate= Çıkarmak, yok etmek Reverse, Rearrange= Tersine çevirme ve yeniden düzenleme Use brief bullets and discuss details verbally.

30 SUBSTİTUDE Yer Değiştirme: Bu aşamada nesneyi başka bir şeyin yerine koyma çalışması yapılır. Örneğin : Elbise askısı yerine başka ne kullanılabilinir? ( ağaç dalı, anten, tahta parçası vb. ) COMBİNE Birleştirme: Bu aşamada farklı düşünceler ve öğeler bir araya getirilir ve birleştirilir. Örneğin : Elbise askısı ile neyi birleştirirsek daha gelişmiş bir askı elde ederiz? (kirlilik ölçer bir aletle) ADAPT Uyarlama: Bu aşamada nesnenin bir amaca ya da duruma uyum sağlaması için üzerinde düzeltme yapılır. Örneğin: Elbise askısına asılan giysinin çabuk kuruması için ne yapılabilinir? (askı suyu emen bir materyalden yapılabilinir.) Use brief bullets and discuss details verbally.

31 MODİFY, MİNİFY, MAGNİFY Değiştirme, Küçültme, Büyültme: Bu aşamada nesnenin orijinal örneğini alıp formunu değiştirmek için genişletme,şeklini ya da niteliğini büyütme,küçültme,hafifleştirme, yavaşlatma gibi düzenlemeler yapılır. Örneğin : Elbise askısı daha büyük ve güçlü yapılırsa ne olur? ( battaniye ve yatak örtülerini taşıyabilir.) PUT TO OTHER USES Diğer Kullanımların Yerine Koyma: Amacını Değiştirme Bu aşamada çocuktan nesneyi farklı amaçlar için kullanması istenir. Örneğin: Elbise askısını başka hangi amaçla kullanabiliriz? ( şekli değiştirerek anten olarak kullanılabilinir.) Use brief bullets and discuss details verbally.

32 ELİMİNATE Yok Etme, Çıkarma: Bu aşamada çocuktan bir nesnenin nesnenin bir özelliğinin tümünü ya da bir bölümünü atmasını istenir. Örneğin: Elbise askısından neleri çıkarabiliriz? (Pantolon asılma bölümünü ) REVERSE, REAARANGE Tersine Çevirme ya da Yeniden Düzenleme: Bu aşamada çocuktan nesnenin sahip olduğu şekilden farklı olarak düşünmesi istenir. Örneğin : Elbise askıları nasıl tasarlanabilinir? (altına başka askıların asılabileceği bir kanca eklenerek giysi merdiveni oluşturabilinir. ) Use brief bullets and discuss details verbally.

33 SCAMPER İLE İLGİLİ SORU ÖRNEKLERİ
S: Substitude: Yer Değiştirme Ne ile değiştirebilirim? Hangi materyalle değiştirebilirim? Farklı bir güç kaynağı kullanabilir miyim? Çok eski yıllarda onun yerine ne kullanılmış olabilir? C: Combine: Birleştirme Hangi bölümler birlikte çalışabilinir? Neleri birleştirebiliriz? Hangi özellikleri birleştirebiliriz? Use brief bullets and discuss details verbally.

34 SCAMPER İLE İLGİLİ SORU ÖRNEKLERİ
A: Adapt: Uyarlama Nesnenin hangi bölümünü ne ile değiştirebilirim? M: Modify, Minify, Magnify: Değiştirme, Küçültme, Büyültme Nesne daha ağır-hafif olsa ne olurdu? Nesne daha büyük-küçük olsa ne olurdu? Nesnenin rengini değiştirirsek ne olur? Nesne konuşabilse ne söylerdi? Nesnenin içi görülebilseydi ne olurdu? Use brief bullets and discuss details verbally.

35 SCAMPER İLE İLGİLİ SORU ÖRNEKLERİ
P: Put To Other Uses: Diğer Kullanımlarının Yerine Koyma, Amacını Değiştirme Nesneyi başka hangi amaçlar için nasıl kullanabiliriz? E: Eliminate: Yok etme, Çıkarma Nesneden neyi çıkarabilirsin? Nesneye olan ihtiyacımız azalsa ne olurdu? Nesneden çıkaramayacağınız parça hangisi? Neden? R: Reverse, Reaarrange: Tersine Çevirme ya da Yeniden Düzenleme Nesnenin şeklini, biçimini değiştirirsek ne olur? Use brief bullets and discuss details verbally.

