18.04.2017 Tanecikli Madde.

... konulu sunumlar: "18.04.2017 Tanecikli Madde."— Sunum transkripti:

1 Tanecikli Madde

2 6.ÜNİTE :MADDE VE ISI HAZIRLAYAN : Salih Zeki GÖKÇE
HAZIRLAYAN : Salih Zeki GÖKÇE Sevgili öğrenciler; Bu ünitedeki amacımız; ısı enerjisini maddenin tanecikli doğası ile ilişkilendirerek ısı iletim yollarını keşfedebilmek,ısı iletimi ve yalıtımını irdeleyerek ısı yalıtım teknolojisini kavrayabilmektir.

3 Ünitenin kavram haritası

4 MADDE VE ISI KONULAR: 1)MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI 2)ISININ YAYILMASI 3)ISI YALITIMI

5 1)MADDENİN TANECİKLİ YAPISI VE ISI
Bütün maddeler tanecikli yapıya sahiptir. Taneciklerin hareketi ile maddenin ısınması arasında bir ilişki var mıdır?

6 Etkinlik -1 >>> Bir beherin veya deney tüpünün üçte ikisine kadar su doldurup yavaş yavaş ısıtalım. >>> Sudaki hareketleri gözlemleyelim: >>> Görünen hareket, ısınan molekül yığınlarının hareketidir. (Moleküller tek tek gözle görülemeyecek kadar küçüktür.) Isı ve hareket ilişkisi sıvı ve gazlarda kolayca görülebilir. Sonuç: MADDELER ISINDIKÇA MOLEKÜLLER HIZLANIR.

7 Cevaplayalım… Beherdeki su ısınırken neler gözlemlediniz?
Beherdeki su ısınırken neler gözlemlediniz? Hareket edenler tek bir molekül mü yoksa molekül yığınları mı? Bu deneyde ısı veren ve ısı alan maddeler nelerdir? Su, ısıyı ısı kaynağından nasıl almış olabilir?

8 ETKİNLİK-2 Bir elektrik sobası veya ocağını,çıplak direnç
Bir elektrik sobası veya ocağını,çıplak direnç telleri üste gelecek şekilde yerleştirip güç kaynağına takalım. Ocağın cm üstünden geçen bir el feneriyle oluşturulmuş ışık huzmesini beyaz bir arka zemine(duvar olabilir.)düşürelim. Direnç akkor haline gelirken ısınan havanın içinde hareket olup olmadığını arkaplanda gözlemleyelim.

9 Bilgi: Etkinliğimizdeki ısı alışverişi kısmen,doğrudan
Etkinliğimizdeki ısı alışverişi kısmen,doğrudan temas ile olmuştur. Teldeki veya alevdeki hızlı moleküller hava moleküllerine çarpıp onları hızlandırmıştır.

10 MADDE BİLGİSİ KÜTLESİ HACMİ VE EYLEMSİZLİĞİ OLAN HERŞEYE MADDE DENİR.
KÜTLESİ HACMİ VE EYLEMSİZLİĞİ OLAN HERŞEYE MADDE DENİR. Maddenin şekil almış haline cisim denir Cam bir madde iken cam bardak bir cisimdir Maddeler doğada katı sıvı gaz halinde bulunabilir

11 A-Maddenin KATI hali Moleküller titreşim hareketi yaparlar.
Katı maddelerin belirli şekil ve hacimleri vardır Tanecikler birbirine çok yakındır ve bu tanecikler arasında güçlü çekim kuvveti vardır Moleküller titreşim hareketi yaparlar. Örnekler :Bardak saat masa sıra vs

12 B-Maddenin SIVI hali Sıvı maddelerin belirli hacimleri vardır
Sıvı maddelerin belirli hacimleri vardır Şekilleri yoktur İçinde bulundukları kabın şeklini alırlar Tanecikler arası boşluk daha fazladır Tanecikleri bir arada tutan kuvvet zayıftır Akışkandır(moleküller birbirinin üzerinden kayar) Örnekler :Süt su zeytinyağı vs vs

13 C-Maddenin GAZ hali Belirli şekilleri ve hacimleri yoktur
Belirli şekilleri ve hacimleri yoktur İçinde bulundukları kabın şeklini ve hacmini alırlar Tanecikler arası boşluk fazla çekim kuvveti ise çok azdır Kolaylıkla sıkıştırılabilirler ve genişletilebilirler Örnek :hava, duman ,su buharı vs vs

14 MADENİN HAL DEĞİŞİMİ Isı alır DÜZENSİZLİK ARTAR KATII SIVI GAZ
Isı alır DÜZENSİZLİK ARTAR KATII SIVI GAZ ERİME BUHARLAŞMA DONMA YOĞUNLAŞMA SÜBLİMLEŞME KIRAĞILAŞMA ISI VERİR DÜZENLİLİK ARTAR

15 Maddelerin görülebilen hissedilebilen özelikleri
RENK SAYDAMLIK VE OPAKLIK KOKU TAD SERTLİK YUMUŞAKLIK

16 Maddenin ORTAK özellikleri
KÜTLE HACİM EYLEMSİZLİK ELEKTRİKLİ YAPI BU ÖZELLİKLER MADDE MİKTARINA GÖRE DEĞİŞİRLER

17

18 Katı mı-sıvı mı- gaz mı Maddenin adı Katı Sıvı Gaz Ağaç X Çorba Yağmur
Sıcak çikolata Süt Kaya Peynir Ateş ve duman Kolonya Rüzgar

19 Gaz haldeki maddelerin yapısında boşluklar vardır.
Hangisi Sıkışır? MADDE Gözlemler AÇIKLAMALAR DEMİR ________ Yapısında boşluk olmadığı için SU HAVA X Yapısında boşluk olduğu için Gaz haldeki maddelerin yapısında boşluklar vardır. O halde bu maddeler tanecikli olabilir mi?

