Monitoring the deprivation of liberty procedure and conditions in Turkey: Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim.

... konulu sunumlar: "Monitoring the deprivation of liberty procedure and conditions in Turkey: Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim."— Sunum transkripti:

1 Monitoring the deprivation of liberty procedure and conditions in Turkey: Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Türkiye İnsan Hakları Vakfı Türkiye’de Alıkonulma Yerlerinin ve Sürecinin İzlenmesi

2 Protokol iç hukuk onaylama sürecinin tamamlanması ile yürürlüğe girdikten sonra taraf devletler 17. madde uyarınca kendi ulusal önleme mekanizma ya da mekanizmalarını bir yıl içinde kurmak var olan insan hakları kurullarını Protokol’de öngörüldüğü gibi yetkilendirmek zorundadır.

3 “usule ilişkin temel güvence” Özgürlüğünden yoksun bırakılan kişilere hak olarak tanınmış olması bu güvencelere kendiliğinden erişimi sağlamamakta, bunlar alıkoyma yerinde bulunan yetkililer aracılığı ile kullanılabilmektedir. Hakların kullanımının bir başka kişinin inisiyatifinde olması bunların aynı zamanda keyfi biçimde kısıtlanmasını da olası kılmaktadır.

4 denetim Özgürlüğü kısıtlayan otorite Özgürlüğü kısıtlanan kişi Güç dengesizliği

5 Protokole taraf devletler alıkonulma yerlerine habersiz ziyaretler ▫hedefi, ▫görev alanı, ▫bağımsızlığı, ▫üyelerinin seçimi ve bağımsızlıkları ▫yetkileri iç hukukta anayasal ya da yasal olarak belirlenmiş ulusal önleme mekanizmaları

6 Türkiye Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesindeki İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu

7 Türkiye İnsan Hakları Koordinatör Üst Kurulu Üst Kurul, insan hakları ile ilgili konularda görevli Devlet Bakanının başkanlığında Başbakanlık,Adalet, İçişleri ve Dışişleri Bakanlığı Müsteşarlarının katılımını öngörmektedir.

8 Türkiye İnsan Hakları Üst Kurulu olarak değiştirilmiş, İnsan Hakları Danışma Kurulu ile İnsan Hakları İhlal İddialarını İnceleme Heyetleri kurulmasının yasal zemini oluşturulmuştur. İnsan Hakları Başkanlığı

9 Türkiye İnsan Hakları Eğitimi On Yılı Ulusal Komitesi 2006 yılında çıkarılan bir yönetmelikle İnsan Hakları Eğitimi Ulusal Komitesi adını alarak sürekli bir statü kazanmıştır

10 Türkiye 2000 yılında insan hakları il ve ilçe kurulları Kuruluşları bir yönetmeliğe dayanmaktadır. 2001 yılında kurulan ceza infaz kurumları ve tutukevleri izleme kurulları

11 Türkiye Başbakanlık İnsan Hakları Başkanı’nın, Diyarbakır İnsan Hakları İl Kurulu’na bir yazı göndererek işkence, kötü muamele ve gözaltında kayıp iddialarıyla ilgili "yargı mercilerinin görevine giren konularla ilgili araştırma Yapılmamasını” istemesi

12 Türkiye Manisa Cezaevi İzleme Kurul üyeleri seçilen iki avukat tüm Türkiye ve hatta uluslararası insan hakları camiası tarafından yakından izlenen ve Manisalı çocuklar davası olarak bilinen işkence davasında sanık olarak yargılanan polislerin vekilliğini yapmıştır.

13 Türkiye Manisa Cezaevi Kurulu Başkanı’nın da polisler hakkında ilk aşamada beraat kararı veren mahkemenin başkanı

14 Türkiye Ankara İl Kurulunda Türkiye Fahri Trafik Müfettişleri Derneği Genel Merkezi’nden, Emekli Emniyet Müdürleri Sosyal Yardımlaşma Derneği’nden üyeler.

15 Türkiye Diyarbakır İl İnsan Hakları Kurulu’nda yer alan 26 üyeden sadece 3 kişi, Mardin Kurulu’nda 19 üyeden 3’ü, Tekirdağ İl Kurulu’nda ise 22 üyenin 7’si kadındır

16

17 Türkiye… “insan hakları ulusal kurumlarından” (national human rights institutions) kastedilen herhangi bir yönetim birimi değil belirtilen bu çelişkiyi aşacak şekilde örgütlenmiş insan hakları kurumlarıdır. Yönetim hiyerarşisinden bağımsız onu dışarıdan gözlemleyebilen örgütlenme modelleridir.

18