36 Ayakkabı ile ilgili SCAMPER tekniğini kullanarak üretilen sorular:
ÖRNEK UYGULAMA Ayakkabı ile ilgili SCAMPER tekniğini kullanarak üretilen sorular: Ayakkabı yerine başka ne kullanılabilinir? Komik görünümlü bir ayakkabı elde etmek için ne yaparsın? Ayakkabınız size büyük geldiğinde ne olur? Ayakkabından hangi parçasını alabiliriz? Ne olur? Use brief bullets and discuss details verbally.

37 Ayakkabıları değişik olarak nasıl tasarlayabiliriz?
ÖRNEK UYGULAMA Ayakkabıları değişik olarak nasıl tasarlayabiliriz? Ayakkabımızı giymek dışında başka hangi amaçlar için kullanabiliriz? Ayakkabın konuşsa sana ne der? Use brief bullets and discuss details verbally.

38 UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER
Bütün arabalar kırmızı renk olsa ne olurdu? İki çay süzgecini üst üste koyarsak ne olur? Makas çok ağır olsaydı ne olurdu? Uzaylı biri şemsiye yapsa nasıl yapardı? Şemsiyen olmasa yağmur yağdığında yerine ne kullanılabilirdi? Bütün çocuklar aynı anda ağlasa ne olurdu? Use brief bullets and discuss details verbally.

39 UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER 7
UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER 7.Dünyadaki bütün ağaçlar kesilse ne olurdu? 8.Uzaylı bir çocuk sana kitap yollasa içinde neler olurdu? Uzay gemilerini anlatırdı, ay dedeyi anlatırdı, uzay'ı anlatırdı, denizleri, karaları, ormanı dünyayı anlatırdı, ev hayal ederdi onu anlatırdı, yıldızlar olurdu, kuşlar olurdu, uzaylı çocuğa uçmayı anlatırdı, uzaylı adamlar olurdu. 9.Karıncalar bir ev yapsalar nasıl bir ev yaparlardı? İki tane üçgen şeklinde ev yaparlardı, evlerin boyu orta olurdu, kapıları olan bir ev yaparlardı ve taştan olurdu, yanardağa benzeyen bir ev yaparlardı, gül ve çiçeklerden yaparlardı, ot, çimen ve tahtadan yaparlardı, yemeklerden ve süslerden yaparlardı penceresi olurdu. Use brief bullets and discuss details verbally.

40 UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER
10.Evin bölümlerinden birini çıkarmamız gerekse hangi bölümü çıkarmak isterdin? Salon çünkü kullanılmadığı için, oturma odası çünkü rahat edemiyorum, kendi odamı çünkü odamda çok oyuncak var, salonu çünkü çok süslü, kendi odamı çünkü oyuncaklarım yok, banyoyu çünkü pis kokuyor. 11. Dişlerimizi fırçalamak için diş fırçası yerine başka ne kullanabiliriz? Use brief bullets and discuss details verbally.

41 UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER 12
UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER 12. Ayakkabı Olmasaydı Sokakta Gezmek İçin yağımıza başka ne giyerdik? Bez bağlardım ayağıma, ayağıma torba giyerdim, kartondan ayakkabı giyerdim, çorap giyerdim, ayağımıza kutu geçirirdik, yay takardım böylelikle zıplaya zıplaya giderdim, paten giyerdim, içi oyulmuş taş giyerdim, kâğıdı ayağıma yapıştırırdım, ayağımıza paspas bağlardım, patik giyerdim. Use brief bullets and discuss details verbally.

42 UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER 13
UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER 13. Ayakkabımızı giymek dışında başka nerede ne amaçla kullanabiliriz? Çöp kutusu olabilir, kedi yuvası olabilir, saksı olarak içine toprak koyalım, su koyalım bahçede içinden kediler ve kuşlar su içsin. 14. Ayakkabımızın eskimemesi için ona öyle bir şey ekleyelim ki ayakkabımız hiç eskimesin. Parlatıcı takalım, silgeç takalım kirlendiğinde hemen temizlesin, boya kutusu koyalım sürtündüğünde hemen boyasın, ayakkabının boyası eskidiğinde boyayacak boya kutusu koyalım, yedek topuk koyalım, altına çivi ekleyelim, lastik taban ekleyelim, ayakkabının altına bantla kaplayalım. Use brief bullets and discuss details verbally.

43 UYGULAMA SORULARINA ÖRNEKLER
15.Buzdolabı ile neyi birleştirirsek daha gelişmiş olur? Boya kutusu koymalıyız boyalar erimesin diye, hediye kutusu ile birleştirmeli, içinde güzel bir meyve çıksın, yapışkanla birleştirmeliyiz, tabakları tutsun diye, bidonla birleştirmeliyiz, süt konur, radyo ile birleştirmeliyiz, buzdolabının kapağını açtığında radyo susuyor kapattığımızda çalışıyor. Use brief bullets and discuss details verbally.