20 Maddelerin özelliklerini bulalım:
Özellikler Katı Sıvı Gaz Şekli değişebilir. X Sıkıştırılabilir. Tanecikler arasında çok boşluk vardır. Tanecikler birbirine çok yakındır. Sıkıştırılamaz. Şekli değişemez. Hacmi değişmez.

21 Okulumuzun binası bir bütün mü?

22 OLUŞTURMAK İÇİN HÜCRELER BİRARAYA GELİR
ORGANİZMAYI OLUŞTURMAK İÇİN HÜCRELER BİRARAYA GELİR ORGAN HÜCRE ATOMU OLUŞTURAN DAHA KÜÇÜK PARÇACIK VARMI????? HÜCREYİ OLUŞTURAN KARBONHİTRATVE YAĞ ATOMLAR

23 Elementlerdeki atomlar tek çeşittir.
Çok sayıda aynı çeşit atomların bir araya gelerek oluşturduğu maddeye ELEMENT denir. Elementlerdeki atomlar tek çeşittir. Elementler saf maddelerdir.

24 Hidrojen,oksijen,iyot gibi bazı elementler kümeler halinde bulunur.
Hidrojen,oksijen,iyot gibi bazı elementler kümeler halinde bulunur. Bu atom kümelerine MOLEKÜL denir.

25 Moleküller iki atomdan oluştuğu gibi
Moleküller iki atomdan oluştuğu gibi çok fazla sayı da atomdan da oluşur Bazı moleküller tek çeşit atomdan oluşurken; bazı moleküller farklı çeşit atomlardan oluşur. Molekülleri oluşturan farklı çeşitteki atomların büyükleri ve özellikleri de birbirinden farklıdır. M

26 MOLEKÜLLER KARMAŞIK YAPILI MOLEKÜLLER BASİT YAPILI MOLEKÜLLER
KARMAŞIK YAPILI MOLEKÜLLER (ÇOK SAYIDA ATOM) BASİT YAPILI MOLEKÜLLER ( AZ SAYIDA ATOM)

27 Bileşiği oluşturan elementler kendi özeliklerini kaybeder.
BİLEŞİK Bileşiği oluşturan elementler kendi özeliklerini kaybeder. İki yada daha fazla çeşitte element atomlarının bir araya gelerek oluşturdukları yeni saf maddeye denir.

28 SU

29

30 MADDENİN ÖZELLİKLERİ Fiziksel özellikler
Fiziksel özellikler Maddenin bir başka maddeye dönüşmeksizin gözlenebilen ve ölçülebilen dış görünüşü ile ilgili özellikleridir. Maddenin rengi, kokusu, tadı, çözünürlüğü, sertliği, hacmi, ısı ve elektrik iletkenliği v.b. özelliklerdir

31 *** Bu olaylar sonunda maddenin
fiziksel değişimler • Kömürün toz haline gelmesi • Demirin tel ve levha haline gelmesi • Kağıdın yırtılması • Suyun buharlaşması • Şekerin suda çözünmesi *** Bu olaylar sonunda maddenin iç yapısında değişme olmaz. *** Bütün hal değiştirme olayları fiziksel

32 YAĞMUR DA FİZİKSEL BİR OLAYDIR.

33 KAR YAĞMASI FİZİKSEL BİR OLAYDIR.

34 Kimyasal özellikleri Kimyasal özellikleri
Kimyasal özellikleri Maddenin maddeler ile birleşerek yeni madde oluşturabilme kapasitesidir. Bir maddenin başka madde ile etkileşmesi veya etkileşmemesi, onun kimyasal yapısı ile ilgili özelliklerdendir.    Yanıcı olup olmaması, asidik ya da bazik olması, suyla reaksiyona girip girmemesi kimyasal özelliklere örnek verilebilir.

35 *** Kimyasal değişmeler sonucunda maddeler başka maddelere dönüşür.
kimyasal değişimler • Kâğıdın yanması • Mumun yanması • Sütün ekşimesi • Yumurtanın bozulup çürümesi • Demirin paslanması • Fotosentez olayı • Solunum olayı *** Kimyasal değişmeler sonucunda maddeler başka maddelere dönüşür. *** Bütün yanma olayları kimyasal değişmedir.

36 BALINI YAPAN ARI DA KİMYASAL BİR OLAY GERÇEKLEŞTİRİYORDUR.
BALINI YAPAN ARI DA KİMYASAL BİR OLAY GERÇEKLEŞTİRİYORDUR.

37 SAF (ARI) MADDELER Tek tür tanecikten oluşan maddelere saf madde denir
Tek tür tanecikten oluşan maddelere saf madde denir atomlar moleküller

38 elementler Aynı cins atomlardan oluşmuş saf maddelere Element denir.
Aynı cins atomlardan oluşmuş saf maddelere Element denir. Sembollerle ifade edilirler . H:HİDROJEN O:OKSİJEN C:KARBON Fe:DEMİR

39 bileşikler İki yada daha fazla elementin belirli oranda birleşerek kimyasal yolla oluşturduğu yeni özellikteki saf maddeye BİLEŞİK DENİR Ancak KİMYASAL YOLLA AYRILABİLİR

40 KARIŞIMLAR SAF OLMAYAN MADDELER
İKİ YADA DAHA FAZLA MADDENİN ÖZELLİKLERİNİ KAYBETMEDEN ÇEŞİTLİ ORANLARDA KARIŞMASI İLE OLUŞAN TOPLULUĞA KARIŞIM DENİR KARIŞIMI OLUŞTURAN MADDELER KİMLİKLERİNİ KAYBETMEZLER

41

42 TİTREŞİM ÖTELEME